Petreidos libri 24

41쪽

- 38 Has animas clamant, inhumata infletaque turba Sternatur campis, et inundet Sanguine plantas. Consiliun laudat Caesar, reperitque recentUIn Poenarum Species; stipulas inferre ministros imperat, aggestis et corpora cingere PruniS. Sol indignatus tanti spectacula luctus Horruit, ei cilius tyrrhena conditur unda, Monstriferos terrae partus, Romaeque perhorrens Exiliale scelus: neque cura lacla minori Cynthia nubifera abscondit ferrugine Vultum, Virgineum fugiens visu Scelerare PUdorem. Parte alia, obscuris pestis c Sibia silvis Egreditur; vix audierunt insigne parari Supplicium, obscoeno passim infremuere lumultu, Lucifugi manes. Satanas stelli arduus allo In scopulo, ei dictis animos incussit amaris: Nunc nunc, O socii, antiquam decernite litem; Invisa excindenda virum stirps funditus omnis, Cum res ipsa vocal. Quis confidentior ibit, caecisque abstrusos latebris exquirere cunctos Audeat' ad praedam discurrile, cingite silVam, Vestigale vias: O si quem lurba Veretur Numinis ipsa loco invisus Piscator adesset lIpse meis illum manibus comburere vellem lssis dictis luco erumpunt, jamqUe aere nigro, Per medios ignes, per densa volumina fumi Undique funduntur: cunctis novus additus ardor Plebs furibunda ruit vario clamore, Per omneSBorios diffusa, ei Vasii per moenia Circi. Mille repente faces lucis arsere CoruScis, Ei lota emicuit vallis ceu sole diurno.

42쪽

- 39 Tum vero incumbunt; praesentia dira Neronis Hortatur. Miseris torquentur Sancia piorum corpora dilaniata modis, obscoenaque PaSSim Ludibria adduntur pereuntibus. Iste ferarum Hirsulo legitur tergo, circumSona latrat

Turba canum, et morsu miseros depascitur RrlUS.

Ili crucibus fixi oblongis, his viscera nudant, Bi superinducta pice magnae lampadis instar

Ardescunt. Namquis tantos narrare doloreSEvaleat cohibete gradus, O carmina, VeSlPOS. Ergone divino defectus Iumine, PriScae Terrigena usque adeo amisit vestigia formae, Nulla ui cognatae superent socialia stirpis Vincula' mansuetos ursos milesque leon

Adpellare licet, qui fuso sanguine gaudent Exaturare sitim. Tibi inexaturabile pectus, Implacata tibi ei nunquam repleta cupido Sanguinis humani, Caesar. Quae bellua terris Hactenus ignota infernis erupit ab antris Ipsum inter silvas maculis insignis et albo

Porial equus, criSlaque legit galea aurea rubra. Romulidae nequeunt lanium Sufferre dolorem. Corda movet pietas: nequeunt heul Iumine sicco Cernere lol rerum lacrymas, damnantque Neronem. Horrida qui languere videns Spectacula, Segnem Exhilarat plebem circensiS munere Pompae.

Al si Christigenae faciunt leviora ferendo omnia, et horrendae passi ludibria mortis conticuere piae pro Relligionis honore, Ethnica romanae superat feritalis imago, quae vim vi ulcisci properat. Sic crimine crimen

43쪽

Opprimitur, rebus ne fors sublata secundis Mens impune queat misero insultare dolori. Christiadas, Caesar, vidisti occumbere laetos; At tu tranquilla poteris requiescere pace ΤΙΙaec vaticanis dum foeda geruntur in hortis, Nuncius extremam Thraseae denunciat horam, Mortisque arbitrium. Coelu forte ille frequenti Splendida quaerebat sophiae documenta repOSlae: Quae natura Bnimae, quid dissociata sequatur corpora, qua liber meliori sorte maneret Spiritus. Li ratio vitae latebrosa futurae Scitari poterat, docto Demetrius Ore Dictabat, falsis et plurima Vera remiscens. Immotus pendet Thraseas doctoris ab Ore, cum perlata necis sententia. Contremuere Allonili comites; luctu lectum Omne repletur Undique discurrit pavor, externalaque Venit Aria, quae audito nequaquam territa casu Praecipiam suprema Viri: teque, Optima Mater, Sectabor, dixit. Claro genitore creata Mater, magnanimum, cui prima nupta juvenia, Paelum legitimo semper dilexerat igne. Utque illum partes scriboniaque arma Seculum Claudius immiti damnarat morte, Praeivit Ipsa viro: audacter districto Cominus ense Se feriit, Sparsumque suo jam Sanguine ferrum,

Eripiens: Mihi non doluit; dedit illa marito,

Et vila unanimes eadem mors abstulit ambos. At vetuit Thraseas: Neque fas materna referre Exempla: hanc vitam reline, ne defuat unum Communi auxilium natae. Tum jussa SenatuS

44쪽

Εxequitur: scindit supcr utraque brachia veΠas, Utque omnem impavidus sensit fudiSSQ cruorem,

Sparsit humo injecta, et Ialcri qui junior haeret,

Aspice ', ait, Silano: avertant Omina divi, Tempore dissicili lamen es, menteInque tensscem Propositi decet exemplis tirmare decoriS. Haec ait, alque animam indignanti offundit ab ore. Occidere extremum viderunt lumen amici, Et nevere illum: Roma ipsa miserrima flevit, Dum tristem gaudens spectat pinguescere Vallem Sanguine Christiadum, tantum conterrita luctum Audiit, atque virum lilulis laudavit honoris. Al non securus mandata novissima PatrisAudierat juvenis: jaculo confixus acerbo Resiilii exanimis: calefacta mente velUS lao Emgiem Romae terraque marique Vol UlaΠS,

Germanis nuper remearat Sospes ab oris,

Et quos Virginius juvenili pectore honestos

commisit monitus, patriaeque futura Suprema Auxilia, ipse viro tulerat legalias Bmico. IIeul nunc, quod solum terris restabal iniquis, Praesidium deesse inspectat, saevique doloris Procidit impatiens, buxoque simillimus Ora Pallor obit. Tandem ut mentem ipse recolligit aegram Singultu tristes interrumpente querelaS Tu moreris, sed non, inquit, linquaris inultus;

Si bene me novi, si non evanuit omnis Virtus, inferias ipsum mactabo lSrannum. Haec ait, et lacrSmae vocem impediere loquenlis. Et quamvis minites, colIoque assu Sa resistat Aria. di egit cunctos. verbiSque precatur

45쪽

- 42 Et lacrSinis, sinereni fessae succurrere Romae. Nec mora: diversis elapsi partibus omnes Discedunt. Juvenis florentibus obsita plantis Vaticana petit, quaque inter frondea sepia Saevibat caedes, densa latet arboris umbra, obscoena opperiens gradientem ad facta Neronem. Ausis ipse suis propior magis infremit: imis Flamma alitur venis, et mens interrita tellii. Jam Solitos spectant cursus populusque Patresque Ipse, viam quamvis turba importuna negaret, Ingreditur Circum. Clamorque favorque ferebant Currum Caesareum; at lenebris prolectus amicis Continuo juvenis medium se injecit in Orbem Dirigo tuque meum, Virgo Rhamnusia, gremum, Dixit; dum ingenti resonant SubSellia plausu,

Ascendit saltu currum, gladioque coruSeo Horridus emicuit, vibransque neronia quaerit Pectora: Sed praeceps currus incertaque dextra Vulnus loricae summo vix legmine Sistunt. Acrior invadit: neque desunt tela furori, Tendentemque manus, et vulnera ceria petentem

Illum conlinuit super incita lurba, trahilque Secum praecipitem. Medio videt agmine captum Caesar, desiluit curru, juvenemque Silanum Agnovit. Tene, imprudens, misere potentes Christiadae, ut nostro ullum ires Sanguine caedem Sic Nero, sed contra Iuvenis: Neque jussa dederunt Christiadae, neque sectari pia dogmata quirem,

Dogmata, quae jubeant ipsi tibi parcere, teque

Si nescis, manibus pellere abducere, nostris. Nil metuens, metuendus adhuc, ut victus inermis

46쪽

Constiterat: Tibi bella, inquit, roniana juventus

Indicit: foedo hoc monstro juravimus Orbem Servare incolumem. Circum Praetoria ferrum Semper habes, BOSlemque libi. Dira aestuat ira Caesar, at incussa nutal formidine lingua. Continuo ingenti turbatur murmure vallis: Parva metu primo, siciique et nuncia veri Fama ruit: quassi strepitu, surdoque fragore Alloniti cives steterunt; violentior exin Irrupit pavor, et convalle exire nefasta Vis ignota adigil: mediis Nero millibus ipse Diffugit tremefacta amens per compila raptuS Exanimem nullum potuit relinere Senatum Officium. Ceu si misero plebs saeva tumultu Indigna exiluit sese perfundere caede, Si belli simulacra ferens armala propinquat Densa cohors, triviis furtim diffugit apertis Turba nocens, factique piget, mens conscia culpae ipsa fugam suadet; deserta repente silescit

Planities nuper foedo peragrata furore. Sed fremitus major, Superamque ululatus Bd auram Increpuit, Saeva constricli compede quales Confremuere lupi innumeri ligresque malignae, Aul errare canes juga per montana molossos Assuetos dominus stabula ad deformia adegit, Horrendum laqueo minitans constringere collum. Et mox convallem se StyX Obscoena per omnem Horrida proripuit cladis praesaga propinquae. Αl non immerito terras pavor urget inertes Aligerae mentes, acies densissima, puras Tranabant auras: pennae sonuere Volantes,

47쪽

Ei pharetrae ex humeris: lorica est omnibus ingens, Auro Versicolor vestis, cristisque decoris ornatae galeae Superas crispantur ad auras At clypei ingentes adamantis lumine fulvo Ardescunt, mediisque nitens umbonibus ex lat olum Erebo signum. Simul axe apparuit ingens Formidata phalanx, tremuit telerrima vallis, Sanguine lola rubens; subilus pavor occupat omnes Romulidum mentes: trepidus sed inhorruit Orcus Praecipue, SlSgiasque manus fanalicuS error Exagilat. Satanas: laxis fugiamus habenis, Ipse ait, et nigris ululis obnubitur aer; Mulali in saevos alii fugere colubrOS, Sibila tollentes; nimbosae grandinis instar Praecipites alii Tiberis latuere profundo. Ast ea qua fuerunt Acherusia castra, petebal Caelituum indignata cohors, ridetque fugaces

Agminis aetherei tantum resonantibus alis. Et mox sanguineae caedis loca conscia tu Sirant. EgreSSas animas resolutis artubus ipse

IIIoluit Omnipotens caeleste ascendere templum Conlinuo: ul primo constarent magna labori Praemia, devicia jussit consiSlcro sede, Iussit et ingentem propius speclaro triumphum.

Agmine confestim aethereo miscentur, et Una obscoenae Stragis monumenta novissima cernunt. Ut vero pugnae 80cias, magnoque trophoeo Claras exuvias cernunt, inopina suboria

Gaudia; felices laeto clamore salutant Sancti participes operis, beneque omnia dicunt. Tum vero Michael: Ingenium cernite laudem,

48쪽

Inquii, lanii operis, quod vobis aethere ab alto Commisit Deus, et vobis praesentibus ipsi

perficimus: Valicani saera nomina sunto K08 90SSeSS0res obscoeno colle poliri Venimus: at primum lustralum reddere caelo Praestiterit. Falus sua sub succedere Signa Totam aetem mandat: vexillum undabat ad auras, duo crucis augustae Veneranda effulget imago

Ordine jamque equitant loca per funesta phalanges

Aligerae, carmen Patri immortale canentes, Quod nequeat porro mortalis reddere vales. Ter Vaticanos hortos vallemque Perctgrant, Ter repetunt carmen, ter nomina Sancta vocarunt; Tum sielit in medio Michael, magnumque Parentis Decretum edixit: Respersam sanguine Sancto

Hanc vallem, hos hortos, Romano nulla potestas Pontifici abstulerit; divina potentia nunquam Hos linquet colles: Deus hic sua templa locabit.

Εl jam confusae congeSto stragiS RCerVO, Corpora Sanctorum madefacta Cruore manebant,

Per Circi spatium, et tristis per concava valliS. Intumulata diu, et justo Sine hoΠOre manere Non patitur pietas. Medium trajecerat axem Horrida nox, tristi abscondens caligine gentis

Romanae opprobrium: lum longa caede Cruenta Barbaries vaticanis exceSSeral MViS Pastores Linus et Clelus, Selectaque turba, Imprimis raro matres pietatis honore, Perpetua et Lucina Sacrum persolvere munus DePrOΡerant. Domihus per mula Silentia noctis

Exibant; Sint ferro gradum qua Sancta jacebant

49쪽

Corpora, c0mposiloque domi decorare Sepulchro. Triste ministerium t dominas ad magna parataS Liberii, vix parva manus comitata, juvabant. Jamque via in media, gradiens per opaca locorum Lucina: ecquis eril, socii, qui monstrei iniquae Belliquias caedis' dixit, dubitansque sinistris IIuc illuc agitur rapta in contraria Curi S. At soror: Ipe Deus nobis qui caelitus altum Propositum immisit, nobis Deus ipse ministrat Auxilium, et luto incolumes nos tramite Sisiel.

Talia commemorant Secum, denSisque nigrescens Arboribus nemus ingrediuntur, et horrida noctis Caligo circum latebrosas duplicat umbras. Ecce autem nebulae Scinduntur, ab acinero missa Lux inopina venit. Ceu Saepe Restate Serena Flammula per sudum visa esl rutilare: viator Allonilus longo caelum exardescere tractu Miratur: magnum spatioso limile sulcum IIIa irahit, rapidoque micans per nubila cursu Labitur haud aliter caelo descendii uperio Flammula inardescens radiis, longeque refulgens Artus Sanci0rum exangues super adstitit: atque Clara repercussum reddebant corpora lumen, Veroque indicio turbae patuere roganti. Scilicet haec caelo speratae praemia reddis, Summe Ρater, fidei l Sanctis spes unica, terriSInnocuis animis tua nomina rite professiSMunificus reseras caelestia templa: tuique In partem regni post fala extrema vocabi SEXUVias ipsas. Haec quondam corpora irisii

B tumulo extabunt, miraque micantia luce

50쪽

- 47 Florebunt, roseae primo ceu flore juventae. Talia praefatae tristi subiere feretro

certatim. Matres albo velamine condunt Virgineos artus, humerisque decora pudicis Corpora tollentes oplata in sede reponunt. Instat lurba virum: fratres, ut copia cuique, Exportant denso ab luco, lacrymosaque ducunt Funera: nulla viae terrent incommoda, nullae Insidiae. Ire juvat, cursusque iterare relictos, Per noclem, donec mediis inhumatus arenis

Nullus sit MartTr. Foribus Lucina superbis Pignora, Christiadum primos testantia luctus Accepit, meritoque Parat decorare sepulchro. Aedibus in mediis vulgo semota recedit Interior domus, et gemmis auroqUe CorUSecti, In templi morem, Christo, magnaeque dicari

Diviparae: circum loculos ars dextra ea n it, Quo sanctas Sua relliquias defenderet arca. Et primum affabro structo statuere sepulchro Magnanimos proceres: TeSles testantur honorem

Purpureae: in litulos stant nomina Scripta, Crucisque Insigne: et Matres exanguia membra, Puellas Candenti circum involvunt velamine, et addunt LIlia virgineo capiti, documenta sudoris. Omnibus in manibus victricia Praemia palmae. Tum vero in medio Petrus stetit, atque ila fatur: Non ego discessum Vestrum comitabo profanis Luctibus. Ra nefas Iugere in funere sanctos, Qui Christi optato amplexu potiuntur, ei oram Terreni exilii commutavere heala caeli laetilia. Vos, O, VOS SemPer RVele,