Petreidos libri 24

51쪽

- 48 Illustres animae, quae tristia Vulnera passae, Dum loquor extremum, dum vestro dulcia vultu oscula libamus, caeli supera alia lenetis. Adspicilis certe, quae vola calentia in imo Pectore concipimus. Felici sorte politi, Cernile jaciatos per mille pericula rerum. Si, nisi bellando, Romana Ecclesia victrix Surgere, ei extremum fulgentia signa per orbem

Ferre nequit; vos caelestem circumdate Sponsum, Vulnera vos vestra innocuo saturata cruore Monstrato, et Vestros dira in certamina fratres Urgete, et certa spe sustentale volentes.

Vos senium firmate meum; jamjam advenit hora, Ipseque funereo Suspendam brachia ligno. Suffciamne sequi vos, exemplaria magnae Virtutis ' Vires effoelo in corpore fractae Suffcientne seni' Este duces, animoque Vigorem Injicile, ut pastor gaudentes RSSeqUar RgnOS. Interea emicuit caelo lux ignea: visus

Nocte super media auratus irascurrere nimbus.

Caelicolae laeti felicia munera palmas Gestabant manibus, carmenque insigne canebant: IIi sunt 'Α qui magno e luctu Venere: SacrulRSIIi lavere stolas puro agni sanguine; morti Quandoquidem dederunt dio pro nomine CoryUS,

Summo perpetuas caelo meruere CorOΠBS.

Post alii, alque alii concentibus aera laetis Complevere: Deus lacrSmas abstergel RmaraS, Sanctorum eX Oculis: summa non ullus in aethra Lucius erit, nullus clamor, nullique doloreS. Immortalis ubi exceperunt limina Sedis,

52쪽

- 4s Non ipsi esuriunt, Sitiunt non Bmplius; aessus

Atque hyemem temnunt moribundae incommoda vitae. Dum Romae interea requiescere cuncta videns ur, Horrida tempestas toto grassatur in Orbe, Exitium luctumque ferens; decreta Neronis Perveniunt quocumque feram latura ruinam.

Tu primum, supera Italiae plaga, dives Opimis Iugeribus, fortunato quae flumine inundat Eridanus, quae aIpina super montana coercent; Tu primum luctus imitaris, et horrida Romae Exempla. Ε cypro veniens ut viseret urbe Barnabbas y Petrum, Romae simul auditi ingens Exitium, patrias gestit ira currere ad oras,

Te Mediolanum, te quaerens inclIta bello, Inclyta praestanti populo, et felicibus arvis. Indomitus turbo liberina erupti ab unda,

Frugiferam invadens segetem, SSlvamque comantem Floribus innumeris. Viridi deprensus agello Ipse prior cadis, O Pastor, Sanctoque eruore Fertilia irrigui foecundas gramina Campi. Dispersi erravere greges; at valle malignus Alpina latitans Genius lacrSmabile vulnus idii, pravoque implevit montana cachinno. Tu quoque funereos Casus leStare, Ravenna, Quam Petri comes Antiochi digressus ab urbe, Pastor Apollineus ' gaudebat fundere luce Christigenum. At quanto stetit haec victoria luctu Magnanimo heroil Primo jam mutus ab ortu Quamquam insperatas juvenis dedit Ore loquelas, Quamvis immundo pessumdata daemone Virgo

Ad sanos rediit sensus, mentemque Serenam, OU. I

53쪽

- 30 -

Falsiloqui vales conjuravere tumultu Immani, lectaque repelliani cminus urbe. Ille fugam celerans, coetu comitante Suorum, Aemiliam peragrat lotam, naiamque polentiS Rufini exanimam revocavit morte; domumque Prodigio altonitam Christi venerabile numen Edocuit, l0lamque lavit lustralibus undis. Quae tibi pro factis series, fortissime MariSr, Poenarum iucubuill spargentem lumina veri Falsis addicti divis rapuere, feruntque

In medium. Sanctum discerpunt Vulnera corpUS, Vulneribusque calens effunditur unda cruentis.

Mox quassae impositum navi, stridente procella, In mare deturbant: MIsiaequo et Tl1racia lustras Liliora, Danubiique undas: te lecta Ravenna Sponsa Virum, te prima Vocal, magnoque RaVennam Numine te ducente, venis: heui munere SponSaMagnanimum corpus primi Pastoris habebit. Namque ubi mendaces Divum videre ministri Casibus ereptum cunctis terraeque marisque Incolumem remeasso virum, Opportuna Neronis Jussa lamen nacti crudeli morte trucidant. Ei lu praestantum genitrix foecunda Virorum, Gallia, primitias norum, bacchante procella, Educis: subito immani quos turbine meSSOS, Aliger aethereus seriis insigne decoris Ornamentum Agno stellanti in limine sistit. Nil tibi profuerit phycaeo structa Colono Moenia Massiliae Christi decorasse Verendo, Larare 7, vexillo: quamvis commota periclo Auxilio accurrit pubes, glomerataque quaerit

54쪽

Tam caro capiti impendentem avertere classem, Nulla manus jussas potuit relinere Secures. Ambilio stimulal sae O Parere lyranno. Ipse cadit, laterique cadit demessus Aquensis Maximus AntiSles, Sancta qui nuper ab urbe Venerat. Insultans veluti qualit horrida grando, Suaviter innumeris halantem floribus hortum, Cui pietas sanctam gaudet praetendere Sepem, Impia tempestas circumdedit; omnia vastant Flammaeque cl ferrum; nulla obstat mela furori. Nec minus insigni resperSa cruore corUScaS, o teriessiaco primum fundala colono Tellus, dives opum . Te auri irrequieta cupido Illexti dudum, vastasque Obeuntia terraSTot maria intrasti, Phoenici mutua reddens Munera: nunc coeptis animos majoribus addis .

ix portentiferis Pauli informata loquelis, Tot claras animas, lol fortia pectora jactas,ASpernata necem, ut scriptis insculpta columna Horrida romulci testetur facta i ranni I Quod latrociniis purgavit δ, quodque nefandamai Et diram expulerit pestem, quos V e recentis Christiadas dicunt, Hispania grata Neroni. Iluccine majorum recidit dementia vecors, Mi Christo genitos aequaret sorte latronum 'At non Europa tantum Sitibunda cruoris Barbaries stetit: imperii quo terminus haeret, Exilium decreta ferunt, iri Slemque ruinam Christicolis. SIriam super incumbebat Opimam Saevilies Sine more furens, primumque periclo Athletam impavidum longiliqua orientis in Ora

55쪽

- 32 Antiochia offeri. Quo sedit Episcopus ipse Princeps Pontificum Petrus, certamina prima Caeca superstilio foedis impuIsa ministris Infert Christigenis: sed non dejecta faliscit Exodii virtus i nec enim latuere malignae Judaeum insidiae, et foedi decreta tyranni ὶ: Cogit Christiadas sub limina nota, monetque

Vicinam cladem, mortisque EXlrema Parata.

Al VOS, O nati, Si Vos pastoris amati Ullus amor lenuit, fortes vigilate, Deoque Promissam servale fidem. Quo jussa vocabunt, Ibo, diffuso testabor splendida vera Sanguine. Sic fatus IacrSmis simul ora rigabat. Restilil immolis animis quae multa legebat

Turba virum; mox discessu commota supremo

Ardet acerba fremens, vim vique repeIlere jurat. At non, O Pastor, cuiquam hoc impune Iicebit: Quo res cumque cadent hodie, moriemur inu Ili'

Una salus nobis, unum et Commune periclum.

Ecquis erit mecum Sic sese primus agebat Christiadum miles, vaginaque eripit ensem Fulmineum, strictamque aciem venientibus Offert. No facile, o nati: dictis tum Pastor amicis Temperat iratos: ne lecto fore coronam

Quam dudum petimus, Vestro prohibete parenti Non lati auxilio, nec defensoribus istis indigeo. Quin si palma dignatur honora Martirii Christus, patria si exceptus in aula

Inspectare queam caelesti in Iumine lumen, VOS Semper, nati, memorabo, Vosque juvarim, Antiochena mihi carissima moenia lustrans.

56쪽

- 53 Tum vero juvenem egregium qui nocte dieque Pontifici astiterat sacras operator ad aras, cui pietas multa, atque annis Prudentia maior, In medio statuit, divino et numine plenus :Ignali, lali juvenis sint nomine in meme Excipe Pastorem: sanctum libi Ovile resigno: Quam Christus mihi Pontifici Petrusque dedere, Ipse potestatem trado tibi: since laeta Pabula Christigenis, fauces RVerle luporum, Divinisque doce alloquiis, et Sacra ministra. Dixerat, ei duplices lendens ad Sidera palmas, Orabat precibus Patrem, et spirabile Numen,

Ut juvenem omnigeno cumularent munere. Τradens Pastorale pedum, gemmiSque auroque Coronam

Imposilam capiti cathedraeque insigne decorum: Haec habeas, inquit: tibi Sint monumenta verendi Omcii: monumenta libi quae donat habere Evodius. Voces has inter janua alienis Increpuit foribus, telisque frequentibus adsunt

Protinus armali; saevorum lurba leonum Incubuere ', Pater quos saeVa ad euneta paratos conspiciens: Adsum, Si facti quaeritur auctor, Adsum, qui Christi legem, qui Sacra Proyago. Talia dicentem ingressum circumdedit agmen Effuditquc solo: mullo illum sanguine ad aras Lapsaniem comites videre: it clamor ad auras Luctisonus, nequeuntque sacro diScedere nati corpore: perculsus pietatis imagine miles Restitit, et justo liquit dare fraena dolori. Nee minus horrendo maculatae crimine Patrae: Nam no a Per Posulos Sacrorum arcana docentem

57쪽

Jusserat Andream Aegaeas s discedere: at Heros Pectore restiterat forii, justisque querelis Improbrare nusus: Hominum ipse pulabere Iudex, Praeses, qui Christum juris legumque dalorem Ricis' Aegeas male salsus dissimulare. Tum vero illudens: Christo quae quantaque jactasQuidnam profuerunt' poluit descendere Christus

Robore fatali, quod gens judaea paravit

Discede actulum: populos abSiSie II OVere. Tum sic Andreas: Tibi me parere neceSSe QSi, Anno Deo ' Ipse Deus jussit vulgare sacratum Eloquium: lacuisse nefas mihi: muneris OmneSExplebo partes, liceat quodcumque mineriS. Commovet Aegaeam praestans fiducia: gentes Praeterea innumeras cernit stipare loquentem: Quid facereii circum Obstantem secedere lurbam Imperat, et vinclum latebroso in carcere cΙaudit. Hos inter motus veniunt mandata Neronis, In mediumque forum, magna comitante CalerVR, Advocat Ileroa, et populo inspectante profatur: Haud equidem ignoras, quae nostra polentia, quale Decretum Roma nostraS servenit ad OraS. Si qua lui piolas teneat, Si cura SalutiS, Ostros devenerare deos. Fidentior infii Andreas: Ego, qui caelum terramque creavit, Bile Deum veneror; cunctis per sacra diebuSPacifico: neque jam lauros lectasque bidentes Viscera tosta fero: sacris altaribuS Agnum, Immaculatum Agnum Sisto, qui pabula DOSiquam collocto exhibuit populo, DeuS i pSe, Cibique Ipse loco, nobis aeterno mansit in aevo.

58쪽

Λl libi quandoquidem caput insanabile, clamat Proconsul, Christumque Sequi Stat tanta cupido,

In cruce Sumigam, mortemque Sequere Magistri. Dixit, et erecto mandat suspendere ligno Insontem. Haud segnes Operi incubuere parali Carnifices, nectuntque trabes: consurgit in auras In crucis emgiem feralis machina. Cernit Ueros magnanimus trabibus per mutua nexis Ereclum robur: Salve et, cruX inclFla, salve, Inclamat procul; O fortunatissima cunctos Arboreos inter laetus, quae nacta decorem es

Divinum a Domini membris. Mihi saepe cupila Tot desideriis, me Suscipe, quaeSO: magiSiro Tandem redde meo, per le qui nostra redemit Crimina. Sic fatus, tristi dedit oscula ligno, Ei retulit sanctum crudeli e morie triumphum.

59쪽

NOTAE. meia - Agri iugerum, quod Romani Mulio dedere in praemium

virtutis, postquam Porsennam aggressus est, Transtiberinum suisse Liv. ait lib. i I. Patres C. Mutio virtutis enussa trans Tiberim agrum dono dedere, quae postea sunt Mutia prata appellata - Et Caticanae. Si quaeris vocis etymon, nonnulli a vata, et vaticinio dictum sic voluere agrum, quo potitus fuit populus Romanus, vatum responso, expulsis Etruscis. Sive, uti vult Gellius, ager vaticanus, et ejusdem Rgri deus praeses appellatus est a vaticiniis quae vi si instinetu ejus dei in eo agro fieri solerent.' Quintra - Plinius: Aranti quatuor sua jugera in Vaticano, quae prata quintia appellantur, Cincinnato viator attulit Dictaturam , et quidem . ut traditur, nudo plenoquo pulveris etiamnum ora - Febribus infamis. Contemptus olim vaticanus mons suit a Quiritihus ob gravius ibi caelum et aquas Sordidas et stagnantes, unde apud Tacitum: Infamia vaticani loca - Otristes eampi. Tac. XI, M. Hortos suos ei spectaculo Nero obtulerat, et Cir-eensa ludicrum edebat, habitu aurigae permixtus plebi, vel curriculo insi-εteus. Unde, quamquam adversus sontes et novissima exempla meritos , miseratio oriebatur, tanquam non utilitate publica, sed in Saevitiam unius assumerentur. Vide quaeso quam recte christus suis praedixerat: Eritis odio omni hus propter nomen meum. Et Tac. id assirmat, ethnico more: Haud perinde ii crimine incendii, quam odio humani generis convicti sunt. Et Suet Ner. 16. Amicti suppliciis Christiani, genus hominum superstitionis novae et

malesicae.

nua ast Iephus - Jud. XI, M. Pater mi, si aperuisti os tuum ad dominum , lac mihi quodcumque pollicitus es, concessa ultione, et victoriada hostibus tuis. Dixitque ad patrem: Hoc solum mihi praesta, quod deprecor, dimitte me, us duobus mensibus circumeam montes, et plangam virginitatem meam.

G istis - Sie Joan. VI, 39. Haec est autem voluntas ejus qui misit me, Patris, ut omne quod dedit mihi, non perdam ex eo. Ultro perierum Eccli .lII, 27. Qui amat periculum . in illo peribit Seditio primum Quod neroniana insectatio prima dicenda sit, habemus testem Tertuli. Apol. 5. consulite commentarios : illic reperietis primum Neronem in hanc sectam tum maxime Romae orientem Caesariano gladio ferocisse. Sed ali dedicatore damnationis nostrae etiam gloriamur: qui enim scit illum, intelligere potest nonnisi aliquod grande bonum a Nerone damnatum. Et Oros.

lib. s. scribit: Sed flagitiis suis hoc etiam addit Nero quod primus Romae

christianos suppliciis et mortibus assecit, ac per omnes provincias pari persecutione excruciari imperavit. Ipsum quoque nomen extirpare conatur: Boatissimos Apostolos Petrum cruci aTxit. Paulum capite gladio Secuit. Et causam ipse assert Lact. Iib, 2 de mori. pers. Cum animadverteret Nero non mo-

60쪽

do Romas , sed ubique quolidio magnam multitudinem deficere a cultu ido.

lorum, et ad religionem novam, damnata vetustate, transire, ut erat execra bilis et nocens tyrannus prosiluit ad exuindendum caeleste templum.' Describere coetum - Valeat non suspecta quidem Taciti auctoritas, qui lib. An n. XI, 44. Ergo abolendo rumori Nero suhdidit reos , et exquisitissimis poenis nisecit, quos per flagitia invisos vulgus Christianos appella bat . . . Igitur primo correpti qui sulebantur, deinde indicio eorum, multiludo ingens.' Mama est manibus - Hoc praecipue crimen apostolorum, hane pr0 Iimam persecutionis causam patres asserunt, mulierum fugam, ut corrupl0 rem illum vitarent.' Quietis - StoicOS.' Agon - Cum ad victimas caedem venium erat, popae interrogasti, Mon 8 a sacrificante respondebatur Hoc age. Ovid. Fas l. l. Qui calido strictos tincturus sanguine cultros

Semper Agat ner rogat, nec nisi jussus agit. Torpes - Τorpelem et Euellium passos fuisse Rom. docet Mart3r. die NMaji. Hi sunt ex numero aulicolarum , quorum meminit Paul. ad Philipp. 4. Salutant vos omnes sancti, maxime autem qui de domo Caesaris sunt. ' Anastasis Anastasia et Basilissa Apostolorum discipulae fuerunt. Mari Irolog. Rom. die 15 april. - Ludibria adduntur. Tac. XII, 44. Et pe' reuntibus addita ludibria , ut serarum tergis contecti, laniatu canum interi rent, aut crucibus affixi, atque ubi defuisset dies, in usum nocturni luminis urerentur. Fors hujusmodi suppliciis alludebat Juv. Pone Tigellinum, taeda lucebis in illa, Qua stantes ardent qui fixo gutture etc. Ubi vetus glossographus sic interpretatur: Tigellinum si laeseris, vivus arde' bis , quemadmodum in munere Neronis, de quihus ille jusserat cereos fieri,

ut lucerent spectatoribus , cum sIB eSsent guttura , ne se curvareul. Nero maleficos taeda, pap3ro et cera Supervestiebat, et sic ad ignem admoveri ju'bebat. Seneca, qui Neronis vixit temporibus, inter tormentorum genera recea'set, ep. 14. illam tunicam alimentis ignium et illitam et intextam. Dietabat falsis - Sic narrat Tac. Thraseae mortem, lib. ulli mo Ann Tum ad Thraseam in hortis agentem, quaestor consulis missus , vesperaScen te jam dic. Illustrium virorum seminarumque coetus si equentes egerat, ina' xime intentus Demetrio Crnicae institutionis doctori, cum quo, ut conjectare erat, in lentione vultus et auditu si qua clarius proloquebatur, de natura adi'mae et dissociatione Spiritus corporisque inquirebat. Igitur flentes, qui rilao 'tesque qui aderant, lacessere propere Thraseas, neu pericula sua miscere eum sorte damnali hortatur, Ariamque tentantem mariti suprema et exemplum Arriae Matris sequi, movet retinere vitam, siliaeque communi subsidium uni

cum non adimere.