Petreidos libri 24

321쪽

ABGUMENTUM

Sub vesperam alius Christianorum numerus supervenit. et praecipue Pontifices Asprenas Neapolitanus. Hermagoras Aquildensis, Petrum consolaturi-0ui perhumaniter exceptis hospitibus. eorumque animis ad firmitudinem revocatis. vaticinium prosequitur natione a side rebellante. Εurope immanem a Romana Ecclesia desectionem molietur Ex Oxoniensiacademia primus seditionis ignis erumpet Funesti Wiclesianae haereseos cineres in Bohemiam transvolabunt In testinis vitiis lata gras. satur discordia. tresque factionis duces omnia turbabunt - Jamque pο-puli et reges , contagione latius manante . in Bpertam vim evadent Pro re Romana unus stabit imperator - cujus victoriis seditio primum Sopita . violentius recrudescet Sed principem bellica sortitudine et pietate insignem e terrenarum rerum fluctibus paterna Dei bonitas eripiet, eumque in coenobio Hieronymiano mortali eluet caligine - Praeibunt Romani Pontifices, utque Europae sinibus fidem sartam tectamque servarent. soris propagarent, quam plures Religiosorum ordinum societates condent - Neque eo secius Hispanienses Principes ineeptum cum Maurica gente bellum intermittent. et Granatensi praelio. Βουrbarorum reliquiae extinguentur - R. Pontifices bellum jamdiu contra Turcas in-eeptum cohortationibus, pecunia ju, abunt -0uin inito Christiani principes laedere. ingentique classe comparata insignem prope Echinadas ii μι. m. 41

322쪽

sulas victoriam reserent - 0ua Othomana classis partim intensa, partim in manus Christianorum veniet - Neque multo post Tureis cum ingenii exercitu Vindobonam obsidentibus, ea christianorum ducum virtute liberabitur, Turcis in fugam 1ersis. et soluta obsidione - Neque extern0s hostes tantummodo Europae finibus arcent R. Pontifices - Sed quas in Europa jacturas Ecclesia patietur. novi orbis supplebit incrementis Audentior animo italus . amplissimum inter recentiores populos Religioni campum aperiet. detecta America Lusitani in Africae Occiduae regionibus Guineam . in Ameri ea Orientali Brasiliam . in Indiis oram Naiaharicam Christianae fidei patefacient - Interea periclitanti Ecclesiae consultum ibunt Pontifices. Oecumeni eo Concilio indicto Tridentinae fidei sui mula praescribetur . eamque firmandae concordiae tesseram recipient Italia. Ili pania et Gallia - Septemtrio recusabit - Dania et Suecia, coitionibus. sartionibusque opprimentur- Angliam laedissima Begis libido. Germaniam coenis principum alarities distrahent - Ηel etia saetiosorum partibus studebit - Secessione facta. nobilissimae regiones. rejeclo semel di, inde auctoritatis iundamento in perpetua novorum dogmatum varietate fluctuabunt -Τum n. Pontifices ut sempiterno igni Romae ardescenti. sincerae lacus accensae per Europam ipsam splendescant. pro IIungaris . Germanicis. Scotis. Anglis collegia Romae aperient - Bellum diuturnum totam perdet. corrumpetque Germaniam - Demum . y0St triginta annos, defatigatae partes . inducias petent , pacis conditionibus oblatis Sed pactis conventis Uestphalide. populorum a fide abalienatio in publicum jus accipietur Et nova gentium siet consociatio . nulla Religionis habito discrimine - in duasque abibit partes Europe . nitera quae iidem, rationem altera conSequa tur - Communis austitide auctoritate sublata . et di, ei sis bonorum et malorum finibus propositis in contrarias sententias animi distrahentur Proque justitia . clandestina aularum consilia. et malitiosae juris interpretationes christiariam gentium societatem inter ipsas. et vitae quasi e0m' munitatem turbabunt-Ethnicae societatis elementa iterum invalescent. quibus nationes. Sublato justitiae sundamento . ad vitae commoditatem. ad opes . ad potentiam serentur -- Qua victoria elatior animis rati0.eontra fidem grassabitur. bellumque luctuosissimum vehementiori con tentione in Gallia profligabitur - Et Gallia veluti errorum omnium 0Ieina divina. atque humana omnia miscebit. Rationi divinos porrigens honores. eum denique nobilissimum existimans thriumphum . si arcem ipsam fidei Romam occupaverit - Duorum pontifidum in acerbissimis ensibus animi magnitudo et robur - Pius Vlt eommuni omnium 0rdi' num gratulatione. et praesertim italiae Romam redibit - Qui, sedata de

323쪽

- 32s

mum tempestate . et universast Europae tranquillitate restituta , antiquum resumet opus - Cum variis regnorum rectoribus pactiones conssa-hit - Pestilentissimos in Religionis perniciem errores proscribet Asriea romanis sacris per Francos accedet - Americae. junioribus animis christianam dignitatem arripientes. singulari EccIesiarum laude si rescent - Jam lite catholicae fidei spiritus pedetentim instauratur in Germania. in Gallia. in Britannia - Νovis Romae lactis accessionibus. in Anglia. et Hyllandia Ecclesiastica hierarchia constituetur Τοtus Oriens, liberius sacris praeco uiis lustrabitur - Sed arctica dominatio minacior Europae cervicibus insultabit - Bellum gravissimum in ipso A- Siae . atque Europae umbilico profligabitur Taurico constic tu Russia susceptis hesperiae dignitatis principiis . formidolosum gentibus nomen esse desinet - Εt graucum si hisma se suomet ipsum gladio jugulabit ollionianu tyrannis victa dubit manus, eoque pacto in communem Suntium ci, ilium familiam Turcae sust ipiuntur . si Christiani sient - Vetus Europe vaserrimis contra Romanum Ecclesiam simultatibus condita, dilapsis sensim vinculis. collubitur - Recentior quidam spiritus, omnium

ordinum consensu mirabiliter compirante. ad rationis eum fide conciliationem. et catholicae sedis obsequium constabitur- immensumque Christiani orbis ovile ad communem mentium animo rurnque concordiam conciliabunt humanis ingeniis divinitus concessa auxilia, vaporati curruS. et electricae seriptiones - Quibus arctatis temporum et locorum suce SionibuS. commune humani generis patrimonium catholica veritas communicabitur - Europe collatis viribus Romanae consociationis jura longe lateque protulabit. Cullia praeeunte-Quae propastandae sidet. et saerae insantiae operibus Australiam . PolyiaeSiam . et circumpolares ru-giones sacris expeditionibus peragrabit - Cum apostolicis viris tharita-ιis Sorores evangelicae professionis studio certabunt Sociatis armis Callia . et Britannia Sinas. dirutis occlusi imperii repagulis. ingrediuntur - Pro Romano Pontifice, in principe fitiarum urbe. Occiduae gentes, instauratis aris orabunt - Sed dum Petrus talia commemoraret. lictor ingenti comitatu eareerem ingreditur . et duobus Christi principibus supplicii horam de nunciat Nullo trepidationis signo dato. nuncius accipitur - Et Petrus gravi oratione tutum audientium coetum ad Christianam sortitudinem cohortatur - Sese invicem exoqculantur Christi Martyres. primusque e Mamertino egreditur Paulus --Qui . ud Aquas Salvias ductus . Romanus civis capite percutitur , plebe putientis gravitatem, et frequentia signa demirante - Sed mujor populorum experiatio in Vaticano erat tibi Satanas totam Romam collegero t. et ipse

tu propinqui collis altitudine cum stygiis satellitibus consederat, ut ο-

324쪽

blato sese spectaculo exhilctraret - Iamque pompa militaris Petrum in medio ligatum serebat. denso Christianorum comitatu - In laniculo exponitur Sanctissimus Pontifex - que conspecto . suorum benesaetorum subit memoria - Sed pronis ad seditionem animis. militaris captivum circumvenit manus-Qui voto exolvendo assequutus spatium. genibus flexis pro Romae , et orbis terrarum saluto Deum precatur Simulque lictore' exorat . ut demisso deorsum capite Cruci assigant Gestus ei mos est - Romae spectaculo dum sic manet suspensus, Christus conserto Caelicolarum comitatu fidest, ejusque anima excepta. in caelum redeunt - Plebs Romana teterrimi sceleris patrati poenitens resipiscit Christiani nocte concubia lanus parant- Pauli corpore ab Aquis Salviis, Petri e Ianiculo sublato, descendunt. Angelo praeeunte Qui specum in Neronianis hortis ostendit. sedem sepulcro destin3tam Nocte insequente redeunt omnes. superque Ss. Apostolorum sepulcrum rem divinam facit Linus. Parthenopaeo, et Aquileiensi pastoribus comitantibus - Τum de successore deligendo flgitur Et communi suffragatione Linus alter a Petro Pontifex creatur.

325쪽

dam pridem ancipili Europe certamine quassa Stare loco nescit: longaevo saucia morbo Immulat persaepe lorum, languentia membra Consolatura; at primo vix surgit in ortu Blanda quies, talus ecce aliud mulare coacta: Acrior insurgit dolor, alque insania crescit, Et nova discidia, ei luctus nova bella recentis Semina concrescunt. Quo primi dulcia amoris Vincla recesserunt ' Quo grandia coepta secundis Tentata auspiciis' Rebus concordia nulla Nulla fides verbis extat, seseque luentur Hostilem in morem gentes, aciesque minoeeSAttollunt dextras in mutua damna ParalaS.

Spiritus ardenti lanium mihi sufficii ore, duo, tot bellorum prope jam Surgentibus undis,

circumagar lutus ferrata per Rgmina Vales, Exclamans: Dio respersae Sanguine genies 0, cohibete gradus: vestrorum audite malorum Principium. Vales crebro divinior aura Eduxit terra ex humili, rerumque rep0StasErudiit causas: medicamina certa ferentem

Audierint gentes' Mavortis clausa Superbis

326쪽

Pectora discidiis patientur suavia pacis Eloquia ' Audebo vales: tu, Christe Redemptor Lilro pollicitus : Tua nomina sancta fatentes indignae haudquaquam poterunt Succumbere morti. a, immorialis sacra qui spiramina vitae

Amasii, primum per Saucia membra vigorem instaura: Europae Populis tua duSSa cauentem ipse rege, ipse imis lectorum inscribe medullis. Christiadae intenti documenta extrema Stupebant Pontificis, procerum chorus ecce Supervenit alter A Syrenas ima, Supera veniebat ab omllaliae Hermagoras. Romanae nuncia cladis Fama per Ausoniae peragrarat Sepia, nec ulla Est requies animis, nisi Publica signa dedissent Obsequii. Sero Sese venerabilis aevo Obtulit Asprenas, studium neque miserat impar Hermagoram, pariterque infanda sub Ostia lendunt. Ac vetuli interdum miserando in funere amici conveniunt moesii supremum exolvere munus

0ssicii, si forte viri prudentia maior

Tentarit mentes praesenti avertere casu Dulcibus alloquiis, furtivaque gaudia miscens, Tola cohors capit Oblatam recreata quietem Si lamen ingreditur tristes novus hospes in aedes, Ipsaque Solaniis praesentia, Primaque Verba Inlrantis renovant magni argumenta doloriS: Quin etiam instaurata inoris natura resurgit

Acrior, et lacrymae, et gemitus, lamentaque gliscunt Baud secus incessusque senum, diffusaque tristi Vultu moestities inopina silentia turbae Spectanti fecere: prior venit obvius ollis

327쪽

- 327 Christiadum pater, et flentes complexus amicos Flens haesit; sed turba tuens obmutuit, ei mox Prorumpit dolor, et gemitu lolum insonat antrum. Compressos dudum nequiit relinere dolores Maximus ipse Parens, oculosque ad sidera tollens Ipse etiam selu madidos: Iamque excipe, Iesu, flos selus, inquit, pietas quos eX primit una, Plenaque caelesti descendat gratia rore, Ei mihi Pontifici dignum tu Suffice robur, Ne quidquam nostro patiatur dia periclo

Gloria. Paullatim primos requiesse fragores Tum cernens, Omnem juSSit considere coelum. Al Paulus: Stadium poteriS decurrere coeptum, Sancte Parens; neque res porro non grata feretur Bospitibus. Magna, o proceres, hae nocte redundant Gaudia i vaticinans saeclis complenda futuris Christiadum Rector memorat. Vix talia fatur, conticuere omnes iterum, Petrumque iuentur Intenti: salis ille facit, sic orsa reSumens. Hactenus incertas genitrix E celesia gentes Diriget, atque suas pascet nutricula Blumnas. illae autem dicio dociles vestigia certa

Firmare, ei prima quibunt gaudere juventa,

Moribus ingenuis laudatae, ei fortibus Busis. Hei mihil quae series inopina, immensa laborum ingruel Europaei quot crimina crimine in uno laddita perpetuae lucis comeS, Ordine VerSO, causa mali fuerit, collectasque aggeret iras. Humana ui ratio primas concrescere Plumas Sentiet, ut sensim caelo se credet aperto, Respuel auxilium, fastuque elata Superbo

328쪽

Contemnet matrem ipsa suis jam viribus audax. Servilium dominae velut intolerabile passa Abrumpet fidei concordia dogmala, quale Mancipium indomitum, et vesana excurret ad arma. obscoenum attollet nebulosa Britannia signum Laevis Oxonii spatiis: male lecta favilla Arripiet Boios', curis tum sola malignis Prorumpet per aperia, furensque incendia fundet. Heul mala per populos grassari saepe Creator Ipse sinit, foedis si quando horrentia culpis Saecula festinat justis compescere Poenis. Et tu, quae ingenti, Germania ', culla labore Gaudia spondebas romano plurima Patri, Prima moves bellum. Ceu verticibus praeruptis Liquitur informis glacies, et numine lorrens

Auctus montano lapides, Stirpesque reVaeSas, Et coenum, ei Sordes spumantibus abripit undis Haeresis 11aud aliter cerebro concepta calenti Aestuat, et pravo tumefacta cupidine oberrat. Tres furias video in caelum capita alta ferentes, Quae Romae excutient solium, Petrique cathedram, Inspirante Deo, verae bona nuncia vocis Sancta explanantem norma, populosque docentem Tollere de medio, et si fas, evertere tendent. Extincla humano nunquam mala semina corde, Qua via incla, rueni; foeda contage ferentur

In rabiem inSanam, conjurali agmine facto Saxones et Cimbri, et Challi, gensque accola Moeni, Quique Istrum Travamque bibunt, gelidumque Visurgim Quin etiam sceleri praelegent nomen honesium β. In ferrum populi pro liberiale ciebunt

329쪽

Nomino mendaci: damnosa licentia mentes Polluet atque animos, ObScoenaque bella ereabii. Unica colluvie in tanta immaculata manebit Regia, Danubius qua primum brachia pandit si, Immensi caput imperii: illa crescet in aula Rex soboles Regum pietate insignis et armis. Unus veraci pro Relligionis honore Pugnabit, tale undanti relinacula pesti Immillens, spretaeque luens Oracula Romae. Hujus ope in primis contagia dira quiescent. Nec mori lum 7 Omnipotens justo Sine munere linquel; Versalum incertae dudum inter praelia vitae Auferet humanis vicibus, claustroque silenti Abditus illo pia claudet sua lumina morte.

Interea avertens exiremam Ecclesia cladem,

Instructas acies, et propugnacula mUnit. Aspice Pamplonae β saeva Obsidione cadentem Vulnere praevalido Loyolam: majus ab aethra Pectora transadiget vulnus, terrestris amorem

Militiae mulans, Christique in bella remittet. 0lli credideris 3 lolus vix suffcit Orbis.

Dumque hominum reparanda Salus, studiisque juventus Erudienda bonis, fideique serenda latinae Semina flant cordi, sua sub vexilla vocabit Agmina millo virum. Vix sacro in nomine Iesulle, ait, et flammis caelestibus urite mundum, IdelIla progenies totum se effundet in Orbem, innatas vellens nocuis radicibus herbaS. lnvidia infelix stygiis sociata catervis agmen divinum salaget praevertere dio Pr0posito: al frustra: fortis constantia Fineel.

330쪽

- 330

Iaverius qualis veniet labentibus annis Heros praevalidus virtute et fortibus ausis l)Ingens Xaverius talio spectandus amictu Drnabit meritis romana altaria donis, Tolo et divisos exquiret Iasonas Orbe, Atque Sinas peteret, ni portus aura Sub ipsos OcSor ad Superam rapiens deduceret aulam. Ecce ThSaenaeum a praestans Vincentia millet, Qui genere egregio natus neque Stemmata RVorum, Nec quidquam curat fortunae dona secundae. Sacriferum mores meliori reddere formae Excupiens lectos penetrali in sede sodales Colliget, adjecio tria praeter celera Volo, Nil sibi quaerentes ObIalis vivere rebuS. At patriam summa clarabit laudo Somaschum 'Illustris juvenis venulas duclare triremes ASSuetus, qui acie in magna deprensus ab laoste Terrea militiae mulans stipendia, SeSe Divi parae Servatrici sociosque vovebit, Et trivio ereptos pueros, genitoribuS Orbos, Cum sociis solidae pietatis honore docebit. Aurifero nec magna Tago quoque gloria deerit: Agnosco juvenem pecora inter inertia primum Vitam ducentem, mox dira pericula martis Tractantem. At Superi revocatus voce magistri Aegrotos Christi patientis imagine, egenOSque Hospitio excipiet, Sociosque adsciscet: idemque omnibus est Sludium corpus curare, animaSque Conciliare Deo terriS, caeloque beare. Certat cum primis magna virtute Virago, Dumque legit velerum sanctissima facta virorum