Libellus de peste / de graeco in latinum sermonem versus per Nicolaum Macchellum. Medicum Mutinensem

51쪽

mitetur,3cisim vigilia vehemens insti calor. Verum in peste mitiore haec non sunt eme re offerenda, quoniam Sc morbum produ cunt, crudum reddunt. Quamobrem te ad corporis proportionem, si ad iam dictos as sectus conuerti oportet. Pesti enim, quae de humiditate generatur, quom de putredino se caliditate succenditur, cum frigesecienti

hus siccantia, de cras fefacientia offerre opor tet, velut punici acidi mali succum, uxoacerbae de similia.At incendio, quod e sanguinis bile admodum sincera constat, hume ctantia cum frigefacientibus sunt offerenda, Vt corruptus sanguis eius qui in incendio male habet superetur. Similis estis aquae stati, quae putredinem separatam habet, de te

riuitatem spirat, sole nimirum ipsam ct co quente dolia vaporem conuertente: Immo Scet,quo Vbi ingentem malitiam duxit com miYta est cum aqua vel pluuiali,iu etia pro/fluenti,di potabili,quae degenerat,d immu tatur. Atqui pestilentia affecto etiam polen talo tactam ficchare opitulatur, vel in succo Punici mali,vel in gulapio: scilicet pro Urgeris necessitate,&aluo retinenda d. mouenda, re calore avo endo diminuendo Vertim co

ducibilior est succus piissano his,qui pestilentia male habent,quoniam lacile subintrat, do

52쪽

thoraci Sc gutturi opitulatur acitat pro proportionis ratione. Vbi praeterea non igno/raueris quod ptistano succus prodest captis incendio,vel etiam peste, modo ne sit valde nequam. Quod si ad eum modum habet, tu Purgatam lentem cum succo acidi punici mali offerto. Hosce vero etiam iuuat lentis farina cum frigida aqua. Hoc vero etiam noignorato, quod his frigida aqua confert, qui ab incendio sunt occupati, de quod his minus asser periculi, quam his qui a peste de tinentur. Etenim his symptoma nullii in accedit ex frigidae aquae usu . Nihilominus si videris peste laborantem valde exuri,d densum spiritum, densum' pulsum habere, X-

tinguentibus utitor diligenter sin parum quidem, paruis: Verum si mulium, multis. Volatile autem ne sinito manducare,nisi ipsorum pulsus d inspiratio affectum receperint naturalem dc squamulo aruerint ex ciderintl De curatione ventris eorum qui a pestilen

tia male habent Cap. 4. SAepissime accidit in hoc morbo, ut pro

mia per inclinationem Venter, magis l

in incendio. Haec igitur quae subducunt post

53쪽

ludicationem morbi cauere oportet . tametaventer quam maxime siccus esset . Verum si opus esset in morbi initio,&ante inclinatio

nem offerre, partim quidem Ob caloris excessum, d capitis pulsationem,partim vero ut

natura alleuietur, c morbi materia minuaχtur . scilicet si admodum venter Sc siccescat, de cohibeatur: Et hoc quidem prorsis cole ctabere, si corpus videris ante vel pos venae sectione,non tabidum nec viribus praestans, immo dc exturgensi exertum, non sithmissum cum albore dc exiguo rubore dc imbe cilli febre, de pulsu undos, Haec enim Om nia si concurrant, non si opus venae sectio ne, sed his solum quae humiditatem tollunt, ac Praesertina,cum apparuerint signa, de multa carne abundent,sitss decolor, minime iuher,febris hebes. Tunc myrabolanum coctucum sacchare S. succo acidi punici mali eius Vaginis, quae interstitia sunt,una contusis solum consert.Quoniam haec duo medicamenta corpore multam humiditatem demunt nullo calore concitato magis in punici mali succus .His vero,qui in incendium inciderui, liquidum damascenorum succum cum Zula

Pi Propinato.Detersitium vero nihil adiiciro,quoniam haec in hisce morbis,ut mel,lae dunt calidos temperamento Cosanos lansuc

54쪽

tem enim e fastidiosum S implacidum red

dunt, nauseamq; adaugent. Sicut vero in his conuenit secare venam, quando nulla spes

es aliter sedari posse partim quidem ut na tura a plenitudine subleuetur, it suspicionem suffocationis languentis deuitemus: partim vero ut plenitudo, d venarum de arte viarum tensio,quae necessario cum malis symPtomatis fit,auserantur . Ita etiam decens es:

in incendii initio excernere biliosum liccum quendam qui admodum superabundat, de hinc ad hunc modnna deccter porrigere quae etatinguant Id quod scies,cum videris vehe

tum Q.Ea vero si absint,scito magnitudinem no esse multam . Si vero languens perspiret,d sit careat vomitu Q, incendium minus si Daalignum . fasi id tum enim inflammationid exustioni proportione respondet. Et haec quidem te ex diligentia circa ventrem inci pientibus his duobus morbis nos oportet. Quando autem aluus profluet, loco succipiis ana polentas Xhibeto.vhi vaginas ctia acidi punici mali simul coxeris, adiectis legumini arabico, dc cinerula exacte ad leuita tem limacis levigatis. uJd si vis, anteitis. sanae cremorem, haec porrigito: dehinc re

morem adhunc modum , rosas contusas , dc

55쪽

tritam cineritiam,acidam citri partem psyI lii semen ,rliun syriachim,OXyacantham, Ummi arabicum, holum, caput papaueris , sint omnium pars aequar. dc suauis rosae velutiit lorum pars dimidia de simplicis acidi co toneorum succi scXtulo duae. Quod si aluus adhuc subducitur nec ab hisce cohibetur, Rhail, propinato,hoc est acidi lactis serosam Partem cum pane torrefacto , crumini ara hic parte exigua. Quoniam fere maxime corum parti alui succedit fluor . Tu igitur etiaad spectatos asscelus curationes adhibeto.

De pestilentia miti ac letali Cap. 13. IAm igitur tempus instat ut despcstilentiis

mitibus d letalibus verba faciamuS.Duo hi morbi acuti cum sint communibus sietnis letalium inquam morborum , dc mitiorum rent. Cuiusmodi esst,animi servari morem, cons are mente,hene spirantem este,ciborum Oblationem minime aegre serre,facile Sc leurare dimoueri,bonos habere pulsus,morbum ab languente sperni, belle declinabcre, raro Per somnum volutari, de quo similia sunt his. Et ex bonorum signorum notitia, scien tia est contrariorum . Quae nos breuibus iri integro nostro volumine Patefecimus. Quae

56쪽

vero propria sunt duorum morborum,sunt haec In morbo pestilenti pustulae albae, Sc ca lidae, ingentes, inuicem separatae,d paucae,modum seruantes, d quae absque ingenti febre,absque angore, de impatientia facile excernuntur Ld cum languens dum iudicaseriir,ab omnibus malis conquiescit, dc pro sus post integram expullulationem quiescir, dc mitescit, nullis vel reliquiis vel perturba tione manentibus: sic morbus mitior est,minori Q subest mutationi: Ac nihilominus quidem si albae sunt de ingentes,tametsi C UI De sint, d coniunctae,non modo si facile exsecernantur, immo si facta excretione bene se Tat languenS,neque angitur,ac neque eXUbe

rei calor,mites sunt Sc ipsae. Quae si albae sint quidem dc dissiculter excernantur, immo si

Peracta excretione haud lacile ferat langues, quodammodo mediocritatem seruant,&ad utrunque aeque inclinant . In numero vero albarum eae sunt malignae, quo coniunctae sunt simul de sese mutuo intrant, dicum ex plicantur fit una eae earum multis, d quor circulo amplam regione ex circunsi anti cor

Pore ambiunt, quae in pinguitudinis adipisveformam habent . Quinimmo is quae in teralbas sunt exiguae,5 quae humore carent verrucarum ins ar, eatenus sunt maligna

quate.

57쪽

quatenus difficulter concoquuntur Adluic vero magis, si languens impatiens sit facta excretione. Sin impatientia, is languenti as sectus ad ultimam usque Xcretionem ad eumodum perseuerent,id et alc. Quae vero subviridi colore, Si quae rubiginoso, S. quae ni pro constant letaleoonmes . Si vero accidat lan uentem cum his nauseare, e cordis do lore premi, adhuc peius, S interitus para tior. Quod si in pestilenti morbo fibris post cxcrctione augeretur,difircite: sin deleatur,mitius versi si pestilens morbus secundo emergat,materiae copiam ostendit . Qui si sit κmiti genere,falutis est spes sint ex letali mors expectanda. Atqui incendia leuiora sunt si carent rubore ingenti. Verum pustuls pallidae, sunt malignae. Virides autem dc rubiginosis, Ietales. Et haec quidem duo genera,si iam e luti detersarac obscurata sunt,ac rursu pro ferantur,letale; verum si cum his accidat de nauseare dc animi angore premi, animi deliquium exitiosum sequetur sensim 1mmo i to quidem modo ne sit intermitten SmorbUS. Atqui si morbus pestiles expullulabit, a quo aduentabit febris, a primo inquam die, scito velocis motus esse, boni uentus: sin ad tertiam usque diem hebes esse posset . Quod si in iudicialibus diebus efflorebit, de ex mitio

58쪽

hus magis usi languens ab initio sicile os

rabit. Et contra si morbus pestilens ubi con tinuari inceperit,atque in latum pandi,d vehementer angitur languens, turget enter, vicina est mors. Cum vero hi duo morbi in terim quid delentur, interim Uer a P Parc de languens nullo non tempore conflictatur. sunt exitiales,qualis qualis sit color . Verii in pustulis albis raro conici lati sumus desipientiam,animi trangorem. Vbi vero vel in cru re,vel in manu,vel alio in membro in pes ileti morbo accidat,initio fieri dolorem in enserem,colorq; dolentis membri vel subviridis vel niger appareat,vires Q infirmentur,ac invalescat dolor,letale. Sin vire roboretur,aderit salus,modo ne pars dolore assiecta obpia trescat. Verum si imbecillus quodammodo roboretur S initio ipsa scarificaris , iuvabis multumaci putredine liberabis. U Obrem in eiuscemodi malis frigefacientia particulae nequaqua admouereOportet,sed facere duorum alterum, vel scarificare ut dicebamus, vel calida aqua persundere, scilicet si ab ini tio spe stabis languentem faciliter Olciarc. Morbi causas explicuimus, symptomata Q,

nec non praeseruationem, curationes . resi quum est ut orationi finem iaciamus.