장음표시 사용
301쪽
et sane quam habetis aliam vindictam 2 Lex occidi a viro sorti desertorem voluit, tanqua in inutilissimum, tanquam inimicissimum: neque enim poenam hanc viro forti constituit, neque imposuit recusanti, neque ullam necessitatem nolenti. Quid etiam facietis, si non occideroῖ quis est huius constitutionis exitust legem nullam habetis. Sed vindicare vos vultis: adhibete carnimcem, Occidite utrumque: bene hercule exhortamini:
efit, quare arma senex reSumam. Fortiter secisti, plurimum reipublicae tuae praestitisti, velis nolis: quid igitur haec ad parricidium t et filium occide, et parum sit tibi perdere. Vehemens erat, si dicerem, nolo Occidere: ignoscetis mihi dicenti, Non possum: manus illa, quae fortis dicebatur, defecit. Scio nunc me, iudices, reprehendi a bonis patribus, tanquam praemium Optare nesciam: melior enim et indulgentior pater hoc dic ret : donate meritis meis silium: ita ego quod sortiteriaci, quod tantum hostilis sanguinis sudi, quod inter
momenta victoriae sui, non est pro opera duorum' Ego, si melior essem pater, illud quoque simpliciter confit rer , deseruisse filium mea culpa: quid enim necesse fuit educere in aciem adolescentulum ' quid necesse fuit rudes annos Cum gravissimo hoste , acerbissimo proelio componere t aut certe si tantus gloriae amor, si tanta cupido laudum , recedere a silio meo non debueram :et feci, iudices, primum , et tanquam instituerem filium rudem militiae, non procul a latere reliqui. Decepit me ardor ille belli: ut primum signa canere coepe
Sit tibi perdere Susibi filium per
dere, Λe d. Vehemens Eram, Francius. si melior Ego nisi melior.
D e pit me Dein deeerit. Scnu . Quid etiam Quid autem, Frane. Huius constitutionis exitus Forte,
302쪽
runt, primum totum animum percussit patria, sola virtus: adolescentulus interim rudis in illa nube pulv xis , in illa confusione permixtarum utrinque legionum, virum sortem sequi non potuit. At ego infelix, etiam invidiam filio feci, et spolia retuli, quo minus illi ignosceretur. Quo me ducis , anime y quo me trahis , assectus ' placet causa : sed aliud optavi: nihil est, quod ex
meo lavore speres , iuvenis in selicissimo : nullam fiduciam ex hac quantulacumque operae meae gratia capias: moriendum est: debetur hoc sane disciplinae militari, debetur castrorum severitati. Infelix exeuntium omen,
miseraeque primitiae t si alterum utique ex domo nostra destinabatis , cur non senem potius traxistis' Quid nunc tibi proderit, miserrime adolescens, quod modestus in pace , quod pius 8 et si contigisset selicitati selicior quies, optimus filius eras: moriendum est: quid tibi praestare infelix pater possum' quum duceris, flebo , plangam. Ηοs , quos sumpseram modo ex victoria publica laetos habitus, abducite: merui ambitiosus pater , scilicet, ne quid de militari severitate detraherem,
ne viderer vir sortis desertori ignoscere: contentus sui post. tot merita , favente tota civitate , ut tantum innocens essem. Et ecce, iam miserantes video iudicum vul
tus : quorumdam deprehenduntur lacrymae. Potui plus optare, potui: sic quoque ego te, fili, occidi. At tu
Sola Mirtus Et solita Mirtus . Sch. Franeio hie aliquid deesse videhatur.
Peretissit patris sola Mintus: Praeterea, ut Primum lotum animum ete. Editio
o me ducis, anime ' Vetus eo- dex, ante me. PITH. Ma ducis, quoti Mis Haeri ete. Aerod. Si eontigisset elisitatiὶ Thaddaeus et AerodiusI elicitate. Corrige: Quidntino libi proderit, miserrime adole cens, Mod modestus in P e, quod Pius , et , si congisset seitati felicior quies , ortimus f litis eras. G DNOV. ita et Sehult. et si eontigisset tali aetati felicior q. Obr. Irim duceris Ad supplicium. ut passim Suetonius, Seuera, Livius, Floriis et alii. Hos . quos sumseram Vos q. s.
303쪽
quisquis es, in quem transferetur hoc infelix ministerium , supremas audi patris miserrimi voces: hoc saltem fortunae meae praesta , Semel serias.
Mens Pater per Publicum , Dium luxuriosiun sequebatur.
Hoc genus controversiarum paene divisionem non exigit. Illa communis sere , omnibus ex Ioge dementiae pendentibus controversiis , quaestio est; quod dementia sit; et an haec dementia sit. In eo quod quaerimus, quid sit dementia, et finitionibus utrinque positis, et omni tractatu hanc controversiam dividemus e ut quaeratur, utrum dementia ea demum accipi debeat , quae habeat aequalem mentis errorem, an etiam ex singulis vel paucis intelligi possit. Haec saepe tractata sunt: ad crimen ipsum veniamus. Intelligo et iudi gnari posse hunc patrem, quod reus dementiae a luxurioso fiat, et eum multa graviter et aspere dicere contra silium posse. Beeipit adversarii persona : sed videamus, an recipiat nostra: nam sic ut paulo ante praecipiebam vobis, ut personam intueremini eius, apud quem dicenda esset sententia : sic nunc quoque admoneam Decesse est, Mi intueamur personam , quam nobis induimus. Pater hic qualis est I non acer: luxuriosum
Quod dementia su Quid d. a. Seh. obtecti.
304쪽
DO Inon abdicavit, non conviciatus est: etiam quum aliquid admonendi gratia faceret, tacuit tamen, non durus : nevit enim. Quidquid contra colorem talis animi dixerimus , quodammodo contra thema alcemus. Consilium itaque totius actionis ex his capere debemus , quae praecesserunt: quid aliud praecessit 7 mollis invidia. Ergo quum approbaverimus non uno facto dementiam esse convincetidam , veniemus ad ordinem defensionis. Anteactae vitae ratio constet: hoc non propterea tantum dicendum est, quod sic defendi reus potest: sed etiam quod invidia redit ad accusatorem. omnia quae pro se
DECLAMATIO Quid seci dementery iuvenis frugaliter vixi, patrimo
nium auxi, uxorem duxi, filium sustuli hunc amo. Flens, inquit, me per publicum sequeris : poterant illa et separata defendi : nam neque admirationi prosecto cuiquam mortalium esset, quod pater filium sequerer, et separatae ab lioc lacrymae poterant videri non ad te pertinere. Sed, ne ulla arte suffugere crimen accusatoris mei videar, totum hoc, quod obiicitur, iungam. Lacrymae sunt in culpa ῖ fleo fortasse supervacua: sic me consolarist sic lacrymas patris tui siccas ' sendum mihi hodis foret, etiamsi hoc antea non secissem.
Non conin altis Non eomminatus est, alii. Praeeessit' mollis Praecessit, ymam mollis, Aerod. Seliust. Disendum est oeendum non est, Aerod.
Quod sic Quia sis, et mox, quia inseidia, Λerod. Quaereo se dixerit) Quae pro sadixerit insilium , in is dieit, Aerod. Me per publierum Ma deest Aerod. Ab hoe laer ae A. te I. Frane. .
305쪽
Nolo quisquam me reprehendat, tamquam vobis locos non dem: si ampliare dcclamationem voletis, et iugestium exercere, dicetis quod ad causam huius nullo modo , ad delectationem aurium sortasse Pertineat.
Nondum privatas ac peculiares lacrymarum reddo causas. Ititerim quis miratur flere hominem Z hinc in fantia incipit: in hanc necessitatem plerumque fortuna deducit: quis enim est dies, qui non triste aliquid et sobile nobis mineturῖ Si nullam aliam rationem lacrymarum haberemus, conspectus tamen hominum, etralio mortalitatis poterat elicere sietus: hae amicitiae, hae propinquitates, hi congressus , haec studia, laudesque intra breve temporis momentum occident, atque Iabentur: quotusquisque transit dies, quo non lanus accipiamus t Flens me sequeris, et per publicum seque ris r non lotum crimen Obiicis: diu hoc antea domi seci. Quantulum temporis spatium est, quod talem me vides flere secreto, ubi cubiculum, et nox, et animus sibi relictus est. Flens sequeris: quod possum. Miror equidem illos sortissimos patres , qui hunc animi dolorem semel recidunt, et in universum flere desinito aliquo temtaris
I aves . Et ratio mortalitatis Non displicet ; nec improbarem , si esset cogitatio, quod maxime frequens in hac re. SCHVLT.
Quod talem Quo talem, Aerod. qui . Marg.
Vides fere sesteIH FIeMi secreto . in iting. Frao te secreto , Francius. Here in seo elo non Midisti tibi , Aer.
306쪽
spatio semel queant. Flens per publicum sequor: quid ergo Z non misererist gratulor crimini meo, si movi, si haee tibi gravis videtur invidia. Quid opus erat accusationeῖ quid iudicibus' quid hac probatione dementia et
sanare me poteras. Exigis tamen Causas lacrymarum mearum: non me pecunia movet; divites aliquandosuimus: non illos late quondam patentes agros desidero, non foenus, nec ingens pondus argenti: nuper in modo desideravi vernulam meum.
IMPERATOR PROVOCATUS A FILIO.QVI PROVOCATUS AB HOSTE NON PUGNAUERIT, CAPITE PUNIA
TUR. Filius imperatoris' ad hostes transfugit, Prouoca te patrem. Ille non descendit in cortamen solus , sed iacis commissa oicit hostes e in quo Proelio et filius eius cecidit. Accusatur, quod Pro catus ab hosis non pugnaverit.
An quisquis ab hoste provocatus non pugnaverit, puniri debeat : an haec lex ad imperatorem pertineat: an hic ab ho-εte provocatus sit: an Pugnaverit.
QvI AB HOsTE PROVOCATVs NON PUGNAVERIT, CAPITE Pu MATUR. In omnibus quidem legibus solam spectari oportet scribentis voluntatem: verba enim ambigua,
Frena Per Mens te per P. s. Αer. Pith. Aerod. sine moclo, Obr. et ita P ver tu modo In domo, talit. correxerat Francius.
307쪽
et in plures intellectus ducta sunt: scribendarum legum causa , voluntas fuit: ergo id unum spectari convenit, propter quod scriptae sunt. Huius autem legis mantis. stum est, hanc voluntatem esse, uti puniatur, quoties commissum est, propter quod constituta poena est: supervacuum supplementum est. Vt contra verba interpretatio sequatur , aliquid frequenter accidere potest, quum in aliis legibus, tum in hac praecipue: fingamus enim ab hoste provocatum aliquem aegrum : fingamus provocatum eum , qui proximo proelio debilitatus sit; singamus esse provocatum , quem imperator in aliam partem expeditionis ire iusserit: profecto adversus neminem horum actio ex hac lege dabitur. Atqui mihi satis est efficere, ut alicui non pugnare liceat: nam si ulli potest dari haec venia, non dubitabitur, quin patridetur. Sed antequam naturam defendo, imperatoris volo defendere dignitatem: contendo hanc legem ad milites pertinere; primum quod inter hos fere provocatio sit; deinde quoniam legumlator nunquam profecto tam inimicus fuit, ut periclitari ex eventu pugnae unius civitatem , summamque reipublicae vellet: fingamus enim ab aliquo ultimo militum provocari ducem: idem discrimen , idem periculum , par eventus est: adiice, quod inter praecipuas virtutes est, imperatorem non pugnare ciliquando: sic extrahitur hostis: sic impetus subitos partis adversae frangit mora: Sic interclusos commea-
sunt M. ab adversariis: an .hιetlia' an dubia p an duci possunt PScuum. Adin nta sunt, Mam. Aerimniatur 'quis puniat, Aer. Vt eontra Merba Quum contra , Merba interpretulis sequatur; nisi alnter quid frequenter accidere Potest; ut quum in aliis ete. Sc HvLT. Nuoquam profecto tam inimisus Lege ut supra, decl. 3I3, tum int-quus. GRONOV. Vnius eis itatem, summamque re uis blieae Suspicor scripsisse at Clorem, ummamque rempublieam Mellet. Vide
Nirtutes est imperatorum. non Pragraree aliquando: sive mavis. imperatoris , aut imperatorias. GRO .
308쪽
3O Ilibus in deditionem venire same cogimus. Itaqu8 liercule militem legimus robustum, legimus iuvenem: imperatorem iacimus senem: in illis enim vis corporum et manus sola spectatur, in his consilium et ratio: quae bona praecedentis aetatis in locum virium subeunt. Ipsum praeterea nomen imperatoris satis significat, non exigere manum ipsius: imperare enim debet et praecipere: in summam, ab eo , qui provocatus ab hoste non pugnaverit, supplicium optime exigit imperator. Ergo si hoc solum apud vos dicerem, Non pugnabit dux, non pugnabit senex , non secit summae rei discrimen; salis tamen ista defensio videretur. Adhuc tamen propius accedere ad interpretationem legis volo ; et, quatenus pars diversa scripto innititur, etiam ipsa verba scrutari : quid tandem dicit lex t QVI AB HOSTE PROVOcA sNON PUGNAVERIT : ab hoste igitur, non a transfugae nec unquam habuerim hunc ego perdilissimo parricidae honorem, ut illum in numero ponam eorum hominum, qui pro republica sua, qui pro patria pugnabant. Et si verba ipsa intuemur, hoc satis est: si vero introspicere voluntatem voluerimus, ecquid manifestum est, non hoc sensisse legumlatorem , ut ulla necessitate posset cogi pater cum filio dimicaret an vero is qui scripsit, HOSTEM , non videtur scripsisse, ALIENUM' summa hac nominis utique minora complexus est: non ergo cogi
Imperatorem facimus Creamus, vel evimus , Francius. ἰαὶ Solaa spectantur, Franeius: et mox Consilium et ratio Ηine etiam se matur emendatio loci decl. 15, 33. I, on exigere Seribo, exigi. GRON. Praeeedentis Procedentis. SclIvLT. Obi . et Latin. Impertire enim Imr erator enim debet Praeci erct . Aerod.
309쪽
potest quisquam lege , ut cum filio suo pugnet. Hic ta
men non defenditur assectus et pietatis simulatione: ego Vero, inquit, pugnavi; sed quo modo pugnare oporte-hat vestrum imperatorem. Vnius sanguinem exigitis Zexercitum cecidi: par gladiatorum simile postulatis 'totius civitatis victoriam retuli: numerale captivos, numerale spolia: et aestimate, an damnari debuerim, quia Plus praestiti: quae sunt enim , quae lex postulet y illa quidem pugnam tantummodo meam: verumtamen videtur tacitum hoc scribentis suisse volum , ut et hostis occideretur : utrumque praestiti: et ego pugnavi, et ille occisus est. Sed non continget ea perditissimo iuveni, quam quaerebat, invidia, ut videretur scelereo Cisus , ut nobilem facinori suo exilum daret: iaceat in turba. Vos oro , qui illud pugnae genus exigebatis,
utrum tandem eventum concepistis animo' vicisset iuvenis senem, vicisset sceleratus pium : quantum reS-
publica detrimenti, quantum lacrymarum, quantum luctus amisso duce haberet, et fractis militum animis et inclinata in posterum spe Z an vero imperator noster occidisset illum temerarium iuvenem et sceleratum teratne tanti, ut publice commissum parricidium videretur Z non iram numinum, non sterilitatem , morboS-que, et alia , quibus magna scelera expiari solent, timeremus t ab hoc orni ne commisisset aciem y
Et pietati Ex P elatis a. I nlin. Gla itaιον uni simile Potest ex Poni, postulatis duos , qui gladiatorum similes sint et pugnent; sed an non,
Par gladiatorum simulemus Postulatis, id est reseramus, ex Primamus, repraesentemus, ut Ovidius III Not., Simula erat artem Ingenio natum auo. Et Marii l. II, 3b: Quum sint crura tibi, simulent quae comtia nae. ScuvLT. Par simile est aequale viribus, ut solebant componi paria.
Seeleratus Pium Ovid. Ep.VI, 337 rQuid refert Melerata nam si Diseit 'Ab hoe omine Francius legebat. αα
310쪽
. LEGATUM INTER LIBERTOS.I'estamento quidam instituit heredem amicum, et Petite ah eo , ut ex duobus liberiis , quos relinquebat, utri Mollet , decem millia darest. I nus ex libertis Petit, iudicio contendit ; Dictus est : Petit alter.
Quae mihi iura, quam vetera cum Patrono eorum fuerint, non est dicendum : heres sum. Quantopere his post libertatem satisfecerim, videlicet hac contumelia, qua mecum consistunt, aeque manifestum: neuter apud illum meruit, ut decem millia acciperet: quare ergo hoc testamento cavit, ut darem hanc summam , uiri vellem' non poterat aliter emcere, ut mihi isti obs querentur : excogitavit ergo optimus omnium amicorum, quomodo isti, tanquam patrono, mihi obsequerentur; quum alioqui praedivinaret hoc, quod accidit, nullam apud istos lare amicitiae summae, nullam nostrae coniunctionis reverentiam : ratio ergo testamenti talis est. Ne ius quidem dubium erat, eliam antequam veniret in dubium. Petis a me decem millia ex testa
mento patroni tui: interrogo, an dari iusserit tibi Zquantaelibet sis impudentiae , non mentieris. Quare ne illa quidem tibi actio, quae invidiam facere solet Iega-
nio in diab n. Ovid. Epist. XVI, 138: In dubium Veneris palmas Mura fuit; ubi vide quae notamu . ET M.