장음표시 사용
31쪽
incidisse novimus, si dolor subito eo usque remittat, ut aeger semet ex toto convaluisse credat, si sudores frigidi cum horrore accedant, si pulsus arteriarum frequentes maneant, et magis
t; in mi exiles et debiles evadant. Hoc in statu syncope
i accedit, et non raro aegrotum insperato rapit. Gangraena quamlibet partem externam modo sequente invadit et Partes e splendido-rubris lividae vel subnigrae fiunt, et motum et sensilitatem perdunt, cuticula eodem tempore in vesiculas ichore tenui repletas elevata. Gangraena pergente, pars ex toto nigra et flaccida evadit, it is calorem et firmitatem amittit, et OdorEm cadaverosum emittit. Cum huc usque processit morbus, sphacelus appellatur. Aliae gangraenae species ab auctoribus memoratae sunt, quales sunt albida et sicca, et ea quoque cujus meminit illustris Poti. Cum vero nullae harum ab inflammatione oriantur, non opus est ut eas hoc in loco considerem. Igitur quartum inflamma tionis finem, cujus nonnulli auctores mentionem injecerunt, referre pergam. . De schirro.-Certas indurationes post inflammationem nonnunquam reperiri, Nequaquam negandum. Cum hae vero partes glandulares et parenchymatosas potissimum teneant, in qui
32쪽
bus, ob shatum et texturam, motus sanguinis admodum tardus est, et forsitan stagnationem in cidere facile patitur, non mihi persuasum est, schirrum ab inflammatione, ut caula primaria, oriri. Animus mihi magis inclinat, ut credam, . ante subesse, et, inflammatione accedente, augeri et in speciem forsitan abscessus singularem con
verti posse. Nihil amplius igitur super eo ad
Memorandi supersunt etianinum alii inflammationis fines, ad quos nisi nuperrime animum parum attenderunt auctores. Horum autem
primus est, cum inflammatio prope quamlibet partem laxae cellulosae texturae est, aliquantum sanguinis ibi, vel per rupturam vel per anastomosin, effundi potest. Hic forsitan sinis pneumoniae frequentissimus funestus est ; namque sanguis in textura pulmonis laxa cellulosa stagnans circuitum sanguinis impediet, et igitur si focationem faciet. Alia via, qua inflammatio finiri consuevit, subsequitur. Cum prope superficiena corpoream fedet, aliquantum seri subter cuticulam effunditUr, qUam in vesiculas elevat, et ea effusione tensio spasmusque vasorum, ut in erysipelate incidit, tolluntUr. Inflammatio
33쪽
Inflammatio denique per exudationem in quod-
-- libet cavum finiri potest, ubi sub forma concretionis in superficie viscerum, qURE CAVUm Comiti prehendit, viscidae, vel humoris serosi in cavum effusi, semet ostendit. Posterius incidere probat hydrothorax pneumoniam excipienS.
Hae autem, me judice, in praedis ponentes, aut seminia, et excitantes apte dividi ponunt. Seminia sunt temperamentum sanguineum et corporis picnitudo. Illud adesse testantur, conditio corporis plenior, et textura praeter consuetudinem delicata ;cutis mollis, tenuis, et laevis, venae amplae. Qui hoc temperamento sunt praediti, ii majorem quoque sensilitatem et irritabilitatem, pulsus arateriarum celeriores, motumque sanguinis liberiorem, quam quae in aliis temperamentis reperiuntur, habent. Igitur in primis plenitudini, haemorrhagiis, febribus, et affectibus inflammatoriis, patent. Namque intellectu facile est, quodlibet irritans mortalibus hujuscemodi ad
34쪽
motum effectus violentos editurum esse, et hola quoque in alias systematis partes, quod sensili tas major. quod Venae ampliores, et igitur plus contractilitatis habent, brevi diffusum iri. Quomodo plenitudo corporea proclivitatem ad inflammationem possit dare, manifestissimum Tensionem fibris muscularibus augendo, et plui igitur potestatis contractilis illis conciliando, fundamenta distributioni sanguinis inaequali et congestionibus inuntatis plane jacit. Causae excitantes sunt, stimulantia cuilibet
corporis parti applicata, violentia externa, extranea in qualibet corporis parte inhaerentia, frigus, impetus sanguinis adauctus partem singularem versus factus. Haec Cullenus celeberrimus ordine modo posito enumeravit, et pro causis inflammationis remotis habuit. Quan-qUam Vero, Ut caUsas remotas, nullo seminio substante, agere posse; potentius tamen, si proclivitas ad morbum detur, actura esse opinor. Primae eorum classi annumeranda est tota stimulantium externorum tribus, et calor quoqUe, qui ad certum gradum usque adauctus inflammationem evidenter movet. Quotus tamen hujusce caloris gradus sit, pro certo nequit affirmari. Plerique calorem gradui thermometri Faren
35쪽
Farenti eitcani centesimo duodecimo parem tempus ferre post uni, et calor corporis in morbis, qUod omnes norunt, eundem gradum Propemod Em adaequavit. Hoc vero compertum habetur, gradum caloris centesimo et vicesimo ejusdem thermo metri aequalem inflammationem semper esse facturam. Huic classi quoque accenseri potest: acrimonia interne generata et incertis partibus deposita, erysipelas et alia CXanthemata in GVCnS.Classis altera vulnera, contusiones, et similia comprehendit. Haec solida stimulant, et actionem vasorum adauctam faciunt, et cursum sanguinis inusitatum partem affectam VerlUS FIO- gignUlat. Cum ea, quae sub tertia causarum excitantium elaste comprohenduntur, formam Achiminatam habent, vel acrimonia chemica praedita sunt, irritationem et ejus sequelas celeriter in OVEnt. Si vero' nec hoc nec illud incidat, pondere tantum et mole, vel partes quibus super imponuntur comprimendo, inflammationem excitat C Valent. Et quo inflammatio exsuscitet aer, semper necessaritim est, Ut partes circumdatae non parum irritabilitatis habeant; namque alioquin diutissme ita corpore manebunt, nihil irritationis
36쪽
moventia, ut e globulis plumbeis, quae in corpore longum per tempus inhaeserunt, et nullam in ammationem fecerunt, discere licet. Illia stris Sisietentus duos casus refert ubi corpus peccans per complures hebdomadas mansit. In quarta classe collocatur frigUs, cujus po-ssisti testates sunt astringentes, stamulantes, et sedan
tes. Ad quotum vero gradum singuli ex hisce essectibus incipiant, nondum satis accurate et certo fuit statutum. Hoc tam En compertum habemus, frigus, quod ad inflammationem exclutandam sussicit, omni in exemplo eo esse minus, quod gangraenam vel stagnationem humorum in vasis universam facit, et apud Britannos corpori humano nunquam nocere, nisi infra gradum thermometri Farentieiteant sexagesimum secundum descenderit, et etiam, rebus ita se habentibus, intense, in tempus diuturnum, et magnae corporis parti admoveri oportere. Alioquin enim vis caloris procreatriX, corporum animalium propria, effectibus ejus obsisteret. Igitur, cum frigus hoc modo graduque corpori applicatur, vasa constringit Ct stimulat, et potentius hoc praestat, si pars corporis, Cui admoveatur, ante fuit calefacta, et vasa igitur humoribus distensa, qui nunc partem affectam versus quantitate
37쪽
tate insolita feruntur, unde vasa distenduntur, dolor movetur, et actio virium naturae medicatricium, ut supra fuit comprehensum, excitatUr. Quo jure impetus humorum adauctus partem singularem versus factus, pro causa inflammationis remota debeat haberi, e supra comprehensis facile intelligetur.
Qualis morbi eventus sit sperandus, optime indicabunt causae inflammationis excitantes, sedes morbi interna vel externa, habitus aegroti CorporeUS, proclivitas denique morbi ad finesimus minusve periculosos. I. Quantum caUsas eXcitantes spectat, per se latis manifestum est, effectus causis eos edentibus,ro rata ratione responsuros. Si igitur actio va-lsorum et sanguinis velocitas multum adaugeantur, v:X ulla spes fovenda, inflammationem inde
ortam resolutione sinitum iri ; absorptio enim ion rite perget, et serum integrum effundetur. Quo in exemplo nihil aliud, quam suppuratio,
expectandum. Rursus, si actio systematis sanguiferi
38쪽
guiferi motusque humorum eo usque, Ut tonum partis injuria assecerint, intendantur, et praYs Vr-tim si quantitas crassamenti sanguinis eodem tem- .pore os undatur, non est cur speremus suppurationem incidere posse ; cuin nec actio systematis nec humoris effusi natura, 'ad hocce consilium
I. Tventus morbi magnopere pendebit a majore vel minore partis laborantis sensiilitate, et a magnitudine inflammationis et profunditate; pro his etenim signa majus minusve graVia ori cntur ; a partibus externis vel internis correp
tis, quartim posteriores plus lenii litatis plerum
que habent; et denique a curtu sanguinIS LIMon e c(re vel minore, cerebrum, pulmones, vel alia sum mi momenti viscera versus facto. . Cum vix duo homines temperamenti omnino ejusdem sint, prognosis pro habitu corporeo diverso erit diversa. Ita in iis, in quibus diathesis phlagistica dominatur, quique duro labore sunt assuefacti, signa sere semper concitatiissima erunt, et, contra, in debilibus operique in- siletis curatio plerumque facilis esse reperietur. Denique, quantum ad terminationes attinet, gradus periculi a singulis carum oriens variat, ut rite consideratae evidenter ostendent.
39쪽
eventu facere semper Val EbimUS. .
Ad partem argumenti principem, curationem morbi nempe, nunc ventum est. Non alienum esse videtur hoc in loco notare, inter auctores, utcunque de morbi theoriis inter sese dissense runt, de ratione medendi plet Umque magna ex parte convenisse. Quoniam fines morbi diversi sunt, consilia quoque medendi diversa necessaria evadunt. Cum vero resolutio ante omnes reliquos sit exoptanda, cUmque proclivitas morbi ad quemlibet alium, sub initium saltem, non manifesta sit, consilia generalia, huic accommodata, memoranda primum curabimus. I. Causas remota S, cum evidentes sunt et agere pergunt, tollCre. a. Diathesin phlogisticam, vel systema universum vel partes s gulare8 assicientem, removerC.
40쪽
s. Spasmum partis singularis, per remedia, systemati universo partive ipsi admota, depellere. Consilio primo respondebit, ad irritamenta singularia, quae adsunt morbUmque mOVEnt, Z- ninnum attendere. Ita Omnia acria tollenda, vel, si hoc fieri nequit, actio eorum demulcentibus et corrigentibus specificis praecavenda. Extra nea in corpore inhaerentia extrahenda, ubi fa icile factu est, et ubi hoc conari non plus doloris, inflammationis, et periculi, quam eadem in parte manere permittere secum adduceret. Omnis partis compressio et nimia distensio aufere da. Consilio alteri respondent, 1. Negimen iantiphlogi licum.-Si hoc rite adhiberetur, usum aliorUm remediorum minus II cessarium, vel efficaciam eorum certiorem eff-ceret. Cum enim nihil phlogisticam diathesim magis, quam irritatio, augeat, ita, haec sublata, ad illam removendam non parum conferat necesse est. Hoc regimen aUtetm in aegroto re- rigerando consistit; quoniam calor, sive ab interne sumptis, vel ab acclamulatione caloris ex terni oriatur, systema nerVOsum magnopere itimulat. Quinetiam omnia irritamenta, in sensus internos vel externos agentia, tollere conveniet, qualia sunt exercitatio corporis animive, sensus