Gerardi vanSwieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis. Tomus primus septimus Gerardi B. De VansWieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis

발행: 1764년

분량: 364페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

tur tamm , quamdiu in encephalo haec haec, ad praecavendam popleuciam a len- colluvies nondum collecta uelit . Sequi ta ' glutinosa sanguinis cacoethymia tur, ut consideretur , quibus mos bina requisita obtineri possint.

fiaoa . T Ressio in vasa erebri minuitur . derivatione in alia is o posta

loca. a. evacuationibus universalibus . x. Dum cor pellit sanguinem in Ur vasa sic disponantur, ut maiorem copiam tam , ille , proportionaliter ad magnitu humorum recipere possint. Hinc haemordinem diametrorum , pellitur per omnes rhoides , menstrua , alvi fluxus , adeo eius ramos, si ubique eaedem fuerint resi prosunt in hoc morbo , ut ad 3. Ioi . stentiae adeoque ut derivetur impetus, dictum fuit. copia humorum a vas cerebri debet mi a. Quia illis humorum per vasa movea-nui resistentia vasorum in aliis locis , ut dorum copia minuitur illa plus apiant is tune obtinetur haec Singula haec iam seorsim binis sequem derivatioci imprimis si inferiora corporis tibus paragraphis considerabuntur.

f. io 23. 7 Apor, solus, balneum sectio, epispasticum , rumiaciens, vescans V causticum, sonticulus, setaceum, frictio; ligatura determinata , venis maioribus , pedibus , cruribus , moribus , applicata , primo scopo attingendo. tor . num. I. valent. Collutiones , gargarismi, masticatoria, salivam moventia, apophlegmatismi , ori, Lucibus, naribus applicata, eidem inserviunt. Priora omnia applicantur partibus inse tota sanguinis ac hymi adest, tutiaerioribus corpori quaedam hac spe , ut cantharidum usus est, eum muI- pro. minuta resistentia aterum vasorum hae snt attenuando illud glutinosum , tapartes plus urgeant humoribus , adeoque g. Ioa . dicetur. Quam pulchrum autem minor copia liquidorum superiora petat. ' ictum tacea habeant i capitis morbis Vapor enim, fotusis balneum hoc fili ch andis, antea dictum sui ad 9 3ρο , ciunt, laxando i a te solidas suetio vero, pluribus observatis etiam in hoc morbo imprimis per cucurbitas, tollendo vel mi confirmatur . Sic stuporem podi poplenuendo multum pressionem atmosphaerae , iam manentem , qui rustra tentatus fue esticis , ut ilico partes corporis , quibus at vesicatoriis, & senticulo, sanavit imbae applicantur, tumeant quam maxime tegre eiaceum OL Myre Trait Como rAlia vero irritando has partes augent mo de Chiraι is Tom. I. pag. 22. . Ita eum humorum per easdem , uti sunt epi in puero, qui delapsus ab equo amplecti spastica rubefacientia c. De omnibus au cus fuerat lactus , manebat memoria laesa,vem his, quae revellendo impetum humo per lures septimanas setaceo autem 'rum in alias partes prodesse possunt, di plicato intra Eliduum persectissime conestum fuit antea ad numerum quartum valuit o V Ῥειν. Via. V. pari. a. Ob- . p6. , ubi de curatione inflainmationis et . a. q. 98. agebaturi atque ibidem haec singula expli Ligaturae aurem artuum tales, ut venascata fuerunt , uti ir . , ubi de eo primant, arterras non adeo , utpote derivantibus , attrahentibus, propellenti protundius sitae plerumque is minus Mbus, in cura obstructionis agebatur: cile comprimendas. ef hciunt , . ut magn3 Cum autem in inflammatione curanda copia humorum colligarer .in artubus cum semper simul cavendum esset , ne acrio arteria admittant, eme vero pressae redi

xibus irritantibus motus tantinis in toto tum ad cor impediant; hine longe minori

corpore augeretur , ideo majori cautela copia urgebitur caput. Ideo isti laudabantur vesicantia, imprimis ex cam orae ligatur a ruum laudatae fuerunt δωtharidibus parata . I hac auter almple compescundam liniam, uium haemorrha

alae specie , quae frigidae temperiei homi dam videri Quin imo Qv b- nilaus iaculiaris est, cin qua inuas Pitui dissimas crurui ligaturas amplecticos m

82쪽

citasse legitur a Morte sic modo cisalo. . Verum tunc istius dolorem saciendo videntur profuisse , quam comprimendo Vasa, quia tortissima talis constricti, atterias comprimita adeoque numerum vas xum transnilitentium in inferioribus a tibus minuit cum levior ligatura solas venas angustet , non arterias , adeoque plus prosit , pressionem versus caput mi

nuendo.

Verumin alio modo illa derivatio inertis, rigidae pituita ab encephalo oblineri potest . Notum est ex Physiologicis .

totum os internum , . fauces , sempermadere muco naturaliter , ipsam salivam sanam aliquid lentoris habet , aritim internam superficiem obliniri mucos , more , qui in crassas adeo emas concre-.1cere potest, in aqua tamen italubiles Sed omnes illae partes , quae mucum iu his locis secernunt , accipiunt sanguinem arteriosum, unde haec secretio fit, a ramis carotidum externarum unde videtur am-guis, ad encephalon tendens secretioni subtilissimi uidi destinatus , liberari

salivae Minuci materie si Bore a De Ius . Medic. g. antequam per vasa cer bri fluat. Si ergo a mucosa tali colluvie amplexi me uatur , optimo consilio ei tant medici augere secretionem muci ci omnibus his Iocis , ut eo purior sanguis ad encephalon veniat. Auginentum vero secretionis muci in his locis obtineri terit , dum vasa excretoria collutionibus emollientibus laxantur , ut facilius emittant secretum liquidum praecipue si stimulantibus irritentur haec loca , tunc

enim maiorem liquidi copiam plorant

uti constanti lege observatur. In Mia re a Modica ad hunc numerum tale decoctumni mulans , ex aromatibus acrioribus comis positum , .ibetur, quod instar collutorii Oris, gargaris mi , optimo cum ructu adhiberi posset in hoc casu Praeterea coib

stat ex Physiologicis abid. f. s.', saliuae

sentes, emissari sic sita esse, ut motu ilianducationis imprimis humores uos profundanes hinc laudantur masticatori , quae solent habere pro basi talia , quae diutissime sub dentibus seri possunt , nec tamen iacile solvuntur in saliva uti sunt cera v. g. Qimprimis mastiche, quae abcque imminutione suae substantiae per integrum diem dentibus conteri poterit: his deinde admistent acria aromata, quae stimulando, irritando majorem .iiiv.e muci copiam eliciunt qualia sunt MMis, radix , iugi r , piper c. Formula talis minicatorii salivam moventis in M. Dria Metate ad hunc numerum pariter habetur . Naribus etiam initia applicari possunt, Haec tamen lege , ut ab acriori-hus hie abstinendum sit, cum interna naistium supernicies longe facilius irritabilis sit quam os internum vel fauces , nimia sternutatio inde excitari posset . Remedia , quae huic usui pulchre serviviis recensentur in Instrationitas illa vero quae ultimo numero ibi habentur . acri ra sunt, hinc magna cum cautela solum adhiberi possunt sere tantum in illis, qui diuturno usu abaci callosas sere nares habent. Quia autem tanta in copulammulci haec remedia de naribus educunt vocantur pophorni atomi, quae ad omnia capitis vitia ab Aretae Deiti. s. Morb.

Diu m. l. i. c. a. p. ias. ycommendant .

Patet autem ex dictis, haec omnia duplici modo prodesse , nempe quatenus partem materiae morbos evacuant, & quatenus, augendo copiam motumque humorum perranios carotidis externae, vertunt pressi nem ab encephalo, cui carotides Inite inci:

prolpiciunt . Ob ultimum illum flectum

in cura Phreneti disci vides. 78i. laudabantur collutoriam gargarianiata, sed lenia , quia in morbo acuto instaminatorio stimulantia non carent periculo g. io 26. Tomitori , purgantia valida . .erdi, determinata ; scarificat o venarum

V per iusio, secundo scopo oor . num . . Diatisfaciunt i. et aliquid

Dmper incerti secum erant. Evacuationes quaecumque , copiam liquidorum subducendo minuunt A pre ronem fluidorum in vasa; verum considerandum est, an evacuationes conveniant semper, itales in .ic morbi specie cor

83쪽

c vomirus pituitae requens saepe adest que drachmas adscendisses videri toto et D x adeoque satis commodum videretur, per vomitorium datum, partem hujus saburrae, primas vias gravantis, excutere , seque cavere ne ulterius sanguini admisceatur . Monuerat Celsus tio. I. c. r. p. o. , vomitum prodesse

illis quibus frequens saliva e nauseas. Loro

Quod autem satis acre purgaas illud uerit , patet ac alio loco eiusdem autoris te curat Morbis Acut lib. I. c. a. p. 78. ubi in cura lethargi, una copiosius purgare volebat Hier. tantum drachmas duas dabat cum mulsi cyathis tribus i quae videtur esse dimidia potio, quam commendat inop plexia curanda uia. e. . p. 82. si vires debiliores prohiberent , ne integra dosis dari posset. In Materia Medica ad hunc numerum purgans potio satis efficax a betur, ex scammoneo resina alappae, quaeis solvendo. vacuando multum in hoc casu prodesse poterit Bihorio auteni post tale purgans assumptum, acre clysma iniicitur, ut eo citius assumti pharmaci vis

versus inferiora determinetur. Sanguinis autem evacuatio videtur prae

reliquis magis incertum in hoc casu eveniatum habere imo vix prodesse posse

in ore sonant aures , aut madent oculi.

Quae symptomata adsunt in hoc morbo iide . Io Io. 2. Ioeto. . . Adeoque non videtur omnino improbari post v mitoriorum usus in hoc casu , in uteria Medica ad hunc numerum plures habentur formulae, quae huic scopo servire possent . Interim tamen in ipso aetu vomitus , ut jam sepius monitum fuit, humores magna copi impetu versus , put feruntur: adeoque hic effectus repugnat prima indicationi g. Ioa . quae pressionem glutinosi a capite avertendam jubet . Merito ergo monetur in textu, quod Si enim conserantur illa, quae ad . 1 olo. Aliquid incerti semper secum erant qua et habentur, patebit, in talibus aegris renus nempe inter vomendum nimis D descere partem sanguinis rubram ex gentur vasa cerebit unde Hippocrates hac causa languores illosin torpore nasci, Asser. . . . t. p. p. 93. monuerat lymphamque accumulari in cavis corporis, M omitti sing ltus lorum rubor unde symptomatum , ibi recensitorum caterva deducta fuit. Dum ergo per venae sectionem aut scarificationes adhuc magis

minuitur copia sanguinis , augetur causa morbi. Interim tamen nihil magis amiliare est in praxi, quam ut Medici ilico ad sanguinis missionem confugiant , ubi Apoplexi metuitu imo famae damnum incurrunt illi, qui hoc remedium neglexisse

malum. Verum alia occasione demonstratum sui Ovide a. quod rubor oculorum denotet , encephali vasa nimis dilatata turgere. Unde Aretaeus De Curat. Mosi a r. l. I. cap. q. p. a. non commendat vomitoria in hoc morbo , sed pumgantia laudat spontaneum tantum vomitum non improbat, dicens e Sin auetem est

dum prergatur, nauseabundus sit, id ne pro videntur, apud ignarum vulgus. Quin

dam ad expergefacien m praesta , bis

purgantia ergo videntur tutiora esse cum, evacuando simul versus inferiora revellant humorum copiamis impetum

& sponte lenis amplexi quandoque solvatur per alvi fluxum , uti g. Ioi . dictum sui . Valida autem laudantur purgantia, ut certum effectum praestent , copiam magnam evacuent. Unde rare taeus abici. Hierae integram potionem sive dosin commendat quae videturi, uti ex alio loco patet me curat morb. Diut. i. I. c. a. p. III. , ad quatuor vel quin- Celm Lib. a. e. Io. p. o. auctoritas sanguinis missionem semper suadere videtur; dum dicit, quod maxime fieri debet, tibi nervi resoluti sunt, ubi subito aliquis Ammitii . Verum si consideretur, evacuationes

tunc tantum prodesse in morbis, quando vel morbosam materiam tollunt vel iamiam copiam sanguinis boni minuunt inplethoricis, vel motus circulatorii nimiam celeritatem sedant, aut denique impetum humorum circulantium a partibus assectis derivant in alia locaci facile patet . non multum boni a sanguinis iissione in hoc casu exspectandum esse. Motus enim sanguinis per vas languet copia eius defi-

citi

84쪽

S.Io 26. Io 27 et iis materia morbi extra vasa in cavis corporis accumulaturci vel lentum illud glutinosum circa angustias ultimas vasorum arteriosorum haerere incipit adeoque nullo modo per venae sectionem educi potest cum in venas tantum transeat illud, quod per ultimos fines arteriarum ire potuit revulsio autem a capite tutius & melius fieri poterit per illa, quae praecedenti para- grapho laudata fuerunt. Imo Celsus Ibid. pq. 78. ipse prudenter monuerat circa sanguinis detractionem per venas , quod considerari debeat etiam morbi genus quod At e utrum superans , an deficiens materia eris. Certe in hoc casu deficit sanguis,

Aretaeus te Curat Morbor Acutor Lib. I. c. 4. p. 8I prudenter monuit Frigiditura multa is torpore , sensuum a litione hominem occupant , venam minime scindendam esses; sed tunc ad clysteres acrio. res, o purgantia confugiebat , ut intestina liberaret humores , caput occupantes, revelleret . Sed, Hippo ares Coac Praenot. γ ῖ. 9 I. T. 8φ.87I 88o. dixerat : Sanguinis detractio in perfrigeratione torpida, malum . Idem verum est de scarificatione, cucurbitis, quae revellendo prodesse possunt summopere, uti paragrapho praecedenti dictum fuit; sed sanguinem evacuando in hoc casu pariter nocerent ob rationes dictas. non superat adeoque non debet evacuariS.IOa7. Entor vero, praemissis Io 24 Io 23. io 26 determinantibus , dissolvitur a remediis generalibus contra gluten descripti. 73. ycum prudentia adhubendis, rapit applicandis omni forma inter omnia vescae per cantharidas prosunt, insecta milia sensim usurpata.

Sequitur iam altera pars indicationis nempe ut lentor in cerebro & in toto corapore attenuetur. Antea peculiari Capitulo

actum fuit de glutinoso spontaneo, illiu que causa recensitae suerunt vide g. q. ad 3 76 simul numerata fuerunt illa mala , quae a tali sanguinis cacochvmia sequi possunt; & inter illa monitum uir, quod, unctiones animales inde perturbarentur. Ibidem & habentur omnia illa, quae ad curam glutinosi spontanei spectant, tam in diaeta, quam in mysicamentisin

corporis exercitiis. Verum cum auctus mo- tuo stimulantia remedia ibidem commemdata fuerint, patet satis, quod prudentia magna opus sit in cura huius ac hymiae, ubi symptomata docent, encephali unctiones iam perturbarici si enim nondum satis attenuatos humores subit moveas, haeremini tanto pertinacius impaeli angustiis vasoram is augebuntur omnia mala. Haec est ratio , quare prius praemitti debeant determinantia , ut , quantum per artem fieri potest , pressio a capite avertatur simulque per vacuantia tollatur pars gravantis Liburrae pituitosae. Tunc a lenioribus incipiendum est,is imprimis ab illis,

quae potenter solvunt, tamen circul tionis impetum non augent subitoin vehementer qualia sunt sapo venetus, Iari rus tartarisatus, tartarus regeneratus, alia alcatina fixa ex cineribus plantarum &c rubi his aliquandiu usurpatis levamen symptomatum docet, lentorem attenuatum esse, tunc acriora, motum humorum magis augentia, tuto adhiberi possunt; una cum roborantibus, quae laxitatem nimiam solidarum partium semper hujus cacochymiae comitem' emendent . In Miseria Medicaa g. s. omnia haec remedia , in suas classes ordine distributa habentur unde peti possunt . Sedis capiti raso ex similibus fomentain epithemata applicari possunt cum fructu , ut omni,is his simul

conspirantibus lentoris in toto corpore, in cerebro, attenuetur. Vesicatoria autem maximum hic usum habent, quae non tantum stimulando pararem, cui applicantur, cirritando, revulsionem faciunt versus alia loca corporis

uti g. Io Es dictum fuit sedin solvendo epidermidem a cute faciunt, ut sub elevata epide id colligatur magna copia lymphae, quae , pertus hac vesica , per plures dies saepe pergit efflueres; simulque motum

in toro corpore augent, lentorem attenuant

distatuunt. Quibusdam in locis Merui nudae capitis uti, novacula derasis capillis, applicant pileolum emplastro vescatcrio citiuuenum et non quidem sine molestia,

sed Disjtiro b c Orale

85쪽

sed insigni in similibus moibis emolumento Celeberrimus IV ferus ibe M. M dic. Pristaeae de Asse Capit. p. i. p. 29. et s. , dum a colluvie seros symptomata aderant, quae poplexiam minitabantur hoc remedium tanquam efficacissimum lamdavit : imo bis vel ter repeti jussit, hanc cautelam imprimis adhibens, ut capillatae

cuti capitis apponeretur tantum sic firmaretur vitta , vel fascia , ne locum mutando aures vel utim non capillatam tangere posset . Amrmat autem , quod

hoc modo, absque dolore, absque vesica excitata nisi cicatrix alicubi adsit f. io 27. Io 28. magna copia aquae cum ellectu sensibili

ex cute educatur . In alio tamen loco abid et i aso. monet, non esse radendum caput, sed crines sortice tantum detondendos esse . simulque addit hanc cautelam , quod non ultra octo horas relinquendum sit hoc emplastrum , cum diutius haerens stranguriam molestam excitare soleat . Simili, sed leniori vi praedita, in- seeta interno usui ad eundem scopum servire possent ut sunt illepedes, Cochi. nella &c. Usus vero internus Cantharidunt merito suspectus habetur, ideoque prudentiores Medici his abstinere blent. f. ior 8 C ab iisdem causis ora. poplexi a jam facta est, raro curatur vires serunt, eadem tentanda coorῖ. ad io28. naribus, ori, capiti applicanda omnia c. u. tensus excitare queant , acerrimi usurpandi stimuli quicun- qilea anus acri clysmate laxanda .locynthide Neque videtur alia tentasse in hoc casu, nisi post tale clysma appli-

.itum paustra excitatus homo fuerit, inu fribre eorreptus, aut sensum ab ilis supore recipiens, aut arteriae bono pulsu resilui , Ne facie utcumque meliora significante a tunc enim

spes salutis concipienda es, acidari que fus--niendum . Formula talis acris clystinxtis in Materia Mica ad hunc nurnerum habetur ali similia ex bellebori nigri radicibus ver gr. parari possent , quarum uncia , quae incoel , potens remedium exhibet. Verum cum in hoc casu periculum in mora sit , praesta , ut minimo temporis spatio tale remedium praesto esse possit . Prollat in officinis Confecti Hamech dicta , quae bonam copiam colocynthidis habet cujus uncia , vel uncia uiri dimidia , in aquae unciis decem diluta , additis binis drachmis salis gemmae , tale clysma exhibet quod repeti pol se , si paulo pol per alvum exiret injectum remedium .

Praeterea solent acerrima stimulantia variis partibus corporis applicari, ut sopitos excitent sensus Spiritum salis anam ni ac fugacissimum naribus adhibent acetum acerrimum cum castorei tinctura laudant alii 'allam illa poplectica dicta ex olei stillatitiis acerrimis parata, temporibus applicant , naribusque sublinunt Cum adeo difficulter impediri possit, ne poplexia sequatur , ubi totum corpus Muta tali glutinosa ac hymia scatet nato facile, adhuc minorem spem esse

urandae poplexiae jam praesentis , ademque non sine ratione moneri, quod raro curetur . Interim tamen gruin talem post

..cerbam prognosin , fato suo relinquere durum videtur is Medicus culpari posset, ac si neglexiss et illa remedia , a quibus adhuc aliquid sperandum erat . Simul semel ergo tentanda sunt omnia, quae prindesie possent, praemonitis prius aegri amicis de summo. inevitabili fere mortis

periculo. Cum autem eadem causa sit in hac poplexi iam nata , qu. antea explicata luit, tanquam metum faciens Ap plexia futurae patet satis, eandem requiri aedelam , quae praxedentibus paragraphis descripta sui . Subita ergo revultio capite per illa, quae . Ioas habentur, tentanda est imprimis per velicatoria simulque evacuatio fieri debet, si vires adhuc supersim . Cum autem tales apoplectici vix deglutire possint , praecipua spes est in applicatione clysmatis is quidem

acris ut cito, valide alvum ducere possit a quo remedio Aretaeus me Curatione Morbor Aci t. l. I. c. 4. p. I. in copiae subductionem , c revulsionem a capite exspectabat merito sed iubet, ut acre ut tale clysma, addito euphorbi e co-Praeter vesicatoria

applicant plantis ne dum

Corale

86쪽

dum acria epispastica ex seminibus sinapi contusis, raphano rusticano . Imo nullus morbus sorte est, in quo aegri magis ve- quidem merito bel enim his

xantur.

omnibus mulis semel tentatis apericulo eripiuntur bel si rusra haec tentata suerint, illas molestias non percupiunt oxnni sensu carentes

3. Ioro. IN usu tamen horum omnium Ioa 8. Dausetur saepe malum, materie magis mota, impacta, per omnia stimulantiaci viribus tamen mox proiiciundis per evacuanti . Hinc in concilianda dissolutione semper evacuationi avulsioni studendum , quantum res pati queat inde regula ; Venae sectio , ni juvet , occidit.

Antea ad s. s. ubi de cura mori . memfra e menter resoluta sent, sanguinis rum a glutinoso spontaneo oriundorum detractio, occidit vo tiberat . Illud a agebatur , dictum fuit, auctum motum tem perperam intellectum , sepe ansam quidem prodesse , sed simul cavendum es culpandis Medicis dedit: si enim Venat s se, ne subito motu excitato mucosa haec estione instituta moreretur aeger , ex Cesmateries impingatur in vasorum angustias, auctoritate pronunciabatur, quod Medicus atque ibi immeabilis haerens periculosos occidunt si non secabatur vena, morte morbos producat. Dum ergo alis inale te aegro, culpabatur edicus , quod non riae encephalon occupans , poplexiam producit, satis patet, semper metum sie, ne per stimulantia valida, Mimul, semel omni modo applicata , augeatur malum' dum per haec urgetur materies se nondum juvasibi. in . utrimque insidiae parabantur Medicorum famae per hoc assertum Cessi. Videtur autem male adscribi mors sanguinis missioni, dum aeger perit vi huius morbi toties incurabilis moritur enim satis meabilis reddita, ut trans re possit. tunc quidem post sanguinis missionem, sed Evacuantia quidem tutiora videntur , sed quandoque in debilibus his, languenti. bus iam , antequam hoc morbo corriperentur , ilico omnes vires corruunt per evacuationes copiosiores . Unde apparet magna hic prudentia opus esse, utin aegro emolumentum adserat, simulque fama suae consulat Medicus in ancipiti hoc morbo. Si enim acria haec excitantia adhibita nonsuerint , vel parcius , prudenti consilio ob sanguinis missionem: quae bina quam maxime distinguenda sunt . In debilioribus hominibus sanguinis detractio quidem minuit vires vitales , non tamen certam mortem inducit . Unde videtur cladus tantum indicata, si a sanguinis missione non levetur malum , tunc nullam

spem superesse: lso patet ex illis quae

immediate locum citatum sequuntur. Itae enim habet Aliis curationis gemus vix un- mors aegri adscribetur horum neglectui ab quam sanisatem struit, sepe mortem tam

ignaris vel malevolis . Et pariter, si post tum differt vitam interim infestis. Post subitas evacuationes , viribus ilico colla sangMinis missionem , si non redis motus psis , aeger pereat , culpabitur medicus , mens, nihil Dei superest: si redit, sanitas imprimis apud Magnates, qui nunquam quoque prospicitus. Agnovit ergo Celsus,

creduntur perire morbis, sed tantum Medi nullum efficacius remedium esse radeoque corum erroribus. Interim cordati Medici non damnat sanguinis missionem is in omnes satebuntur, nihil aliud superesse ad morbo incurabili mortem disterre posse curam hujus morbi, nisi ut vel evacuando multum est . Praeterea Celso Lib. a. e. tollatur materies morbi , vel attenuando Io. p. 7ρ. , ubi peculiari capitulo de tam reddatur meabilisci omnium optimum so guinis detractione per venas agit, urget, ret, si haec simul fieri possent, cum prae hanc debere seri quam maxime in apo-sens periculum nullam serat moraim; si plexia alia oecasione iam mentionem hu- mulque dum haec fiunt , omni artis mo jus seci ad 3. q. p. in cura febris arden- limine pressio glutinos a capite averteretur tis. Interim cum ille locus optime sero Celsus Lib. a. c. 7. p. 78. generale via explicandarin intelligendae regula Pra- posuit axioma practicum sequenς Si omnia inicae, de qua mentio facta fuit , operae

87쪽

pretium erit illum hic repeterem sic a te legitur : Fieri tamen Iotes, ut morbus quid ni id desideret , corpus aurem vix parisus videatur sed si nullum tamen aps reat alluci auxilium , periturosque sit , qui

laborat, nisi temeraria quoque via tuerit --

it tui in re sat boni medici es flendere , quam nulla spes sine sanguinis intractione sit fierique , quantus in hac ipsa

re nus tum demum, si exigatur, sanguinem mittere . De quo cibitare in ejus

mori re non oportet. Satius es enim anceps auxilium experiri, quam nullum . Idque --xime fieri debet , tibi nervi restati sunt ubi si sit aliquis obmutuit c. De utilitate missionis sanguinis in illa apoplexi specie , quae a plethora, inflammatione, velis nimia velocitate cruoris, in caput determinata, oritur Ode qua Gquenti paragrapho dicetur nullus dubi-t.it hodies verum disputatum saepius suit, an in hac specie , qua lentum glutinosum pro causa agnoscit, sanguinis missio prodesse possit. Non multum boni inde sperari posse ad corrigendam ac hymiamillam pituitosam sanguinis , unde sutura metuitur poplexia , dictum fuit ad . Io 26. Verum , dum ipsa poplexi iam praesens est, plures peritiin prudentes Medici illam instituunt: sed moderatam

cum cautela , cum hic non abundet sanguis, illo inprimis sed po , ut tutius postea acria stimulantia applicari possint cum

minori metu rarefacHionis subitae hum rum , quae hoc in casu nocere posset. Unde non omnino etiam in hoc casu improbanda videtur, si vires adhuc constent. Pulcherrima certe, ab Archigene tradita apud Aetium CLib. 6. c. et . p. IO8 circa hanc rem habentur . Iubet enim penna fauces irritando leviter depleri ventriculum is acti clysmate iniecto pariter evacuari intestinaci quod, simul revulsioni servit, uti dictum fuit. His autem areis, praemonito prius discrimine , venae secti nem in manu dextra instituendam iubet;

sed paviendo quantitatem , virtutem enim excitari, non solvi, aloremve extingtii oportet . Prudenter autem monet , observandum esse pulsum, faciei colorent, &respir.uionem, illo tempore, dum sanguis fluit si nihil pejus successerit, plus demi posse . Post sanguinis missionem pergit ad illa , quae sensus sopitos excitare posisunt ut sunt o Gramenta acria , impliciter odoramenta ipsi dicta is clam

res,c. Ubi autem venae sectionem locum non habere credebat, tunc ampla cucumbitas , absque sacrificatione valide trahentes, applicabat lumbis Militi affirmatque, alvum sic frequenter subductam fuisse, simul amplecticos ad se rediisse . His ergo cum cautelis, videtur in hoc casu sanguinis missio institui posse ; sed moderata praesente Medico , ut ilico claudi na possit, si videat vires vitales deficere f. rogo. I autem per sua signa Ioio. Num . . . . Num . . . . . . ap

i plexi oritura praevidetur , ilico confugiendum ad ea , quae velociusime inanire , resolvere, avertere queant. I. ergo fiat larga, ita, mi imo langum is , quidem ex iugularibus venis quae pro re nata, repetatur post hanc enim si statu est morbus sanabili , statim levamen oriri solet. a. tum purgans antiphlogisticum detur magna copia , aliquoties repetatur , ut sere assidua diar rhoea excitetur si autem purgantia non satis cito operantur , clysmate satis acri determi-ncntur . . toto dein decursu morbi medicamenta refrigerantia , diluentia , attenuantia, ad urina ducentia , exhibeantur. q. assiduo simul revellentia sortia addantur, donec malum superatum sit . . ima, potuque utatur tenuissimis . . caveatur summopere ab omni medicamento valido stimulante, movente , calefaciente a calore externo a decubitu in lecto , maxime declivim supino.

terminatam tunc subita depletione opus Ubi autem per signa, antea recensita, constat, vasa sanguinea in encephalo nimis distendi , vel ob plut horam , vel ob

inflammatoriam densitatem , vel ob nimiam velocitatem sanguinis in caput deest , ut iis resolutione concreti, O r vulsione a capite. i. Dum , demendo superabundans, morbi curari possunt, medicina certum & s bitum

Corale

88쪽

bitum auxilium praestare solet longe enim dit licilio cura est , ubi deficiens in corpore restitui debet , vel solvi illud quod

concreverat Sara uinis iniissionem hic utilem esse , innes medici contentiunt

quidem copiosam is magno effectui m

me monet Aretae, Ibid. S. istis .i traxeris , quam οὐ postulas , nihil magni per metuum auxiliam conferas . Verum quidem est, quod, moneat , difficile esse

modum conjeetare, cumis valida sanguinis missio nocere possit verum notandum est, quod Aretos ibi de quavis Ap plexi dicat generaliter, non autem in specie de poplexi sanguinea didia Medicis, de qua hic agitur , dum sanguinis copia

in toto corpore, vel saltem in encephali vasis, abundat, ubi raro etiam largior sanguinis misso nocere potest. Praesens levamen omnium symptomatum sequi solet plerumque ilico, si nondum vasa rupta suerint in encephalo is sanguinem effuderint vel nimis compressa fuerint tenerrima vasa a majoribus canalibus distentis ramo in lethoricis quandoque saepius repetenda est sanguinis missio cum ablata parte distendentis vasa sanguinis , sopitus

antea, suppressus quasi motus , lubito insurgat, . novum siscrimen aucta subito celeritas motus circulatorii inducat Pulsus autem plenitudo, durities , celeritas, satis certa signa dabunt perito medico, ut determinare possit , an repetita sectione venae opus sit , an non Laudaverunt Medici imprimis sanguinis missi nem ex jugularibus venis, quia immediate fi vasa encephali deplentur, his venis apertis verum ut illae venae pertundi pose sint , lent chirurgi fascia collum stringere , ut magis in conspectum veniant, certius lanceola secari possint. Illo autem tempore, dum hoc fit, si magna plenitudo est in vasis encephali , periculum ruptune adest is ideo etiam . Ictio. p. p.rnter caulas apoplexi numerata compressi harum venarum hinc videtur tutius

esse, ut prius depletis utcumque vasis per sanguinis missionem, in brachio aut pede institutam , poste secentur jugul

res , si repetita sanguinis missione opus

suerit

a. Quantum purgantia in hoc morbo curando vel iraecavendo possint, . Ior . toro dictum fuit evacuando prosunt, revellendo impetum a capite

Verum in hac specie poplexi sanguineae, cxlidae, requiruntur talia , quae absque

augmento motus humorum satis valide alvum movent , c simul solvendo densitatem sanguinis inflammatoriam prosunt

Haec vocantur purgantia antiphlogistica Decoctum soliorum senae cum ainarindissolet in tali casu dari; si non satis tiro alvi evacuatio sequatur, clysmate acriori ex nitro, sale gemmae , cum Oxymelle m-plici similibus , irritantur intestina crassa , ut actio remedii propinati tanto citius, certius versus alvum determin tur clysmata autem illa ex colocynthide, helleboro nigro c. ad 3. Io 28. laudata hic non convenirent, quia motum augent. Praestat etiam ut per plures dies, similibus purgantibus datis , do tamen minori

artiti talis diarrhaea procuretur , done Glor corporis imminutus, vasorum minuta

plenitudo, symptomatum , poplexiampi aecedere solitorum, levamen , doceant latissa tum esse indicationi curatoriae in hoc morbo. Videantur, illa , quae in cura inflammationis . 3ο6. de purgantibus antiphlogisticis habentur . Ob similem rati nein Z eadem in cura Phrenitidis 3 781

Iaudata suerunt.

q. In lethoricis enim , calidae temperiei hominibus is sanguinem insana matoria tenacitate vileidum habentibus, hic

morbus obtinet, adeoque omnia quae restigeraria, diluunt, at renuant, hic indicantur 1 sedis talia semper simul urinam dii-cunt videantur illa, quae de his habetis tu ad 3. o6. . . De his dictum fuit ad . Ioas.

Verum hoc casu illa conveniunt , quae dum pressionem avertunt a capit , non augent simul morum humorum balne pedum, molles frictiones, cucurbitae, Ie-niora epis pastica, hic imprimis laudantur-Vesicatoria autem, cum acri stimulo mo. tum augeant saepe in toto corpore , iaminus commendantur, vel si applicarentur,

89쪽

hoc tantum fieri posset post evacuationes

modo laudatra.

s. Ut nihil nempe detur , quod vel copia gravare possit, vel stimulo motum augere. Qualis aurem ille victus sit,is ob quam causam prosit, pluribus explicatum sui in eura inflammationis ad g. 96. s.

quae videri poterunt 6. Quanta cum prudentia stimulantia acri medicamenta adhiberi clebeant in apo-plexi lenta, rigida , . io 29. dictum fuit: ne materies illa glutinosa , magis

moti impacta, morbum augeat Verum in illa specie poplexiae, de qua nunc agμIur , certois semper haec nocent dum t motum augentin calorem uri antea ad s. Io I . I. est pariter monitum uir Interii tamen apud Magnates haec tanquam Iola remedia commendari solent; sanxe

periculum Medici incurrunt frequentissime si haec illie non adhibeant in corporibus etiam replerissimis . Frequenter etiam contingit, ut haec jam plena manu applicata fuerint , antequam Medicus adesse

potuerit At quantum nocere possit calor externus , observationibus practicis f. Ira Io.3 α. recensitis, patuit. Quomodo autem per quae nimius calor aeris temperetur

dictum est ad . os a Cum autem in lecto , stragulis imprimis in corpore magis incalescat homo L simuIque declivi supino situ si decumbat, sanguis majori impetu caput petat patet ratio, quare erectus situs in sedili extra lectum tum prosit . Videantur in illa , quae de utilitate situs erecti in cura Phrenitidisg. 78i dicta fuerunt.

f. io at si illa ipsa pio; o. iam facta est , vix ulla spes supereri eaque

1 sola in exercitatione eorundem IOIO Nunc enim novimus , sic impleta esse Si autem sanguis, inflammatoria spissi- vasa sanguinea ene hali in plethoricis, ut tudine immeabilis , arteriis encephali ita rorum fensorium commune ompressum sit impactus haeserit, ut omnes functiones sen- Subita quidem depletici videtur spem curae sorti communis aboleantur, ob impeditum lacere 'verum dum mollis illain tenera medullaris eneephali sub stantia validama lena ompressionem passa est, semper, tus est , ne destructi iam sit : Praeterea in hoc eas vasa sanguine , ultrR modum distent in cavo calvariae . cum pariter crassioribus tunicis orba sint, rum- motum humorum liberum per vasa satis patet, adhuc minus spei superesse . Nam saepe non tam subito solvi potest inflammatio, ac hic requiritur; , praeter rupturam vasorum , inflammationi mali exitus in suppurationem & gangramam hic metuendi sunt. Ideo in phrenitidis historia monitum Puntur facile & tunc flatissimam Mim fuit, quod immanes illi furore in somnum medicabilem ameleriam producunt , uti profundum amplecticum quandoque abeant f Io γγ dicetur lethali cum eventi sideri. 774. f. Ioga, 'Vae vero ab extrava salix liquidi ginter erantumis membranas inter membranas ipsa , a vulnere , contuso, fracto , suppurato veoritur , iam tractata est in vulneribus ea pitio 167. ο8 273 97.

uade petenua..

De his. hic citatis dictum fuit

f. io33 Uca effusi iam liquidis in interioribus cerebri cavitatibu orta iam cin Croto mino. 4. , per sua gna, ibi data, cogniti, vix requirit medelam, quum plerumque mors certa cito adstri si quid tentandum , id omne

sperandum . . a resorptu effusi in vena iterum Ua79. 28o. . a. ia correcctione

acrimoniae praedominantis is glutinis simul , quae nulla re sellicius , quam per

90쪽

Talis effusio sit , vel a ruptis vasis Hippocrates quidem monuerat , capitis nimio sanguine di stentis , vel ab iisdem morbos qua loque solvi , si pus , aut

erosis ab humoribus, jam aerioribus red sanguis, per nares, aures, Vel os exiret, diris Satis autem patet, parum spei tune uti ad g. 27s notatum sui ἔ adeoque superesse is ex observationibus praesticis suspieio nasci posset, an non per easdem antea recensitis constitit, quam subita mora vi is sanguis extravas arus posset educi spon- tunc sequatur. Ubi ab externa causa io te, & sic sanari a sexic licet nondum Ienta vasa in cavo alvariae stacta effude detecta sint per Anatomicos via , perrunt suo humores, spes est, perterebrata quas humores, cavo calvaria contenti calvaria , illos educi posse , dum nempe sic exire possint is sorte novae fiant in inter cranium 8 duram matrem, vel in talibus morbis, quae non praeexstiterant ter hancis iam effusi humores haerent, sed non novi constitisse fidelibus observ quod stem in hoc casu fit. Verum si in is, amplexiam , a sanguine in avitates ventriculis cerebri effusi humores Meum, cerebri effuso natam , hoc modo

Iati fuerint, vel cin ipsa encephali sub suisse.

stantia, uti saepius observatum fuit; non et Ubi autem acres humores erosis poterunt educi inde per hanc operationem; vasis estu fuerint in cava cerebri, nulla.

ut sponte patet . videtur spes superesse : si enim bonus iam I. Unicam spem , sed dubiam admodum, uis hic effusus apoplexiam producat vix ponunt tunc Medici in resorptione illius sanabilem, quanta mala erunt exspectaminus, in cerebri cavitatibus accumulati . da a talibus humoribus , qui extravasati In Magraphis, in textu citatis , ubi de non tantus nocent premendo , sed cura vulnerum capitis agitur , probatum rodendo tenerrimam fabricam eiicephali suir, largae sanguinis missioneis evacua viro destruunt Ubi autem glutinosustione alvi , depletas venas iterum in se humor , hic aggestus in vasis distentis recepisse extinvasatum in cavo calvariae simulque aliquam aerimoniarn comitem ha- sanguinem simulque tune explicatum fuit, bens, illis ruptis , in cavis cerebri collia quomodo illa resorptio extra sati hic fieri gitur is in hoc casu vix quid sperati possit. Verum spes curae tantum esse m poterit . Verum quidem est , saponacea terit , si ruptum vas brevi esset sangui illa hemica, de quibus ad g. 34. uti nem fundere , in quantitas extravasati ad g. 3s in cura obstructionis dictum fuerit tam modica, ut opprimere quidem sui , magnam habere esticaciam in sol- encephalum possit , non tamen omnino vendis concretis glutinosis, varia posse destruere . Simul ac enim , post depletio haberi pro diversitate acrimoniae praelaones validas factas, pars quaedam extra va minantis; sed haec agunt in illa, quae persati venis demum recepta fuerit, incipient vasa adhuc moventur, vel illorum finibus levari symptomata is tunc spes aliqua angustis impacta haerent : vix autem vi- cura inbiget Verum si h lethora, vel dentur aliquid efficere posse in humores nimia velocitate motus circuiatorii, vasa iam extravasatosci adeoque potius usum rupta fuerint , subito tantum sanguinis habent ad praecavendam amplexiam ,

et unditur, uti plerumque mors sequatur , tali causa nascituram , quam ad curanda

ilia evacuationes institui possint ubi jam adest

3 IO34.1 wae a praedominio lymphae extravasatae orta est , facilius tollitur omissa, utpote hic sere nocente, missione sanguinis datis hydragogi. sortissimis statim ad alvum determinatis tum dissipantibus applicatis: maxime vescatoriis largissimis, diu apertis victu exsiccante sortibus epis passicis sonticulis, se taceisque.

Ubi autem mera lympha est, quae in iacilius resorbebitur tenuior lympha a Gcerebri cavitatibus extravasata apoplexiam ni bibulis, quam sanguis , ipsa extrava, ruiti, tunc malo spes est. Longe enim uatione magis adhuc spissescens qui

SEARCH

MENU NAVIGATION