Crisimerologion, seu dierum crisimorum ratio ... / [Antonius Petitaeus]

51쪽

d in purgata recte esset, caetera bene ha- aerent, ignem cum rigore eam prehendisse arrat Hipp. Deinde dies crisimos,&praeteros sextia recensensa Iq. die, vigesimo eam biisse stirmat,ex qua quidem nistoria co-t Hippocratem non exordiri supputatio-m a partu, sed a die febris, alioqui sextus asset s. septimus vicesimus,4 dies inuo obii et 33. at tricesimustertius non estionem criticorum dierum interdum ieet '

iritSime, a rebre, siue morbo no a partu ex ς' i ,

rdiri nega luna non erit. vi constat libro apid .ex historia uxoris Epicratis , haec cum liam peperisset, secundo die a partu febris ut eam inuasit. ab eo die, omnem de tu

uxit supputationem. Hipp. historia initium iusmodi est Epicratis uxor qua aegrotabat Epic 'pud Archegetem instante iam partu rigo correpta est, non incaluit ut ferebarinpo studi eadem erant, tertio die aliam pepe . it,caeteraque rite consecuta sunt postridie liartus eam febris acuta inuasit, cordis dolor

muliebrium, nulli erat somni per supposiam glandem haec leuiora facta sunt, sed ca- ut, collum lumbi dolebant aluus paucaniliosa, O Ocreta, mera Vrina tenues sub

nigrae, sexto die qua illam febris corripue rat,sub noctem delirauit:septimo iamia eo

52쪽

acerbata,vigiliae delirauit, sitibuda,deiecta tnes omnes myncera bilios acci atque ita viaque ad octogesimum a febre, non ab

part is dies conii umerat. In historia etiail: sD bm ad oro in Cadae Uxorjs,omnem computationen

xρr exorditur a die febris, non a puerperio si ' μ' in enim ait Oromeadae uxorem quae filia r enixa,caeteris rite consecutis,postridie rigri coepit,febris acuta Primo die ex praecordi laborare coepit, istidiosa horrens,implacda: sequentibus diebus, somnum non coepi spiritus rarus, magnus, praecordia statim riuulsa,postridie ejus diei,quo riguerat,aluui commode reddidit, 'rinae crassae, albae, tu bidae , cuiusmodi sunt quae in matellis disteterunt, cum agitantur non subsidebant nocte non dormiuit, tertio die circa meri diem riguit, tandem sexto die illam a tuam fuisse affirmat. Quo fit, manifestus sit Hip. docere nos dierum crissimoru enumerationem a febre,vel a morbo esse ina rhilum inchoandam . Neque tamen sibi con

radicjt, nec mirum csse debet, si secus acci

. i. - - derit in his duabus mulieribus. Nam que admodum nonnunquam, licet raro, accidivi II iudicentur morbi acuti,&anteuerta a qui eorum terminus est,itemque contingitvt in a I protendantur morbi, tui o. diiudicandi erandita in enixis accidit ut criti

catur.

53쪽

dies, qui a puerperio numerandi serent, ipsa febre nonnunquam , quamuis raris ab Asene , numerentur . Quod autem saepe tarte medica, ut verum est accipiendum, amuis non semper eodem modo id eue it, sed raro aliquando alue accidat,Vt te itur Gai coni s8. lib. . aphor. dicens. Si iis vero aliquando vidit omentum quod uo tempore extra prodierit, dein d adiim locum reductum, non putruerit, per tuum quidem non esse probabit Hippo-l: et tis enuntiationem Illud tamen seruabit, linod magna ex parte solet accidere, χο-: ue eri huic aphorismo, ad alios ab Hip- l; crate dictos perpetuum quoddam cla-nra dictionis ostendente, quamuis res ipse aiori semper eodem modo eueniant, sed ra H - α aliquando aliter accidant. Itaque si quis

ontentionis xlvi nistoriis citatis liba repu- λι; pare jpp. probare conaretur, prompsumi, facile siet respodere, rarum quidem hocle, aliud famissime accidere consueuisse. hiinetiam Hipp. id solum quod plerunque I de afflieulis usurpauit pronuntiat, nulla habitara-

lone citis quod raro accidit. Non sunt ig/-- i.η- armorborum principia ex contemplabili '' - δε uopiam, lationi nixa coniectura, sed

ipsa energia, Mactione auspicanda, cum rimum scilicet aeger ipse morbum sic se uise

54쪽

uadentem adeo manifeste sensit, ut praemtem quempiam, obuium quemvis me cum consulere deliberarit, ac cum aded ii insigniter febricitat,ut amplius erectus stire non possit,sed coactus, nisi locus aut te

pu impediat, tecumbat Cauerum numeri

r aeipui tionis principium in reciditiis,non a recidi. - uae, scd a prioris morbi principio deritia du sumen si dum erit, si morbus non ob alicuius part

i. dum ad. temperiem, sed ratione causa materia 'ς-m p ρr relictae reuertatur , tum enim recidiva ae

cum praecedente morbo existimanda est ,: una dierum crisimorum supputatio incudi Anaes οὐ die quo primum aliquis morbo correptil

j, in QVod Hippocrates in histori Anaesi

αρ inopia uis Obseruauit. Item febres ob inflammat .. V; 'ne ortae,a die inflammationis, non auteri. Mifebris,su die febris computanda erunt. Praeterea fi oris vulneri superueniens, si humorum ner inflicti motionem vulneris ratione se uitur ab inl

clie,quo Vulnus ini lictum cit,numeradierit - -- Inflammationes vero internae, ut quo dirumpi debeant praesagire possimus, non morbi, sed ipsius nilammationis principiequo puris generatio incoepit, supputanduit est Id autem ostendunt febris,rigor,pondi ι pru's pro dolore ut plurimum O. 3O. O aut idie,pro Tatione caliditatis frigiditatis,regilnis,aetatis,temporis rumpuntur.

55쪽

CRI SIMORVM LIB. I. Primi secundi diei iustoria. Cap VIII.

CVm ex praedictis satis constet, unde fimissio certu morbi sumi dc beat principita,

a quo dierum ciatim eratio exordien mi dirandi

da sit, nunc dies Omne recensendi limi Vt iis qui critici stat, qui non critici ex Hippocras sti p. iiii'. tis Galeni doctrina ostendamus. Primus dies di secundus una quidem ratione, crisi mi dici possunt, altera vero non . Nam si cri- sis nomen in ea ignificatione sumatur , Ut morbi solutionem simpliciter signa sicat, crisii ni dici possunt sebres enim diariae, quae na Febres Giatura sua Vnica accessione constant, partim in primo, partim se cudo die, solutione nata v ac ciscuntur. Verum ci simos existimare non I ' m oportet, si praeceps ac subita in aegrotantis corpore perturbatio,morbi solutioncm praecedens, crisiis nominatur, quod nulla agita tionein perturbationem sequam Galenus alias ρηα interdiim α alias etiam Pertur;atis

appellat solutionem praecedetem , in his ne quaquam fieri conspiciamus. Non defueriat tamen qui primum diem decretorium primum ordine esse assereret, tum quod febres diarias in eo die, solui contingeret, tu quod bi/ctia. Hipp. lib. I. Epid. decretorios dies recensens primi etiam diei memincrat. Qujn sua opinione Hippocratis uilioritate stabilire conantes, locu ex lit, Trogia citant de emor-

iiii

56쪽

Diluti .

ε V . die nocte i iudicatur siquid ob eiusmodi causas lia: faciei species orta sit sed hi plurimum falluntur. Qua iis enim diaciae in primo die iudicetitur, id tamen sine certa mine, aut insigni perturbatione fit. Hae enim Dia i. se simplissimae sunt, ac sine humorii putredi

ne spiritus tantum flectiones existunt, quae

sunt, ac pueriri magna ac praecipiti astitatione ut hecticae, permutantur. Neque etiam Hipp.

in eo ex Epid. loco quem ad suae assertionis conrirmationem proserui, primi usque diei menalia it. Circuittis enim primus, non di primus, aperte ibi scriptum ston pariti sciei licet impar umque catalogo, sic enim legi C. - .m V ac si diceret Hipp. primus ex impari hus est tertius. Quemadmodu igitur in parium catalogo , postquam primi circuitus mentionem fecit, quartum diem subinfert, sic in impatium numero, tertiit. Vbi autem

lib. i prog. scriptu est κρινιται δίτα τοιαυτα νσεκα Ῥκτι, hoc loco 'tri interpretari non

debet aut ita ut morbum solui velit Hippoc aut desinere vel ad salutem ad mortem die via, nocte una, ut illi falso interpretantur. Nam ibi dicitur

ius quod est probatur ac cognoscitur ita ut velit

57쪽

CRI SIMORUM MI P. I. 4

1lit Hipp. medicum intra diem, noctem, primum diem naturalem deprchendere, in udicare posse, an talis facies ab externatusa,an ab interna prouenerit. Nam si uti dis Ius loci explicatione docet Gai ab exta

na causa sola, ut insomnii S, euacuatione,

it ranae, eiusmodi fac ic extiterit,die a no

siue spatio si horarum corrigetur dei futet His p. .en labi ur. Si vero a causa interna, ut aste iione, in corpore, aut talis permanebit aut 'e'

: terior euadet Urimus itaque dies proprie dii. isimus non est, ac perperam H pp. verba iterpretantur,qui iis sciam opinionem fal- stabiliunt, ut contra asterere possint. Pri di

us dies decelle potest, si quis enim pri is, die, acuta febre corripiatur, at ipsi tame

llani periculosum signit adsit, sed aliqua

ctionis nota in urinis deprehensa sit. Huicite quarto, non ultra, morbus ad bonum udicatur, in omnia contra, primo statimi te lethalia deprehedantur, absque ullo coitionis signo aeger ad malum intra die quartum iudicabitur, quod innuit Hipp. lib. . ,rognost dum sic scribit Simplicissimarnamque febres, signis securissimis ni entes, quarto die desinunt, aut prius mali- nissima vero quae cum signis horrcnuissimis riunt, quarto die aut prius Occi unt Neque tamen Erasinus ab hoc

58쪽

cur a pracsese decreto

excirii duisit 4 DERAT DIERUMHipi' placito excipiendus est quantii mo bo acutissimo cum signis grauissi in s labo iraries die quinto obierit. Ille enim primu diem quietum habuit, ut testatur Galenulin com Erasinus itaque insit quanquan grauia omnia haberet,ad diem tamen quinitum productus est, quod primo die medio lcriter haberet Scripsit siquidem in eo ad vel

bum ita:primus dies quietus. Quintus itaqdies,quo destinctus est, . est, sici non con numeraueris. Verum,abhoc decreto Phili sciis, qui primus est constitui. 3. I. Epid. ex lceptus esse videtur an quantiis hic primo die acuta febre prehensus esIet, ac periculosa cum signa tum symptomata habuississet,extra quartum tame nam sexto interiit liudicatus est. Sed Galenus eo loco notat accessiones diebus paribus in eo factas fuis

se,ipsumque,ad diem octauum sufficere o tuisse, nisi quintus sanguinis puri stillam

cum frigidis sudoribus nec amplius recale scentibus, urinis item nigris, attuli et, quae Omnia satis arguebat eum,accessionem se to die futuram perferre non posse.

59쪽

Pi incipium dierum morbos acute tu mi o dies

dicatium. cum perturbatione qua immutantium , tertius ab mitio die statuendus venit aon quod is vllam habeat cum prima septimana conatinionem, societatemve sed quod de coincidentium ordine sit Tertium enim illi quos inter cidentes dictos decernere vult Galenus, ra Ptione motus materiar, potius quam ratione motus lunaris: ac illos tantum dies qui hcb iis, Eiahis domadam,vel bifariam diuidunt, vel termi motu mat nant, vi coelesti nixos, morbos iudicare stata 'U

tuit. Qui septimanam mediam secant, nem

pe in quibus una est in medio quadrae,hi in

dices dicuntur. Qui vero eandem claudiat, si si in quibus una est in fine quadrar, hi cri

simi vocantur. Vtrique aut vulgo radicate. Π Τμ dicuntur, quasi lunae motu ita annexi sint, ut eandem semper constantiam, Ordinemque retineant, nec unquam nisi ob crrores commissos, aut naturae ignauiam iudican di officium intercidentibus delegent. Ter lius itaq; accessionis violentia risim quar

to die futuram praeuertit, estque imparium crisimorum primus,ut supra ex Hipp. retu limus, quandoquidem acutissimi morbi, qrμm biliosissimi sunt morbi vero biliosi, diebus imparibus accediit. Morbi igitur peracuti,

60쪽

cum primo die vehementissimam habeant accessionem, iudicabuntur tertio dies, qui est principiu secundae accessionis.eam enim quae tertio die fit accessionem,proportionercspondentem primae, nanciscuntur. Cumini ima ipsos antecedente turbatione iudiri accesto cari non contingat Per vehementiores autem accentones rises fiunt, morbi qui im paribus dicbus mouetur, citius iudicatione sectust, sitis terminant Ur. Idcirco dixit Hip.oanguinise

'i ribus eruptiones quarto die in tertiana fa, Is ias, malas esse. Cum enim tertiana unum semper intermittit diem, fieri nequit ut iudicatio in quarto die contingat, quando is unus sit ex intermittentibus altero autem die, hoc est, quinto tertiana febrisina cum rigore iudicabitur . Tertium diem decretorium csse Hippocrates etiam experientia, comprobauit. Nam lib. . Epidimiων, Mu-,udieanti . herem in Thaso tertio die liberatam esset ς' scribit Historia ciusmodi est In Thais mulier aulicra nimium, ex tristitia cum occasione, quum recta si et fuit tum vigil, tum absque cibo, sitibundaque erat, Manxia , habitabat prope filios Pyladae in campo P mo die incipiente nocte, timores,Verba multa moestitia, bricula leuis,mane coit uisiones multae. Cum vero desinerent conuulsiones multa delirabar, talenter fabulabatur,