Exercitationes de structura viscerum, nominatim hepatis, cerebri corticis, renum, lienis, cum dissertatione de polypo cordis quibus accesserunt ob materiæ vicinitatem ejusdem Malpighii epistolæ duæ de pulmonibus ad Joh. Alphonsum Borellum, perscriptæ

51쪽

36 Cap. VI. tamen ex ea elicit Barthol. eum haee nequaquam chylo accidat , sed sanguini tantum.

Ingeniosiss. Stenon in respons ad vindie. hepatis redivivi narrat , se hujusmodi experimentuni tentasse binis in canibus, & post quatuor horas eductum e vena porta succum, sanguinemque e vena cava, & porta aeri ex posuisse, omniaque aeque concrescere,& splendescere , observavit , unde ex hoc verum sanguinem censet. Hoc totum verissimum reperi in canibus, tum

diu jejunis, tum cibo copioso refectis post abdominis sectionem venarumque vinculum diu adhuc super-viventibus ς

nam in utrisque turget insigniter meseraicis interceptus, & contentus singuis, aerique expositus eundem colo. rem , substantiaeque modum exhibet, qualem in majoribus venis observamus; quod autem iniecto vinculo in me senterii arteriis turgeant comites venae de tumescentibus arteriis ,, discitem fidem assequi videtur ex legibus circula ris sanguinis motus e quoniam tamen singulae me sentetulortiones, quae hinc inde insignibus vasis continentur ,

52쪽

ἔntestina derivatis, minimo sanguine iam vasorum rete ab iisdem emanante, irrigantur non absimili forma, ac vide-imus in arborum soliis, ideo sanguis ab

. arteriis citra ligaturam in hos continuatos retis ramos, nudis oculis inconspi- Cuos , totumque membranae amplum spatium excurrentes . , derivari potest, se ex his consueta naturae via paratur in comites propagines reticularis venae, &tandem in ramum venae arteriam liga- tam concomitantis: videmus enim tam: facilem ess e progressium ab extremis arteriis , meatibusque carnium in venas,

ut post obitum tota sere sanguinis massa undique confluens in venis maior, biis recolligatur.

53쪽

Cap. VII.

CAPUT VII.

bilis in Jecore Amsceatur, o separetur.

ΕX coctionis legibus , visa est antiis

quis necessaria in hepate , peracta sanguinis elaboratione, bilis, ut praecipui excrementi separatio, & in proprium emunctorium , cystim scilicet, eliminatio ; hoc 'in Medicorum schola inconcussum diu viguit placitum, donec noviter nervosi Bachii ingeniosa meditatio dubium reddidit: Is enim demonstraturus nequaquam hepatis excrementum esse, nec naturae inimicum per arterias cysticas , medio .membranco

corpore, eiusque textura in cystim deferri & deponi , velut in promtuatium & penu docuit , a qua expresia per proprios ductus sanguini in iecore superaddatur, & affundatur faciliorem harmatosim . Ut firmet igitur novum hi c inventum , brevem praemittit fellete cystis descriptionem, in cuius compositione

54쪽

de Hepatri positione membranarum contractilem, & extensilem observat substantiam, cuius idiotyn erasia , vel saltem poris pertransudantiam a coeliacis arteriis bilis una cum sanguine delata , ab eodem separatur , & deponitur in cavitatem, aqua partim per porum chol edochum in intestina, partina per porum biliarium in singulas lecoris pari s delata chymo in pancreate alterato, & sanguini E liene, haemorroidibus , caeterisque ab io Ninis visceribus refluo, ut dilutior fiat, exquisite commixta , medio hepatis parenchymate stipplementum coctoni hepatis impertit, similemque hunc sanguinem caeteri massae reddit. Huius separationis argumentum ex unico fora

mine , quo cystis fellea pollet, deducit, per quod nequaquam ingreditur bilis, clim valvulis se milunaribu , fit metur,&cum a cysti ex prcssa bilis, licet digitis, nequcat ullo studio in eam iterum re, pelli. Percolationis huiusmodi modum naturae etiam familiarem inductione

probat ex salivae separatione in ore, ex humore exudante a ventriculi tunicis, ex urinae in renibu; percolatione, & expelliculis , in quibus ex diversa materia abscessus coacervatur. Tandem hu-

55쪽

Cap. VII.

ius recollectae b iis necessitatem ostendere conatur ex perputua eiusdem exustentia in singulis animalibus. ita ut quaelibct etiam formica , iuxta adagium,sua polleat bile. Ingeniosum quidem placitum , in quo saltem laudandum venit illud, quo

bilis discussa excrc menti natura,coctionis condimentum , peculiareque fermentum statuitur .' ad edendum enim persedi e coctionem , saltem eam , quae in intestinis perficitur, eius necessitatem susscienter probant observationes eorum , quibus obstructo vehementer hepate , vel eius poro, ventris turbati nes , cruditates, & inde totius corporismarasmus cum interitu succedunt. An vero excogitatum illud Bachii, quo bilis generatio per transudantiam e cystis membranis ponitur,naturae operibus, simulque rationibus consonet, discutiendum ; praecipua igitur ratio a simili deducitur ex urinae collectione, salivae eruptione , & menstrualis sucei ad chylificationem peragendum , quorum causam in solos meatus continentium , vel saltem ambientium panniculorum resolvit. Illud tamen an,

56쪽

de Hepate. 61 adverto in assignatis locis pro huyuia odi cribrandis succis, non sat suisse

iturae membranarum porulo, appo-

isse, sed ultra haec peculiaria corpora, andulas scilicet, huic muneri ex nara sua perpetuo destinatis,propriis eseetoriis vasis addidisse, ut in exaratis irticulis evidenter conspicitur; quare haec ratio a consimilibus deduNa ino robore vigeat, cum hepatis structu- tota fit glandulosa compages , pro

io excretorio vase ditata, & in appen-m, continuatamque vesiculam partim 3ngestam, & eructatam observemus item , necessario fatebimur, hanc, noni eysti, sed in hepate glandulosae subantiae, artificio, separari: deinde duoeno, & vesicula, ut accidit in ventri-ilo, & urinaria vesica, recollectam ad: mpus servari.

Hoe idem placitum magis illustr

arus doctissimus , & famigcratiss. Fran-iscus Deleboe Sylvius , novissime inli tit. medicis acriter urget bilis sepa-uionem in hepate , eo quia liquoresd invicem commixti , ut surimum estillatione , aliquando praecipitatio-ie separentur et destillationi autem ana-

57쪽

a Cap. VII.

logum H hepate nequaquam reperiri posse opinatur ; idem de praecipitatione eo quia non adsit tertium , quod in jecore utrique se jungat; ineptam etiam colaturam huic muneri censet, aqueus enim liquor , aut cerosus a pinguiori, vel magis consistente hac via separantur , bilem autem cum sanguini sit intime commixta , nequaquam percolari posse censet: unde probabilius putat,bile ex maxime similibus sanguineis particulis per cysticas arteriasad biliaria vesicu- lam delatis, mutatione quadam intercedente , vi copiosae bilis contentae, gigni. Dubitandi tandem mihi praebet ansam, liquorum & salium continua, variaque separatio in diversis nostri corporis partibus omnium consensu, sensuque probata, quae solo glandularum apparatu celebratur , ut quotidie experimur , & ut patet in parotidibus , palatinis , sudorificis, glandulis, & pan- create ipso, in quibus omnibus tanta est naturae in diistria, ut non unica communisque natura liquoris , vel salis separetur in singulis exaratis organis, sed

determinata,cum hac tamen conditione , ut licet unam videatur sapere natu-

58쪽

am excretus liquor, .cliversorum tamen

ontinet miscellam , ut liquet in saliva, a qua eodem docente praestantissimoylvio multum aquae, parum spiritusolarilis,& minimum salis lixiviosi cumlei spiritusque acidi tantillo mixti, ontinetur. In urina item parum spirius vinosi, latex aquosus , salisque &alphuris portio existunt; arduum ideost credere sola membranarum biliariae ystis structura consimiles ab arteriis eparari bilis particulas, & admissa si-hilitudine novam subsequi posse gene-1tionem , & feraci naturae opificio non cere novis modis intime commixta 'parare, haecque etiam diversa mechaicis longe facilioribus iis , quae mens c usus humanus fingit. Nec necessarius sortὸ est sectionis pus, ut bilis per porum ad intestinae siculam demandetur, nam valida &ontinuata glandulosi jecoris compreno ex perenni respiratione , sanguini Diue advenientis per arterias, & portae amos impulsus, bilis separationem in landulosis acinis, ejusque propulsio-em per pori ramos celebrant, sicuti in Tteris conglomeratis, conglobatisque

C iij

59쪽

. milibus. Ad di timendum hane litem , nat raten ue bilis semitam ostendendum, facile hoc tentandum duxi experimentum , quod tamen juxta praeconcepta successit: in sele enim paucorum mensium, ubi insigniter prominet bilis vesica, huius cystis collum filo innodavi , eamque vulnere medio exinanivi, mox ligatura extremum coledochi,. ubi in intestinum hiat, coercui, deinde, supervivente adhuc per insigne aliquod tena poli, spatium eodem animali tu gentem reperi; interceptum biliariumporum portionemque cole lochi, vel communis ductus; & ut spem omnem acystis opere in separanda bile eximerem , facto in eius collo arcto vinculo cystina ipsam recisam projeci, & tamen eandem subsequi in exaratis poris ab affluente bile turgentiam expertus sum; contentam insuper in hiilusinodi turgescentibus duciibus bilem digito, vel alio sursum abigere tentavi , & illico -iriapetu eo rediit , unde , nisi summa

cum vi, repulia est.

Nee satisfacit doctissimus Sylvius.

60쪽

um in postremis thesibus idem expe-ment una ab aliis tentat tim , & sibi biectum propria hacque contraria

bservatione infirmare , ejusque conarium deducere conatur; nam certumst ex multoties repetita observatione, gatae extremitate cystici meatus , itat ne minimum quidem substantiae cy- is , ejusque colli remaneat ultra liga- aram, sed solus ductus communis , &iliarius recta excurrat via versus inte

ina, facta insuper ligatura prope je anum, insignem bilis quantitatem re-olligi , & evacuari medio inflidio vulere ultra ligaturam , quae pluries &luriEs, laxari potest, ut affatim repleus biliarius porus exinaniatur ; quareum auserimus vesicam, ejusque colum , praeter ejus exiguam portionemio do coercitam , satius est credere tanam bilis copiam, quae excernitur com-nunis ductus vulnere medio, a- glan-luloso hepate, ex eonsueto naturae or

line inconsimilibus derivari. Idem tio,i accidet devincto vesicae eollo, & li-:ata intestini hinc inde ab hiatu biliarii ori conspicua portione, nam brevi exussuente bile a solo poro ita turgere