Medicina practica rationalis Hippocratis sanioribus neotericorum doctrinis illustrata. Opus Pompeji Sacci ..

발행: 1717년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

451쪽

Lib. IV. Adnotationes

ereant orificia vasorum illius, & porositates aperiunt; his apertis exit humor putridus, & in lignus, ut in praxi observatum est, cum hysterici paroxysmi extinetione. Uterus ab odoratis recreatus, materiam malignam, si non expellit. resolvit, vel corrigit. Excitant a paroxylinori Petas: is exsecrata , es pum. ad S. i. in et ino exhibita, o grana Peoniae vel nigra, vel rubra num. v. pul. o in vino eis bitu ; Semen Pastinacae expertum est,ta Semen Verben. ad

S. i. A. in vino , addi potest pultas spicae Nardi, vel semini 9. Lapidis Agatae S. i. invis

.er es arcanum , etiam si in nares insuincitur. Pulvis Riverit fumme Calet . Felix dec quatur in aqua, vel vino , ct de eo fiat cataplasma, & distendatur super ventrem a stomacho, usque ad pudenda, Sest expertum; idem lacit Ab orbium, vel Levisticum, vel H opus. lia Tabini in umbilico ponantur , ejusdem fumus ore exceptus fedar stericam passionem , si

apparentibus innis invasonis,ad usum reducatur. Notandum, de languinis missione verbum non iacere Hipp. & quidem in paroxysmo non convenit, ob virium languorem, & spirituum de. sedium, seu potius deprcitionem , nec pro prinservatione, cum proveniat ab humore excrementitiis, ob pravam ejus, & malignam qualibratem, per quam lemen in excrementum degerat , & sua prava qualitate inasiam languinis

inficiendo, plurium excrementorum generatio.

ni, in diuta massa est occasio, a quibus purgatio indicatur; ideo H p. postquam resipuerit mulier,

purgationem praetcribit, quae humoribus excrementitiis convenit,& praecipue si vidua hum, ribus acribus abundaverit, qui semini cum ian. guine, a quo elaboratur mucti iacilem reddunt istius corruptionem, & quia texturam seminis acrimonia pervertunt, & quia sermentationem corruptivam in eo inducunt. Talia excrementa sunt purgationis indicativa, pro qua uti possumus pil. de Sagapeno, frit is , oe extracto Brisniae, exhibendo Lac Asininum post purgationem , ut qualitas prava acris residui humoris in utero corrupti attemperetur, & secinenti pra. vitas humorem corrumpens corrigatur a lacte.

Reliqua per se nota sunt, & sunt directa ad in

pediendam seminis corruptionem, quia omniabat semica, quae utero applicantur, quasi novisset semen sceniineum dictum a lacunis Uteri es fluere . Solum adverto , pro Bupressi accipiemdam esse herbam Coriandri , in cujus deiecta uti possumus semine , & pro Netopon , quod

in Unguentum ex aromatibus conditum. Quod cum nostris aromatibus parare possumus, & disset utum in aliqua aqua odorisera, in uterum injicere. Pro integra curatione Virginisseti Pulicariam cum Castoreo in Vino Jejtinae Virgini exhibet. Haec remedia movent inenses,& sermentum Uteri corroborant, a cujus co roboratione fluentis Anguinis, etiam naturat, ter cessantibus metabus, corruptio prohibetur; ex quo arguimus, non aliam habere intentionem Hipp., nisi menses movere purgatione Pro

hibita, cum sui socatio a solis mensibus diministis procedat, line excrementorum redundantia;

nec cinguinis misso est necessaria, quia ab hac

non autertur impedimentum mentes retinens,

sed solium ab eis, quae menses movent, & se mentum uterinum corroborant; loquitur enim de Virgine vetula proxima tempori , in quo menses naturalit m deficiunt. & in quo minui. tur copia languinis . & sermentum uterinum principalis causa fluxus menstrui debilitatur, sati guini in pauca quantitate redundanti, non comvenit languinis inlisio, .icut nec sermento debilitato convenit , sed citis est sermentum ut

rinum corroborare, ut sementatione necessis

ria parvam tanguinis copiam disponat ad exitum. & hujus depravationem prohibeat , quae duo Contra. oe Castoreum promittunt, &. M. ex M)rcta, AI , or Croco . Uteris admovere medicamenta prohibet, neque odorata,

quae menses movent , quia illa vocando tanguinem ad Uterum , plenitudinem in eo inducunt , a qua im di inentum exitui mensuin resisterri magis contumax redditur. Odoramenta recusat circa caput, ct nares , quia minorem

reddunt fluxum tanguinis ad Uterum, clim ab odoribus bonis finguinis copia ad caput vocetur, a qua pinio hysterica excitatur. Vide lib.

2. num. I9.

TEXT. IV. Si Uteri prociderint, ct foras egressi fuerint ere. De uteri procidentia hic agit Hipp. . sed non

de totali, verum de partiali, cum de illa agat sequentinum. Textus cst clarus, ut expolitione non indigeat. Solum adnoto, Calorem habere pudenda, o tedem, qui ala erus descendens his adhaeret, Premendo dictas partes, quas suo calore ut crus calefacit, ἐκ pressio sanguinem sistens in parte preisi , plenitudinis illius caula calcinris est etiam majoris euectrix. Urina naulatim d sillat . oe mordet, quia Uterus delapsus v sicam premit, & urinam nisi guttatim exire permittit, in exitu per angustum locum sua tali edine rodit, & pungit putem, per quam transit, unde ardor urinae dictus. Adnoto secundo. Lotum accipiendum ei se arboreum , dum dicitramenta esse sumenda, idesi rasuram, quae sinitim de lignis dicitur, non de herbis. V ide Mat. t tum de hae arbore. Terito Vomitum esse utilem, quia a conatu partium inseriorum ad limperiora Uterus ad suum locum trahitur. Addo hunc pulverem: d. Cornu Certi Fol. Lauri γ a. S. i.

Pul. , es accipiat aegera injure, vel vino ar

matico, & statim redibit Matrix ad suum l cum . citerius accipe lanam furcidam , bi Distin vino generoso, o lana super D iochm natur , Unguento Apostolico casias ungatur

452쪽

In Lib. Hipp. de Nat. Mulleb. 433

Uterus ter , & quater , & remittetur. Cortex Ooi, ὰ quo pusius exclusus At, mixtus cum pl.ce nigra, appositus matrici facit eam redire ad suum locum. Restituta Matrice, ad usum reducantur circuli , de quibus agit Seben ius inobsere. Folium Lapae maioris supra caput postum, Uterum descendentem remittit. TEXT. V. Si Deia penitus ex pudendis exta. derit, dependet uelut scrotum oe. De Uteri procidentia totali hie agit Hipp.,

in qua Uter tamquam scrotum extra pendet. Dolet imus venter, quia in isto est Uterus, qui istutionem continui patitur. Dolent lumbi, Ubconnexionem vasorum,& nervorum Uteri cum illis lumborum. Textus est clarus. Solliin adverto, primo Melli miscendam esse Resinam. ideo Mel superare debet Resinam . Resina est Terebinthina, & opria, quia perfectior eligenda , infuiaenda est in Uterum haec mixtio,

postquam repositum suerit, calorem istius conservat, & viscositate detinet Uterum , ne decidat. Mcundo per oras Uteri accipiendum esse Piniendum muliebre externum , quod pilis tegitur. Marinellus ibi habet, Creato picato in

Znito, Gesus legit fimpliciter illinitis, quae I

ctio mihi tenenda videtur , cum Uterus sit imtromittendus, ideo lubrica paranda via illinitio.

ne olei fimplicis , & si illinitio fieret oratopicaro, hoc est ex Pice composito, ad modum dropacis simplicis, haec potius dissicilem reddoret repositionem. Vide num. 37. 38. 39. lib. 2. is Morbis Mulierum, ct w. I. 2.

TEXT. VI. Si Uteri Melutinati fuerint,iscumbunt, oecim diuocatione Uteri in hoc textu agit Hipp.& de Utero adhaerente . & conjuncto cinae,

ut .dvertit Foesus in notis ad hunc librum numas. Inclinat uterus ad coxam versus inguen, vel quia a tendine, quo coxae alligatur, huminra turgido,& pleno decurtato trahitur versus inguen, vel quia idem tendo ab irritante velli, catus contrahitur , vel quia antagonista in coexa adversa laxatur. uteri distocatio manu sentitur, nam compresso Ventre versus inguen adlatus vergente, ubi est mollis Uenter, durus immor eum figura Uteri persentitur . Dolor cor ripis imum Ventrem, in quo Urerus continetur,

uia hic est, qui dolet, dum a tractione, nimisistenduntur ejus membranae, & ligamentum, vel punctum , vel irritatum, vel a plenitud, ne nimis dilatatum , tristi sensatione afficitur, ideoque dolor coxam molestat, it aut non m si extendi, & quia ab Utero diuocato dissem ditur tractione ligamentum, quo Ois Ileon amnectitur circa lumbos, dolor ad hos extenditur,& cum Uterus consensum teneat cum renibus in regione lumborum, mediis arteriis emulgentibus, ideo assecto Utero, correspondet lumbis assectio. Adhaesone, re conglutinationeratur Uterus, eo modo quo pulmonibus con-

utinatis costis, suppuratio,&inflammatio suo

crescit; n loco enim eorum conglutinationis cireuislanti sanguini paratur impedimentum, &ex si jus stagnatione fit suppuratio, pro cuius curati ne linamentis . seu turundis opus est , o nisiuras, vel seces, fluore intereunt, ita legit

sius

Curationem aggreditur a pharmaco purgam te, ut educatur humor ille, i quo ligamenta I xantur, vel implentur, vel vellicantur; hydragoga sunt magis propria, quia fluxioni magis apta. Post purgationem multa calida , idest vaim de calida fovenda patiens circa locum doloris,& tumoris, si in aqua emollientia, & anodyna decoquantur, majoris utilitatis erit semem tum. Cum recens lota, aut fota fuerit, juber. ut admota manu cum aegiso os Uterorum ab Arabatur, a coxa, & ad suum locum reducatur, quam operationem patiens efiicere potest, vel opera obstetricis utatur; emollito enim tinmore, & Utero, & ligamentis mollioribus ructis, valde tractabilia fiunt; ideoque cum sic, litate, & sine dolore Uterus, & ligamenta ad suum locum adducentur. Ab his colligere licet, mentum post purgationem exercere Hipp. non ad sedandum dolorem, sed ad remittendum Ut rum in suo situ, in quo, ut conservetur , laim tu utitur ex M rba cistinia, idest bene depinrata, rosareo is ad exsiccat enim, & corro. borat Uterum Myrrha . Valet etiam suffumi. um paratum eum foliis Mespillorum, Huno-rtim cum omino decoctis is aceto, vel cinn C

lophonia, vel Galbano, Castoreo, ct assa faetida

super carbones aspersa, vel flereus Tauri eum foliis Ulmi, exscren tur, er puluere facto Carbonibus assisse fugi detur. Mquens Ceratum valet ad retineiaum Uterum remissum in suo situ:

V. Maclicis Thurii assi

Nonacis Terebinthinae Galbani - a. 3. λSerapini

Suriacis ιψώidi Colophoniae

Cerae q. s. F. Ceratum,

apponatur ante, & retro in stu Uteri, pos est aterupe lanam informam pessarii rediae iam, or immerige in vinum instisonis Acaciae, es Sumara, ct apponatur intus ados Uteri, deinde aliam unam infundis in aceto, e --,erponatur super vulvam, o mulier jaceat,per latus sanum, o admnet crurasu , ct conorvet lanam, ne cadat, et ne amoveatur . Post reductionem Uteri, ocremedia supradicta, ad hunc confirmandum exhubet grana nigra Peoniae quinque cum Castoreais Viso aromatico dissoluto, possumus exhi . re in bolo,&postea vinum superbibendum daare. Unguentum Baccharim est inusitatum . de

eo tamen vide Matuisti . Oleum album . Ut

453쪽

434 Lib. IV. Adnotationes

oleum purum , & dicitur oleum virgineum, quod est magis spiritosum, & activum. cis sederando dictum remedium ex Dioscoride esse

aromaticum,& spasmo conferre, corroborandi,& exsiccandi virtutem in eo cognoscimus; um

de possumus huic substituere Ceratum Capitale

Montagnanae, Ceratum ex Missice, o Tacem macra, addita Nuce moscata Ginamomo, DLea Narri. o Cbam. vos , Coxae sanae appli Deiar, quia hujus motum imperare praemeditatus est,ideo prius ejusdem corroborationem praemisit; corroboratum ligamentum Uteri in coxa sana ab hoc trahitur Uterus in alteram coxam incli. nans. Et ut hoc facilius exequatur, jubet aegram

ambulare, super coxam sanam sustentaculo innixam. Allium crudum, ct codilum plurimum edendum consulit, quia calefacit, siccat, &r klvit, quae omnia sunt necessaria in hoc catu,&in hujus Curatione. Si ab hoc remedio abhorreat

aegra, similia in qualitate substituenda, &sunt omnia cephalica remedia, O lignum San tum. Iuniperinum, Lentisci, Sab actas, parando existis decoctum, ex prioribus pulveres, oc cum melle electuaria. Moneo tamen , ne ab Allio discedat, cum in eo possit esse specifica quali. tas Hipp. per experientiam nota hujus morbi curativa. Prosucco intelligerem succum hordei, seu carnis, agit enim ibi de cibo, quare luccum ad speciem cibi reducere debemus, nisi quis redincere vellet ad succum Allii, cum dicat . edat

Alium, er succum sorbeat, sed Allium edere,& succum postea Allii bibere, non videtur rationi consonum, ob nimiam Allii quantitatem. Caetera per se sunt clara . solum noto illa verba Marinelli , Abduces euntem 'per coxam

sanam , a Foeso legi in notis , Ut in sanam coxam semel innixae, oe abdu Le fomentum ex Uriisa cum foliis Lauri infusis adhibeatur, moveatur, motum hunc imperat Hipp. ut hujus vi trahatur uterus a parte aegra ad sanam, &ita suo loco restituatur . Post motum imperat. A fomento seriaminum, hoc est unguento ex cumine parato utitur , Urina enim calefacit,

res bivit, exsiccat, & dolorem lenit, ideo in hoc casu, & praecipue cum Uterus ad suum locum

rei titutus fuerit , ut in hoc firmetur convenit,

quale est illud de Arthanita major, o minor, cc postero die, ad calorem Uteri debilitatum a morbo , & ad magis exsiccandum, hic suffumigetur aromatibus . Ex hoc morbo inforcum

dae reddunt ν, est Prognosticum Hipp. TEXT. VII. Si complicatum fuerit os inm

Complicatus est Uterus , quando ejus orificium clauditur, ut digito perquisitum non imueniatur, nec Menses per illud fluant, nisi pamei, oe pravi, a quibus colligimus depravatam temperiem, & sermentum Uteri, & etiam oris auirationem istius, possent enim obstructo orbticio interno Uteri fluere menses per vasa ex-

uana, eo mola quo fluunt in aliquibus gravidis, nisi vasa aliquo impedimento depravarentur . Uteri vitium palam facit, in ipso orificio, dolor in coitu, quem smplex confricatio orificii Uteri a membro virili in coitu parit ex quo colligitur de ore interno Uteri, non de ex te no , & de clausura facta ab humore viscoso, di crasta, dicto orificio adhaerenti loqui textum. Curatio etiam proposita id probat, cum abste svis remediis conficiatur, nempe Urinae fomento ad Uterum, & ablutione, seu lavacro, cum de Lia Lentium, er Unguento tiaco. An Unguentum aegyptiacum sit nostrum usitatum, non est facile ὀecidere; certum est, unguentum de quo texitu, esse odorosum, tale est nostrum aegyptiacum, cum huic misceatur thus; sed magis probabile est, Unguentum AEgyptiacum esse illud unguentum album oleo jum , compositum

ex Liliis, er aromatibus, quod paratur ex foliis

Liliorum, eo modo qtio paratur unguentiam Pinsatum adustis aromatibus, nempe Miastice, Thmre, Myrrha, Sorace, Nucemssc., Cardi bilis, ct similibus q. s. ut resultet unguentum oleosum Odoratum. Hoc unguento pos fotum, seu lavacrum cum decocto Lentium foveatur Uterus, hoe est illiniatur, vel disolvatur in aliqua aqua, vel decocto uterino calefaciente, & in uterum injiciatur. Si odor unguenti ad nares ascend

rit, spes es ipsam sanam fore praedicit Hipp.

Itura dormitum imperat 1ubdititium, seu pessarium ex lana oleo inoptio imbutum, quo VI rus faveatur oleum aegyptium, juxta ea, quae

dicta sunt de unguento aegyptio debet dici OLLiliorum, sed Aromaticum ; fit tale, si foliis

Liliorum, dum oleum istorum paratur Spica Nardi misceatur. His remediis aromaticis vitium Uteri, & sui sermenti corrigitur, cum illius vitium in frigiditate consistat, vitium sermenti in debilitate . Humoris viscositas ab aromaticis attenuatur, & ad exitum dii ponitur humor. Ab emollientibus, qualia sunt Lilia, viscosus humor fit mollior, & ad faciliorem excretionem,& resolutionem disponitur. orificium Uteri induratum per emollientia mollescit acquirentibus ejus fibris facilitatem ad extensionem , &contractionem, quibus motibus liberis facile humori ei adhaerentem expellit. His addi possunt radis Ebuli elixata, & sementata , & intus, re extra. Axungia anseris , oe succus Porri, misceantur,& ungatur collum Matricis per tres dies . Decoctio Altheae , Mahae , ra . Lili rum alborum in oleo, addiro vi o, in Uterum injiciatur saepe, & etiam cum Iana Uteri oritacio applicetur . Suaveolentis foveatur Uterus eum sussumigiis ex Nuce mo cara, Cinamomo,

spica Nardi, & similibus, ori etiam pudendi applicentur Ziletum, Moschum. Stibaetitia sunt

pessaria inungenda eis, quae Uterum sine mo

dacitate purgent, & possunt componi cum suoco Mercurialis, Bra scae .sem. Nigellae, MFm rha, rad. Asari, CFlaminis, ablato pessario. abluendus Uterus cum injectione aquae, o aceti

454쪽

In Lib. Hipp. de Nat. Mulieb. 43 s

is pari quan Bate. Si in hoe remediorum usu

menses appareant, se meetur cum aromat,bus , a quibus copictor speranda mensium eraminatio . Sufumigata virum adeat. Incalescem te enim a coitu Utero robur a uirit mo e pulsione valida humoris noxii. I a coeat, imito enim debilitat, ideoque majorem facit debilitatem , quae coitum 1 equitur. Jejuna pariter coeat, nam in hoc statu , in quo peractissant omnes concoctiones corporis nullum detrimentum a coitu percipi mr . Ex hoc morboseri.

les evadunt, est Prognosticum Hipp. hujus a sectus. TEXΤ. VIII. Sa Uteri ad Coram decure rint. Legit Foesius e Si ineri ad Coxendicem emineant oee. A lectura Desii patet, hune assectum dis re ab eo descripto num. 6. & magis confirmatur a versione Foesi illorum verborum ,s de,so contigeris, os deprehendes in coxa, dum vertit. Cum digito contigeris , os in Coxendice deprehem des, illest Uterum declinare ad regionem ossis

Coxendicis; & sentitur depressione Brti facta

Ventris circa regionem coxendici corresponde

rem. Signa hujus affectus sunt descripta. Camia est contractio ligamenti ossi Ileo infixi, a qua Uterus distorquetur versus coxendicem ,& tkis distorsio est cum dolore Uteri. sicut contractio cum dolore ligamenti δε impingendo Uterus in partes selidiores circa Coxendicem secundum

orificium vasa istius comprimuntur, unde memsum impetatus fluxus.

Curationem proponit cum lavacro aquae cinlidae circa partes dolentes. ut attenuetur male ria in ligamento coacervata, &hoc contractum laxetur. Allia exhibet ad maiorem attenuatio.

nem, & ad aliqualem resolutionem, & quia specificum putat Utero, cum frequenter in illius assectibus hoc utatur . Lae ovillum imperat, qua indicatione , dissicile est comprehendere; cum hoc exhibeat anth purgationem, suspicam dum est Lavacrum, Allium, & Lac exhibere

tamquam praeparantia humorem minandum,& etiam prout sedativa doloris , cuius sedatio.

nem superius amavit, antequam purgaret. In

his ereo tandiu insistendum . donec dilor cesset, vel mitigetur. Lac ovillum eligit, quia mines flatuosum. & etiam quia magis pingue, & ad

dolorem sedandum magis idoneum. Impermi tum proponit, ut ejus virtus anodyna non alteretur, & ut advertat non exhibendum cum Αllio, sed hoc usurpandum post multas horias ab Allio. Postea purgatio molienda, huic propriae erunt Pit de Sagapeno, O Foetidae; Is Og

ga , etiam optima erunt, cum humores sutatiles , & serosi sint causa laesionis ligamentorum . Λnte purgationem more solito praemittit mentum ventris faciendum , vel cum aqua

simplici calida . vel eum decocto emolliente, spongias Me inristas ventri applicando, hunc succedat locale Utero, cum provisum fit toti purgatione. Locale est sementum ex Faeniemis, o Assent,io. sumus hujus decoctionis e cipiendus in Uterum, & herbae calidae regioni Uteri in Emplastri Qrmam applicandae, quam.

vis sementum accipiendum sit solum pro rem dio extrinsecus applicato. Artemisia, Matrica.νia, Rosmarinum, Pule um. Rubia tinctorum , eundem sortientur effectum, corroborandi Ut rum, & materiam in eo contentam exsiccandi,

vel ad exitum disponendi , quem in propositis remediis perquirit. A fomento reo tionem Ut ri cum digito experia r ; hoc obtento, Sculam admoveto Utero, valde Acacem ad materiam incidendam . attenuandam , & purgandam, apponitur autem cum pessario in illius succo

immerso, ut colligitur a lectione Foesu, postea scillam in stadititio nire , at substitui poGsunt, quae dicta sunt superius. Die interposito.

medicamentum, quod praeparatur cum Narci no adhibet; credo esse Oleiam Narcissinum ab Aetio descriptum tetrab. I. fer. I. Hare Omnia ad purgandum Uterum videntur destinata, duir

subjungit, ' veri purgata visa fuerit e se , idest

si ab illis moderata humoris copia extracta sum rit , Netopon apponito, quod superius dixi esse unguentum odorosum, quod cum sit nobis ignω tum , Ioco istius uti licet Balsamo apoplitico. Oleo Nuris moscatae, cum quinta esentia C, tri, balsamo Peraviano, O Orientali, os Ut

ri inungendo, vel dissolutum in aqua Artemis , vel Pulegi, vel Melissae in uterum injicendo,&potest bis in die unctio reiterari ; postero vero

die cum unguento rofaceo , quod odore suavi Uterum recreat, & calorem praemissi medica. menti temperat. Apparentissu tempore putamtionis mensibus as omni medicamento supers

dendum, oe reassumenda tibi cesserint; si vero

fluxus sanguinis menstrui non corresIrandeat quantitati consuetae, medicamentum in Texta descriptum pro mensium excitatione exhibem

dum , quod si suspectum sit pro Cantiaridibus, exhibendum aliquod insta suo loco proponen, dum; praevidit Hipp. incommodum a Cantha. ridibus, nempe dolorem , ct Urinae stillicidium ;dum his syinplomatibus supervenientibus in sessionem in aqua calida proponit, et aquam missam aquosam in perat; es fi menses non suunt,

ct per bos non purgetur, iterum repetendum re medium, consulit, uiuuequo menses fluant ritti ex quo diximus menses omni conatu esse prinvocandos, antequam purgatio per alia medic menta reassumatur. Reliqua sunt clara . Vide

Id a. de Morb. Mul. n. 3I. oe 32. 29. ad Vesi eam, et sedem allabuntur, ut in hoc lib. n. so. er lib. 2. de Morb. Mul. n. 33. es 3 Τ T. IX. Si ex partu non fuerit puri

Ochexiam videtur describere Hipp. vel saltem istius principium ex retento puerperio Orotam. Pro intelligentia hujus morbi cum sua camia, supponendum est Ox anatomicis demonstris. I ii a conse

455쪽

43 6 Lib. IV. Adnotationes

tionibus in Utero es aretabula, seu Cotylid, nes dicti, qui aliud non sunt, quam vasa iam misera uteri, quae extimam illius superficiem

perforantia per anfractuosos velut canales, &Tubulos in eminentias quasdam in intima parte desinunt ,& in superficie cavitatem uteri respiciente orificia vasorum suae divaricationis ter. minum inveniunt; per haec orificia menstruus sanguis statuto tempore in cavitatem descendit

Uteri, & ab hac extra pudenda. In praedictis canalibus , & tubulis per anfractus divaric

tis, ab arteriarum numerosa ramificatione mili gitur sanguis quantitate excedem in mulieribus, Cumque ad turgentiam intumuerint a spiritu in sanguine existente, & impetum faciente, orificia aperiuntur, & exitum sibi parat , & pro

tempore, quo turgentia Vasorum advenit, memsum fluxus renovatur; hac de causa in aliquibus anticipat, & in aliis postponit. Aliae arte. riae ad collum, & Vaginam Uteri descendunt,

per quarum orificia purgatur sanguis menstruus tempore gravidationis . Hanc quantitatem san. minis voluit natura in rieminis pro nutritione Foetus sine Matris detrimento, ut quantitas, quae, gravida non existente scemina, excedit , exce

natur, gravida facta in alimoniam Foetus com sumetur. Olligitur haec quantitas sanguinis in Mulieribus ob vasorum angustiam, quam in istis voluit natura, a qua non potest sine detrimento contineri tota illa quantitas sanguinis, quae in uno mense superexcedit vasorum capacitatem. Secundo, ob insensibilem transpirationem, quae in Fceminis est diminuta, ob calorem imbecillem. Terti6, ob vitam sedentariam. Hanc quantitatem colligi, & cumulari in vasis praedictis Uteri testantur observationes in Cadaveribus Foe. minarum factae, cum in istis defunctis tempore instantium mensium reperta fuerint vasa praedicta sanguine turgida , & valde dilatata; sicut

etiam talia,& multo majora sunt tempore gravidationis, in quo hepar uterinum dictis eminentiis, quibus orificia vasorum inseruntur, amnectitur, hac via, & vasis umbilicalibus M.tus sanguine Matris pro nutrimento gaudet. In partu, hepate uterino, seu secundina evulsa, ori. ficia vasorum aperiuntur, & per ea sanguis, uo turgent, effunditur in Uterum, donec aduum statum naturalem reducantur, & diciturhaei effusio Puerperium; & si orificia claudantur ab humore crasso, vel a sanguine concreto, Puerperium deficit, Venter , ut ait Hipp. tu. met, cum retentus sanguis sermentet in vasis hvapore clevato, per sermentationem distenditur uterus cum tumore , o Coxae rument, dum stimentatio sanguinis in vasis, seu arteriis Uteri fit communis arteriae crurali, cujus aliquae illarum sunt ramificationes,& eadem ratione tinment Coxae, & cum istis etiam Crura. Λb ea.dem sermentatione exaltatae partes salinae velli. eando membranas Uteri, & circumstantium partium rigorem, di dolorem pariunt, di animi defectum, si os ventriculi assiciant. In progressu morbi rubent caetinae, idest convexae parteSi ciet, quae sunt genae servientes parti cavae oris, nisi quis velit per partes cavas faciei oculos, ct nares intelligere, parum tamen hoc interest, dummodo nobis constet ex rubore sermentatio. nem , ct effervescentiam sanguinis in Utero adebauctam suisse, ut sanguinem in vasis capitis e servescere faciat. Ab hac retentione, & sermen. tatione sanguinis massa istius pravas contrahit qualitates , & cum istis dispositionem ad ca-chex m. Curationem fomentis incipit, quae parari possunt ex decoctione. Sabinae , Salaiae, Artemisae, I truariae, Veronisae, Pula si, cuminum, in medicamentum ex cyclamine paratum, & unguentum de Aribamra, quod exterius facto somento potest apponi regioni Ute. ri; potest etiam interius apponi, si dii olvatur cum decocto praedicto,&in Uterum injiciatur. Succus etiam Θclaminis injectus cum aqua bomisi, summe vὼet ad auferendum impedimentum inorificiis vasorum Uteri exiliens. Horum

remediorum externorum virtutem corroborare nititur Hipp. interno medicamento, nempC cum taeda praeparato. Taeda dicitur ramus arboris

resnosae, qualis est Pinus Diuestris, oe Abies,

cujus rami antiquis loco lacum serviebant, quibus etiam in Nuptiis utebantur ex cortice, &summitatibus istarum arborum parantur decincta, essentiae. & aquae, praecipue ex sum iniim tibus collectis tempore Veris, in quo humores arborum turgent; in istis enim es testicax virtus attenuandi, incidendi, volatilizandi,& acidum coagulam extinguendi , ideo sunt specifica in Morbuto. Huic remedio substituere possumus pulverem aecium Dominarum, alium factum ex Mrrba, Aloe, Croco, o Boraceminerali M. B. i. cum decocto Sabinae , o Aristolocbiae ror. in cino, hic non est exhibendus, niti transacto tempore puerperii quia purgat; omnia chalybearia comveniunt, Succi Boraginis, Petro jebni, Pomm rum ad J. r. cum vino sunt mirabiles, sicut radix Peoniae ad S. r. Ori Uteri apponit descriptum medicamentum, nempe pinguedinem Anatis. μγrrham, ct Resinam tepidam. Potest fieri iussu in igium ex Edellis , MFrrha , Succino,& COAonthide; hujus usus eii egregius iri hoc

symptomate; reliqua patent. Omnia Ciam cibo proposita inenses promovent. Dulcia prohibentur, quia haec aquam, Spituitam faciunt, quae

causam hujus morbi fbvere possunt; dulcia talia esse docuit Hipp. lib. de at rerion bus . Λb

his monemur in puerperii desectu uni Ciam re medium esse 1anguinem ad fluxum promovere.

rint o . Uteri implentur pituita, quando haec insanguine redundat, prout menses albi, hoc est diluti coloris, demonstrant , O pelvcu . in e dem sanguine inspiciuntur . quae nota sunt nisi pituita iri formam membranae cxtensa , ct in

dura

456쪽

In Lib. Hipp. de Nat. Mulieb. 63 7

durata i a sanguine huius conditionis nutritioni inepto lit tenuis aegra, idest emaciatur ob 1 pirituum languorem a tali sanguine per a terias. modo superius explicato, ad uterum M. fertur, nec nisi per istas a capite, vel inferiore Ventre ad Uterum duci potest,&in cavitatem Uteri effunditur, & ita ab hoc humore hume. Eiatur,& conspurcatur, ut pudore potius, quam

alio motivo, cum Viro coire non vesit . Inte

rogatio posita ab Hipp. non est omittenda in quolibet fluxu, non quia noscamus, an a capite . vel ventriculo fluxio procedat, sed ut eliciamus indicationem moderandi acrimoniam,&exsiccandi, vel 1blum exsiccandi deficiente acrimonia. Curatio diffusius exponetur cum Hipp. sequenti libro de Morb. Mtil. & sequenti num. I s. notandum hicgritrum succum esse illorum fructuum, qui sunt velut flores in arbore, ut sunt primi ficus, per acerba, adstringentia voniunt, & monemur , haec in fluxu albo non esse administranda, nisi ultimo loco.

TEXT. XI. Si Uteri inflammati fuerint,

menses omnino prodeunt. Legit Gesur, menses proris I non eant oec. De vera inflammatione non loqui Hipp. in hoc Textu; manifestum fit ab absentia Febris, quae est inseparabilis verae inflammationis comes, quam expressit lib. 2. de Morb. Mul. num. 5 . ubi de vera Uteri inflammatione loquitur . . propter cum Martiano asserendum, per instam, mationem intelligendum esse intumescentiam Uteri, cum mos sit Hipp. hanc inflammationis nomine delignare . Hujus intumescentiae causa sunt mentes suppressi, & tali depravatione assecti, qualis succedit in Gravidis, quae & jejm

me, o cibo plenae Domunt in principio gro Eationis, ob portionem sanguinis e nutritione Foetus superfluam cum aliqua depravatione, aqua fermentum ventriculi depravatur, vel vapore, vel concursu dicti humoris depravati ad eum media circulatione. Hanc depravationem ostendunt menses praui, sicut suppressionem pauci manifestant. Haec gravidarum symptom ta sequuntur, dolor imi ventris, ct lumborum, oe deliquia animi, ossae gravidis etiam Propria, cum eadem fit causa vellicans tam partes senistivas Uteri, quam oris ventriculi , cum deliquio. Suppresti menses stagnant in vasis Uteri,& motu suarum particillarum sementant, &sermentando sumum, seu exhalationum copiam emittunt, quam in sermentantibus corporibus observamus ; ab hae dilatatur, & extenditur Uterus, adeout putetur Heminam gravidam esse; Uenter tumidus , aliquando durus, al, quando mollis , prout exhalationes augentur, vel minuuntur, & prout earum vis, & energia valet, vel languet. Has exhalationes designavit Hipp. in illo verbo, insatur, quod vertit Foe-flui. fatu distenditur. Si contigeris, seu con.

trisaveris hunc ventris tumorem manu, ut Iogit Foesius, evanescit, ut Plenitudo vacua ev dat: a compressione enim virtus energetica emhalationum dissolvitur; unde tumor evanescit.

Hoe signo veram a salsa gravidatione distingui.

mus, clam in illa qualibet contractione nunquam cedat tumor . Progrediente tempore suppressi nis magis augetur quantitas sanguinis , & immor crescit, ut amplitudinem gravidae emul tur. Ubi vero decem menses praeterierint, Rem

ter aqua impletur, o umbilicus eminet, dum effervescit, & fermentescit sanguis stagnans in Utem, hujusmodi motu rarescit, & in serum resolvitur: eadem sermentatione lympha in v sis turget Uteri, & turgentia rumpuntur , α

Uterus aqua impletur; exhalationes ab eodem sanguine evolantes ad partes summas sermentachyli corrumpunt, ut alimenta in serosam cruditatem abeant, sanguinis massa ab eisdem depravata, vel male alterando chylum , vel serum copiose ab aliarum particularum consortio diu gregans, hujus copiam conspicuam facit, quam ad Uterum dimittendo natura, hunc aquarum redundantia turgidum reddit . Hinc alimentis in excrementa transeuntibus , & sanguine ma

se assecto superuenit maries in colli, o claviacularum attenuatione manifestata , ct pedes etiam a seri redundantia intumescunt. Curati nem colligit in purgatione totius, cum solvente Alvum, oc speciale erit aquam purgans. Pr purgatione Uteri remedia ad hanc specifica h, mus in hoc lib. n. Io7. & in Aetio tetrab. I.

serm. q. cap. I g. eligenda, quae acrimonia C

rent, & ex eis possunt parari injectiones, sussit migia, linimenta ad pessaria inungenda, vel ad itiliendum Uterum. Videatur idem Aetius tetrab. serm. q. cap. s. ubi proponit pessaria menses educentiari purgantia etiam Uterum; Mercurim

si utitur etiam in cibo, quia Uterum specificε purgat. Addo, purgationem hanc in principio esse Tragendam, si certi simus de falsa gravidatione. si non, in decimo mense; & quia . habemus deis pravationem sermenti ventriculi, & massae iam

guineae, utrumque corroborantibus aromaticis

remittendum, & cum menses deficiant, hi pro. vocandi. Curationem ex integro proponit Hipp.

Prognosticum edit dicendo, Morbus es periem

TEXT. XII. Si ignis sacer, Erispelas di.

Lius, in Uteris oboriatur, erc. Hic agit de alio tumore Uteri , sed cum malore conjuncto, ut patet a febre , & inserius enumerat pusulas Corporis , ruborem faciei, sitim magnam, O fauces Accas; quae sunt caloris indicia: ab hoc calore tumor Erisipelas in minat, qui est rumor cum calore, rubore, ct febre; ex quo colligere licet, hunc tum era esse a sero bilioso in vasis redundante,& huius indicium habemus a praecedenti intumescentiam pedum, crurum, er coxarum, cum materiam tumoris harum partium a toto, non ab

Utem provenire aedendum sit et ciun impletae

457쪽

43 8 Lib. IV. Adnotationes

fuerint hae partes illae Ventris,& Uteri praeci,

ε, stante humoris serta abundantia , implemtur secundum porositates , ct vasa capillaria. Hunc cursum humoris a pedibus in Ventrem fiequenter in hydrope observamus . coaprinpter non est difficile credere a coxis ad Uterum humorem posse transferri: fixato sero bilioso in Utero fit rigor, ut fieri solet in principio crisi pelatis,& febris accenditur, ut solet in inflammatione; α quia calor, & materia, in qua fundatur,est acris vellicatione, rosione dolorem parit, ob istius vehementiam jactat seipsam, & quiescere non potest. Adesse abundantiam seri sanguinei biliosi , demonstrant pustulae in corpore, & rubor faciei. Cum hoc tumore conjungitur hysterica palsio, cujus signa sunt dolor ad praecordia, pectora,

ct caput: ab imo ventre ad has partes ascem dens, ascendit autem per nervos, ut dictum est

de sutacationis hystericae causa; ct torpor inmanistis, per remissionem doloris relictus nervo. sas partes ametas ostendit, cum torpor sit diminutio sensus, & motus, quae sunt actiones nervorum; & quia torpor est magis sensibilis in

manibus, in quibus est magnus concursus nervosarum partium, de torpore solum manuum conqueritur patiens. Clarius su cationem en

pressit Hipp.in illis verbis: offrangulatis remi erit, & superius lividam. Curationem dirigit pro gravida, & non gravida; in prima Diaetam Q. Ium proponit, & si venter non emittat fila es,

Hyllere educit. Hoc exemplo. monemur, gravidas non esse purgandas: & verba superius M. Iata. Ventrem tureare, vel sunt referenda ad Curationem in genere, in qua continetur illa disserentia morbi in non gravidis; posita vero disterentia morbi hujus in gravida, non est purgandum , vel per turbare debemus intelligere leniter alvum movere lenienti medicamento, cum ea minori dos, qua alvum movere possit. Sed melius dicendum est textum alvi turbatio. nem insinuare, quando dolor affligit patientem, pro auferenda causa doloris solitin antecedente,

α doloris ablatione, a quo abortus fieri potest. Diceta in gravida sit plenior, ob scelus conservationem. Si dolore affligatur patiens, frigefacto. νia imperat, a quibus & calor acris . di acrimonia seri biliosi moderatur, quapropter succi, aquae deflulatae , decocta herbarum refrigeram

lium eligenda . Si gravida non sit mulier, me. dicamentum purgans exhibet, quod lene esse debet, quia symptomata praedicta in vigore exi.

stentia magnam purgationem non permittunt,

ideo subjungit: Posequam calor, o franiam ris rem serit , o tumor non fuerit sedatus, m dii amentum fortius infra purgans , posea bibendum dato. A' tumore ventris permanente,

humoris sermentati existentiam colligit, a quo purgatio inditatura remissione caloris, &suss,cationis concoctionem ejusdem humoris deducit, quae duo complent verum indicans purgatio.

m. Maerantia stigida , ratione cause exhi. benda, tam sit eisda, & elim talis sit etiam

causa doloris , ista etiam conveniunt frigida. Vide lib. 1. de MisAMM num. 58. Prognosti. cum de gravida protulit Hipp. in illis vcrbis:

bis morbus f praegnanti fas, moritur, fio minu3eurata sanatur . De non gravida dicit : mombum aurem hunc paucae em giunt. TEXT. XIII. Si Uteri praeternaturam hient, M. Uteri hiant, quando istorum orificium dii

latur praeternaturam , oc contingit, quando

ejus orificii figura in longum dueta, & parum

dilatata ad instar orificii penis, in figuram orbi, cularem transit; hancque conservat , .licet hi jus orificii substantia in plicaturas conformata, si extensibilis . & contrahi bilis . Signa hujus assedius sunt mensium abundantia , dilatatis cum orificio vasis sanguifluis, & debilitata vi. qua oscula illorum constringuntur , exitus seminis in Uterum e culati, cum ob amplitud, nem orificii non possit hoc constringi pro retemtione illius, ut decet, stacta virtute se constrimgendi. a figura sphaerica perfecta constrictionem interdicente; ideo in dilatatione oris Uteri se per adest sterilitas. Α' paucis consideratur haec causa. licet magis frequens , qu.im illa intem. periei, & praecipuE in eis, quae pepererunt, M.

gito haec dilatatio sit sensibilis. Causam hujus

assectus assignat primo Hipp. in ill is verbis, memses vis inores; crassities enim sanguinis est causa remota, a qua fit suppressio. Secundo proximam declarat nempe sanguinis, sucincedentem mss longam mensium suppressionem.

derepente factum. ob dictain iuppressonem c piosus evenit fluxus sanguinis , dum per hunc exit sanguis, qui per plures menses exire debebat, derepente, non solum inexpectatum flin xum connotat, sed etiam violentiam exitus dosgnat . 1 qua oris Uteri fibrae ita asticiuntur, ut virtutem elasticam se remittendi ad integram occlusionem amittant. Dilatationem praediliam,& sanguinis fluxum concomitantur dolor imi Ventris, o lumborum, Febris, o rigor, & im separabiliter cum fluxu sanguinis per Uterum conjungi dolorem imi ventris, & lumborum, quotidiana probat experientia, & febris sere in

omni fluxu sanguinis accenditur, ob serment tionem inordinatam sanguinis , quam patitur

in dicto fluxu. Curationem distinguit in plura capita. Ρrimo durante dolore uteri , & lumborum in praesentia fluxus sanguit iis, illumer dicare contendit Hipp. tepefactoriis; ait enim: cum maxime habuerit , tepefactoria apponito

ait Fosus, tepefactoria in subdititiis apponiato. pelaetoria sunt, quae inter calida, &frigida medium tenent; talia sunt anodyna dititia sunt pessaria, quibus non video, quo stuctu uti possimus; praesente fluxu potius somenta anodyna regioni Uteri apposita, quae & imperat Hipp. videntur propria . His inservire possum Maeva, Psithea, Melilotum, Parietaria,

458쪽

In Lib. Hipp. de Nat. Mulieb

Branea in a, Fae graeco, horum simplicium decoctione fovendo regionem Uteri, fugiendo quae mordent, & sunt calida , & acria ; ideo

etiam fugienda fomenta nimis calida , quia r tionem acris induunt. olea anodyna erunt μsan meliora , sicut omenta animalium . Ratio hujus remedii est, quia dolor sanguinem in co. pia vocat ad partem dolentem cum conservatione fluxus. Hoc consilium summe rationabile, & utile nullos nostris temporibus invenit senuaces; in fluxu hoc sanguinis negligit Hipp.

sectionem venat,tamquam revulsivum remedium,

quia talis fluxus est a retentis mensibus, & per

aliquot menses, quapropter talis excretio, etiam

si copiosa correspondet retentioni sanguinis plurium mensium, & est evacuatio naturalis, cui non debetur venae sectio, potius haec conveni. ret in suppressone mensium antecedenti. Si vero quantitas fluentis sanguinis excedat quant, talem sanguinis, quae fluere debet tempore suppressionis, tunc cogitandum est de remed re. vulsivo . Nec ratione doloris convenit venae se Elio ad inflammationem praecavendam, dum sanguis profluit extra vasa , di intra corpus non retinetur, nec stagnat a dolore tractus. Secundo sisti remi sionem GAris Uteros foveto,

quibus remediis non explicat; crederem convonire abstersiva, ut orificia vasorum a sanguine

concrescente mundarentur, nempe cum dec

Lio Mercurialis, b opi, hordei, iacto melle,

re etiam exstrinsecus cum iis , qui calorem Uteri a copiosa evacuatione debilitatum remit. tere possint, & sint temperatε calida uterina.

Α' semento purgationem imperat, ut removeatur causa suppressionis mensium. Haec est pituita crassa, per quam sanguis sit crassus, ut notat in principio Textus,&etiam quia purgatio potest iungi revulsionis officio ; oc etiam ad purgandos humores acres in fluxu exaltatos. &dis.

gregatos, ne eorum acrimonia fluxum foveant.

Post purgationem consulitsubdititia, pessos, vel

suffumigia cum eis, quae non mordent, sed com borant . Cum mentes suppressi sint causa hujus assectus, hi statutis temporibus excitandi,& in hoc consistit praeservatio: ct possea acerbis, idest adstringentibus os Uteri abluendum, sed

non multum, ne suppressio mensium contumax

valde fiat. Cibis ficcissimis utatur, ut exsiccatione os Uteri restringatur,& orificia vasorum corroborentur. Tertio, si ab bis non sanetur, meae mentum Domitivum, ct purgatrium eis,MIO , ut purgetur totum ab humoribus, qui suppressionem mensum pariunt,& fluxum ranguinis fovent. Hic morbus orbalis es, quia in hydropem transiit, vel ulcera Uteri inducit, vel in fluxum continuum transit. Vide num. 32.53. m. a. de Morb. Mulier.

TEXT. XIV. Si Uteri ad medium lumbo. rum processerint oe. De alio descensu Uteri hie agit ad medios lumbos; hunc descensum aperit, quando expinnit dissicultatem in excernendis saecibus aIvl,&in urinae stillicidio, nam ex istis colligimus Ut rum descendere deorsum, & sphineserem ani,& vesicae comprimere, a qua compressione dicta dissicultas, & il illicidium eodem tempore com primit capita musculorum ab osse sacro , vel osse pubis derivata, & ad coxas, & crura deis

scendentia cum contractione harum Partium. Curationem auspicatur ab intrusione aeris in Uterum. cum fistula vesicae alicujus ania alis abligatae prius inflatae, re postea compressae' ab M. ris enim frigiditate sive positiva, sue respectiva

vellicatur Uteri membrana interior, a vellic tione contractio, a contractione sursum trahi.tur Uterus. Lenticulae decocto praeparat aegrum ad vomitum, quem laudat ob rationem sum. rius dii tam . Medicamentum ex lauro invenies in serie medicamentorum descriptorum in hoc ld. post num. 28. pro crure laeso. Vide lib. I. de Morbis Mulier. num. II6. ct 11. lib. a. M. liqua patent ex dictis.

TEXT. XV. Gm Fluxus albus obortus su rit, erc. De Fluxu albo mulierum hla agit Hipp., nempe de illo fluxu, qui se per Uterum materia ab isto continuo stillante colore alta , ex quo fluxus albi nomen accepit. Hujus causam resumdit Hipp. in naturam pituitosam , idest in re dundantiam humoris pituitosi, & seros in corupore, cui si febris superveniat,&Mi meo con

mota fuerit, es non purgata, sed sero, & pituitae commixta maneat, hos acrimonia natur

ii a febrili calore aucta, acres reddit, qui, si ad Ventris vasa, seu glandulas intestinorum disgregatione iacta, delati fuerint, Ventris fluxum pro. movebunt , si vero ad Uteri vasa sive interna. sive externa , vel lacunas, de quibus egit Rognerus Grain in suo tractatu de organis M iter. generationi servientibus, fluxum Uteri aLbum excitabunt; ex quo habemus, Hipp. velle fluxus albi causam esse redundantiam humoris serosi, seu pituitosi cum acrimonia, qua naturam irritat pro expulsone, & copia fluxum se. re continuum perennat. Ab hac causa deduc, tur ratio explicans omnia signa in hoc Τextu ab Hipp. relata: Urina Amina apparet, hoc est alba, ct crassa, quia huic exeunti miscetur m teria illa alba fluxus uteri. Hanc diximus esse acrem; ideoque in Utero collecta hujus membranas vellicando, aliqualem excitat dolorem in imo Ventre, ubi uterus residet, qui correspondendo lumbis cum Utero consentientibus ratio.

ne vasorum, etiam in istis fit sensbilis, & per hoc signum muliebris fluxus a Gonorrhaea d, stinguitur, in qua non adest lumborum dolor.

Tument crura, et manus, et cavitas sub oculis elevatur, et oculi humidi fiunt ob abundam tiam dictae serositatis, seu pituitae, quae ad ductas partes fiuit. & in earundem porositatibus

remoratur ob suam viscositate'; unde in immorem elevantur sine fluctuatione. S per vasa

lympha.

459쪽

44o Lib. IV. Adnotationes

lamphatim oculorum portio exit. GLν fit M. euatus, idest fla ras,& albus, ob admixtionem bilis cum pituita, vel sero , a quibus color flauus dilutus proficiscitur. Cismiter facit, ais Iat,e6 quia a mota rarefacta pituita,& serum

vasa pulmonum implent, eorumque substantiam opprimendo, dissicilem illorum motum reddunt; unde respirandi dissicultas. Curationem hujus assectus molitur Hipp. cum eorrisibus papaveris rubri, et albi, nempe cum corticibus capitum istorum, etiam cum cortice torrefactorum sub cineribus , dc uec exhibet cum polenta , unde deducimus imdicationem esse incrassandi magis hunc humo.

rem, cum ex incrassatione ejus acrimonia etiam retundatur, ut adnotavit in lib. de natura hum.

agendo de fluxione acri ad oculos, & vasa adstringendi, quae in fluxu copioso sunt valde dilatata, nec cessabit fluxus ad ea, nisi adstringenistibus dilatatio tollatur; ideo videntur convenire decoctio Plantaginis, Consolidae, et Tormem riiae, et Nux micata assata, et divisa, Funa pars mane, altera seia fumatur per Miquot dies. Emuso ex semine Lactucae, et Rumicis acuti

facta cum ariua real eata valet, sicut membrana rubra interior casanearum ad S. b. eum totidem rasurae Eboris in vino aussero, et coris

rex oui incubati post exitum pulli pulver. , &exhibitus in aqua ferrata. Sem. Ameos ad S. i. et Peonis gr. xv. in vino austero exhibita umlent, sicut et acini uvae put Fluxu moderato Darmacum vomitivum exhibet, & postea Laeut per inferiora purget. Hic perpem dendum est Hipp. artificium in curatione hujus affectus; nam primo vult minorationem fluxus materiae ad Uterum per adstringentia , & in. erassantia, deinde materiam solitam ad dictam partem fluere, ab hac divertit vomitu ; tutior enim est vomitus, quam alvi motus , seu purgatio, quia ille revellit ab Utero, hie ad proximas Utero partes ducit; ad hujus imitationem Gisi ad vias Urinae ducit, sed neutrum assequi possemus, nisi vasa uteri adstructa suerint; quod aliqui etiam non inconsulto cum pessariis assistringentibus, & suffimigationibus eorundem adstrictionem tentant. Ultimo ad attemperamdam acrimoniam humoris ad novi, & melioris sanguinis generationem, Lac bubulum per qua. Eraginta dies exhibet. Hac regula Lac Mericum , hoc est purum , & sincerum. sumit, &sub dio exponito per noctem, et quartam partem aquae admisceto, et vinum, ex lectione Foesi, ad quartam partem -- addit. Quantitatem Laciis non determinat, quia hujus determin tio pendet a natura aegrotantis, a conditione ventriculi; ideo subjungit Hipp.s poterit. Quam titati ergo Laetis a Medico determinatae adda. tur quarta pars aquae,&vini quarta pars respectu quantitatis aquae ; fuit enim apud Antiquos consuetum vinum in morbis pituitosis Laeti

addere ad correctionem ipsius lactis, tantum

abest ,quod vinum aciditate Lac corrumpat, maxime si sit generosum, prout vulgus Med, corum sentit, quin potius corrigit. Adeo iri. idum Lac amavit Hipp., quale est illud aeri igido noctis expositum , ut bilem valde cal, dam moderaretur ; ideo etiam superius cibos frigidos commendavit, & etiam quia a frigo. re copia partis butyrosae colligitur, a qua acrimonia humorum edulcoratur, & incrassatione mitescit. In coena Alicam sorbendam pret bet: est autem Alica factitium quid ex farinis, de quo vide Plinium lib. I 8. Hi toriae natura

BI, cap. II. NI7. Cum coenam tantummodo imperet Hipp. argumentum est magnam quam

litatem lactis exhibere, ut serviat pro prandio. Pos decem dies assiimpii lactis hoc modo parati, Lactis , et aquae decimam panem subtrabito, et ejus loco addito lactis recenter mulctiparem quantitatem, et die sequenti duabus partibus lactis refrigerati detractis, alias duas recentis substituit, hocque modo per quatuor dies Iae potandum esse jubet , quibus elapsis

singulo die, decima parte lactis alterati detracta, & tantum dicitur recenti addita pro Gdit, quousque una tantummodo sit alterati portio , & novem recentis. Postquam vero per dies quaruordecim, a praedictis quatuor diebus enmmerando ; Lae mota praedicto potaverit aegra,

tertiam aquae partem lacti addendo per alios istem dies bibentatim exhibet. Hic modus lac exhibendi respicit primo alterationem humoris;

secundo lac recenter mulctum alterationem moderatam , & nutritionem, & generationem optimi sanguinis. Quae de norma victus hic tradit Hipp. explicatione non indigent. TEXT. XVI. Ckm conceperit, et Uterum ut partus gesaris, ea quae natura seritii es. Legit Martianus ciam Bisiliensi Codice: scium partus luserit eam, oec. Lectus hoc modo Textus patet eius sensus, alioquin valde obscurus. Patet loqui Hipp. de muliere, qine credit gravidam esse ex mensium desecto, & ab aliis signis enumeratis in Textu; postea dereperere multi fiunt menses, et puri, et fortes, idest copiosi, α cum vehementia, ab hoc fluxu mulier abortum passam esse credit: hoc pacto partum lusisse, dicitur, cum crederiret se gravidam esse, & non esset: quapropter hie fluxus habetur pro signo falsae gravidationis: Iimitationem tamen addit ; nam si hic fluxus semel fiat, & per se sistatur, possumus cum ratione suspicari de vera gravidatione, & praec puε si succedat in primis mensibus, in quibus Uteri vasa copioso sanguine redundant , cum

tota quantitas fluxa ad Uterum in primis memsibus non consumatur I scetu parvo, ista quam litate impetum faciente oscula vasorum per Partem externam colli Uteri divaricatorum,&quae sunt ramificationes vasorum ad intemam partem

tendentium reserat, & exit quandoque sine

abortu sanguis ; si vero compareat fluxus, ociterum

460쪽

In Lib. Hipp. de Nat. Mulieb. 4 s

iterum, atque iterum in mense redeat, & sine externo auxilio desinat cum pallore, & macie patientis, signum infallibile falsae gravidationis existit. Hujus causam non reddit Hipp. facili,

me tamen invenitur in communi caula suppressionis mensium, quae est vel vasorum angustia naturalis, vel praeternaturalis ab humore o, struente inducta, vel sanguinis crassities. Prima excluditur a fluxu sanguinis copioso , & vehementi superveniente, & secunda magis rationi consona videtur, & ut clare demonstretur , recolenda est causa fluxus menstrui naturalis sinmrius exposita, nempe collo hio sarsuinis supe nui in vasis Uteri, cum ejusdem effervescentia, a quantitate collecta pendente, & ab Uteri cmiore, qui si fuerit validus, eita erit sermentatio, si debilis, tarda . Si sanguis si talis conditionis,ut non esservescat in Uteri vasis post collectionem quantitatis duorum, vel trium mensium , hinjusmodi quantitas in vasis retinetur per dictum tempus, re effervescentia deinde concepta, res rando vasorum orificia, eum impetu exit. T lem conditionem stagnantis sanguinis in vasis largiuntur ei particula sanguinis crassae redum

dantes, a quibus particula mobiles, & activae

spirituum ligantur, & opprimuntur , ut esse vescentia, A sermentatio necessaria pro impe tu concipiendo,& pro vasorum reseratione im- Pediatur , in uno mense, sed ad hanc subeundam duo vel tres menses requirantur, in quibus PM-ticula crassae attenuentur, & IiMrtas , & moetus ad effervescentiam requisitus spiritibus, particulisque activis conreditur; & si calor Uterisuerit debilis, sementatio retardatur; sicut si acudum praeternaturaIe in Utero dominabitur. Hinc recte pro curatione hujus materiae crassae evacuationem medicamento supra,&infra movem te molitur Hipp. ,& usu Lactis, & Seri fluid talem se uini conciliare satagit; qua ratione utitur Ammo lacte maxime fluido,& concurrente etiam Uteri mala dispostione hujus purgationem jure desiderat , & corroborationem caloris cum suffitu aromatum. Coceon est miritura, cum vino, farinis, quandoque caseo composita.

H. XUII. Si aceta lis pituita plena

fuerint σc. In hoe Textu proponit Abortum a redundantia pituitae in Utero,&praecipue in acetabulis. Sunt autem haec orificia vasorum hiantium in cavitatem Uteri, & per quae menses fluunt. Dicuntur etiam acetabula eminentiae illa , de quibus diximus superius, placentam Uterinam in principio gravidationis uniri. Si ergo pituita ad istas eminentias per vasa , quae in eis reperiuntur, & per quae connectuntur , cum Placenta in copia deseratur, quia in sanguine redundat, vinculum illud quod placentam Utero unit, ab humido pituitae Iaxatur, re a pondore foetus in placenta existentis ex toto solvitur, ideo etiam abortus non sequitur, nisi flatu soditiori facto, & illius pondere vincente resstemtiam ligamenti, placenta ab Utero divulsa, &ligamenta soluta. necessitatem abortus inserunt; quapropter constat, eos errare existimantes Ab-

ortum a laxatis uteri ligamentis superioribus procedere. Hujus cauta signa cxposuit Hipp.

in defluxu humiditatis mucoia, & viscota ab

Utero, qui fluxus abortum praecedit,&etiam gravida non existente muliere post purgationem menstruam per duos, ac tres dies dicta mat ria mucosa exit. Pro Curatione praeservativa, quam incipiendam esse in sine temporis puerperii, mihi videtur determinatum a subsequemtibus verbis Hipp. dc primo vult ablutionem cum

succo Grossorum: sunt autem Grossi primae Fi. cus tamquam flores a planta erumpentes, & de istarum succo loquitur hic Hipp. & cum non semper virides habeantur ficus , dictis primitiis exsccatis uti possumus in decoctione. Dicit Hipp.

hanc eluito; unde dubium emergit, an corpus totum hoc succo sit abluendum, an uterus tantum tamquam pars assecta, & hoc mihi vid tur valde rationale, & tale etiam confirmatura virtute, & facultate Ficus uterina, cum istarum esus ad partum facilitandum valde conse. rat; ideo si ejus succo, vel decoctione Uterumr injectionem abluamus, extranea in eo ex bntia educemus, ab omnique immunditie ut bri cavitas abstergetur. Secund6 acerbis coliati nem parat, & ter reiterat. Per acerba intelli. genda sunt exsccantia. In hoc sensu steriles dicuntur acerbae, idest siccae, & Cerebrum acer

bum, idest siccum, & adstrictum . Tertio M. t apponi id, is quo pituita purgatur;&hoe est pinarium subdendum , ii quo pituita Uteri

purgetur, & haec invenietis in sequentibus Hipp. medicamentis hoc lib. descriptis. Cum pessario mollia sementa Uteri regioni adhibet, ut isto. rum beneficio disponatur materia uteri ad m, tum facilem, & copiosum. Quarto , post pessarium Uterum abluit pari quantitate aquae , ET aceti, ad hoc ut reliquiae mucositatis abste

gantur,&vasa etiam a Purgante aperta, clindantur . Quinto in mensibus, idest quando fluunt. fusumlationem eum aromatis iubet, ad hoc,

ut ab iliis attenuata pituita ad uterum concuserens in menstruali purgatione attenuetur,&adi tenuata exeat cum sanguine. Duo remanent diis lucidanda; primum est, cur siccantia Uteri pudigationi praeponat: secundum, quare totum n

gligat a pituita purgare. Quoad primum, tam

dixerit, hanc Purgationem praeservativam incis piendam esse termino transacto puerperii, in quo oscula venarum Uteri sunt iahuc laxa hmedicamento Uterum purgante, ita possunt dulatari . ut fluxus periculosus excitari possit, a quo praeservat praemissa corroboratio per siccam tia. Quoad secundum, vel supponit Hipp. pur. gationi totius satisfactum sitisse cum evacuatio. ne abortum semper sequente, vel cum illa puer

perii a ideo purgationem totius negligit, vel

SEARCH

MENU NAVIGATION