장음표시 사용
241쪽
PRODITIONIS REI FORTES. PRODITIONIS REI CAUSAM DE VINcULIS DICANI . Qui rei faetierant, rUtis pinculis fortiter fecerunt. Praemio Potia i , ut soluti causam dicant. .
An reis dandum praemium , an proditionis reis , an his , quos non civitas armavit; an contra logem dandum sit. Di hanc legem , et hoc tompore: an tollatur summa legis , Etiamsi iS extenuetur: qua monte Petant; quid utilius
sacerdos inimici Par eris sitam sacrilegum , uno Pracmio liboravit. Eundem in adultorio damnatum, sccundo praemio abso it. Bello Patriae , PauPer fortiter fecit :silius ille deseruit. Vtut cundem tortio Praemio sacerdos libera re et Petit Praemio mir fortis Pater , ut occidatur.
DECLAMATIO Vtra lex antiquiori belli utique prior. Sacerdotium
pacis res est: tua ad unum pertinet, haec ad omnes.
Mihi lex debet, tu legi: utrius legis hoc tempus ῖ ego dignior sum praemio, quam tu: me vim sorte contigit
242쪽
victoria; te sacerdote admissum sacrilegium. Hactenus de personis: transeamus ad Optionem: 'go hodie primum opto, tu bis Optasti; et ego melius Opto desertoris mor
tem , quam tu vitam sacrilegi: sacerdos, castra vindico; disce tu vindicare templa. Quid, si contra legem petist unius vitam iam ter optasti. Comparavi publicas perSOnas: num comparem p tu Optas nunquam , nisi de alieno; ego de meo. Quamquam quid mihi cum lege pdum ne veniat adulter ille, ille sacrilegus, ille desertor in penates meosῖ sciet, quanto meliore patre natus sit, quam inimico. Armiger, da gladium; vindicabo ergo illum maritum, vindicabo templum: legem habeo et viri sortis et patris. Innocentem silium habui, ante huius sacerdotium: sub isto primum expilaui templa: surorem hoc iuvenis mei putabam; fiducia erat. Multum est, dices, colere templa: plus ' tamen sustinere, incendere hostium templa. Cur enim , si quidquam tua vota proficiunt, cliens tuus deseruiit Mihi debetur praemium , quod petiero: possum et tuam mortem; possum tibi auferre sacerdotium.
Plus tamen sustinere, incendere Aer ius: sustinera i erum hostium. Tamen male cohaeret, quod sequiinr. Forte tamen sustinere, ne incendant hostes lem M. CRoNov. Plus ceris tamen adistinere , obrecht. Plus famen ea sustinere, Plus incendere; vel , plus lamen nostra sustinere. MuvLT.
243쪽
ExsvLES A DIVITE PUGNARE INTER SE COACTI.
'au eros di es inimicos suos imprudentis modis Viainquennii exsilio damnatos, intra snes de rehcnsos, dimi- caro inter se , datis gladiis , coeςit: commortui sunt: accusatur iniusti sumtieii.
DECLAMATIO Nisi praecipua, iudices, impotentiae voluptas divitibus
videretur, ut sceleribus suis etiam glorientur; fuerat tanti miserrimorum civium perire vindictam, si possit tacere, qui secit: haec enim est exacti iniusti supplicii manifesta iniuria, quod excogitavit, quomodo ab inimicis mors exigeretur, et ipsis imputaretur. Homines innocentes, quum damnarentur quoque, confestim inter
metulentis eaedis Lib. VII. e. 5 :
In eoniecturam quoque eadem a incies cadit, quum Permiuo, an quinquennalint exsilio mutiandus.in conέ-ersiam Meneris: num prudens caedem commi-aσιι, quaeritur. Diamino copiose debis legibus, qui exsulem intra fines deprehensum possint occidere. quem,
et quando, Plato lib. IX. de legibus.
Quinquennii Alii, quinquennali. Commorrui Ambo mortui, Λerod. xlii, inricem ma si praeeima, iudices, imρmentiae Non hie tantum parum intelleecta est illa ratio loquendi, est tanti, quemadmodum alibi diximus. Sed si eam ne ceperis, iacile intelliges non
Posse stare, quae a fronte est, particulam. Qitin seripsit auctor: Praecipua, iudices , immismiae Molu pias dioitibus rideatur, ut sceleribus suis etiam glorientur ;juercia tantie . Gaos. Nisi pr. i. in Olentia Mesutias, Aerod. Haec enim) Neo enιm. Scuu .
Homines innocentes , qutim damna rentur quoque Λeroditis: quum damnasset, utrosque eon est . Alios ait velle: quum damnarentur, eos quoque: alios, innocentes condemnaaias, utr-que. Ego in his non haereo. Intelligo enim innoeentes quoque, quum damnα- remur, qui caedis imprudentis sunt damnari. Quatenus enim voluntas abfuit, erant innocente1. Sed me offendit τὸ eonfestim. Hoc enim ncer Postea exprobratur. quod quidquid saetum est, non est factum confestim.
Iusta: Quod Multum lutim diutius
244쪽
ge concurrere coegit: quos etiam in calamitate fortuna coniunxerat, Iussit, ut invicem se occiderent, quod gravissimum illis suit, scientes: aestimale, iudices, quid timuerint, qui hoc fecerunt. Quamvis autem, iudices, adiicere invidiam sceleribus numerus soleat, nos tamen confitebimur, inter solatia doloris nostri essem umerandum, quod ambo perierunt. Sic miseros commisit, ut si unus vicisset, post quinquennium redire non Posset. Sive igitur constare vobis, iudices, debet ultio: nulla unquam res sic contra leges excogitata est, ut intra fines deprehensum exsul exsulem occideret: sive crudelitatis exigere debeat poenam vestra iustitia, non salis habuit, quod adversus miseros lex irata conscripserat. Quanto enim gravius tulerint supplicium, quam meruerant, vel sic aestimate: hoc inimicus elegit, et inimicus pauperibus iratus: haec enim odia altissime sedent, quum aliquis iis, quos contempsit, irascitur. Innocentiae fiducia contra Opes istius steterant; nouaamen suturi pares, nisi duo fuissent: contra gratiam armaverunt misericordiam sui, donec ambo in periculum capitis adducti: te- Stes enim non desuerunt: quantum enim valuit inno
centia, constitit inter omnes non potuisse illud, nisi ab imprudentibus fieri. Incredibile est, iudices, quanto dissicilius finibus careant, qui exsilium non meruerunt:
Hent. Et, non licet tibi gladium suρ
cerinees diu tenere. Forsan: Homines innocentes , quum damniarentur , P viae , infestos inter se concurrere OG
Quantum enim Maluit Aerodius :Quantum atitem. Ego malim: Quantam tamen Maluit. GRON.
245쪽
amplectebantur miseri pio surto extremum patriae solum, non mehercule Scio, an alicuius insidiis perducti, an aliqua humanitatis iacie impulsi: nihil probare possum : ambo perierunt. Si tamen intueri naturam volueritis , apparebit profecto, non casu eos in eum locum potissimur. venisse, in quo ab inimico deprehenderentur: deprehendit enim, tanquam exspectasset. Minus quidem miserrimos cives consuderat istius adspectus: iugulum contumaciter parabant: iampridem mortem contempsimus, nec inimicitias adversus te suscepimus, nisi Iucis vilitate: occide: numquid plus potes' nisit animos: et, adhuc nescitis, inquit, quantum opes virium habeant: essiciam vos inimicos. Tradi utrique gladium iubet, et custodiri in primo impetu manus: circa flagel-Ia et ignes, et omnes tyrannicae crudelitatis apparatus: quantos enim fuisse creditis metus, qui effecerunt, ut
Per oti An non producti. Id est
longius, quam Putaveriant, aut volvorunt, ducti ab insidiatore, quum ne scirent se iam intra fines esse. Pro cere enim fraudis et insidiarum ver. hum, et praeeipue in bello, Iust. l. 8: Refugiens Cyrum ad angustias usque Produxit. Front. I. r. II: Fiarius exercitu pro vito in locum iniquum. Vbi et male perducto alii: ita et lego apitii Curi. VIII , 1 : Vt improoidum ad insidias Praeda Produeeret; et ita alii saepius. BV N. Iugulum conitimauiter Parabant: Ovid. VI Netam. , 653: Iugulum Philomelia ρarabat, Smmque suae mortis
Pio furto Pro furto. Λerod. An aliquo In aliquo, Marg. Aer.
Ium pDidem Deest bie diuentes,
vel simile verbum, quod saepe Ouiit-luut scriptores; ita Horati III. Od. 2: miret: Eheu no rudis agmini ete. Id est diems secum matroua eheu etc.
connubia; urbes quoque, ut cetera , exissemis nasei; e. Σ : Redire in re
Ilum iubes. Nihil tre dationa Uus esse; et ita Phaedro hoe familiare G. dius ad 1, sala as, et alibi doeisit; vide et Cl. Peria. ad Sanctii Minerv. IV, 4. Rivium Sallust. Cati ai; ita
ignoraules librarii apud Vul. Mall. V. 9,έ. tuterieceruut verba, sed diceret. quae absunt a codicibus et emendati aeditionibus. BV ME. Os Dilitate) Lucis Maurae oecide. re , Marg. Aerod. Risit animos Risit animo , Aerod. Quantum omε Mirium Q. mi iti-rtam; debetur haec emendatio Brixio; nos sic etiam, quantum ego Prus --ritim habeam p AEROD. In primo impetu In primo imPelu
246쪽
concurrere illis expediret y o misera conditiol magna necessitate victa libertas est: tunc rogaverunt; donec iste crudelis lanista, concurrile, inquit, et istas inia centes manus Committite prudentes ; non continget innocentibus mori: quae miserorum inter binos metus cunctationest occidere coacti sunt eos, quorum mis
rebantur. Quid ego faciem tristissimi illius temporis narrem ' quid vulnera ῖ quid sanguinemῖ quid gemitus
tu saltem sortuna melius: uno uterque lato iacet. Te tamen . dives, diterrogo, quid de illo facturus fueris, qui superfuisset y hoc est, puras manus habere ' hoc nobis pro innocentia imputas ' nocentem fecisti ipsam infelicitatem : et tanquam parum esset exigere PoenaS, suae plicia infamasti, id denique coegisti, quod defendere non potuissent, nisi coacti. Iniusti supplicii ago : non est mihi lex interpretanda: omne iniustum supplicium est, quod non est exactum secundum legem: da igitur ius mihi, quo perire debuerint. EXSULEM INTRA FINES LICEAT
seus est in editionibus aliis, quasi aliquid deesset; sed reete Cl. Sebullingius nihil deesse notat, sic pr. decl. aestimate, iudices, quid timuerint. Credis , Marg. Aerod. 'Iuno mi Memni Quintil. lib. IV.
ex Cicerone in Verrem. Summum virum ostendit, qui quum virgis casederetur . non ingemuerit, non rogaverit : sed tantum civem se Romanum esse, cum invidia caedentis et fidiseia Iuris clamaverit. Maon. Lege: Diu
tuimus . irridentis sunt divitis , et in aliena miseria laseivientia i quasi dicat, lunoeeutes mauus hae suere: quia imprudeus bomicidium suit. At nune prudentes in vos mittite et eouserite manus ν hitiusmodi sunt ea quae sequuntur: et ideo cum interrogatione legimus. AEROD. Mitis prati enιes non continget , Marg. Aerod. Inter binos An, Diter diros P Scu. Inur bonos, metus cunctatio; nec eidero, Aerod. fCunctationes vetus exemplar,
netriti Op nec Occidere. PITH.
Tanquam Quamqitiam, Marg. Λer. relisia Sriplicio alii. Iu denique coegisti Francius vole-hat. ad ιd; sed nihil mutandum esse facile censebit. qui legerit ea, quae uotat Gronov. ad Liv. IV, 26: Idem que coegisti eos se occidere , qui oscadere, Aerod.
247쪽
OCCIDERE: quod satis est, iton occidisti: quidquid at Iud factum est, contra Iegem est: sit aliquid mitius, sit aliquid clementius, non licet, nec tibi licebit ignoscere. sulem intra sines liceat Occidere. Neminem, iudices,
eorum, qui iura condiderunt, tam asperum et trucem existimo suisse, ut tantum scelus crederet posse fieri. Metu sine dubio fines nostros clusit exsulibus: magnam
tamen illis, qui deprehendissent, imposuit dissicultatem. Exsulem intra fines deprehendisti' occide, si potes: sed
Occide tua manu, sume carnificis animn me sequetur
quandoque te ista conscientia: et quamquam impunJtus sanguis, manabit tamen usque ad animum. Quae sunt istae deliciae, ut tu velis inimicos tuos imprudentibus manibus occidere ' Exsulem intra fines liceat occidere. Si deprehensos detinuisses, iniustum supplicium esset: nemo inter poenas exsulis constituit mortis exspecta
tionem: istud quod nutum tuum diutius vident, quod arrogantiam ferunt, iniustum supplicium est: non licet
δ' tamen scelus stelleret posse feri)Μulta enim in legibus aliquando tiPPOuuntur, non tam revera puniendi, quam ubsterrendi gratia, ut illa ex tarn is nundinis Partes secanto: si Plus minusMe sectierint, sine fraude esto. Acerbitas enim Plerunt pie ulciscendi maleficii, bene atque caute vivenda disciplina est: et tam atroei poena constituta, ne in eam incidatit mali vel tracti, vel inviti, resomni latit. Sed dum lex permittit exsulem intra sues deprehensum occidere, quum tamen neminem speret liae nimia lieentia abusurum : nonne tamen id ipsum est
homines ad facinora liberius invitare. dixerit aliquis, et licet iniquum et inhumanum, at tamen legitimum quoddam, quod privato licaat . homicidium ii, veniret Sane non omne quod licet, honestum est: qua tame Iulile est, ius est. Sed propius intuenti apparebit, tum quum permittit lex gravius quod delictum puniri, quam De sit, ut vel exsulem intrasnes occidere, vel debitorem discer-Pere, uectere; sit vero maior alia lexu natura orta, quae recta ratio appellatur. proh thens tantam hane homimum inter homines saevitiam et inhumanitatem ; non illam ferri, ut eontra hanc committatue : sed ne exsul iisse committere et commiscere audeat, quorum laesit coniunctionem atque societatem. Ergo legis quaedam quasi tergiversatio est. ΑΕRou.
248쪽
tibi gladium supra cervices diu tenere: non licet iugulo necem admovere lente. Tu eos detineas intra fines, qui- . hus venire non licuiti occide, vel statim: vel, si differre potes, miserere: nondum dico, Concurrere: praestantis alterius cervicem serire coegisti: iniustum supplicium est. Mori debent: qua leget in qua scriptum est; cito occidat. Putate, iudices, huius furoris ad vos hausam referri. Ex duobus exsulibus intra sines deprehensis, ab nitero occisus est alter; statim cum hoc agere iniusti
supplicii volo. Quis tibi gladium dedit' quomodo potest
fieri, ut is debeat occidere, cui necesse est morit nemo , ut opinor, absolvet. Fieri non potest, ut si damnanda fuerit audacia, non sit vindicanda necessitas:. quum illorum crimen foret, si voluissent; tuum sit, necesse est, quia coegisti. Si concurrissent, et viverent, iniusti tamen supplicii agerem: sacile est vitae damnum: abstulisti miseris innocentiae opinionem, et ut pessimum gladiatorum genus perire iussisti: non potueras absolvi, si infelicibus missionem dedisses. Quos composuistit homines eiusdem civitatis, eiusdem fortunae, eiusdem inimicos. Plurimum tamen adhuc ad dolorem pertinet, quod te spectante pugnaverunt: ille gravissimus dolor, quod ad inimici voluptatem satisfacerent. Misera con-
Iugulo In iugultun . necem . Aer. Concurrere: praestrantis alteritis cer-Micem Aerodius Praestantes. et alios ait legere, alternis. Ego malo: Nondum dieci , eoncurrere; praestantis a terius estDicem alterum ferire eoegisti.
Iloe est, Nondum dico, quod plus
est. eoucurrere illos coegisti, sit ali-qo id minus, dico aliquid minus; nimirum quum praestaret ulter cervicem, alteriam ferire coegisti. Ne hoe quidem defendere potes; imustiam suρ- Plieitim est: quanto iniustitis illud. quod concurrere coegisti. GRONov. Concurrere, at prostrati alterius. MN. Praetextantes alterius, Obr. Cito occidiat Hoc non video fieriptum esse in lage. Forsan: Liceat oceliadere. GRONov. ita et Sel vltingius. Causam referri Crimen referaέ, Λerod. Tamen . Marg. I. ret,at. Alιer; statim eum Alter statim. Cum , Λerod. Debeat Debeas, Aerod. Abstulisti Sed et abst ., Aerod.
Quod ad in iei Molvtatem satis- .
249쪽
ditio necessitatist gloria infelicibus erat, facere quod
velles: quam contumaciam vicistit Proponite ignes, et constituite ante oculos illud crudele spectaculum; Se - .dentem hunc altius, armatos circa Servos: neque enim profecto sine praesidio magno, sine certa securitate serrum commisit inimicis. Qui dolor miserorum, quod quemquam vulnerarent isto praesentet Certum habeo,
et hortatus est, et laudavit illum, qui prior percussit:
omnia licet feceris, neuter tamen amicum suum Occidisset , nisi scisset expedire, ut uterque moreretur. Si bene miserorum innocentiam novi: non tantum tibi, quantum Optaveras, contigit: concurrerunt lateribus nudis: ymnia tu licet crudeliter excogitaveris, fecerunt lamen bonum exemplum. .
fere I Proprium verbum in gladiatoeibus; vide II Ohserv., 2. GROX. Gloria infelitibus erat,scere quod Melus Nou loquitur de flatu in licium, in quo tunc etant: sed in quo
fueraut ante exsilium , quum sortiteret contumaciter adversus divitem simultates exercerent. Igitur scri heu-dum : quod noues. rtim cuim omnit usdi. iiis voluntatilius adversabantur, a que eum oppugnare tibi gloriae ducebant. Hanc contumaciam eorum vicit dives, Subactorum, ut tandem ntiquid vellent, quod ipse quoque voluit: nempe ut alter alterum occiderent. Itaque eum nota admirationisaeeipiendum illud: quam cωritima
clam Non facere quod Delles, Ohr.
e re quod rellas: Mam eontumaeiam Dieisti Nam volebat eos mori: quod quum contumacitcr non recusarent, vicit eorum contumaciam: dum huc eos adegit, ut essent ipsimet interfectores sui. ΑΕROD. Pr o onite ignra Lege . Prvonite igitur: non enim hie, ut suPra, ugitur
Commisit immicis Inimicus. Aer. Contigit: concurrerunt Contigit
Eam Iicet extideliter exemittiDeris Eana. suP. innocentiam, existimans te puras manus liabere, si tuis manibus uou occideres. D.
250쪽
Ex POSITUS , ΝEGATAE MATRIS NUPTIAS PETENs. Maritus peregre Prosciscens , pracemit uxori, ut pari me Oneret. EVOsitus est Puer. Maritus preepe, uxore herede, decessit. Post te: us quidam adolescens , GAS aetas cum c Ositionis te ore congruebat, comit dicere
se situm , et bona ssii Mindicare. Liter moras iudicii, bello idem adolesce=is fortitor fecit. Petit praemio nuUtias eius , quam matrem dicebat, manents Priore iudicio. CD.
Non ita me pryima frons causae callidissima optionis simulatione decipit, ut mulier ista matrimonio credat, quod hodie nemo peteret, si non recusaretur: illud magis vereor, ne iuvenis, qui eius, quam matrem esse dicebat, nuptias optat, videatur velle ad verum pervenire: ac vos latentium natalium credatis experimentum,
quod mulier, quae post amissum maritum per tot annos , qui sacere poterant ab infantia virum fortem, sic complexa est viduitatem, tanquam genus pudicitiae; hunc iungere sibi venere sera, et polluere complexibus non vult filii sui, si vixisset, aetatem. Intelligo itaque non tam multa mihi contra praemium dicenda, quam
Prima frons decipit Phaedr. 4 illam partem, causae pmeiudicium. prologor d eipit fons prima mutior. ΛEnomvs. Si modo recusaretur, Sch. Matrimonio eredat) Cedat, obr. Post amissum Potest am. , darg. V e mlier istam matrimonii credat . Aerod. Sehilli. Me eomplexa Si coNI., Maeg. Si non recusaretur Nam si qui Aerod. sortiter se it, speraret optionem mu- Venere aera Vt raeitus de Ger-lieri plaeere, neque torte ut ne Per manis, uu vero essem, qualis est in aetatem quidem a nuptiis abliorreret. lneerto' an ferali ' an iungere sibi Miaeerte matrimonitim non Peteret. Ergo rum, et seram miluere etc. -υιem 'cavillatio quaeritur, et in illam vel Si ur .