장음표시 사용
31쪽
Isores juvant consiliis, infirmiores robore sublevant , pigriores stimulis admonent, laborante hortatibus urgent, aegras curant, mortuas efferunt, aetate provectas singulari reverentia prosaquuntur. Eas jure diceres cum hominibus participare rationis usum, a deo pro innata sibi sagaeitate rerum principia & causas vident, earum progressus & quasi antecedentia , percipiunt, componunt similitudines, ventos prae sentiunt, imbres praesagiunt, futura prospiciunt, α subtili consequentium comprehensione cum primis, ientibus ventura illigant,& praeteritis futura con
P Artes Periodi Majores appellantur antece
dens & consequens, sive subiectum & praedicatum e. g. antec: Qui semel verecundiae fines transierit: cons q. eum gnaviter oportet esse impudentem; Λliquando tamen ut venustior sit periodus praedicatum subjecto praemittitur e. g. Graviter impudentem oportet esse eum, qui semel verecundiae fines transierit. Cic. s. Epist. I a. Sed quemadmodum propositio vel simplex est, vel composita; &haec vicissim pro particularum discrimine diversorum generum et ita periodus etiam vel simplex dici poterit e. g. Maximilianus Caesar, qui hanc mortalitatem deseruit, omnium desideriis repetitur. Vel Compo ita eaque
vel diuuncta, ei g. Aut laborandum tibi est: aut se-
32쪽
renda aequo animo paupertas , vel copularisa e. g. Et hunc amicum amore prosequor; & ab hoc non potero divelli. Vel conditionalis e. g. Si potest haec
pecunia sine aratorum injuria detrahi,pop. Rom. habeat. Nonnunquam & determinaris additur p. g. praesertim in tantis aerarii angustiis. Pel cavsais e. g.
Quonsam vix estselicitas,quae labore non parta sit, μconstet: in studiis utique liberalibus eidem hais quaquam parcendum est. Vel concessiνa p. g. Quanquam non est mihi magna facultas: tamen alquodvis ossicium promta& parata voluntas est, usi adνersatiνa e. g. Obsequium amicos : veritas odium parit. Item. Ego omni ossicio, ac potius pietate erga te, caueris sarissacio omnibus t mihi ipsi nunquam satisfacio. vel relatiνa quae constat particulis. Hic, is, qui, tantum, quantum, toties, quoties. e. g. Qui in vi ta nihil habet jucundius vitat is eum virtute vitam non potest colere. Item. Qirae duae res in civitate plurimum possunt: eae contra nos valent
hoc tempore. item. Quiequid homines vςI eonaiti animo, vel quo contendere labore possunt: id omne ad Dei gloriam dc proximi salutem conferre debent. Vel comparariνa quae particulis nectitur tui, quema modum ; ita; se,adeo, ut; Tantum quantum &e.e. ut melle nihil est duleius: Ita oratione bona nihil inis veniri potest amabilius. Item. Adeo in hae doctrina exeellit, ut eum quovis contendere in ea arte saei-le possit. Vicissim: Quantum quisque nummorum habet iii area: tantum habet & fidei.Denique: Quemadmodum procres utis arboris sis ulus in jora'. . B semper
33쪽
semper sibi promittit incrementa: sic etiam nostra felicitas ulteriorem speret sucεessiim. In hisce periodorum generibus vel antecedens fere syllabarum numero aequale est eonsequentie. g. ap. Ciceri in Orati post Red. ad Quirit.
Lagi mitifratrem incognitum, quali ut ψω esset, dederunt r vosspectatum o incredibili pietate
cognitum reddidistis. vel antecedens multitudi. ne syllabarum consequens superat. e. g. in orat. Cie.
pro Milone. Non enim es usia defensio eontra vim unquam optanda: sed nonnunquam est necessaria.At Divin. in Verr. suo ego argumento sp rabam hanc a me molestiam posse dimoveri id
mihi erat adversarium maximὸ., Vel vicissim consequens syllabarum multitudine. excedit antecedens. e. g. Cic. pro Arch. Neque enim quisquam est tam a versm a Musis: qui non mandari versis ια aternum,sivorum laborum facio praeonium patiatur. Interdum aliquid consequens annectiis tur, ut Periodus fere tribus constare membris vide uue e. g. Cic. in I. Verr. Si potest haec pecunia &e. vid. Supr. It. Lib. s. Epist. iam. Si mihi tectim
non ct multa re justa cause amicitia essent o repe rerem initia amicitia ex parentibus f quo ac endum iis existimβ, qui starernam amicitiam nuctis
TtimembrisPeriodus repetitur in illoCicide senect.
34쪽
' Suae aequali fere membrorum mensura gaudet, paritertit ista in Orat. pνo Rosc. Vereor, ne aut moses sim vobis, judices: aut ne ingeniis vestris vide or dissidere: si de tam perspicuis re s diutiuatasseram. Inaequalis hujus generis periodus vel primum membrum habet brevius e. g, Cic. I. OE.μ in ι estum est stam: nisiquod aut rebin re. Petitis geratur: aut denunciatum ante sit σήndictam. Vel medium e. g. Cic. I. Tuscul. m. erum vivere an mori sit melius: Dii immortatis fiunt : hominem quidem puto seire ne-inem Vel. postremum e. g. Cie. pro Rabir. Fato stominet imprudentia lapsos non erigere: ingeraverὰ jacentes aut pracipitantes imFederer rerues inhumanMm. Quadrimembris periodus duplicare quasi ante.
cedentium aut consequentium numerum videtur; vel enim ρntecedens est unum: conIequentia vero
tria e. g. Nam cum istos, ut absolvant te rogas e ut Pedierent, rogaν οῦ ut existimationem negώ-gant , rogas: ut leges 'pusi Rom. tua libidivi
a Viantur, rogas. Vel tria iunt antecedentia eco sequens vero unum e. g. suem Senatuae damna-rire quem stopulus damnaris: quem omniam exismatis damnarato eum vos sententris vestris
35쪽
ro , b DE VARIIS FORMIS absonetis. It. pro Arch. Si quid es in me sumnia, Iudices, quia stentio, quam fit exiguum raut si qua exercitati. dicendi, in qua me non in cior mediocriter es versatum : aut si hujusce . rei ratio aliqua ab optimarum artium studiis sdist plina profecta , a qua ego nultam confiteoratistis mea te in abhorruisse et earum rerum sinanniam vel imprimis his A. Licinius fractam a ' me repetere prope Auo jurepotest. vel duo sunt antecedentia, & totidem consequentia e. g. Pro Quinct. Eloquentra Hortensii ne me indicendo impediat ; nonnihil commoveor: gratia Sexc vii nec P. auiniurio noceat et id vero non medXocriter pertimesso. Item pro A. Caecina. Si quantum in agro, locisque desertis audacia μα- res : tantum inforo, atque in judiciis, impia dentia χaleret: non minus nunc in causa cederet A.Carina Sext.AEbutij impudentia: quam tum
in vi facienda, cessit audacia.
Denique hoc quqque observationem meretur, membra Periodorum aliquando ita permisceri ut pauciora sint quidem actu τ plura vero potestate de virtute e. g. Verr. 4. ' Multa mihinecessario praetermittenda sunt, ut possim aliquando de iis ν bus, qua mea fidei commissa sunt , disere.
Nam haee Periodus duobus tantum membris coninstat: virtute autem tria habet e. s. ιὸ Multa mihi
36쪽
necessariis praetermittenda sunt ΣΤ ut possim aliquando de iis rebus dicere 3 quae meae fidei commissae sunt. Vicissim bimembris est illa periodus in orat. pro Roseio: auoniam cujus consilio oecisus fit video: cujus manu sit percussus non laboro.
Sed potestate quatuor membra continete. g. 3 quo niam non obscure video, ca) cujus his homo consilio occisus sit; 33 non magnopere laboro, 4 cujus nam manu silpercussus.Pariter haec periodus: Et si tuae
oecupationes mihi ignotae non sunt: tamen quia tempori inservire sapientes etiam oportet; non moleste, ut spero, hane meam interpellationem feres &c. h. m. poterit resolvi. Te occupatissimum esse, nequaquam ignoro: & tamen qua es humanitate, ininterpellationem meam non iniquo animo accipies. oportet enim sapientes non tam suis, quam aliorum temporibus situm tempus transmittere. Atque ita ex una periodo, duae jam emerserunt. Porro & haee
periodus : quod tibi non celeriter respondi , ut quidem debui, de tu eupivisti: ignosce quaeso cessatio. ni meae; praesertim quae nulla propria culpa , sed temporis injuria aecidit. h. m. in antecedens dc eon sequens reselvi poterit e. g. antra. Non tam celeri ter tibi resipondi, ut debui, de tu fieri a me deside. rasti; Const . Ignosce vero cessationi die. Vicissimordine verso, antecedens membrum est ἔ nulla prosecto culpa mea, sed temporis injuria factum est, quod tamdiu ad te literas non dedi. Conseq. Itaque ut mihi ingoscas, etiam atque etiam oro. Pariter dcliaee periodus: Quae res in civitate duae plurimum
37쪽
possunt, summa gratia & 'eloquentia , hae eontra nos ambae faciunt in hoc tempore h. m. poterit transponi: Summa gratia & eloquentia quae in civitate plurimum possunt, contra nos ambae faciunt hoc tempore. Poterunt quoque periodo quaedam detrahi e. g. s d. Quae plurimum possunt gratia & elo. quentia, ambae contra nos hoc tempore faciunt, aut vicissim addi e. g Quae res in civitate duae plurimum possunt, & injuria affectis valde sunt time dae, hae contra nos ambae faciunt in hoc tempore summa gratia & eloquentia. Seqq.
Cicero Lib. I. Epist. I. ad Lentul.
EGo omni officio, ac potius pietate erga te, caete ris satisfacio omnibus: ci mihi ipse nunquam
satisfacio. Tanta enim magnitudo e si tuorum erga me merutoram: a ut quoniam tu, nisi persecta re, de mei non conquiesti 3)ego quia non idem in tua causa efficio, vitam mihi acerbam putem &c.Pέ mpejum & hortari, & iam liberius aeculare, M monere, la) ut magnam infamiam fugiat . Non desistimus. Sed plan E nee precibus nostris. Me admonitIoni. tus reliquit locum. Nam cum in sermone quotissiano, tum in senatu palam sic egri causam tuam, ca) ut neque eloquentia majoro quisquam, neque gravitate, neque studio a
38쪽
dio, neque contentione agere potuerit; eum summa testificatione tuorum in se ossiciorum, & moris erga te sui.
De omnibus rebhs. quae ad te pertinent , quid ctum, quid constitutum sit, quid Pompejus susceperit, optime ex Emplatorio cognosces: a qui non solum interfuit his rebus, sed etiam praefuit: sa) n rue ullum ossicii erga te hominis amantissimi, pruinentissimi, diligentissimi praetermisit. Ex eodem de statu rerum omnium cognosces et I . quae quales sint, non facile est scribere , Sunt quidem certe in amicorum nostrorum pote. state. a) atque ita, ut nullam mutationem unquam hae hominum aetate habitura res esse videatur Ego quidem, ut debeo, & ut tute mihi praeeipes λ& ut me dignitas utilitasque cogit, me ad ejus rationes adiungo, a quem tu in meis rationibus tibi es.se adiungendum putasti. Sed te non praeterit, quam sit dissicile, sensum is Republ. praesertim rectum & confirmatum depo
- Veruntamen ipse me eonformo ad ejus volunta tem, a quo honeste dissentire non potam. Neque id iacio, ut forsitan quibusdam videor. simulatione. Tantum enim animi inductio, &me hercule amor apud me valet, ast ut quae utilia sunt , & quae ille vult, ea mihi omnia jam & recta lae vera vide
39쪽
Neque, ut ego arbitror . errarent, ne adverserit
quidem ejus M si eum pares esse non possunt, pu
Me quidem etiam illa res eon solatur , quod ego is sum, cui vel maxime concedant omnes, st; ut vel ea defendam, quae Pompejus velit et sy vel tace am: vel etiam, quod maxime lubet, ad nostra me studia referam literarum.
Quod ego profecto faciam, a Si mihi per ejus
- Quae enim proposita fuerant nobis, &cum honoribus amplissimis,& laboribus maximis perfuncti essemus, dignitas in sententiis dicendis, libertas in rep. capessenda, ea sublata tota; si sed nee mihi magis, quam omnibus. Nam aut assentiendum est , nulla eum gravi tate paucis' aut frustra di sientiendum. Haec ego ad te ob eam eausam maxime seriba a); ut jam de tua quoque r tione meditere. Commutata tota ratio est Senatus , judiciorum, rei totius publieaer si otium nobis acceptandum est 3 quod ii,qui potiuntur rerum, praestaturi videnturi ηJ si quidam homines patientius eorum potentiam serre potuerunt.. Dignitatem illam quidem Consularem sortis dieonstantis senatoris, nihil est Quod cogitemus i alamissa est culpa eorum, qui a Senatu & ordinem conis junctissimum & hominem elarissimum abalienarunt, , Sed ut ad ea quaeconiunctiora rebus tuis sunt revertar &c.
40쪽
Tu velim ita tibi persuadeas ta) nullam rem esse minimam, quae ad te pertineat, 3 quae mihi non
carior sit, quam meae res omnes.
Idque cum sentiam a sedulitate mihimet ipse a. thiseere possum. Re quidem ipsa ideo mihi non satisfacit : al quod
nullam partem tuorum meritorum, non modo rese-
renda sed ne cogitanda quidem gratia consequi
Rem te valde bene gessisse rumor erat. Expectabantur literae tuae o) de quibus eramus eum Pompelo locuti. Quae si erunt allatae cx nostrum studium extabit in eo 'veniendis Magistratibus & Senatoribus. Caetera, quae ad te pertinebunt, cum etiam plus contenderimus quam possumus, minus tamen faciemus, quam debemus
Sallust. in Belu Catilin. eap. LIII.
Postquam Cato assedit sa) Consulares omnes , itemque Senatus magna pars sententiam ejus laudant, virtutem animi ad caelum ferunt 3 alii alios increpantes, timidos vocant 4J Cato Magnus atque elarae habetur, si Senatus decretum fit, sicut ille
Sed mihi multa legenti, multa audienti, quae populus Romanus, domi militiaeque, mari atque terra praeelara facinora fecit, forte libuit attendere, quae res maxime tanta negotia sustinuisset. Sciebam, saepe numero parva manu cum magnis