장음표시 사용
61쪽
ritas In ventriculis cerebri reperiretur Varias autem observationes celebrium Medicorum collegit is erus Ibid. p. 6 Ia. seq. ct alibi passim . , quae docent , varia
alia tumorum genera, steatomata, cirrhos&c in encephalo poplexia demortuorum inventa fuisse . Praeterea & flatulenti tumores hic observati fuerunt i qui, sua mole comprimere encephalon possunt. Ita apud υilisum ceres Analom. cap. s. p. III. habentur sequentia : Saepius vidi, in πιte, recens post mortem perro , piam matrem vesicae instar dissentam ac pellucentem, in aqua plurima , subtus inclusa, eadem imrumescere vi retur quod tamen omnino fieri compertum es a sat membranam distendemim ipsa enim disperi , siue imphae inmsione, tumor ilico subsidebar in causis a tem praecipuis, quibus aer in liquidis mstris latens extricari possit , antea dictum sui ad g. ubi de flatuum catissagebatur.
Sedis osse tumores hie nati similem
compressionem facere poterunt. Fiunt autem illi vel per intropressionem fracturamve cranii , de quibus dictum fuit in hi-soria vulnerum capitis vel ubi ossis su
santia sensim tumens exostosin dictam producit. In Lue Venere inveterata satis equentes cranii exostoses observantur, extrorsum tumentes neque videtur a
sonum se in interiori eranti lamella a simili causa tales exostoses quandoque produci. Memini, me aliquando talem casum vidisse, ubi symptomata justam suspicionem dabant, internam talem exostos latere; verum cum cadaveris inspiciendi copiam non habuerim , pro certo illud inirmare
nequeo ramo, quandoque observatae fuerunt ossificationes morbolae in membranis encephali , quae mole auetae pariter noc re potuissent, licet frequentius, acuta .gura pungendo membranas, lacerando vasa, noceant : bina talia ossa inventa suerunt in juvene novemdecim annorum ad latus dextrum sinus longitudinalis, quatuor ultra lineas diametro aequantia aculeis hirta acutissimis . qui perserabant duram matremis .cephalaram molestam produxerant, dum vivebat Academ des
nes autem illi tumores eundem praesta bunt flectum , ve arterias , sanguinem adserentes, omprimendo impediverint repletionem debitam vasorum pia matris corticis cerebri , pro spirituum secretione requisitam : sive venas angustando nimiani plenitudinem secerint in vasis sanguineis, unde reliqua minora vasa comprimuntur, sive denique , nervorum initia in medulla cerebri, aut oblongata , premendo , spirituum secretorum liberum motum per nem
os ad organa sensuum, musculos sus flaminaverint γ. Antea dictum fuit , quod a nimia abundantia sanguinis boni in toto corpore vasa sanguinea encephali se distendi possint, ut impediantur unctiones anim
te . Verum, observatur , quod nimis impleri possint vasa encephali , licet in
toto corpore plothora non adsit , si aqua cumque causa liber sanguinis transitus per alia loca corporis impediatur : Tuncque amplexia oritur non a lethora nive sali, sed a plet hora particulari valorum encephali . Numerosissima quidem tales causae esse possunt videntur autem ad tres imprimis classes redigi posse e prima comtinet omnes illas adtas, quae comprimem do vasa, ad inferiores partes corporis te dentia, angustant : eunda recipit illas quae venosi sanguinis motum versus cor dextrum accelerant, impedito simul libero transitu per pulmones oreria denique complectitur spasmodica vasorum contractiones . Singulas has classes causarum breviter perlustrabimus Quantum possit ad apoplexiam producendam facere nimia obestas , comprimerido vasa sanguine , per totum truncuri Wartus ornoris dispersa ad numerum
primum huius paragraphi vidimus . Te tio autem numero dictum suis de magno discrimine , quod a distento admodum per cibum, potum ventriculo fieri terit , quatenus vicina vasa, viscera comprimuntur. In tali enim casu conti
gere poterit illud , quod Hippocrates te
62쪽
partes transmittit; deinde tisi furrexit, Omrenebricosa vertim occupat febris aurem nonprehendit. Quod autem nimiam capitis v sorum impletionem hoc loco indicare v
luerit Hippocrare , vel inde patet, quod cutim capitis discindi jusserit, ut sanguis exiret, sicque haec plenitudo minueretur. Simili modo, uterus, imprimis circa nem graviditatis maxime distentus, omnia vicina comprimen , impetum, copiam sanguinis versus caput augere poterit atque hoc videtur observasse Hippocrates
net sequentia 'uterum geremibus capitis dolores cum sopore gravitare Morientes mati
fortassis aditem is renυusvum quid saticontingit. Ubi notandum , quod Interpretes notaverint , τα επιτ :ους non simpliciter gravidas, sed partes vicinas vocari. Vidi amplexiam subit lethalem , quae huic causae tribui posse videbatur ob hanc ditionem quandoque in ipso partus validissimo nixu pereunt subito convulsae; quod etiam vidi, dum per summum illud molimen enitendi scelum vasa eiicephali adhue magis implentur de qua re mox pluribus dicendum erit
Ubi enim sanguinis venosi motus acceleratur versus cor, pulmo minus libere sanguinem eodem tempore tras mittere mlest , tunc sinus venosus dexterin auricula dextra manent repleta , adeoque Tanguis venosus a capite redux ex jugularibus venis evacuari nequit hinc venaeis sinus cerebri len i manent, dum arteriosus sanguis pergit ad serri; unde, arterioso sanguini, in venas transituro , remora fit sicque omnia vasa sanguinea encephali nimis distenduntur, ourbantur , imo aucto malo abolentur omnes unctiones en-
cephali utiis alia occasione ad g. 774. dictum sui , ubi de phrenitide lethali
peripneumoniam sequente, agebatur utieti, ad g. 8o7. ubi de suilbcatione cerebri in angina dicitur. Verum in tum vomitu risu , concussu musculorum acceleratur sanguinis venosi motus versus cor, respiratio impeditur adeoque aptissima haec sunt, ut subitam repletionem vasorum sanguineorum cerebri taciant. Hinc ille inex-
i in i cis o signis morbor diutumor. Lib. I. c. 7. p. s. hinter causas apoplexiae
merito numeratur . Omnium autem maximum discrimen adest in summo nixu qualem edunt puerperiae ipso hoc momento, dum scelus expellitur oti, homines
dum onera, vir s exsuperantia, tollere vel obstacula removere conantur. Videmus
enim tunc manifesto, quod omnes musculiturgeant, simulque aer inspiratus retineatur serum musculi agentis caro pallet dum simul tumetis protuberat H. Bων-hao Instit Medic. g. o I. 7.) adeoque omnem sanguinem rubrum exprimit ex v sis suis sanguineis dumque hoc fit, omnibus musculis agentibus simul in toto corpore, reliqua vasa, quae a musculis comprimi non possunt, tanto plus replentur, simulque venosi sanguinis motus versus cor dextrum acceleratur, is aere inspirato& retento vasa pulmonalia comprimuntur; unde necessario sequitur summa repletio vasorum encephali. Hinc videmus in sun mi talibus nixibus aciem turgidissimam oculos ruberrimos, prominentes ubi repetitis vicibus vasa encephali tam violem tam dilatationem passa sunt , s debilitantur fibrae vasorum latera constituentes iide g. s. . ut postea leviori etiam impulsui cedant, & a minoribus causis ni-niis impleantur. Vidi hoc manifeste in eximia cantatrice, quae suavissimo vocis in duLimine acutos admodum sonos diutissime protrahere noverat ; sedis tunc vidimus evidenter, urgere omnia capitis vasa quam maxime . Cum autem frequenter sic distracta suerant haec vasa, eo usque debilitata suerunt, ut postea dum vel moliretur aeutos illos sonos proferre, ilico vertigine corriperetur, & caderet, nisi est iret statim. Abstinuit a cantu per aliquot annosci usa
sui balneis pedum, aliisque remediis, quae
impetum & copiam humorum a capite avertere poterant ; sicque sens in robur rediit nimia distractione debilitatis vasis, ita ut postea denuo eantare potuerit; cavenso me semper ab acutussimis sonis diu pr Ir.ihendis caeteroquin statim vertigine corripiebatur. Verum spasmodicae vasorum constri
63쪽
Etiones possunt efficere, ut nimia plenitudo fiat in vasis cerebri Vasa enim nostri corporis arteriosa non agunt simpliciter ut canales elastici, qui repleti a corde reni-runtur, dum cordis actio cessat tempore diastoles, sed habent fibras musculosas
quarum contractione cava horum vasorum
arctari possunt uti dictum sui ad g. 6ri.
ubi de anxietate, ab hac causa orta, age batur. Ex illis autem , hic ad . O . dicta fuerunt, constitit, animi affectu subito mutare vasorum amplitudinem ,
miro modo omnes encephali unctiones turbare . Dum homo metu summo percellitur , omnia exteriora corporis pallent, contrariis vasis sanguinem rubrum repellentibus versus interiora simul tremor membrorum, subita, summa debilitas convulsiones c. satis docent , laedi sunctiones encephali ab hoc animi affectu imo mirus casus docuit, a tali causa ab leri posse omnes cerebri actiones, per in-srum bimestre spatium silentibus omnibus motibus voluntariis is sensibus in homine , qui subito terrore correptus fuerat Acinum.des Sciences Pan. I7Iῖ. Mem. 4 9. 3. Unde, Arelaetis Morbor. Diutum. Lib. I. c. T. p. 33 immodicas animi perturbati nes, repente incustas terrores, pro causa
apoplexiae habuit. An sorteis in animi affectibus validis repletio vasorum encephali augetur , quia simul turbatur respiratio ' Dum homo subita corripitur ira, comprimit animam, mox in minas Qverbera erumpit Quanta suspiria in afflictis observantur
quibus conantur levare anxietatem , quam
circa vitalia viscera percipiunt Quam bre- si Wanhela respiratio in subito terrore perculsis hominibus Dum pueri a severis objurgantur magistris , cessat per aliquot momenta respirati , mox incipit rubore persundi tota facies, distrahuntur musculi faciei , tremunt manus , balbutit lingua profusas in lacrymas erumpunt cum suspiriis creberrimis , nec cessant hae turbae , nisi prius placide iterum respiraverint. Imo nec reliqui animi affectus ii vehementes fuerint, sedantur, nisi prius
uno alterove profundo suspirio , imo de pectore ducto, turbata prius respiratio de-
nuo componatur . in Virgilius , dum iratum Neptunum describit, ventos acriter increpantem, abrumpit sermonem , dum
ille ab ira resipiscit is quasi temporis
moram relinquit, ut pacata respiratione brevis ille furor compesceretur: Quo ego ... sed motos praestat an ponere fluctus Facile autem patet, illam repletionem vasorum cerebri tanto majorem contingere,
quanto haec vasa minus resistunt hinc in teneris puellis a levi etiam causa tantae saepe turbae in corpore fiunt, dum robusti homines, vasa firma habentes a similibus nullam mutationem sentiunt. Unde in similibus , repleto ventriculo ab ingestis vel etiam flatibus distento, capitis dolores
vertigines c. toties oriuntur , omnium
maxime si in reliquo corpore vasa spasmo
contraeta sanguinem minus libere transmiserint . S eniamus sisertar Epistol. ad Guillelm Cois p. pr. γ, qui accuratissime descripsit aeria illa, mira Symptomata quibus hystericae, hypochondriaci ami-guntur, observavit, quod non raro notabilisqt edam externarum parrium refrigerati βημμοmatis his omnibus iam quasi emat
pellιuum, quam quidem refrigdiration m auae semel si fere, qua rigem cadavera, parem comperit, pulsu nihilominus rect se habente. Verum frigus illud manifeste indicat, sanguinis motum per externas partes impeditum esse, adeoque internas partes magis urgeri unde tam mire sepe turbantur in his cerebri unctiones . Hinc omnia, quae
per alia vasa sanguinis copiamin impetum
derivant a capite, morbis a tali causa ortiς prosunt . Hoc in Hippocrates coae. Praeust. num. 78. Tom. . p. 88o. notavit dicens Amplecticis si harmorrhoides stipe eniant utile trigiditates vero, torpores, malum I. Arterias ad encephalon tendentes impediri posse, quo minus libere sanguinem
transmittant , eadem hac paragrapho nu mero a vidimus raedo simul tunc patuit, raro ab hac causa poplexiam produci, cum quatuor distincta arteriae huic usui serviant , neque adeo facile omnes
simul insarciantur immeabili materies; praeterea sub basi cerebri ramis emissis ver
64쪽
tebrales artetiae cum carotidibus ita uniam bus, mox tumetis rubescit tota faciestur, ut desectus obstructorum canalium per licet momento ante mortis metu fuerint
reliquos apertos suppleri possit. Observatio pallidissimici dein livescit, imo nigrescit
mimsii Cerebri Anat. . . p. s. hoc sere, a sanguine venoso aggesto in venis confirmat vidit enim in homine, qui ad tumentibus, labia tumidissima sunt, eraeittremum vitae momentum usque actiones tor oritur in pectore, lingua cedo speest animales libere exercuerat, carotidem dera culo extra os prominet livida , spuma erassa tram plane osseam , imo lapideam, cavi cohaerens per sin nares exit dum arterate eius sere in totum abolita . Passus ae in venas exonerare se non possiant quidem fuerat in initio atrocem capitis do & ramos laterales secretorios urgent quam lorem in latere capitis sinistro, dum caro niaxime ; dein convelluntur plerumque,tis sinistra, omnes rami plus urgerentur tunc mors sequitur Uerum illa spuma sanguine ; verum , sensim dilatata arteri. miseris ex ore non prodit, nisi jam penitus vertebrali dextra in triplo majorem ampli inserela, distenta sint omnia encephalitudinem, dolor ille evanuit, nec illa obtu Vasa. Unde Hippocrates C hor. a. Seri. r. ratio carotidis dextri multum mali fecit Tom. o. pag. 82. dixit: ut frangulantur, Sed venis compressis maius discrimen adest, ac dissolvuntur e laqueo), nondum tam une cerebrum obruatur sanguine, dum arte mortui sunt, ex iis non convalescunt, quibus riae continuo pergunt adserres hinc tantum circum s spuma oborta fuerit Monuito discrimen a risu, tum , vomitu , ob im men Galenus cibidem hin Commentariis ad peditum sanguinis venosi a capite liberum hunc locum, nonnullos convaluisse, quibus reditum, uti paulo ante dictum fuit. Ideo strangulatis spuma circum os apparuerat etiam videmus magnam cautelam adhibi Plura observata hanc Galeni lententiam con-ram esse, ne venae encephali facile impe firmaverunt postea Qvidetur probabile direntur ranus enim veno encephali con esse , quod si distentissima encephali vasa tinere possunt magnam copiam sanguinis, in suspensis non fuerint rupta nec humores sicque diverticula quasi faciunt, ubi pars studerint, vel sanguis stagnando eo usque sanguinis venos colligi possit 'aerere pro concretus ierit, ut amplius per vasa tran- quodam tempore , dum venariam iugula fre nequeat , in quibus haesit immotus commoda evacuatio impeditur . Prae tunc vita redire possit. Novi, Anatomicis venat capitis per distincta sor.imina hoc contigisse, ut, dum sequenti post uincalvariae, absque arteria comite, exeunt, plicium die cadaveri suspensi secando sene a vicina arteria, nimis quandoque tur accingerent, invenerint vivum, quem mor- gente, comprimantur : ipsi autem venae tuum crediderant omnes . Memorabilem jugulares in collo ita locantur, ut a mu talem casum recenset IVe reus me A
sculis agentibus impediri nequeant . Hinc plexi p. 6 de muliere, quae ad patibuli
toties a collari nimis adstricto ho supplicium damnata per linidiam horam mines velliginosos fieri, dum venae jugu e furca pependerat,is tamen postea inte- Iares angustantur; amtidibus , ob situm re convaluit, licet consanguinei, mortem Prosi diorem, ad latus asperae arteriae, ab accelerare volentes, pedes attraxerint, Ghac compressione liberis ob eandem cau eius pugnis contuderint, pendulum corpussam scrophulosi tumores similia mala pro elevaverint, ut pondere suo delabens la- ducunt. Sedis observatum fuit, a tumo queum seritus constringeret quidem ribus, in pectoris cavo natis, compressam tantavi, ut laquei rupturam veriti judicessuisse venam cavam superiorem, in quam impediverint , ne in crudeli ac pietate se jugulares venae evacuant , in puella pergerent. Ex omnibus illis, quae in hacoelenni, que poplectica periit a Mute muliere observata suerunt, dum sensim in
Trini e complet de Chim m. a. p. 85. h. sanitatem rediret, satis patet, actiones anti
Videntur autem illi, qui laqueo lata males imprimis laesas tuisse cillisque iam cantur , poplectici perires simulac enim in pro maxima parte restitutis is sublatis laque haerent, compressis venis jugulari symptomatibus , quae a valida contusione
65쪽
ot distractione partium pendebant , supererat sola vertigo quae ut antea dictum suit, morborum cerebri incipientium primum symptoma, & in sanitatem tende sum ultimum , esse solet t. Cum calvaria ossea in adultis, e dere nequeat, & cranii cavum semper plenum sit , effusi humores necessario premere debent encephalon, uti antea dictum sitit ad 2 a. ubi de vulneribus capitis gebatur . Modicam
ducendam , patet ex illo casu , quem ex Fernelio recenset IV ferus obiciem pag.
379. de viro, qui ex sinistri oculi ictis
vehementiore poplexta correptu intra duodecim horarum spatium periit . ira cadavere nulla causa tam subitae mortia inventa dies, praeter sanguinem ad dum rum cochlearium mensuram effusum iri basi cerebri . De causis autem ,
hanc est onem humorum in cavo cranii producere solent , sequenti numerui dicetur
effusi liquid sufficere ad apoplexiam pro- Omnia , quae arteriosa venosa, lymphatica vasa interioris cerebri , circa cavitates ita solvunt, ut exiens liquor aggestus , compressu suo , ornicata cerebrosorum nervorum origines laedat. Talia sunt, serum acre in hydropic leuco- plegmaticisque sanguis in lethoricis acrimonia atrabitaria in melancholicis scor buticis, podagricis quae vulgaris causa intra o&6ogesimum aetatis annum agens quae omnia latantia per causas moventes excitata, saepe subito morbum hunc creant. Hujus ergo praenuncia ex natura materiae prius natae, cogniti Scausis excitantibus, peti debent. Maxime his animi affectus summi, Wintensissima studia , nocent Ante patuit , quomodo ab humoribus
accumulatis quidem, sed nondum extrava-
satis, amplexia nasci possit verum vasis ruptis a nimia distensione aut erosis ab acri liquido, effusio sit humorum , quae subito lethalem apoplexiam producere potest imprimis si humores effusi, ad basim cr ni delapsi, comprimant medullam oblongatam Serum, stagnando diu in hydropicis leucophlegmaticis, acre fieri, loca, quae alluit, erodere posse, patebit ex illis, quae postea in Capitulo de Odope dicentur sedis observata practica videntur docere, subitas satis lymphae effusiones in cranii cavum fieri quandoque quae, nisi cito exitum invenerines viis nondum bene cognitis per anatomen a pleriam producent. S c monet IVillisius Gerebri Anatome c. I 2Lis i. aliquos tropis vertigini valde obnoxios, quibus aquae lympidae ingens
inpia per nares exstillabat tuncque hac evacuatione facta es ibat statim vertigo Praeterea in virgine, cephalara tinniani diu amicta, multum seri flavi, tenuis quotidie de naribus siluebat cumque haec excretio aliquamdiu substitisset, in convulsiones atroces cum stupore incidit, atque poplectica periit. Capite aperto, similis ex flavus cerebri anfractusis ventric lo inundabat. Similem casum ti reeenses v
Longe autem requentius adhuc apoplexi contingit a ruptis vasis sanguineis intra cerebrum , ob nimiam copiam languinis, vel subitam ejusdem rarefactionem ; unde hanc apoplexiae speciem vocavit cerebri ha morrhagiam Celeberrimus H manuus
c. 7. p. 63. ;- de illa egit illo loco
ubi successive varias haemorrhagia recenset ..
Amplexi autem ab hac causa necat subito, quidem eo citius , quo haec a minis effusio fuerit copiosior celerior Illustris Malpighius quatuor horarum patio periit a tali amplexia, leviorem eiusdem morbi insultum, cum hemiplegia dextrici teris, quatuor mensibus antea passus in ca davere invenit B Iiυius libras duas circiter sanguinis nigri4 grumosi in dextro cerebri ventriculo in sinistro autem sesqui unciam aquae flavae Bag/λ. Oper. Onan. p. 68 IJ
Videtur admodum probabile, extrava tam lympham in ventriculo sinistro cerebri produxisse antea leviorem poplexiai cum hemiplegia lateris dextri , a qua utcumque convaluerat et 'usus autem sanguis tantae copia fecerat, ut ultimus amplexue insultus cita morte finiretur In Actia.
66쪽
Londinensibus Num. 226 p. 57. Abria ad . roo8. dictum sitit. Huic intem A. gomant T. 3. p. o. ubi eadem observatio horismo mox subjungitur sequens abid.
legitur , habetur, quod tantum bina um p. 88. Ῥυέctici ero maxime fuisciae sanguinis extravasati in dextro cere aetate, a quadragesimo inmo usque ad sex bri ventriculo silerint inventae verum gesimum . In Commentariis ad hunera Nagἰisi , testi autoptae , fides habenda cum monet Galenus , non omnem p videtur. Seliis binae sanguinis extravasa plexiam hic intelligi, sed illam tantum, ii unciae sunt iunt ad letlialem apoplexiam in ex atra bile fit. Ita aurem aetate producendam, ut ex Observatione erue melancholiam maxime produci, postea ad
paulo ante memorata , constat, imo g. IIo8. patebit.
unicum sanguinis effusi ex vase soluto co Sed, acrimonia scortatica talis est, chlear lethalem amplex iam fecit , vali lis ut vasa solvantur ab hac quam facillime remediis ilico, sed incassum adhibitio G autque liquidorum exaravasationes per
Morte Traite complet de C/ir. t. a. p. 62. , totum corpus uti docent maculae illae
scorbuticae , sponte, velin a levi pressium
cula , statim natae . Unde convulsiones, tremor, paralysis, inter symptomata pessimi scortati postea g. ras I. . umerabuntur Metus ergo est , ne es in ence- Notandum in hoc casu, quod sanguis ieeffusus fuerit ex vale, quod per ipsam cerebri substantiam decurrebat constat autem vasa sanguinea tantum in medulla non in cortice encephali inveniri adeoque sanguis effusus medullosam substana phalo tales vasorum solutiones an in etiam, in qua colligebatur , undique com hoc morbo . Interim observationes pressi ; sicque etiam minori qua illitate Ricae videntur doceres, rarius affici cere- potuit poplexiam producere . brum ab acrimonia scortaticari in cada- Si autem sanguis bonus effusus in cavo veribus enim corbulo mortuorum pluri- encephali tanta mala producere potest , a viscera pessime affecta inveniuntur peiora adhuc exspectanda sunt, si in lignis imo quandoque omnia interna sere putre acrimonia in sanguine uerit facilius e facta, cerebrum tamen in plurimis appanim rumpentur vasa , .etasus sanguis et omnino integrum Acad. de Sciences tali teneram encephali substantiam de I 699. Memoir. pag. 46. .
fruet quam citissime . Quomodo sanqui Idem verum estin in podagricis: si enim
atrabitarius sola tenacitate picea poplexiam sacere possit , ad secundum numerum hujus paragraphi dietum fuit simulque tunc O .itum sui , citissime omnia materia podagrica, quae tendinesis ligamenta in calcem convertere potest , non amplius deponitur versus extrema corporis, sed viscera occupat , horrenda mala destrui . si humor a te ibi larius solutus, producit is si cerebrum petat , pople- acer redditus , per cerebri vasa movere xiam, paralysin &c facit, uti postea ad tu . Hoc videtur, monuisse His rares f. 272 dicetur. Aphor. 6. se l. 6. r. p. I Q. 28 . di ens Apoplexi autem nata ab effusis humo. Morbis nitelancholscis te has rem satis e ribus ob subitam rupturam vasorum videri lini decubitus , in t amplexeam corroris, tu ab Hippocrare vehemens poplexi v - vulsionem , arat mant.ran. t. c. festa cata suisse , de qua merito dixit Aphor. rem denunciant . Ex Aphori sino autem , a. ses. a. r. p. p. 8I. ebmmemmm quidem
hunc prae cedente , ubi monet podagrica amplexiam sIυere impossibila debilem reo, nisi vereis autumno potissimum move oran facile. Quam parum enisa spei superri, patet satis , quod hoc loco de male sit in tali apoplexi sananda , postea adria trabitaria mota locutus suerit. Simul g. or videbimus . Debilis vero popl notari meretur, quod ea αλι, ξίην σοῦ σωμὰ xia illa est, quae lente aggestis in capitae σοι dixerit, sive veramin proprie dicen humoribus producitur de qua ad literamdam a plexiam ; nam quandoque Hιρ- . numeri a in hac paragrapho dimampo are partis cujusdam corporis lingula fuit is quae tamen adhuc ditriculter u. rem resolutionem vocavit apoplexiam , uti ratur.
67쪽
Verum tales causae , quae vasa subito verat cavum , adeoque omnia vicina va-Qlvunt , latere possunt in corpore , nec id compresserat. aestuosae fiunt, nisi ab alia causa acceden Ptievidetur autem talis amplexia, si te excitentur , vel determinentur versus signa docuerint , nimiam boni sanguinis caput . Atra bilis sic per annos haerere copiam adesse , vel magnam acrimoniam potest fixa , dein subito soluta, mota dominari in corpore; mulque constiterit, Per motum corporis, calorem aeris c. talia applicata esse orpori, vel brevi ap- summa mala facit materies Masrica, plicanda, quae motum augent valide, vel
in pedes iam detonare incipiens, si incam liquida rarefaciunt, aut consuetas evacuato usu narcoticorum, refrigerantium , aut iones supprimunt, vel depositionem mor-
constringentium, impeditur integre deponi bos materiar ad loca minus periculosa im- in haec loca, summo cum periculo caput pediunt. Sie v. g. in plethorico homine apo- petit saepe . Qui narium profusae haemor plexiam metuendam esse facile cognosco, si rhagiae obnoxii vivunt, si illa imprudenti sciam , quod validum corporis motum fa- consilio cohibeatur , tunc quandoque in te tempestate admodum calida, vel vini cerebro solvitur arteria, sanguis effusus generosi copiam ingurgitabit. Ita etiam in subito lethalem apoplexiam producit. Qua podagrico, si vel ex debilitate senectutis lis casus habetur in Actis Londinen us decrepitae , vel extremis corporis partibuSUN I 3. p. ro68 Abri m. r. i p. 29. 3 o. eo usque per repetitos hujus morbi par ubi Illustrissima Domina omni ope iam xysmos destructis, ut mala materies in illis erumpere gestientem de naribus sanguinem amplius colligi nequeat, non doleanti
impediebat, verum sequenti die subito im des, sed anxietas adsit tertigo, hocis mani dolore capitis correpta suit, & intra tum praevideo . Idem de reliquis verum est. semihoram periit post mortem in ipsa Quantum autem nocere possint animi cerebri substantia inventus fuit concreti asseetus summi, &intensissima studia, pra sanguinis grumus , unciam cum dimidiae dispositis ad apoplexiam, numero tecticiter ponderans, qui sibi largum forma hujus paragraphi dictum fuit. I. Huc venena quaedam reseruntur, quae tamen uel ex vi trium ultimarum tau serum num. 2.3. q. agunt, vel potius pulmoni prius, quam cerebro nocent.
Certum est, dari talia venena, quae es momento apoplexiam producunt talis est Maciter turbant illas iunctiones , quae a halitus fermentantis liquid , imprimis saeerebrais nervom integritate pendent , ex ingenti dolio per parvum spiraculum licet non constet , quomodo haec agant, exhalans naribus attrahaturci vel si quis Wad quam ex classibus causarum, modo cellam ingrediatur, ubi maxima copia corurecensitis , illarum actio referri debeat . lectus haeret sermentantis liquid halitus Multa etiam ex illis pessimos suos flee tu uti alia occasione ad g. 6os. II. notavi. praestant, dum in ventriculo haerent is Helmontis ii Lithiasi c. p. g. 73. p. as. simulac inde excutiuntur, cessant omnia dum mineralium examini plus iusto insi- haec mala uti pluribus dictum sitit ad . steret , a venenato tali xlitu sere concia aro. ad . oi , ubi de Delirio e disset ampleeticus: dicit enim : Deninabrili agebatur . Recensentur haec venena a pene orruebam: nisi eaput a vase, alibi H. Me ais Inst. Medie. g. or 8. , Mnde terer spiriabar sinus , divertissem, v ubi videri poterunt . Minime autem e plecticus ruissem in eadere pararus eram rosimile videtur, quod haec venena agant Iamque tum mihi Maehium decidebat, o inspissando liquida, aut comprimendo vel crus fluidum sensu motuque deficiebat V rii pendo vasa, cum esset illorum aestio, detur autem saepius hoc discrimen subiisse, simulac per vomitum excussa fuerint. De nam in sinistro latere se emi plegia mi-
efffectis ergo horum per observata fidelia nas sensisse affirmat Walibi Ibid.3. 8.const sed non intelligitur liquido p. dicit memini quoque, aliq-dus, quo haec producant . Danturin prae do in meis Trochris viriaenea quaedam,
terea alia venena, quae halitus specie uno illos , quae si quod nim rite obturaris
68쪽
rtincturis dorem de se spirarent , vel Ul- modum , separando vaga ab invicem, incati, eum me ferirent , nico in lauti tu lapsimparatias enim cum . ertigine, dextri lateris Ita re . Adeo ut si iterum fore ianitim me odor per Isisset, absque i cecidus m
oplecticus . In tant. scilicet me olim immeritarem compulit ar o sciendi, quod miLIres vitae non pepercerim me erunt quidem est , quod spiritus sulphuris, spiritus
Hiri , tilis marini , oleum vitii olim ., Euin halitus forma una cum aere hauriunetur , uti nonum constringendo , subitam norteta inducant , de . pulmoni potius quam cerebio noceant Helmontitis nullam mentionem fecit respirationis impeditae a tetro hoc halitu, quem inspiravel .it . Sed nec illi . t a disci calce quos imis uos fuisse mibco instructo in tali conclavi dormirent, aliquid lanianosiis
respit. tione perceperunt dulia poni ille halitus encephali iuniones pessime laederet . Quin ii. illi , qui carbonum
nidore in loco clauso exstilli . sui locari e se impedit videri tui in ca ut perci perem licet tanta virulentia praeditus litzubonu i r m paulo pol id vitales fune deleat, lethali syncope , densi sunt
capores albonum in loco , in quo haerent boni ines Vel minini temporis spatio ibi vertamur , tuli de immani capitis dolore conquerulitur, sentiuntque , acli 'uvaria extrorsum dissiliret prae nimia distensione : si autem diutius maneant in tali loco carbonum accensor uim nidore pie. no stupidi fiunt othnes sensus per- apori intur . Unde intim s iris obfe at Chemio Phile L .
to nidore stuporem soporem poplecti cum incauti hominibus inferri . Illi autem , qui sic mortui sunt , in eodem tu inveniuntur, quem habebant, dum ab hoc vapore inceperunt male astici Apud me erum casus legitur satis memorabilis, qui modo dicta confirmat obserυ. Pras. de Affect capit. p. 6o.): bini homines in conclavi angusto , nec valde alto , ubi surnus digestorius , piper Henricus vulgo
dictus, carbonibus calefactus aderat , noctem transegerunt,is mane ambo mortui inventi sunt unus genibus flexis trunco innitens ligne , manibus complicatis limini senestrae incumbens, per quam vigil spectaverat, habebat speciein hominis somno obruti . Alter humi prostratus supinus iacebat,is videbatur cecidisse , dum extitum ex hoc loco moliebatur. Verui uidem ille anta octi duuin per horam circiter in eodem loco manserat; dum in apricumvenit, titubare incepit, dein obdormivit, ita ut vix excitari potuerit, cuin steriore. Ubi vero aqua rigida , faciei . pedi aspersa , ad se rediise , credebat se suavissimo somno correptum fuisse , nullam. que anxietatem senserat. Nec Helmontius De Lirliasi cap. p. 3. 4. p. 72o. Iurduumviratus pag. 2 2. g. 9 proprium insortunium narratis, anxietatis ullius meminit , sed circa orificium stomachi instans animi deliquium lensit , dum ex nauseo nidore carbo sum insecto, egrederetur, mox concidit, occipit impegit gravissime in pavimentum lapideum stum atque odoratum omnino perdiderat, auresque tinniebant, Wper aliquot menses mansit verti inosus verum haec symptomata tribui possent validae occipiti contusioni . Interim tamen ex praedia elis satis patere videtur , quod carbonum accensorum vapor capiti potius , quam
pulmoni noceat . Caeterum aedium , recens calce incrustatarum , noxam , uti aporis carbonari , .im notavegat Galenus Deos partium . . cap. 8. Cm. . . 4 8. . Si autem simul considerentur carbones relinquere cineres paucillii mos totamque sere illorum molem in vaporem
resolutarri dispergi per aera, intelligimus, quomodo pauci etiam carbones uti H Lmontis contigito in cubiculo clauso possint pessima mali producere imprimis
frigida tempestate , quan o vapores mi
69쪽
6, A POPLEXI A. g. io Q. ad Ioz3. Diori. Ausa has Iolo. docuit Anatomica inspectio cadaverum poplexi extinctorum , atque obtervatio litorica eorum , quae in ipsa horu egrorum curatione observari possunt meditatio autem sacile in dictas moto. classes ordinat , curationi invenienda quam aptiuimas.
Caula illa a poplexia , aflenus recens te di explicatae , vel inventa suerunt inspectione cadaurium hoc orbo desunctorum vel repetitis Observ.aionibLl stitit , quaedam corpo i applicata hunc morbum produxisse: adeoque merit pro causis haberi posse optimorum auctorum testimoniis ham omnia confirmata fuerunt; quibus plura si quis addere vellet, facile specie
g. iora. iisdem constat a diversis, oppositis saepe produci adeoque bene dividi in an in eam de non persccta divisione , quum c se rosa atra bilaria, polypo Cauci proxima an omnibus poplexi is densitate V es
est aden causae incientes sunt saepe diversistitia e uirile nulla poterit esse univers uis curandi in thodus . Si enim sunctiones animales abolita sint ob lentorem pituitoliam inerte in in uilli . O l pt. Sredditur , ut libere fluat v xi i cerebri lec resili
illa tali bona est . quae litorem illum in Bonni epuliaret Anatomico inveniretur. Verum ordo requirebat, ut ira clasi quasdam nutare rotae adeo huius o b c
parebit, ill .ι, quae in plexi a merito laudandi
Hinc orta sui gener Iunc reqvulit u opsvatur sanguis, is ic
divisio in poplexiam calidani l. in sive in anguineam, pituit ad duo illa distincta capita omtio solebat dii eri elum ex
conciliet sanguini debitam olidit alum motum ni imis languidum
pila incitet ' Verum si an uis in Ilammatoria
3. ior 3. cus vero assustus in a , plexi exquisita eli totum sensorium ita in para poplexi veta Aius quae a pars proo teris, relid modo , sed latren minus, pressis mere, it , ut plurimuin, m initio Cum in apoplexi ex iuisita sensu interni possunt udeli illa , qui in Co
externi omnesque motus volunt alii oi itur . Cum aute,litis aboleantur Cui de 3 ioo S. xlocus affectu, debet esse ille quo omnes nervi . sentibus ti muribus voluntariis persciendisti estinati , Miginem uam ducunt ad quem locum perducta mutationes illorum nervorum aciunt ideas , animi Mitias motus corporis,c. Illum autem locum quali sic amque demum uerit, vocant Medic sensorium commune, a quo mutabilitas cogitationum a mutat corpore, de vicissimmutabilitii corporis a mutata cogitatione Pendet. Verunt causti illa, qu. allicitur illud euiorum commune, potet alio loco
corporis haereres, uti in causarum .apopleti e enumeratione patuit de qua re etiam possurit 3.7 I. motibus Olumaritis seni uuin exercitis
supersint adhuc plurimi alii motus , qui nobis non donaciis sunt, integra debebit adhuc superesse Munctio illius partis , o
illi motus pendent : γars autem illa ire bellum diis credebatur , de qua re videam tu illa, quae ad s. oo . dicti hi erunt In poplexi exquisit. sensus motu, voluntarii omnino abolentur . Verum quat
doque contingi , ut in causis, ii orgarutcumque ut tu assibusdam partad motum sup i tales a validi l . in γῆ
linc de utian uaqua ori insunduntur quia ergo unctiones
70쪽
sensorii communis maxime impedita sunt, non tamen omnino abolitae', adeoque te i
ejusdem morbi gradus, qui hunc
ecies Paralynanche Hippocrata f. 783.M. Interim it apuάveteres auctores Parmis
g. IOI4. TNnde patet , cur pulsus, respiratio exerceantur, sensibus interim motibusque voluntariis destructic imo cur sarpe pulsus respiratio
crescant pro rato, quotcntus, notusque plus decrescunt, ut 'circa mortem Quia nempe in poplexi illa par; en actione animales & motus voluntarii ces- cephali impedita est, quae funestionibus anu .sant iam respiratio fit profundior, robu-malibus exercendis dicata est , dum altera stior, earuor, magis aequabilis , mo. adhuc libera manet, quae motibus xit.ili tui de aeriter cordis, arteriarum obser-hu servis . Verum cum totius diicephali vatur increscere robore, undem omnes a filo , tam quoad iuncti olla. iiiiii, i , actiones, quae a nostro arbitrio non penis cluam quoad eli Nas . pendeat a libero dent, persee in inaeseraguntur somni tem-inoi liquidorum per vasa substantiam en pore u circulatio nempe , cocti crudorum, cephali constituenti s et satis , quod distributio, utriti O c. Cum autem in libero transitu inpedito : e magnum p reliquis morbis obriis, aequabilis respir Tum vasoriim numeruns , reliqua rapis hio adeo boni ominis sit, imprimis si pul- hiraeantur a liquidi oppulsis, Verum ii sus simul sortis sit is calor arquabili ad 'pia augetura tarteijsquidi secrebu A dum ad copia fluidorum
extrema corpori usque , ideo mimis periti vix credere possunt, in tanto periculo p plexi a decunibentem versari, dum adtionum vi Euin tantum robur observant erura dum eadem causa , quae actiones vit, pergit agere vel aus tur brevi. N. actiones virales , paulo ante adhuc adeo validis: si primuimur, dubitas scini rimis meantnsi, dum temmotys deciescunt. mo. fio observat tempore somni naturali , , in qua patitaris mors sequitur illur a poplex ae censetur aetate impio m. N.lmo, 'imprimis absoluta deliruction:
p iratione valla a cuα profundo steriorem spuma circa cet tenui , quatim haerentes frigidiusculo ortu ex debililara ori ex lepi lepsia ingenti praernum , vel ex cavi temperie fabrica aegrilen suum copiosa
l tum de nia gradu , quod οETATE . Sic correpti , rarius et ne is uni milui ple Iumque in ta iners glutinosa, materia in cavis
hinc agitu sic discriminisi es, hoe morbo
cerebri colligitur is per ipsa senectivis vitia talis an mis cacochymia quotidie
augetur , uti ad A IOIo. dictum est. TEMEERIE . Ita atrabit.tri. temperies
hujus i ibi dilcri mei auget , quia vel picea te iguis haerere incipit invasis encephalia vide Ioab . r. vel materia atrabitaria mota, δι acris reddita, citissime omnia destruit videri Io Io. absque ulla sanationis spe . Licet autem
haec lateries trabitaria tantum sola tenacitate peccaret , summa adhuc dissiculta; solvendi illud tena maneret. FARRIGA AEGRI . Caput V. g. magnum, collum breve , obesitas magna. c. de quibus ad numerum primum g. Io Io dictum fuit. VEHEMENTI A sYMPTOΜλTUΜ c.
Inde enim cognos itur magnitudo causae, qu Apoplexiam produxit de his dictu nasuit ad . Ioo8. SPUΜ Ct Rccos ci Dum enim impeditur liber transitus per vasa encephali, om