Tractatus pathologicus

11쪽

LECTORI

D humani ingenii infirmitate

nimis severe videtur sensisse, dum Contra memoriae limites extenderet immodice , Empyricorum Secta, quae Artem sine arte constituens , Medicinam absque recta medendi methodo, sola eventuum enarratione, fare posse sibi persuaserat. Desides Methodicorum animosin observationi Naturae impares, quis non arguat i qui in re tanti momenti, summa tantum indicationum leves Carpebant, neCmorborum Classes attingere , sed delibasse genera credebant ad Artis

. . .

12쪽

Opera exequenda , lassicere. Quanto melius Dogmatici qui cognitis semel sanitatis effectibus, hominem quasi in medio vitiorum Cons titutum, indeque ad haec vel illa deflectentem, ita perpendunt, ut res agenda ad sanitatem instauran

dam, non ratione nuda , non Ven

tuum memoria sola, sed rationali experientia dirigatur. Hin nata firmis fundata principiislathologia illa generalis, quae ab evidentibus axiomatibus, ad universae Artis ambitum sensim progreditur, eo ordine, ut qui semel prima admiserit principia, vel abstrusiora negare non possit amplius, dum

hunc gradus laesionum, Un Causas, uia signa, ita ad sanitatem metitur , ut nulla possit dari in Corpore humano laesio, quae non fuerit praevisa atque animo studio-

13쪽

Se peracta Calumniari ver,si quis voluerit, qu bd possibilia tantum sectetur , ne tota pendeat in observatione aturae, quae vel maximδattenti Observatoris oculos debsaepe perstringit Meludit Meminerit is velim, incassumin abnormi consilli , rudes Minconcinnos

ad spectacula Naturae meditanda, animos objiciundos fore qui in ipso lucis iubare caecutirent; sed debita praeparatione ita fingendos

atque es rmandos antea fuisse ut possint quae videant, ad suum quodque genus, ita referre , ut aliquem fructum Carpere valeant ex ipsa meditabunda admiratione. Hinc insudare primum opus erit primis axiomatibus illis a quibus unquam recedere , ne ipsi quidem naturae Conceditur Punde speciosa pandana iv

14쪽

Ur rerum miracula , quae prius alta videbantur incautis mersa Caligine. Praeterea quidquid in a thologia a Naturae observatione non pendet, ab Arte prorsus alienum est. Simplex illa quidem nil inepte molitur, nil sibi praesumit

quod non omnium consensu Verum

sit. Sed a simplicissimis principiis

Artes maxime eruditae oriuntur , Sapientum scilicet, non unius ae Vi, non unius Gentis , sed diversorum per varia aetates , meditatione , natae, enutritae, stabilitae. Hinc sensim depromuntur artium divitiae , immortali filo connexae, quasi sponte defluunt. Ea olim methodus grandaevis Artium Inventoribus sola innotuit , hanc diserte priscae edicinae vindicavit Hippocrates, qui Principiis Artis evidentiam illam adstruxit, quam ne

15쪽

ino negare possit, a quibus alia pro- manant, quae dum pendent ex ipsis primorum axiomatum visceribus, ab ipsis suam mutuantur demonstrationem Geometria enim Cxemplum praebente, nullum est est axioma videns quod non millenis atque millenis veritatibus praebeat exordium, ex ejus sinu per profundam meditationem eruendis. Hinc se animorum obstetri-Cem profitebatur Socrates , quasi scilicet reconditas in mentis sinu divitias , in apertum promeret, ab evidentia exorsus , novosque foetus

in Scientiarum augmentum a mentis atrio educeret. Tantum accedit

honoris rebus de medio sumptis. Ne negamus tamen ab ea simplicitate descivisi multos,in quanquam ab Hippocrate monito , ne

16쪽

ab abstrusis atque reconditis principiis aliquid in Artem inferrent, indulsisse tamen imaginandi amori& hypothesibus Artem ornasse in qua agendi ratione videntur similes Pictori illi, qui clim Helenam for

ma atque elegantia ornare arte non

posset, divitiis saltem phaleratam fecerat. Sed unius Culpam in Artis dedecus refundere injustum foret; ut si quis Relligionis sacrosandi principia tentaret inde Convellere , quod illam multi superstitione anili dedecorant. Hac Arte vigetin vigebit in aeternum salutaris illamedicina , multorum

locupletata virorum Conatibu , nunquam refellenda,& quamquam a Curarum sordibus vacaret, per se geometricis veritatibus fulta, per se existens , ne amore Sectarum deturpanda, nec Arabum cavill

17쪽

tione temeranda. Ratiocinium simplex Circa res observatas basim

ipsi praebet, si quas a physiologia

Mechanicis atque Chymi Cis ornata principiis sibi sumit indicationes, fulciri ipsas demonstratione, qua ad evidentiam deducantur postulat. Tales ipsi certe multas aptavit Boerhaavius nunquam sine laude a

Medicis appellandus. Verum si aliquid minus probati ex hysiologia

irrepserit intus, nomina tantummo-db,in explanationes mutabuntur, nihilΑrti detractum erit, aliquid tantummodo Scientiae ambitios O Orn tui decedet. Sic si opernici systema exAstronomia tollatur, nihilominus tamen praeClara haec Scientia, suis ipsa vigebit opibus, alienae non indiga pulchritudinis.Stabunt scili-Cet in aeternum quae vigilando at

18쪽

que Circa Observationem meditando detexere praecepta , Flerus

aliique insignes de perpetua laude digni scientiae hujus mystae. Idem de Aledicina verum est , idem de omnibus aliis rationalibus

Artibus quae a rerum observationcipendent. Frustra opinionum Commenta delebit dies , nunquam aeterna axiomata valebit attingere se thologiae, quam jam a longo tempore inventam in Artis emolumem tum gloriabatur Hippocrates Han Cmethodum a Galeno auctam, ab Arabibus dialectiC Oneratam exornatam a Fernelio , Valesio , Rio-

Iano , Physicis fulcitam principiis aBoerhaavio, ordine insigni terspicuo , definitionibus Certis , divisionibus sibi ad amussim Corre lativis prosecutus est J. AsTRUClibello quem post acerba Viri cla-

19쪽

tissimi fata Philiatris offerimuS. Hunc Monspelii olim exposuerat. Publici juris factum , quamvis ipso inscio hunc sibi Typographia vindiCaverit, probaverat tamen, & vix mutatum Bibliopolae Commendaverat recudendum Fore scilicet, aiebat, doctissimo sed obscuro Boemhaaυii de eadem materie tractatui, Commentarium Tanti viri judicio Obsecundare aequum erat, paUCiStamen additis, aut mutatis. Pro diere tamen nuper Hierondimi Gaubii Fr Cartheu eri de eadem materie tractatus doctissimi qui cibos utiles, sed astantibus validiore , prae bent. Huic nostro ea laus remanebit,qubd caeteris brevior plura comprehendat,4 nulla obscuritate Phi

li atrorum animo moretur.

20쪽

INDEX RERUM

PARS PRIMA.

De Morbo , 3

SECTIO . De Natur Morbi, ibid.

CAP. I De naturiis ratione vitae, qCAp. II. De naturdis ratione sanitatis,9 CAP. III. De natura , ratione morbi,

SECTIO II De Morborum disserentiis

IlCAP. I. De eqsentialibus morborum disse rentiis, ibid.

ART. I. De morbis partium solidarum, Iss. I. De morbis partium similarium, siυ primigeniarum , I 6 g. II. De morbis partium organicarum , seu insetrumentariarum, I 8

ARΤ. II. De morbis partium liquidarum , 26s. I. De morbi chali, ibi L