Lucanus

131쪽

xv C I m mihi,non longos a me patiere recessiis. P raecipites aderunt casus,properante ruina S iιmma cadunt,satis est audisse pericula ingui, Μ eis tuus decepit amor,eiuilia bella S i spectare potes,nam me iam Marte paras S ecuros cepsse pudet cum coniugesomnos, E tuo misersm quatiunt nimiassica nnmdum S urrexissesim, vereor ciuilibus daenus P ompeium nullo tristem committere domo. T utior interea populis, o tutior omni

R ege late, positamque procul fortuna mariti N on tota te mole premat,si numina nostras Impulerint acies,maneat pars optima Magni, S itique mihi, sifata preman uictor cruentus, Qv'fugisse uelim.uia lautum infirma dolorem C epi π attonim cesserunt pectoresenses. T andem ut uos minas potuit proferre querelas,

N il mihi defatis thalami, superiss relictum est

M agne queri,nostros non rumpit funus amores,

N ee diris summa rogi edforte frequenti,

Pubeia, nimis careo dimissa marito. Η ostis ad aduentum rumpamus foedera foedas . P laremus socerum te es' tibi cognita Magne No basitis credis ne aliquid mila tutius ese, Quam tibi non ne olim cou pendemns ab uno F ulminibus me seue iubes,tantae)3 ruinoe . A Uentem praestare captit iecura uidetur S ors tibi,cum facias etiam nunc uota perisse V t nolimseruire malissed morte parata T e sequar ad manes eris dum moesta remotas

132쪽

LIB. V.F dmdproeul terras, uiuam tibi nempe superstes.

A dde quod assuescis 'tis, tantums dolorem Crudelis me ferre doces, nosce serenti P Ospe pati timeo, quod si 1imi uota,ctis ,

A udisrieuentus rerum; iet ultima coniuκ, S Ollicitam Nes iam re itistore tenebunt,

E t puppim,quae seta ferat tum beta, timebo,N resoluent audita metus mihi prostera belli, C una vacuis proiecta locis a Casare posim V et fugiente capi notescent littora clari N ominis exilio,positius ibi coniuge Magni Quis mitylenaeas poterit nescire latcbrassΗ o recor eriremum,si nil tibi uicta relinquent

Tutius arma'ga, cum te commiseris undis,

χιοbbet infaustam potius deflecte carinam, Littoribus qiuerere meissu 'ta relictis E Unit stratis amens,tormenta Φ nulla V ult di ferre mora,non moesti pectora Magni S ustinet amplexu dulci, non colla tenere, E ctremums perit tam longi fructus amoris, P raecipitantssivos Iuctus,neuters recedens S ustinuit dirisse uale,uitamque per omnem N ulti 'it tam moesta dies,nam Detera damna D uratu iam mente malis, firmaes tulerunt. Labitur infelix,manibus exo trisuorum F ertur ad aequoreas, ache prostemit, enas, L ittoras i a tenet,tundems illam esuve est. N on sie infelix patriam,portuss reliquit H est osseui premerent cum Caesaris arma, F ida comes Magni uadu duce sola retrio,

i ii

133쪽

LVC.

P ompeium fugitiquae nox sibi proxima uenieΙ nfomnis uiduo tum primum frigida lecto,

A is insueta quies uni,nudumque marito N on haerente latus omno quam sepe Irmata D eoeptis uacuum manibus complexa cubile esti A is oblita fugae quouit nocte maritum. N am quamuisflamma rectas urgente medullas,N on tu at in toto curpus iactare cubili, S eruatur pars illa tori, caruisse timebat P ompeio,sed non juperi tam beta parabant. I iis labat, miserae magnum qiue reddere hora.

M.ANNEI LUCANI CIvILIS BELLI LIBER SEXTUS. quam cis' a duces pugnae iam mente propinqui ρ 1 mpositere iugis, admotaque commi

nus arma,

P ars suum uidere Dei, cupere omnia Caesar M oenia graiorum sternat,mantemc ecundum Iam nisi de genero 'tis debere recusit. F unestam mundo uotis petit omnibus horam, I n infumiquae cunctaserat,plaeet aleastri A lterutrum mersura cupli ter collibus omnes E vlicuit turmas,o figna minantispugnam. T qtatus nunquam latiisse deesse ruinae. Ut uidet ad nullos rectriposse tumultus

I n pugnam generum, sed Lusi fidere ηαλ.

134쪽

LIB. VI S igna move tectuss uia dumosa per arua Dyriani praeceps rapiendias tendit ad arces. Η ociter aequoreo praecepit limite magnus, intem, uocul eollem Taulantius incola petram, I nsidit castiris, epiresi moeniafruae Defendens tutam uetjolis tumbus urbem. N on opus bane ueterum,nee moles 'ructa tuetur, Humanus labor Milis, licet ardua tollat, Cedere uel bessis,uel amcta mouentibus annis,

SHmunimen habet nullo qua Fabile ferro,N dtur sedem, loci. nam adusa profundo V ndis praecipiti,scopulissi uomentibus quor Ex iis debet, quod non est insula, ovili.

Terribiles ratibussu stentant maenia cautes, . I oniumsfurens rabido eum tollitur austro

Tepti,domos, quatit, sipuma in culmina pontus. Η letaliam belli rapuit sipes improba mentem C aes aris, ut uastis diffusum collibus hostem C ingeret ignarum ductoprocul aggere talia

M etitur terras oculis,nec cespite tantum

C ontentus stabit, subitos attollere muros, I ngentes cautes, ulsas saxa metesiis, G resorums domos,direptast; moenia tranfert. E xtruitur,quod non aries impellere saeuus, qJod non ulla queat uiolenti maehina belli. F rvinguntur montes,planum, per ardua Caesas D uat opus,pandisfossis,turritquesummis D sponite tella iugis, magnoque recursu A Ieras mes, us,nemoros Tesqua,

135쪽

N on defuit campi,non desiunipabula Magno,

C albras caesareo arcundatus aggere mlitat. F llamina tot cursus illic exortu sttigerit, I llic mersa suos,operum, vinumma reuiset, Defessus Caesar mediis intermanet agris. N une uetus iliacos attollat'buti muros, Meribatque deis ragili cireundata te sta' M oenia mirentur refugi Babyloniapariti E n quantum Tigris,quantum celer ambit Orontes,

Assyriis quantum populis telluris eoae S ilicit ut regnum,tιbitum, bello tumultu R aptum clausit opus, tanti periere labores, Τ olpotuere manus adiungere Seston Abydo, I ngesto Olo phryxeum elidere pontum, Α ut Pelopis laris Ephyren abrumpere regnis, E l ratibus longae flexus donare vitiae, A ut aliquem mundi quamuis natura negasset I n melius mutare locuntieuit area belli, H is alitur singuis terras surarus is omneis. H ies thessalicae clades, libyeae, tenentur. Α estuat angusta rabies ciuilis arena.

P rima quiJem surgens operum structura sesellis

P ompeium ueluti mediae,qui tutus in Guis S iemis rapidum nescit latrare Pelorum,

A ue uaga cum Tethys,rutupinas littoraI erum V nda auedonios fallit turbata Britannos. V t primum terras sepias uidet aggere uasto, I se quoque a tuta denturiis agmina petra D mersiis pargit tumulis,ut Caesaris arma

L me aestust claudentem milite tenda,

136쪽

LIB. VI.

A t tantum septi uallosibi uendicat agri,

P arua myccineae quantum sacrata Dianae

D ista ab eraeis nemoralis Aritia Roma, u's modo Ronue prael jus moenia Tybris I ii mare desom Gi nusquam torqueat amnem C lassici nullasonant,iniussa si tela uagantur, Et sitfepe nefas tradum tentante lacerto. M aior cura ducis miscendis abstrabit armis P ompeium exhaustae praebenda ad pabula terrae, Quoe currens obtriuit eques gradibusφ eitatis

v nsula frondentem dibaistit cornea campum. B Asiger amiHis sonipes defessus in aruis, A duectos elim plena ferant praesepia culmos, Ore nouas postens moribundus Iabitur herbas, Et tremulo medios abrumpit poplite gyros. Corporatum soluit tabes, Od erit artus, T raxit iners eoilum fluvidae oontagia pestis obscuram in nubem,tali spiramene Nessus E mittit stygium nebulo is derasaris, A ntraque letiferi rabiem Typhonis anhelint. I nde labant populi,saetis paratior unda

O mire pati uirus durauit uiscera cimo.

Ι - ri et atra cutis Assentio lumina rumpit, I gneas in uultus sacroferuida morbo P estis abit,fessum cupuefferre recusat. I am magis,dis magis praeceps agit omnia fatum,

N ec medii dirimunt morbi, uitam synecem is S ed langor cum morte uenit, turbaque cadentem A ucta lues,dum mirid iacent incondita uiuis Corpor nem miseros ultra inrum est' iiii

137쪽

LUC. '

Spergere funus erat, tamen bos minuere Iabores A tergo pelagus,pulsess aquilonibus aer, L ittoraverplenae tererrina messe carinae. At liber te pariagis milibus hostis

A ere non pivo,nec mertibus angitur undis, S Apatitur saeuam ueluti circundiaeus armo b disnefamen,non dumsurgentibus altam I n segetem culmis, cernit miserabide uulgus I n pecudum oecidisse cibos,o carpere dumos, E f morsu spoliare nemus,letums minantes V ellere ab ignotis dubias radicibus herbas, Qua mollire queunt flamma, quae frangere morsu, Qi ' per abrasas utero dimitteres ces, Plurimab humanis antehae incognita mensis D imisiis miles deurum tamen obsidet bostenti V t primum libuit ruptis euadere claustris P ompeio. stas,1ibi permittere terras,N on ον dira petit latebrose tempora noctis, E e raptum furto sceri essi intibus armis

D edignatur iter, latis exire ruinis Qum G impulsio turres oon ringere uallo,

P ejommis gladios,et qua uia oede paranda est. opportuna tamen ualli pars usa propmqui, Quam Minuci sustella uocantra confraga declis A rboribus tameta tegunt, buepuluere nullo P roditus agmen agit ubitus, ad moenia uenit. T Oismul e cumpis latisfusere uolucres,

T ot cecinere tubae,nequid uictoria ferro D eberet, uor attonitos confererat hostes,

Ruod se m uatis uirtus,iacuere perempti,

138쪽

LIB. VI. D ebuerant quo stare loco,qui vulnera ferrent, I deerant,nimbκssferens tot tela peribat,

T um piceos uoluunt immissae lampadis ignes, T una quassae nutant turres, lassumque minantur. Roboris impacti crebros gemit agger ad istus. Ι am Pompeiana celsi super arcua ualli E iserant Aquil iam mundi iura patebant. Quem non mille simul turmis,nee Caesare toto A u ferret fortuna locumMictoribus unus E ripuit,uetuitque capides arma tenente, Aenondumst, ato Magnum uicisse negauiti S cma uiro nomen, castrorum in plebe merebat A nte feras Modani gentes.ibiIanguine multo P romotus titiam longo gerit ordine uitenuP ronus ad omne nefas,is qui lasciret in armis, Quam magnum uirtus crimen ciuissilus estet. Η te ubi quaerentes serios iam Marte relicto T utafugae cemit, quo uos pauor inquit abegit Impius, cunctis ignotus CHaris armis o famuli turpes eruum pecus,c ch cruore T erga datis morti cumulo uos deese uirorum

N on pudet obustis, inters cadauere quaeri

N on ira saltem iuuenes pietate remota

S labitis e cunctis per quos erumperet hostis N os sumus electi non paruo sangume Magni

Ista dies ierit peteremfelicior umbras C aesaris in uultu.testem hunc fortuna negauit, P ompeio laudante cadam, confringite tela P ectoris incursu, iugulisque retundiis ferrum. Iam longinea petit puluissonitus ruinae,

S ecurasque fragor cussit Caes cris dures.

139쪽

LVC. V iamus o focit,ueniet qui uendicet πας, Dum morimur. mouit tantum uox illa furorem, Quantum non primo succendunt classeca cantu, M trantesque iurum, atq; auid pectare,siquuntur S citari iuuenes,numero deprensa, locos

A n plus p mortem uirtus daret,ille ruenti A ggere consistis,primums cadauera plinisT urribus euoluit ubeuntesque obruit Fostes C orporibus,toties uiro dant tela ruinae, Roboraque moles hostisses ipse minatur. N unc*de,nunc duro contraria pectora conto D etrudit muris,o vel 91umma tenentes A inputat ense manus,caput obterit, ossessa M, A e male defensum fragili compage cerebrum D sipd alterius flamma, crinest, genassS uccendit, strident oculis ardentibus ignes. V t primum cumulo crescente cadauera murum A dmoitereselo,nonsegnior extulit illum S altus, sin medias iecit super arma cateruas, Quam persium ma rapit celerem uendisti pardum. T une denses inter cuneos compressuswt omni V dilatus bello uincit, quem respici hostem. I amque hebes, et crasso non asper sanguine mucro, Percussium Scaeuaefrangit,non uulnerat hostem, P erdidit ensis opus,frangit sine uulnere membra. I llum tota premit moles, illum omnia tela,N ulldfuit non serta manus,non lancea felix, P ars nouum fortuna uidet concurrere bellum, Atque uirumfortis erebrisfonat ictibus umbo,

Et gdetestamen tacdux compressa perurunt

140쪽

1IB. VLT empor nec quicquam nudis uitalibus obstas I am praeter stantes infummis ossibus hastas. Quid nuneusvini iaculis, leuibus, sagittis

P erditis haesuros nunquam uitalibus ictus Hunc aut tortilibus uinata ebalarica neruis O bruat,aut uasti muralia ponderasaxi, H une aries ferro,balistaque limine portae S ummoueat,sta non fragilis pro Caesare murus, P ompeiunus terret,iam pectore non tegit amis. Α e ueritus credi dypeoaeusiue uexasse,

A ut m au se sua, tot uulnera belli S olus obit,densam ferens in pectore hiuam I am graditus festis in quem cuiat, eligit bostenti Par pelagi monstris, libycoc bellud terrae, S te libycus densis elephas oppressus ab armis omne repere lum quassentim hile tergo

F rangit, Thaerentes mota vite disiutit bastas. V iscera tum latent penitus, curas cruorem

C onsem stant tela ferae,me secta sagittis,

Tot iaculis, am non explene uulnera mortem. D ictaea procul ecae manu Gortynis avndo T reditur in Scaeuam,quae uoto certior omni,

In caput, atq; oculi leuum defendit in orbem. I lle moras ferri nemorum,o uincula rumpit, Asyram uellens ocula pendentesagittam I ntrepidus elumq;suo cum lumine calcat. P annonis baud abiter post ictumsaeuior ursa, C um laeulum parua libys amentauit habena, b S e rorat in uulnus, telums irata receptum

I mpetit sedum 'pentem arcuit bast .