“Chr. G. Heynii ... ”Opuscula academica collecta et animadversionibus locupletata

발행: 1787년

분량: 481페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

Restat ut de auctoritat et ' codicis sauCis disputemus. me quo primum nihil uniuerse , sed de singulis partibus, pronuntiandum est. On mino, quoties de codicum dignitate et loco, quo habendi sint, agitur in libris iuris distinguendos putamus codices glossis instructos ab iis, qui glossis a Calat, modo ne de exemplaribus glossis oneratis descripti sint Nec vanam te ira putet aliquis, duas in hunc modum classes eorum constituere. AE's enim, qui glos iam adscriptam habent, contextum quoque ad

Hollana accommodatum, adeo qne Vulgarem, habere

necesse e L AEx iis contra, qui glossa carent, etsi et ii plerumque ex glossatis codicibus ducti sunt.

possunt esse nonnulli antiquiore et ea aetate, qua

glossa enata est, ii e saeculo XII et XIII priores, aut ex antiquiore descripti. mi soli usum habere possunt criticum, saltem in Digestis, quorum codicem habemus principem Florentinum. Hactenus itaque in his nolimus quenquam peram nimis sdulam codici nostro excutiendo impendere i . Eni

compingendum Ebrim ab opisse curauit esse enim serioris aeui videtur vestitus libri. Vnde . Schinar-zius paraverit sibi librunt non constat. ln Ge. And. Re V.CL Mio. Norica silana P. V. p. 23 I. a. narratum legimus , post excessuq b. Schwaretii Notalingam, Lib. Imp. iv. liten vindieando e ieimouisse, mox tamen nec diiudicatani deseruisse ade

que non esse ad liquidum perductum, unde S. --

nerit.

si In Schwaraianae quidem biblioth catalogo M. ILp, I adseripta sunt nare Van iis in oris puriore in MS reperiuntur lectiones etc. Enim vero haec pro hedera apposta sunt vino tamen vendibili. Librarius sui imperitus, si quis alius adeoque perpetua o eurrit emendatio ab iis adscripta, qui eodie usi sunt.

342쪽

Enimuero libros critica subtilitate constitutos nec desiderat forum, quippe quod vulgatam lectionem

1equitur hanc autem ubique ab editoribus, inprimis in Godo frediana editione, qua vulgo utimur in foro, esse interpolatam satis constat. me eius igitur 11liceritate ac veritate quoties quaestio incidit, ad antiquiores editiones et codices recurrendum est

Commode igitur contigit, ut, dum lectio ad Flo Tentinum exemplar rencmanni et Gebaueri curis emendata et ad criticam subtilitatem constituta in urbe hac prelo excuditur, ad bibliothecae nostrae opes vulgatae quoque lectionis exeimplum praeci 'rum perueniret inprimis cum praeterea editi steres adsita libri, qui comparari possint, iumero plures, interque hos splendidum densionianum tim

bus Voluminibus maximae formae ,

In Institutionibus, quae tot virorum doctorum curis totque libris comparatis emaculatae sunt, , ut ex in codice multum rugi bonae expectari possit, nos quidem dubitamus. Vulgauit iam varietatem lectionis ex hoc codice SchMargius ad prooemium Instituit sed in tanta farragine non una occurrit, quae sententiam prauam restituat, obscuram illustret omnino illa opera arietatem ex

or biblioth sct varet redemtum et descriptuni in si-Goti, Schwaret. .lI. p. M. Inspiciat aliquis saltem recensum edd. ap. Schwaretium in Scholiis philologicis ad prooem Iustiti recuta .

343쪽

vulgari quoque codice, qui in manus in Cidit, cumulandi, molestiae plus quam uetus habere

videtur.

In Corpore Iuris glossato nemo sacile sumscriptiones et inscriptiones additas expectet, ut nec numeros et titulos librorum, e quibus Baladectaria iii laciniae consarcinatae sunt. Hactenus adeo ne in Codice, nec in Novellis, criticus usus codicis esse Vites satis magnus. Cum tamen in his multa snt quae adhuc studium ex operam virorum doctorum desiderent, erunt forte aliquando, quos iuuet codicem hunc consuluisse n. Feudalibus Consuetudinibus cona parandis otium iam factum videtur ipsius b. Schwaraii opera: quam doquidem eum ad Gebauerum nostrum variantes lectiones ex pluribus Feudorum codicibus excerptas misisse constat r): inter quas etiam ex hac penu,

quam domi habebat, symbolam fuisti depromtam dubitare vix licet. Atque haec quidem de codice Iuris Ciuilis, cuius addiscendi vobis, o Iuuenes florentissimi, quam expedita, lilana et compendiosa via nunc in hac noltra disciplinae ciuilis tradendae ratione ducta

ε notauimus ipsi variam lectionum numerum ex Nouellis aliquot, unde apparet, operae poenitendum non ore. rxes Gebaueri Narrat de Brencavanno p. 7s.

344쪽

et munita est quot enim quantisque dissicultatibus luctaricium, quantae molestiae deuorandae fuere iuris studiosis superioribus ieculis, cimi ex tam spissis ac vasto opere, tradita per singulas sparsasque sine ordine annotationes iura licenda eranti Verum vocat nos pompa ossennis, quM ad ten, plum academicum orationibus audiendis ceterisque ritibus peragendis ducitur. Dicta est sollennibus horam diei crastini. Vos, Comites Illustrissimi, Liberi Barones, Generosissinii ac Nobilissimi Cives, ut frequentes adesse velitis, humanissime rogamus.

345쪽

PRO RECTOR

CUM SENATU

H A. D. III. JuLII cIa IaccLxxv. De Arcassibus lutis antiquioribus di putatur.

Recreati his ipsis diebus et exhilarati mirifice alterius ex Duum'iris Curatoribus nostrae Universitatis, L. B. de GEΜΜ1NGEN, Viri Illustrissimi, praesentia, eiusque incredibili inspiciendi et cognoscendi res nostras eaque ipsa ornamenta, quae Regia liberalitate nobis contigere, recensendi studio indicimus nunc sollennia haec academica tanto maiore cum alacritate et laetitia, quo maior ceter rum nostrarum rerum felicibus successibus cumulus accessit hoc ipso viridummi desideratissim aduentu. Indicuntur autem sollennia haec in a. d. IIL Julii transferendis Magistratus academici insignibus a Virum Illustrem et Consultissimum

346쪽

qui inter solitas caerimonias oratione publice habita. 1ciuitis Cum ominibus, Vobisque, Ciues, fauentibus, Prorectoris munia suscipiet quod ut et ipsi et reipublicae felix faustumque sit, et nos precamur, et vos ia0biscum, Cives, precanuni Vt vero tota fiant publice, tque rite pieque gerantur omnia, adeste, Ciues, sollennibus frequentes. Vos autena, Comites Illustrissim, primo loco rogamus hum nissime, ut pompam ducere in templum academia cum et sacris nostris instresse pro insigni beneuolentia vestra ne dedignemini.

Qitandoquidem autem academiae nios et ossicii ratio postulat, ut hac ipsa pagella, qua sollennia indicuntur, prolusionis caussa de re aliqua erudita, ex medio tamen petita, nec adeo recondita, disserantur non nulla retractare placet rem non in iucundam cognitu quam nuper in animum reuocauit doctissimus Gallus, disputatione de Cometis instituta Vbi enim in ea quaestione versatur, an Luna aliquando Cometes fuerit, qui cum propius, quam salubre elset, accessiliet ad terram, ecce, repente ab ea correptus, motu suo circa eam ferri coepit et in satellitis locum cessit cui rei fidem facere visum ei nonnullis hoc, quod facie Lunae

per telinopiam explorata, exesaum quasi rupium vestigia

347쪽

vestigia, gurgites profundi, sed omni humore en

hausti, prommentiumque montium iuga arida apparere putantur; Vt credere liceat, mriun propinqui solis aestu eam aliquando torridam exaruisse: eo, inquam, in loco opinionem hanc rimari a G bitratur narratione inter Arcades Vulgata, varii maiores suos terram Misitasse crediderint, antequam a satellitem suum Lunam, utra sit. Narrationem hane

a Lucium ad Huritatem esse transmissam et i Gidii Arus sistis luculinius aut eam rem sit in Fasis lib. I, 6, Orta prior Luna a se si creditur lyst. A magno telius Arcade nomen aba b hi hac disputatione plura a viro agacissimo

parum explorata de polita esse videtis. Primum multum abest, ut Arcades tam acute cogitarint aut coniecerint, ut maiores suos terram inhabitasse crederent. antequum ea mam foliauem bi comparasset . Quod de Arcadibu narratur, hoc est antiquiores eos Luna aut creditos esse, aut credi voluisse, aut qua-ςunque tandem ratione dictos esse. Nec aliter Ovi

dius et in illa et in aliis uicis uod porro ex

Luciano

. In loco laudat' orta priores a tellus h. e. gens utiaepe post is γαῖα χώρα pro populo lyb. I. ast. ago ante Iovem genitum terras habuisse se fur Ar ' cades, et Luna gens prior illa sitit nec aliter Fast. V, 9o accipiendum: Lma credita terra prior, gens.

348쪽

Luciano auctores ea de opinione constare putabat. viro doctissinio condonandum est, a quo postulari non poterat, ut, leuissimae auctoritatis es iejibellum de astrologia, perspectuin haberet; nam etsi is inter Lucianea habetur, Lucianum tamen auctorem nullo modo habere potest, si modo non plane sui dissimilis fuit Lucianus. multo vero minus sui pectus ille libellus erat laudandus, quando quide tot alii multo grauiores auctores laudari poterant,

et vero etiar ad rem tanti momenti firmandana,

quaerendi et in uel tigandi erm ii, qui primi eain tradiderant, vi intelligi posset, qua auctoritate, quati de rem maxime mirabilem ad memoriam hominutu prodidissent. Vix assequi licet, quomodo vir doctus seueritati probationum geometricarum assuefactus in historico argumento tanta cum credulitate versari, aut tantae leuitatis esse possit ad amplecte dum fidem rei narratae, non ab graui et antiquo gliquo litorico, sed a poeta et ab Obscuro homine. qui repetierat ea, quae iam antem annos in seriuptis passim prodita pro itabant. Gmniti etiam hoc exemplo patet, mutuo inuicem auxilio indigere disciplinas, et astronomicam doctrinam non pus post e mutuare aliqui echiil illa ac critica, quanthdiuuatur veterum scriptorum Iectio astronomicis rutionibus. Quisquis enim veterum gelatiani indo-

349쪽

lem et rationem tenuerit, vix Vnquam e deuenire

poterit, ut sibi probabili ratione aliqua constare putet . aut Arcades ex toto humano genere solos

rem ante Omnem homil un memoriam factam, a nIaioribus traditam accipere, aut eos rationes astrononiicas ista omnium rerum rudi aetate satis subtiliter instituere potuisse, ut Lunam non temper in Terrae satellitio fuisse suspicarentur. Interea tamen quaeri potest, cum interpretationein illam nimium subtilem non admittamus, quam nam aliam rationem sensumque est e statuamus narrationis istius de Arcadibus sitne exploratum satis, tam stulte de se existimas e illum populum,

ut originem tuam Lunam a late est lis putaret, an

alia probabilis ratio afferri pollit, qua dictum illud expediatur. Ad quod, si quis ita quaerat, primos respondebimus ut moneamus, non tam id agi ut fabula illa explicetur; potet enim , ut tot alia rum rerum ex antiquitate, vera ratio ac verus sensus iam dudum ita obliteratus esse, ut frustra nunc in eum inquiratur; quaeri, tantum hoc, ut doceatur, inanem esse istam interpretationem, quam viri docti fundum nou e reiiciunt cum anaen illa omni antiquitatis naturae et genio repugnet omnique fide ac probabilitate destituta sit. Iotest tamen praeterea doceri, primo fabulani de Arcadibus ante lunam natis tam parum diserte et explicite traditam ad nos peruenisse. ut nihil tuto de ea pronuntiari possit; etii, quod sana interpretatio facere iubet, ad veteriam hominum sensum et sermonem exigas; tum vero tam diuersis modis iam veteres, qui illis aetatibus

350쪽

aetatibus propiores fuere mythum priscum interpretatione tentasse, ut de certa aliqua interpretatione vel ex auctoritate petenda prorsus sit desperandum. Faciamus itaque periculum Xpediendae huius ahulae tam diuersis modis et traditae et interpretatae. Qua in re tenebimus institutum, quod tinari sequantur omnes, qui similem disputationem sus ipiunt, ut primo loco dispiciamus, qui nam dictum sit, a quo et quibus verbis, antequam ad nostrum sensum de verborum sententiis et caussis iudicemus et argumentemur. Qui primus Arcades προ λήνους appellauerat.

fuisse traditur Himys Rheginus f). Scriptores hunc

non ignobilem Darii et Xerxis tempore vixisse satis onstat praeter rerum Sicularum libros, et urbium origines, etiam astrologica condideratis . Verum cum memoratum non sit, quo sensu, qua de caussa Arcades eo nomine impertierit, nec M. ctum aliquod adiectum sit, quod iudicium nostrum regere possit intelligitur iam ab initio, fluctuare illud nec certo lacile gradu firmari posse. Aliorum

phanus e quo idem repetit Eustath ad p. aoo. ipse Hippyn non inspexerat te traditum sic ab aliis acceperat. Idem Ilippys Aegyptios esse vetustis imos hominum narrauerat, ut ea scho . Apollonii discimus

SEARCH

MENU NAVIGATION