Tractatus pathologicus

291쪽

TRACTAT. ATHOLOG. 26 adeps una cum intestinalibus humoribus in intestina confluit, faecibus commiscetur , ut in colliquativis diarrhoeis quae febribus hecticis synlexibus superVeniunt. Io Colore peccant, si faeces alvinae, quae X natura fulvum , ferrugineum, vel ad summum subflavum colorem habent, sanguineae , albicante , Cinereae, Croceae, seu admodum flavae, Virides , nigrae sint. Sanguineae sunt, ex admisto sanguine, ut in dysenteria , cujus causas supra eX- posuimus, ubi de vitiis Xcretorum in substantia. Albicantes emittuntur , si confusum chylum retineant, ut in passione coeliaca, cujus causas proXima supra quoque re censuimuS.Cinere sunt, a quia chyli partes

nonnullae pertinacius haerent, caeterisque confusae colorem exalbo cinereum cominmunicant, ut in passione caeliaca quia vappida fermenta digestiva, ut in brady-pepsia , sulphureas cibariorum partes satis atterere ac dividere non possunt, ut subflavum colorem adipiscantur , quem sulphurum attritu produci posse constat

292쪽

eXemplo laetis, quod athalium miscellflavescit c quia acida , quae Ciborum. aut digestionis ipsius vitio praedominantur, ut in indigestione acida , faecum sulphura coagulant, atque inde nassuetam albedinem impartiuntur , pari mechanis mo, quo flaVa sulphuris vulgaris tinctura allialibus facta affusione acidorum albescit d) quia deest bilis, quae innata flavedine seces intingat, ut in obstructione

scirrho, flectu quocumque graViorOhepatis e quia bilis pallida .pituitosa, ut in seros Constitutione sanguinis, faeces pauca inficit flavedine. Crocete sive intens savae dejeetiones egeruntur; a si valida, nimiaque sit digestiva fermentatio, qua ciborum sulphura minutius concidantur , ut in indigestione biliosa nidorosi siquidem aucta sulphurum carminatione flavedinem induci liquet, exemplo lactis supra laudato b si bilis multa, copiosa , in intestina confluat, ut in iracundia, alii que causis bilis secretionem sollicitantibus e si bilis ipsa intense ava fuerit, similique colore seces inficiat, ut in sal-so-acri sanguinis diathesi , aut in febribus

incandescentibus. φ

293쪽

TRA TAT PATHOLOG. 263 Virides Maeruginosa faece eXCernuntur, a quia olera viridis coloris comesta sunt, ut porra , spinachia , pulmentum pisorum viridium , c. quae si male digerantur, in viridescentia liquamina commutantur : b quia cibaria inventriculo, intestinis , vitio fermentationis digestivae aciditatem Contrahunt, vitriolicae sere congenerem : unde Viri dis Maeruginosus color faecibus conciliatur , ut manifeste arguit odor acidus,

quem egesta late spirant; e quia bilis

ipsa , quae ab hepat in duodenum confluit, viridis est , porracea, aeruginosa ex peculiari sanguinis dysseras , ideo' que colore simili faeces inficit. Denique nigrae fiunt, a eXsiccatione nimia, qua fere assantur, ut in adstriet alvo bhus chalybis nucis gallae , cupularum glandium pulVeratarum. quae fiscibus atrum colorem communicant c majore liquaminis hylacei, vel bilis aciditate, quae ex aeruginosis nigricantia fiunt, in atram bilem de

generant.

3'. Odore peccant, si faeces alvinae quae natura foetidum quidem, sed biliosum odorem spirant, acidum vitiosFre

294쪽

us Jori AN AsΤRUC doleant, vel foeteant intensius Acidum quidem vitios redolent , a ab usu

fructuum acidorum , malorum V. g. Ci- trinorum , aut fruetuum quorumcumque

horaeorum, praesertim si sint immatura; b usu alimentorum , quae leVi de cauSaacescant, lactis V. g. lacticiniorum, bellariorum , c. c imminuta fermentorum chylopoeorum energia , cujus Vitio cibaria , etiam euchyma, aciditatem

contrahunt, ut in indigestione acida. Foetent vero intensius, a si pure quod ab intestinis vel adjacentibus partibus ulceratis profluit, inficiantur bysi validiore fermentatione faecum salia,

sulphuraque ita alteranturin Concidantur , ut per aerem uberius sparsa , adstantium nares acrius inde feriant quod facili experimento confirmatus, siquidem ali alia quaevis, faecum egestarum , quibus Commiscentur, foetorem ut plurimum augent , ipsarum partes attenuando, ut volatiliores fiant Tertio peccant qualitate, nimirum aucta, Vel imminuta : augetur quidem I Q. si nimia praeces erit ingurgitatio , ut post pleniores epulas : a'. si cibaria mali concocta egerantur, sere integra, fae,

295쪽

TRACTAT PATHOL G. 26scum quantitatem augeant, ut inclienteria : 30 si chylus , a lactei venis Xclusus, Vel abreptus, faecibus retineatur. quarum copiam amplificet, ut in alvi fluxu quocumque es'. si humores in intestina uberius confluant, ut in febribus colli quativis. Imminuitur Vero , I p. in jejunio , 2'.

in excessu eVacuationum caeterarum quarumcumque , Urinae, V. g. sudoris, salivationis, c. quae humores ab intestinis retrahunt, cilio advocant; R. inconstipatione, qua discussis tenuioribus

partibus, faecum crassamentum tantum modo, adeoque paucum egeritur.

296쪽

De vitiis excretorum per rethram.

ΒΕΤΗRA sola urina excernitur , in qua duo consideranda sunt, nimirum fluidum ipsum, quod lotium constituit, Graecis chimosis dictum & contenta Varia, quae secum uidum illud abripit: quae singula, cum suis ac peculiaribus vitiis peccent, distinctis ac peculiaribus articulis examinare conveniens est. ARΤ. De itus urinae. O RINA , ut eXCreta caetera , tripliciter peccat , substantia, qualitates quanti

tate.

Prim quidem subsantia peccat si

quae urinae loco Xcernuntur sint toto genere ab urina aliena I'. ut sanguis, ab erosis, ruptis , discisiisve renum, ureterum, Vesicae, prostatarum, vesicularum seminalium Qurethrae vasis profluens:

297쪽

TRA ΤΑΤ. 'ATH L OG. 267 it in ictu sanguineo , quo purus, sin- Cerusque cruor mingitur ra'. ut pus ab abscessu, ulcereVe renum, Vesicae , pros tatarum , Vescularum seminalium , partiumve juxta adsitarum pro manans,quod pleno alveo rethra emittitur , donec abscessus exhaustus fuerit. Secundo peccat urina qualitate multiplici, nimirum ' calore : 2'. consistentia 40. colore: q* odore DI'. acredine. I Q. Calor si urinae, quae nullum deibent in naturali sensu caloris sensum evcitare , inter mingendum , calidiores persentiantur quod debetur a sanguinis fervor a quo abscedunt, ut in incandes centiis febrilibus i b inflammationi ve

sicae , Vel partium Vesicae adjacentium recti, V. g. Uteri, prostatarum 4essi, cularum seminalium in gonorrhoea virulenta; c nimio sanguinis in vesicam

confluxui, qui a Vicinis partibus , uter , V. g. in graViditate eXclusus, in vescam per collaterales ramos derivatur nimiumques servorem concluso lotio

Communicat.

q. Consistentia peccat; si urina, cui Certa competit consistentiae ratio , tenuior fiat, vel crassior, vel pinguis

298쪽

268 Ο ΗΑ N. AsΤRUc quasi oleacea : tenuior est, a ex potu nimio aquae, vel vini oligophori, unde phlegma uberius renibus subministratura b ab obstructione renum Mureterum a Calculosis concretionibus, quae

nihil crassi elabi sinunt, ut in doloris nephritici vehementia I c ex coagulatione sanguinis, qui ex constrictis sulphuribus phlegmaticas tantii partes Xprimit. Crassior contra fit, ae si laxior renum CompageS, non tantum urinosas

sed lymphaticas , fibrosasque plurimas sanguinis partes admiserit unde urinae lymphatica is pituitosae, id est, glaireuses b si sanguis pathematibus, se-bre , remediis ita agitetur distatuatur, ut attritae fibrosae lymphaticae partes cum urinosis promiscui secernantur unde urinae turbidae, urinis umentorum similes; c si urinae purulentas particulas a renum aut Vesica ulcere abradant, unde purulentaein crassae evadant.

Pinguis demum iteacea emittitur in summo motuin in magnis exercitiis , fuὸrente praesertim Syrio , unde supernatat crusta oleo sa, vel in summis colliquationibus , Cum ramenta adipis , adiposa rumque partium . sanguine aut lympha

299쪽

TRACTAT. 4 moL G. 269 circulantibus decerpta labrasa cum lotio commiscentur , quod crassius pinguiusque reddunt, amurcae haud ab. simile. 3'. Colore peccat urina si a citrino colore, quem in sanis prius erre solet quomodocumque deflectat, defectu vel

Defectu quidem, si a alba , tenuis pellucida instar aqua b alba, crassa limpida cic alba, opaca lactea a d spicea ualearis sit g Xcessu Ve-r, si e aurea , croceain saturate flava f rubra , flammea Vinosa, prassi se g viridis , caerulea , nigra ege

ratur.

Urina alba , tenuis , pellucidari ac Vere que est a potatione nimia aquae, aut vini ligophor o b coagulatione sanguinis limpidius serum Xprimentis: c renum aut ureterum in farctu quo tenuior tantum Urina percolatur , quae fusius supra explicata sunt, ubi de urina

tenui.

Alba, crassa, sed limpida est instar Cornu, quae glauca seu Charopa appellatur si mucosa pituita , seu brosa quaedam sanguinis portio urinoso fluido

II iij

300쪽

ita permixta sit, ut illaesa pelluciditate, ejusdem Consistentiam augeat an tum modo Dialis mictionis cauta supra recensitae sunt, ubi de crassi urina. Alba, opaca vere lac ea urina emittitur , a si chylosis guttulis una admiX- tisi: b si tartareis, aut calculos con-

Cretionibus innatantibus; c si lymphae aut pituitae soccis attritis, sed mathconfusis; d si puris guttulis dissolutis

commiXtis gravis sit. Sub spicea, pallida, talearis coloris observatur a si, quamquam Opi OS , parciore tamen, quam in allatis Casibus, phlegmatis copia diluatur; b si sulphurcae .salinae sanguinis partes , debili quidem, sed majori tamen activitate atterantur, dividantur, quam in praecedentibus casibus, unde liquet pallidam urinam, inter aqueamin Citrianam sive naturalem, quas mediam esse. Saturate flavescit, nimia biliosarum partium misceli, qualis est in inflammatione, schirro , obstructionibus jecinoris, aut usu medicaminum flavo colore tingentium, ut est rhaba barum , crocus orientalis, c. aut cum phlegmatis prinportio ad salinas sulphureasque urinae