M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 623페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

91쪽

supplicium miseri Iuunt: an vos in hoc demum creditis paternam animadversionem , si esuriant, si inopia omnium deficiant atque tabescant Z illud parum est, notari infamia Z illud parum est, exsulem esse domus suae , larium suorum 8 nunc vos putatis esse felicem quemquam horum , aut hilarem y experiatur aliquis :et revocet. Et haec quidem , iudices, duris atque asperis patribus , illa molliora. Speravi, inquit adolescens, aliquam impetus vestri poenitentiam: credidi futurum, ut aliquando succurrerent initia infantiae, blandimenta pueritiae : reservavi filios iudiciis vestris : et si quando igno.eretis , in integro habui. Vos aestimatis causas , propter quas expulistis; sic crederetis, salis poenarum dederunt: ego illud praesto . illud promitto, nihil postea turpiter fecerunt. Ne tamen nimium iactare atque imputare videatur , illum quoque misericordiae suae ordinem confitebitur. Vnus, inquit, fuit primo, qui sollicitaret hanc nimiam liberalitatem, aequalis alioqui, et in studiis comes , et in Iusibus: hic fecit exemplum ;ausus est rogare proximus ; nec adhuc illud onerosum patrimonio videbatur. Inde iactus est ordo : etiam le-

Mum est . eastilem.

Illia partim est. exsulem Sopho-eles in Oedippo, Tis visu τενόντων Oμμαθ' AEROD. Et resecteri Et deest Aerod. Illa molliora) Illa molliaribus. Scuv . Lua meliora, Aerod. Vos aestimatis causas Videtvr leg.

aesumata causas, et postea, ouer sum Patrimonio Mid. PITH. Patrimonium , alii, νos sa existimaretis. et mox sis erederetis , Aerodius. --stimatis musis , Ohr. et mox, si e e-κerocis, ut et editiones aliae; si exeditis Sehuli ingiuis volebat, ut iterum

sub finem. Franeius, ais credetis s. p. dedisse.

Rogare Proximus Franeius vole-hat, proximum . ita Aerod. Patrimonis Patrimonium. Nam. Aerod.

92쪽

gem mihi videor dixisse misericordia et cui negarem romnes idem rogabant, omnes idem excusabant, omnes idem pollicebantur. Ego vero , inquit, quamdiu suerit hoc patrimonium, sic ero, sic utar; et si defecerint omnia, non tamen pauperem me putabo, neque egentem: sed pro illis palernis possessionibus, hos ostendam cives ; pro illo foenore, hunc populum. Et quae tanta patribus ira, quae tanta infelicitas nostrae civitatis, quod reipublicae fatum, ut istud diutius aut pluribus necesse sit 8 et ne vobis multum videar imputare, non sunt isti onerosi facultatibus meis , non quos ampla , quia sic a parentibus meis constituta est, fortuna graves sentiat; quia vivimus parce. Quantulum est enim quod accipiunt ῖ quantulum est quod exigunt ' vos fortasse plus Consumpseritis, patres, qui studia fovistis, qui ad hanc aetatem usque vixistis: mihi servare cives satis est. Aonihilominus quod in istos impendo, si creditis, ipse frugalius vivo: quidquid in hos consertur atque congeritur, de meo est; detrahitur adolescentiae voluptatibus, detrahitur concessis: alioqiii quamdiψ in his annis sumus cupiditatum, duo simul assequor; quod et liberalius et frugalius vivo.

nes idem axe abant Non mmnes primum induxerat abdieatos alere: sed tibi semel ab uno rogatus est,etii negare non potuit: dum multo in ram aliorum parem intellexit esse vicem et eonditionem, quum saelum excusantium quod abditati essent: tum omnem operam hule diviti adolescenti pollicitantium, eoepit passim atalica tos alete. AERon. Qui non habet, omnes idem rogabant.

Aer . Autntiribus Aua pluribus obare. Francius volebat. Meesse an esse ait defenda-- re Aerod. Constituta est in Eleganter. benelandata, firmata. ut nou sacile e er- ar omnibus bonis; ita Cicer. I ad sam.. s. Constitutum patrimonium dixit; vid. ad vellet. II, 1M. Buis. Viaistis Vexistis , edit. Paraei Pith.; re existis coniiciebat Clar. Sehultinous, ut supra, in adinven

Alioqtu Iloqua quamdiu in his

93쪽

M. FAB. QVINTILIAM

CCLXI.

AEuvATIO PATRIMONIORUM. In qua ciuitate frequenter tyranni erant, fert quidam imgem , ut Patrimonia aequCntur.

SERMO

Haec quoque aliquoties tractata controversia est, et per summas digeri potest.

DECLAMATIO

Primum incusamus legem non satis significanter scriptam , et multa obscura in se habentem: nam hoc non satis distinxit, utrumne patrimonia nunc demum aequari oporteat, an quoties aliquod eminebit; an si vere remedium id solum pro republica est, perpetuum esse debeat: et ideo lex repudianda, quia hoc non satis dispexit. Si haec *is est legis istius, ut sit de aequalitate patrimoniorum; idem census omnibus detur; omnes paene dies, omnia tempora necesse erit in hac partiti ne consumi, si quis frugalius vixerit, si quis luxuriosius vixerit. Est praeterea contra leges omnes scripta haec lex: quippe nullum ius non ita compositum est, ut suum quisque habeat, et alieno abstineat. Sed ne se

Si quis fugatis Miseria Forter ut

quis gallus evieris, ut quis α--riosius Miserit. GEONov. Si quis fia- Lus , vel hugatis Miserit, si Misluxuriositis rixerit. ScioLT. et ita Ohreelit. galia et luxuriosius, Aerod. et Leid. Immitis) Nulli mintis .

94쪽

vam quidem potest: qi id enim futurum est' praetereo illud, quod alioqui negotiabuntur, aliqui acquirent, aliqui frugaliter vivent i quae ratio relinquendae hereditatis eriti quae ratio testamentorum' quum is, qui

creverit hereditatem, continuo non plus sit habiturus, quam ceteri, et divisurus com his, qui non eundem honorem supremis desuncti tabulis habuerunt 8 II is aditeiamus, quod etiam inutilis est, duabus praeterea causis: nam et frugalitatem eorum, qui servaturi sunt, imminuet, et luxuriae eorum, qui consumpturi sunt, prospiciet: cur enim quisquam servet, tam perditurus aliena luxuria, quam sua' cur enim non quisquam abutatur' Haec de ipsa lege dixisse satis erat, remota temporum aestimatione: nunc videamus quid sit, propter quod ponatur. Frequentes tyranni sunt: primum, quam ini' quum est, ideo quod aliquos improbos habeas, ex ii patrimoniis paternis atque avitis eos etiam, quos bonos esse cives constabit 8 nam si tyran idem timemus, trat aliquanto aequius in personas eorum, qui possent reipubl. esse suspecti, dirigi actiones, quam poenam esse

publicam, metus, ut dicitis, publici. Adiice, quod ne Praecipua quidem causa est affectandae lyrannidis, magnitudo facultatum. Quin ex diverso facilius aliquando occupaverint tyrannidem hi, quorum fracta ratio, quo-

saepe in iure Romano v. leg. III. f. 3, T. de legat. praest. leg. V, S. 6 eod. et alibi; hine saepe in antiquis titulis, quos testamento meo honoraνi ,

Fracta ratio in Horati II Sat. . 3,

95쪽

rum clauda fortuna, et qui stare republica salva non possunt. Deinde adeo noli inhibetis ista re lyrannidem, ut si qui in civitate nostra dementes sulit, etiam Causam habituri sint assectandae tyrannidis: nam si quis tyrannidem occupat, ut aliena bona possideat, quanto facilius ad tyrannidem perient et, ut sua vindicet, Sua

recipiat i .

CCLXII.

MARITUS VIRGINIS RAPTOR. DIVsTI REPUDII sIT Acrro. Qui habebat uxorem, rapuit virginem et nutias rvta Utauit: illa re udiaNit uxorem:

agit illa iniusti repudii.

ex iniusti repudii maxime necessaria ad continenda matrimonia, et his praecipue moribus, quibus finem tantum necessitas fecit, super Omnes leges tuenda est. Repudiatam ab hoo uxorem esse manifestum est: reli-

18 : Postquam omnis res mea fracta est. Conrurbatae rationes etiam dicuntur, vid. ad Petron. e. 33.

Qui habebat uxorem besae

Lex iniusti Quintil. lib. VII Institui. orsi., cap. 5: Si Leiores alae earilliati H iniusti remini, sub vi lege, contrin erataei IIudm omiurn halent , quod a parta aeeusantis δε- fusio est, et defendentis, ac satio et . Illic omnes sere loei, qui in scholistraetari solent, summatim reseruntur. Neenon ibi Fabius explieat, quibussori aelion thos et formulis respondpat. Iniusti repudii aut malae tractationis, rei uxoriae actio es quum quaeritur. utrius culpa divortium factum sit. Ceterum de divortiis, causis divortiorum , et Poenis culpa divertentium. pleni sunt libri et oratorum et iurisconsultorum: inter quos vide Vlpian. in Fragmentis tit. de dotibus. Axa. Noe sitas NMessitatis, Mam. Λorod.

96쪽

DECLAM. CCLXII

quum est, ut aliquid repudiatae obiiciat: ita demum enim potest esse iustu in repudium, si meruit id, quae repudiatur. Ne ipse quidem tam impudens est, quamquam noli desit audacia, ut crimen ullum fingat in uxorem: necessitate defenditur. Poteram dicere, aliud esse iustum: nam lex iniusti repudii spectat utramque perso-Dam : nec satis est id modo intueri, quid maritus sace

re debuerit; verum id quoque intuendum est, quid pati

debuerit uxor: quare licet tu necessario repudiaveris, haec iniuste repudiata est: haec dicerem, si non tua culpa accidisset, ut repudiares. Sed miror, si in hac civitate diligentissima iuris, ulla lex contra alteram Scripta est; aut hoc prudentissimi constitutores iuris non Viderunt. Quomodo necesse est, quod iustum non eratῖ rapta, inquit, nuptias meas optaverat: non est hoc tale, quale si diceres, tyrannus coegit; quale si diceres, aliquis, cui potestatem dederat respublica, hoc iussit; senatus , aut populus pertinere id ad rempublicam existimavit: ut rapta repudiare coegerit, ut cogi posses, tu fecisti. Et ipsum hoc repudii tempus male computas : tunc repudiatam tu credis uxorem, quum res suas sibi habere iussa est y quum egredi de domo' uxorem tunc repudiasti, quum egisti, ut raptae adversus

myrtidens Puderis, meliores oditiones. Miror . si in hae) Elegans forma lo-q uendi. qua negamns, non Putamus seri posse. Calpur. Flae. decl. 4: Mirabar si quis tantum sceleris au aeret. Curt. VIII, 7: Miraria si liberi hominis superbiam tuam ferre non possumus; de alia formula. mirabar quid. vide ad Petron. cap. 69; mirari autem esse uon satis eredere , oste dit Gronov. ad Liv. XXVI, 22. pri

Debtierit uxor Franeius volebat,

meruerit.

Sibi habere iussa Sibi haberi insaest, Imrg. Aerod. Egredi de domo Egredi domo,

97쪽

M. FΛB. QVINTILIAM.

te liceret, quantuin adversus caelibem licet. BAPTA RAPTORIS MORTEM, VEL NUPTIAS OPTET : hanc potesta

tem adversus te vitiata habuit. Ecquid intelligis iam noti esse uxorem, quae non obstatῖ Ego te adeo non puto defendi hoc genere patrocinii posse: ut quocumque alio modo dimisisses uxorem, meliorem tum causam fuisses habiturus. Egregia hercule defensiol dico, repudiasti uxorem pudicam, obsequentem, fidelem; respondes mihi, sed rapui; sed alienam domum expugnavi. Pessimus maritus videreris, si amorem in aliquam meretricem deflexisses; si ancillarum cupiditas a geniali toro avocaret. Iam tum non eras maritus, quum animus tuus spectabat vacantes; et hoc si tantum libidine et cupiditate secisses, repudiatae tamen causa ad te rediret. Quid si ne credibile quidem est, nisi eo pacto factum hoc esse, ut tibi raptori ignoscereturi acivero tu in tantum periculum venisses, ut raperes maritus , ut crimini tuo sanc quoque adiiceres invidiam tNisi succurritis, iudices, inventum est, iam quomodo uxores optimas repudiare liceat. Prospicienda tantum

Quantum ac Mersus caedibem ἐιeet Tantuin adversus te inuritiain, I tau tiam adversus eoelibem , et eum qui uoudum uxorem duxerit, licet: nemPetit vel mortem , vel nuptias optaret. A OD.

Et quid intellisis iam non esse uxorem Quasi dieat, non sola optio sus- seit , ut statim veluti ipso iure, uxor raptoris esse incipiat: sed et irre iu-rmido et decreto magi,tratus opus est. Petres igitur uxorem aliam repudiasse, culpa est mariti, et ideo iniusti repudii agi potest: altera lectio et restitutio nostra, nec coniectura caret: uam cui uxor est domi, huius potius mors quaru utipliae optari Possunt: sic ut eleelioni raptae praescribi pos

se . Si non uxorem habeo. AEROD. Tiam non esse uxorem Pae Ob tet. ScuvLT. Humid intelligia non in erim non Posse uxorem, cin alia obstat , vel quae nGn obstat. Narg. Aerod. ipso uxorem, Praniam latae, tu textu. Dimisisses Dimisisse, Marg. Λerod. meantes cantes, Aerod. male, vide ad decl. 15,2. Res udiatae lamen causa) Lege: --ptuiti lamen eatisa ad te redires. GRON. Repudiationis. ScHULT.

Quid si na Quid ' fune eredibilo, quid est, Aerod.

98쪽

DECLAM. CCLXII

virgo est, rapienda est: ceterum defendemus istud, quod nullo genere licet sacere, licet specie necessitatis. Praeter haec , illud quoque, iudices, intueri oportebit, quo

maximorum istius criminum , aliqua tamen vindicta contineat: per se indignum erat, raptorem impune se cisse: indignum erat, iniuste repudiatam esse uxorem; utrique crimini una poena erit, levis quidem. Et sane habeat hoc lucrum magna nequitia, quod non sere pu

niri pro meritis potest: ab illa quidem rapta vindicabit

nos ipse.

Laeet vetae Liaet non habet Aerodius. Quoque, iud es, inluere Quoque quod intueri. Aer . . Quo maximorum istius erimimm Superiores Sed scribendum: quo max. istis Crim vim aliqua tamen Mindicta eontingat. Paullo ante insinuaverat iudicibus inter raptam et raptorem clandestiuum pactum inter cessisse, hic raperet, illa nuptias optaret. Itaque nune sic loquitur. ut utriusque eulpam puniri velit. Gaos.

o maximorum istiusmodi cri reos. Senu T. Istum Aerod. an non, m xi

i, iri eum oporteret, et quia uuam rapuit, et quia alteram culpa suari rudiat . quae duo erimina, suam Poenam habent legitimam et separatam. Nune minus odiosa sit haec agentis mulieris actio, quo utriusque eriminis poena erit unica, et ea quidem levior, quia pecuniaria, quam mariti iniuste divertentes, uxoribus Prae stant. De hae poena Plutare. in Romulo. Iustinian. in I. consensu, et I. ult. C. de repud. Apud Athenienses dotis etiam usuras Praestabat inaritus, et quaedam frumenti annua , Dei sthenes κατα νεαιρας. ΛEROD. Francius legebat. et laseis quidem. Vltim syllaba rit, in eril absorpserat ei. Ab illa quidem rapta Min ανδε nos ima Seribe, ad illa quidem rama Mindiuabit nos ψω. Abitia, puta, nequitia, me vindicabit ipsa rapta . si

nempe inane votum secisse iudicetur, et amissa virginitate marito careat. GRoxov. Si postea cum ea aget, ut nunc eum sua seeit ; visi vos exempla in eum edatis. Scuvis. Ab ea quidem , Aerod.

99쪽

3I. FAB. QVINTILIAM

CCLXIII.

IGNOMIMOSUS CONTRA TRES ROGATIONES. QUI TRIBUS ROGATIONIBUI CONTRADIXERIT , NEC TENUERIT , IGNOMINIOSUS SIT. Duabus quidam rogationibus contradixit ; non tenuit: tertia rogatio ferebatur , qua ignominia remittebatur notatis r contradixit et huic 3 non tenuit: dieitur ignominiosus.

OH TRIBUS ROGATIONIBVs CONTRADIxΕRIT, NEC TENVERIT, IGNOMINIOSUS SIT. Lex manifesta fortasse supervacuum ista dicere, . verumtamen permittit lex et hoc

dicere in iusta. Quis maiore ignomisia dignus est, quam homo inquietus, qui publicis utilitatibus ter obstiteriti qui ne metu quidem ignominiae ad silentium compelli, saltem tertio potuerit' ergo de lege dubitari nihil potest. Videamus, an hic in legem inciderit: tribus rogationibus contra dixit: num sallimur numero' num aliquid adversus istum mentimur y non, ut Opinor, ipsum saltem dicere ausurum : his iam contradixerat; bis non tenuerat: proxime dixerat: nosi tenuisse eum scimus. Ergo si lex ignominiosum vult esse eum, qui ter con-

I Ep., 36, 43 ; tenere, pro locum tenere. Gron. ad Liv. XXIV. 3; et XXVII. x7. 2vRH. Quae ignominis Per quam, Aer. Otis Notis, Marg. Aerod. I x manifesta Serihe, manifesta

Cetera recte se habent. GRO OV. Ista diaere Nelius, iusta dicere.

100쪽

tradixerit, nec tenuerit; quomodo ignominiosus inveniri profecto non poterit' non negat se in hanc legem incidisse; sed eadem rogatione, cui contradixit, solutum esse contendit: placuisse enim publice, ut omnibus ignominiosis nota remitteretur. Non miror istum tam frequenter contradicere: vim legum parum perspicit: quo pertineant rogationes, aut dissimulat, aut ignorat. Ferri Prosecto rogatio, quoties poena aliqua remittitur, non potest, nisi de liis, qui poena iam tenentur: id vel cogitatione eius, qui tulit rogationem, vel aestimatione populi, vel ipsa rei natura perspiciamus. Is, qui ferebat rogationem, num aliquid cogitare de eo potuit, qui

non erat ignominiosus ' non, ut opinor: neque enim hic iam ter contradixerat rogationi: nec an tertio contradicturus esset, divinare poterat: ergo qui serebat rogationem, nihil de eo cogitavit. Populus, quum in consilium mitteretur, et miseratione hominum moveretur,

de his cogitavit, qui ignominiosi iam erant: sortasse

motus est numero, fortasse motus est personis, sortasse motus est causis. Hic neque in numero esse poterat; nondum enim ignominioSis accesserat; neque causa miserabilis, qui ne damnatus quidem esset: neque persona: ergo nec qui serebat rogationem, nec qui accipiebat, de hoc cogitaverunt: nunc apsam rei naturam intuea

mur. Quid remitti potest, nisi quod creditur Z haec r

Nee tentierit Nec tenuerit, et hic contradixit ter, noe tenuit, Aerod. Quomodo ignominiosus homo non sit ignominiosus , inMeniri P. n. P. Aerod. Solutum esse SOlurum se esse. ScuvLT. Parum pervicit Partim re aspicit . Aerod. Aestimatione Poetili Existimatione. Sci VLT.

D nare in Forte . diseinari. GRON. Neque persona Hie tale quid de sidero, Quia humilis et abiecti f. ntilliusque in Repub. auetoritatis, qui quum iam duabus rogationi hus contradixisset, nunquam obtinuit. Ara. Aeeipiebas Acristiebant, Aerod. Quid remitti νotest. nisi quod diti. Num quid tendituri aut intenditur'GEONov. Disi quod eredi-

VI G

SEARCH

MENU NAVIGATION