Litterae annuae Provinciae Paraquariae Societatis Iesu ad admodùm R.P. Mutium Vitellescum ejusdem societatis Praepositum Generalem : missae à R.P. Jacobo de Beroa Paraquariae praeposito provinciali, ex Hispanico autographo Latinè redditae à P. Franci

151쪽

Societatis Iesu e Par aquaria. I Ie quid illi nocerent, sed incolumem in oppium adducerent. Tendebant recta ad viculumim in via de aliis duobus in proximo degen-bus intelligunt, quos priusquam iniissent fuam interceperunt. Horum unus in ipso con-ionandi munere, alter in pseudo baptismasis

xercitio deprehensus fuit. Tales erant caere: ioniae: corpus a capite ad calcem ablu bat, ein haec verba alta decant bat voce, Tartin

para ibaque, id est , Baptizo te ut baptismo

riveris. catechumenus qui eos Patri dete- erat, in illum dum puellam abluit primusa jecit manus, arreptumque quo abluebat vas ictile, in caput attollens, ingenti malefici moe- ore in frusta difflegit His intereeptis ad terium conquitendum festinant , at ille in alium e vicum receperat. Insistunt nihilomini s fu-;ienti de latentem comprehendunt. Hic insula se capto, egregium sane Deum esse dictitanes qui non magnam timeat hominum turbam I sese abscondat. Captuna ducebant vinctis ost terga manibus: fid cum nemo de facieaominem nosset , rogant num forte esset ipse Ni se Vapirium impudenrer mentiretur. Dismi mulavit perquam callide at scire se ubi nam a teret eoque viam se monstraturum subjecit si modo vincula eximere lar quod ubi factum ,2 euntes ipse praecederet brevi sic ex eorum

152쪽

ro a thterae annuae Μ. DC. XXIV. VI.&VII. manibus evasit ut fugientem assequi nemo po tuerit. Itaque duos tantum reductos aretae it diem sequentem custodiae tradunt. Ingens fui Concurrentium numerus ad spectaculum insolens. Dato mane ad catechesin campana

signo longe angustius templum fuit quam umultitudinem ea perer. Pater Franciscus Diaet explicanda fidei mysteria tum sibi delegit habitisque variis de vero Deo quaestionibu captivos in medium producit; concionem interrogat num homines isti duo Dii forent a

quibus universius conditus ereataque omnia regerentur. Negarunt Una voce omnes: quis imo exclamabant mortales sunt versuti & ne-

qaam , qui laborem exosi decipiendis rudiorum animis student, a quibus victum per fraudem emungant. Tum Pater ad Captivos: verane, ait, ea quae im nudenter jactatis ' tygri- desis: quae fingitis phantasmata vestro ne parent arbitrio ' proferte nunc eoram hoc consessu quidquid potestis & rei veritatem aperite. Elara tum illi voce: tantium abest, inquiunr, Dii simus, quin potius viles & ignavos homine , dolis inendaciis lite plenos , palamno 3 esse non dis itemur, quippe qui quaestuiti

rudiorum deceptione facimus. Luculenta c edita confessione foras educuntur dum

i lud decernatur. Hic omnes pro se quisque

153쪽

l Societatis Iesu e Paraquaria. t 43 iseros vexare & irridere , pueri faelem luto edare, alii cantare, saltare alii imperant. ia hominum nequissimi inclamabant, nuncemum artis vestrae arcanis opus est, ela ty-

ides induite, Soli tenebras offundite, chyiaeras advocate. His aliisque puerorum ludi riis mirum quantum apud omnes existima-onis amiserint. Aderant spectaculo Barbariuo Ethnici qui binos alios prodidere , ad

uos indagandos Caci quii tres cum suis abie-int , cum tres alios in ryquio delitescere nun-atur, qui omnes in nostrorum manus deve-ere. Grata potiti praeda revertebantur ala- cum unus quispiam ad comites ; nostri atres, ait socios sic vocant blande nimis abent ii sce mortalium nequissimos , agi-: priusquam ad oppidum veniamus, meriis de illis exigamus poenas dictum factum eroducto quod clam attulerat flagello, mano Omnium applausu , egregie caedunturiiseri vix oppidum attigerant eum nunciise altero quopiam magorum discipulo peritis, Capitaneus cui nomen Antonius adlum Comprehendendum mittitur. Is abbvio Christiano fit certior haud proeus besse Chem boartium eum suis eirciter sep-ngentis Duce nominatissimo imposto: Grica qu quem caeteri Patrem appellabant

154쪽

I44 Littera annus Μ. DC. XXXV. VLO UIr. bant de ut talem venerabantur. jam multos infantes Christianos, Indasque nonnullas in via deprehensas impia haec devoraverat phalanx, nec alio adventabat consilio quam ut hasce reductiones deleret funditus Patrumque nomen stirpitus convellera. Antonius ut erat magni animi vir coeptum ni illo minus ilei prosequitur , ea proque , cujus catis a venerat imalefico; in via quae Taycupiam ducit nocte uitransigit ad arma paratus. Sub id tempus ad fuit Capitaneus Ari yam ex S Ioachimi reducitione Caciquius qui dissimulato habitu currfratre ad hostes trnasi erat illorum exploratu rus consilia Patribusque relaturus.

ymmanitas Tarbarorum. SPectarat coram infantes jugulari, discerp

in frusta , assari ac in nefandas epulas apponi. in hac Barbara S immani nequissimorum colluvie complures a se agnitos transfugas asserebat. certum hostibus esse ternas redo 'tiones uno adoriri tempore ne sibi mu tuam praestarent opem . non deesse inter ipsi reductionurn viscera proditores Ethnicos queorum adventum avide operirentur ut juncti viribus Christianum nomen delerent. Iam suo

Patribus decreta supplicia. Iam in ordinibustabau

155쪽

Socἰetatis Iesu e Para litaria. i stabant in Christianos imoturi. Patrem de Moa& Antonium Bernat vivos flammis addixeant erutis prius oculis quos in sartagine elixosnstar ovorum absorberent. P. Dia Z servitutieservandus fuit ut friariam edoceret, post 'odem mortis genere tollendus. pucrulum linistianum viderant in ferventem ollam im . nitti . ad cujus clamores & ejulatus exulta , ant Barbari. haee ct alia id genus testes ocu-ati referebant. Eadem P. Suarius etiam ante ruyae reditum fociis nunciarat. Conturbati 'ehementer omnes, praesertim ubi suis alet o-

ulis ex hostium manibus elapsos complures: pexere. hic patrem , matrem iste, alius soro-om filiosve in epulis absumptos deflebant. aeiqiiii omnes quamvis Sc numero ct viribus onge impares magnos ad defensionem animos raeferebant. Ergo pertentatis reduetionum, Icinarum quatuor ineolis communi eo ristioiecretum conjunctis es piis ulcio adoriri ho-lem , ae pso patria , filiis, uxoribus , Chri-

ianis legibus decertare, & si sors ferat forti,

Bellum

156쪽

Testum meu ficos inter Chrisbanos

I Am hostii propitis aberat needum tamercomparebant auxiliares copiae. Ethnici omnes bene alias in socios animati re se iubduxerant in montes rei exitum ex tuto spectaturi Vehemens erat suspicio Caci lutos aliquot at hoste stare. Soli Christiani & Catec numen exiguus fane manipulus,defensionem meditabantur. itaque Patres eaeterique desperati auxiliis ad mortem sese comparabant ; ipsinst te adfuturus erat hostis nisi yquius flumersubito intumescens transitum negasset. Tan dem cum aurora adfuere auxiliares eo p ae ani mis quam numero majores, Censebantur ea S. Annae centum & decem magnanimi omnes ex S.Christophori omnino centum , ex D lo,achimi quinquaginta ; armati universi quin genti. Socii nocte in oratione traducta ad mi lites animandos in eum bunt: viderent porrude patrio solo , bonis omnibus, liberis, uxoribus vita denique ipsa & religione agi. eam

esse hostis immanitatem ut vel moriendum vel vincendum sit. Non desiturum ὀ caelo auxilium fiderent quam tuebantur ea usae aequitati. memorus Christianae mansuetudinis non tam

oppugnarent hostem quam sc suaque propug

157쪽

Societatis Iesu e Paraquariὶ 347

arent, aptivis parcerent. triplici agmine, ho-fem operiebantur armati cum ecce Caci quius fui ad suos colligendos abierat captivum exiostibus trahit. Hunc in via forte repererat celestis intentum epulis, eumque paucis comi fatum cerneret, invaserat, reliquisque fuga di-

apiis captivum fecerat. E primariis erat Ye-:uacopori discipulis eui olim a piscatu aucu- loque fuerat . vix intra ordines ingressus vo iserari coepit se Solis esse filium eum quo eaelis delapso colloqueretur familiariter & re-ietis in arbitrium suum mortalibus Omnibus, ii scibus, avibus caeterisque creatis universis errae Dominus constitutus esset. haec de simi-ia effutire impudens non destitit, donec silenio a Patre Dia et imperato ejus tre stultitia erbis repressa , sic ab omnibus male mulcta - ur, ut nisi obstitisset Pater in frusta protinus

liscerpendus videretur ; in casam ubi servaba- mr alter semimortuus delatus est, admirantibus eunctis boni Patris erga tam immerit araritatem. Optabant vehenienter socii in peticuli partem venire, sed communibus votis te precibus acriter est reclamatum . q bd dice- ent eorum praesentiam pugnantibus non me liocriter nocituram ; qu ppe quos Patrum suorum carissimo tum fatus magis quam victoria, vitae illorum discrimen magis qua n

158쪽

i 8 U DC. xxx QV Hr VII. propo, redd rer sollicitos Eliaris confesso in animis Catechisice S Ioachinai & Issu MAR in sociorum loco missi s uat ut necdum fonte saero lustratos si necessum foret expiarent. li ipso poetae oppidi egressu quaedam proditio nis spe cies Patres non parum sollicitos reddi

dit. Siquidem bonus armatorum numeruS repente ieeessit ab aliis distinctam constituent aciem tanquam si eum hoste soli conster rurictintegram Dalmam caeteris ut aiebant essent praerepturi tantum apud defectores valuit sociorum oratio qua muria iam commendabant an orem quando gens una essent, Ut omni cunctatione depulsa alacres in hosterromnes conglobati perrexerint. Exiguo spatic progressis indus adolescens nuneium affert re

gionis , lyram Caari dicunt. Barbaros impeti facto in onpidulum Apece Caciquii sociorum amantissimi qui ibidem reductionem medita

batur , irruisse, ipsumque praelio victum currmaxima tuorum parte in captivitatem abductum. Licet non obscuris indiciis conlicerem nostri Barbaros istos cum Veneficis communieasse cynsilia . placuit nihilominus audactei in hostem movere. Castra ad Yequii ripam quadversario; stiterar. hurnili loco figunt. sicut conspici non posse nr. Pars magna hostiurn

desperato fluminis transitu in tutiorem locum secesse

159쪽

Soxistatis Iesiu e Paraquaria. 140 secesserat, quod ubi sens rencstii ponticulo

fluvium sternuiu host in ex in proviso invasuri. vix centum viginti ad a teram ripam

evaseratu chim subito ab adve is amis nimielum spernentibus invaduntur stetere fortiter contra, adeoque taliciter juvante Deo pugnavere ut plurim s occisii, multis captis reliquos dissiparint, e tuis quae caelestis haud cubae gratii fuit o desiderato proruas nemine, Vulnerato unico. Alii qui ab hac ripa stabant praeliantium tumulata percipio, cu n nisi singuli per pontcm ciansire possent, in fluvium se praecipites de ii Ere , natando trajicit uii X sociis

suppetia, laturi. Verum peracto cor fi Ctu adfuere scitus quam ut in partem victor lae venirent. Comperto ex captivis reliquas hostis copias in vicino esse , eas adoriri constituim t. animos follici succi stu feroces de incitatos, magis accendit triste spectaculai m. Iacebant passim trunca , semiesa, foede laniata, tabcque oblita puerorum dc adultorum cadavera haec inter agnitum fuit corpus fratris Antonii Du- eis, culus in annu's praecidi orabo, meminimus. Is ab hoste interceptus quod eos siqiui constar' te recusaret, jzgularus pris: lim, dein irraticulae ligneae impositus fuit, in qua dilapsis nostrorum metu qui torrebant Baibaris etiamnum calens ac semitostus reperius est. Ea

160쪽

I so Litterae on1M M. DC XXXV VI. or VICre defuncti fratrem aliosque hic perculit incendiique ut nulla mora vindietam exclamarenti omnes & Barbaros quoquo demum modo in sequi statuerent. sed ii clade suorum recenti perterriti in tutiora se re ceperant. Munitio scite de per otium erat erecta , intus casae quam plui imae in medio aedes ampla templo non ab similis in qua nefandos ritus exercebant. audito maleficos in montem profugisse, eos nostri tripartitis copiis adoriuntur. initio 1 actis eminius spiculis quibus stiati permulti , atrox prae

litim fuit , mox tamen ubi ad manus Ventum

est , lange, ut fit, atrocius. Hostis in aciem dextram invectus tres Caci qui os Christianos coepit alamque illam poeiae disti pavit, sed venientibus auxilio Capitaneis cx IE sv MARIAE incolumes erepti sunt cς sis adversariorum for risi imis qui iam eis stricto mucrone necem intentabant uelici hoc successu Christianis ad cocrevit animus, ut continuo hostes in fugam compulerint . atrox in fuga clades extitit, plures quam in pugna caesi captique. Inter caesos Venefici septem , tres inter captivos numerati, duo tantum e duodecim evasere. Occisus est

in conflictu G uiraeu conjurationis caput, uri ct infamis ille qui se in tygridem transformari pro libitu jactitabat. hic inter pugnandum sumores inconditos cdere , saltare uigridiani' mors