Expositio in artem veterem Aristotelis

9쪽

CEleganuxilia repositio inanein vem donis. Dico secrendoc rationis hoc

rem nitotelis . sil agistri nauli son tertio inodo acceptii: ut dicit sanct 'Tuo. cinatio ordinis predicatoruin congrega tronis uitabat die cum questionibus eiust dem super candem. Via sim s cuiuslibet stientio cognitio sui sub

lecti .queritur circa por

tota logica sit iubiectus Q haec difficilis est et tribus generalib' opsenionibi disputas. Scotus arbitratur subiectum logice else filo gissimum. Alberius magnus argumenta

tionem .diuus vero aedo. ples. ens rationis .cit ergo pateat duius dubi veri tas. 4'rimo declarabitur quibusdam coclusii bibus opinio sancti Donae secudo quid veritatis Dabeat opinio Scoti et Silaverti. Clauantum ad primum S est pri/ma conclusio. Ens rationis eli primum et adequatum subiectum in logica . Sldhui' conclusionis euidentiam tria notanda oc curruntiari rimo quid no initus eiulsia tionis. Secudo quid i ininis subiecti primi et adequati Tertio ex dis unda e notitia clusionis. LQua tu ad priinu dico miripli potest aliquid dici ens ratiois Eano modo dicitur aliquid ens rationis sinu lirationis construitur intransiuiue et docinodo.niles si aliud ens rationis nisi enssi est piratio. Blio modo dicitur aliquidelis rationis: ur et in ipsa ratione exiliens quo modo species intelligibilis et actus intelligcdi et conceptus per talis actus sor malitia entia rationis me ente rationis Dis duobus modis accepto non est logi caicum talia entia pertineant ad tertium librum de anima.quantum ad eorum entitates .etertio accipitur ens ratiois ut di stinguitur contra ens reale. de quo quideloquitur plai.in quinto metapDysiice quado diuidit ei perens in anima: et ens extra aminam .intelligens per ens extra ansema ens reale; et per ens in anima ens rai questioe.xxi. deveritate arti .primor auteli priuatio vi cecitas: aut negati quia ut dicit pui.quarto metapDylice particula secunda et comentator coincto ecudo. etianon entia dicuntur aliquo modo entia inquantum sunt per intellectum appredensa: aut est relatio. De priuationibus et ne gationibus ut de sublecto non est logica . quia talia nycadant per se sub Dabitu scietifico ut dicitur pri in posteriorum c equo relinquitur sit de relationibus ra/tionis mico terito sicut relatio rea lis consiliit in ordine rei ulla: lic relatio ra tionis conlistit in ordine .qui est per intel lectum inuentus et attributus ei mi elati uelicitur: et duiusmodi sunt relationes lattribuuntur ab intellectu rebus intelle cus ut intellecte sunt: sicut et relatio generis et speciei et uniuersalis et predicabilis et aliorum Duiusmodi. Sedur difficile cognitu eliquia sitiit de relationes ratois: et quoinodo de Dis tantu sit logica: quia dicat beluicena in primo metDaportice est desecudis inteiitionib' adiunctis pri mis.ideo est notanduimil intellect' exsestens in actu per peciem intelligibile alii cuius oblecti: forina in seipso quenda ui conceptu : in quo intelligit illud obiectu . cuius spe erat actuatus: Dic aute iocepi' est similis obiecto eo mi ab intellectu causanas mediante spe intelligibili pilius obiecti.omne autem agens agit sibi simile.

Uerbi gratia intellectus actuatus per specie Dominis intelligedo Dominis quidditate informat silue concipit significatu huius terinini domo puta animal rationale in quo conceptu omnia supposita nature Dumane equaliter relucent deque susci piunt talis nature predicationem. Iste ait tem conceptus dicitur verbum formatusiue species expressa et ad propositu no/stru dicitur prima ceptio siue pruna iutentio et terminus ipsum significans dicicterminus prime impositiois: puta Uri

10쪽

incii hona o Intellectus vero habes huc

prunia in conceptuna reflectitur super eutor in udo allia in conceptuni puta concipiedo ut ille pri inus oceptui significat' docno in in Dolito siue natura per ipsus signii ficata predicatur equaliter et uniforiniter de immis moliam de quibus dici solo nuinero distinguntur.Iste aute secuni us conceptui dicitur secuda mictio ut nal tura Duiliana ut steti sub illo seclido concel ptu idest ut est appredens ut unifornu s

ad omnia sua interiora nominatur Doc no mine species. conceptus etia in intellect' significatu in uulus terinini aminali et actu reflexo cognoscens . natura per euin si a insicata dicitur de multis non tantiaue m a utero sed etiam specie differetibus appela lat ipsu in genus. Ex dictis pat et up ta pria ocul in ad secuda tentio est ens reale Dpmcidi etiam Aulcemia in tertio sue inetbapnysice capitulo septimo dicit Dum si nodi inter tiones esse accidentia itellecta. Preteri naa in vero et secudam ualentione ira: qua ruin altera Dabctiinedia tu in unda inentum in re: et altera mediatu reperiun eti alia quida alii conceptus quibus nihil in re correspondit uti it conceptus clayme re et Dyi cccc rui. Ex quo patet' triplici ter potest se dabere conceptus aliquado enim olbet inediatu, si3ndamentia in re aliquando mediatum aliquando nullirin. Dico quartou duiu si nodi nomina secti

de impositionis signi Dant alique in respectum 'in id lenim est genus aut spes sui ipsius: sed necoiiania ad aliud diciatur secundu id opiunt ut declarabitur ista.co quinto priccunda itcntio potest tripi citer considerari. Uno modo in orditae ad intesti clum a quo et in quo est': sic Dabet ad ipsum relatione realem: sicut effectus ad causam suam ut dicit sanctus Doctor prunait questione xx Vul articulo pluoad quartum Plio inodo consideratili mordine ad res. ut signi ad signatu in . et re presentantis ad representatu, . et sic reser

tur fui ratione .Tertio possit inus con siderare has mictiones secsidas indu rus

inediatib'ipsim res ad extra substat nisvocibus species gcn 'et lautusin odi. sic dico; de relationes no sunt reales: sed rationis tantu3. Ur sic declaro. relati noest aliud in ordo quid oportet ergo ubi est relatio realis ibi else ordinem reruue ex natura earu in consurgens. Vbi autem est ordo non ex natura rerum sed solumio sequens eas ut sunt per intellectu in ap predense ibi erit relatio rationis tantu: et sic est in illis de quibus loqui inur. costat enitia sine opere intellectus nulla in reue de altera predicari:* non est aliud ut inquit Hibertus ci per opus rationis aliquid alteri atribuere. Si ergo amina vel album debet esse predicatuin: Doino subiectu de quo ista predicantur.oportet O sint appredens per intellectum. Eodes inodo ex naturis rei uin non est si inuin sit an/tecedes et allud consequens .nec ratio ge neris aut specici conueniunt rebus nihil quanto intellectus excogitauit virisorine ordine in nature specifice ad indiuidua et natur generice ad species. Qui quide in ordo non est in rebus. quum natura specifica extra intellectu in non sit preter uadi uidua.nec natura generica preter speclesis stigitur talis relatio et ordo ab intelle ctu excogitatus et attributus rebus scditim sunt in intellectu. Et sic intelligo: qu uindicit sanctus doctores intellectus inunc ordine in adinvenit Ina, intellectus trabes conceptum Doliunii et lans conceptu in alatii reflectendo se super illos concepi'sormat alios: quibus compat nam aialis ad nam nota sin roneidicabilli, et subicibilis. Et aiat ut e Pitcllectui gen' et dodr spes .copalio aut e relatio. quia mosolus intellect' inuenerit hac coparati e solus ipse inuenit Das relatio es ronis. Et conranas Ita relatio realis reurit extre in reali distincta constat aut si gent et species putato ino et antinal non distin guntur realiter ina realiter illa res que

est Do tuo est illa res que est antinal sim se