장음표시 사용
21쪽
celeris antecellit iucunditetis in agendo, Qvarietatis miniis habebit vestra autem auctoritate, prudentia dignissimum est. Iudices, in audiendi diligentia, non minus religioni tribuere , qua Voluptati. it. In hac causa frumentaria cognoscenda haec vobis proponite Iudices , Vos de rebus fortunisque Siculorum omnium , de civium Romanorum, qui erant in Sicilia, bonis, de vectigalibus a majoribus traditis, de vita victuque populi Romani cognituros et quae si magna, atque adeo maxima vobis videntur quam Vari &xam copios dicantur, exspectare nolite. Ieminem vestriim praeterit, Iudices , nem utilitatem, opportunitatemque Provinciae Siciliae, quae ad commoda populi Romani adjuncta sit, consistere in re frumentaria maximes nam ceteris rebus ad-3uvamur ex illa provincia; hac vero alimur, ac sustinemur. Ea causa tripartita , Iudisces , erit in accusatione : primum enim de De mano, deinde de Empto dicemus humento, postrem de A imato. VI. Inter Siciliam ceterasque provirdicias, Iudices, in agrorum Veαigalium m-tione hoc interest, ub ceteris aut is apositum vectigal est certum , quod stipen Issiarium dicitur, ut Hispanis , o plerisque Poenorum , quasi victoriae praemium , ac poena belli aut censoria locatio convitiata
22쪽
est, ut Asiae lese Sempronia Sicilia e vitates sic in amicitiam fidemque recepimus, ut eodem jure essent, quo fuissent: eadem conditione populo Romano parerent, qua suis antea pamssem. 13. Perpaucae Siciliae civitates sint hella a maioribus nostris stibactae et quarum ager quum esset publicus populi Romani factus , tamen illis est redditus Dis ager aeensoribus foea solet. Foederata civitates duae sunt, quarum decumae venire non soleant, Mamertinain aurominitana quinque praeterea sine foedere immines civitates ac liberae, Centur ina, Halesina, Segestana, inliciensis, Panormitana: praeterea omnis ager Siciliae civitatum decumanus est itemque rue imperium po- uuli Romani ipserum Siculinim voltinate et inminis fuit. i4. Videte nunc niniorim sapientiam inii, quum Siciliam, tam opportunum sis aedium belli, atque pacis, ad rempublicam adiunxissent, tama cuta Siculos tueri, retinere volaemmi, ut non mod eorum agris vectigal novum nummi impoΠerent , is ne legem quidem venditionis decuma
rum , neque uendenda aut tempus , aut lacum eommutarent: ut certo tempore anni, ut Eidem in sicilia, denique ut lege Η-oni ea vemdetent. Voluerunt eos infitis ictus ipsos merem eorumque ani-
23쪽
rios , non modb lege nova, sed ne n mine auidem lem novo commoveri. s. Ita decumas lege Hierontea semper
vendendas censuerimi, ut m mcundior esset muneris ilis suinio, si ejus regis, qui Siculis caris us firit, non sollim imstituta , comminato imperio, vertam etiam Nomen maneret. Hoc rure ame Verrem praetorem Siculi semper usi sutura hic primus instituta omnium , eonsuetudinem a majoribus traditam, conditionem amis - , jus societatis , comvellere & cormn tare ausus est.
VII. Qua in re primtim illud reprehemdo,in accuso, cur in re tam veteri, tam usitata , quidquam novet feceris. Ingenio aliquid est cuius es s tot homines sapientissimos, clarissimos , qui viam provinetiam ante te tenuerunt, prudentia cons
Boque visisti Est tuum est ingenii, dii
entiaeque tumet do hoc tibi, me redo scio, te Romae, quum praetor esses, edicinio tuo possessiones hereditatum a liberis ad alienos, a primis heredibus ad secundos , a legibus ad libidinem tuam transtulisse : scio te edicta superiorum omnium correxisse, possessiones hereditatum non secundam eo , qui proferrent, sed secun-dlim eo , qui timent testamemum sactum, dedisse : easque res novas abs te Prolatas' inuemas , magno tib cpiaestui
24쪽
fuisse scio : eumdemque te memisi censa rias quoque leges in sartis tectis exigendis tollere , 6 commutare me is redimeret cuia res esset ne pupillo tutores, Propinquique consularent, qu miniis fortunis omnibus everteretur exiguam diem praefinire operi, qua ceteros es, negotio excluderes, ipse in tuo redemptore nullam Ce tam diem observares. 17. Quamobrem novam legem te in decumis statuisse non miror, hominem in edictis praetoriis, in censoriis legibus tam prudentem , tam exercitatum: non inquam ,
miror, te aliquid excogitasse sed quod tua sponte , injultu populi, sine senatus auctoritate jura provinciae Siciliae mutaris , id reprehendo, id accuso. 18 L. Octavio in C. Cottae consulibus senatus permisit, ut intra olei decumas,in frugum minutarum , quas ante te quaestores in Sicilia vendere consue sent , Romae venderent , legemque his rebus , quam ipsis videretur, dicerent. Quum locatio neret, publicani postularant , quasdam res ut ad legem adderent, ne e tamen a censoriis ceteris legibus recederent. Contra dixit is, qui casu tum Romae fuit, tuus ho*es, Verres , hospes inquam, familiaris tuus, Sthenius hic Thermitanus. Consules causam cognΟVerunt quum viros primarios atque amplis-
25쪽
rimos civitatis mulios in consiliis advo- eassent, de consilii sententia pronuntiariint, se lege Hieronicii vendituros. VIII. Itane verbi erudemissimi viri, shmma auctoritate praealti, quibus senatus legum dicendarum in locandis vectiga- libus omnem potestatem Permiserat , po pulusque Romanus idem iutarat, Siculo uno recusente, cum amplifieatione vectis νlium, nomen Hieronicae legis mutare noluerunt: tu homo ministi consilii, mulius auctoritatis, iniussu populi ac senates , tota Sisam recciante, cum maximo detris mento, atque adeo exitio V Fallum, tortat Hieronicam legem sustulisti. m. At quam legem corrigit Iudaces . atque adeo totam tollit aeutissim aediligentissimh seripiam cp- omnibus cintodiis subiectum aratorem decumano tradit, ut ne eis segetibus, neque in areis, neque in norreis , neque in amovendo, neque in asportando iamento, grano uno posset arator sine maxima poenr audare decumanum. Scruta lex ita viligenter est, ut eum scripsisse appareat, qui alia vecti salia non haberet: ita aeui. , ut Siculum: Ita severh, ut tyrannum: qu lege Siculis
tamen arare 'ediret: nam ita diligenter constituta sunt aura decumano, ut tameni ab invito aratore plus decuma non possis aulam.
26쪽
optimosque cives scitote hoc praetore traditos Iudices, atque addictos fuisse, n vis institutis Medictis, tota Hieronica lege 'uemadmodum antea dixi rejectavi repudiata. 23. Primam, edictum, Iudices , audite
praeclarum: QUANTUM decumanus dirisset aratorem sibi decuma dare oportere, tantum arator decumano dare cogeretur.
Quomodo λ quantum poposcerit AH nius, dato. Quid est hoc utriun praetoris institutum in socios , an in hostes violos insani edictum, atque imperium trian- nil Ego tantum dem, quantum ille P posceri poscet omne , quantum exar vero Quid omne Dimmo plus etiam , in-rit, si volet. Quid tum e Quid censes ut dabis, aut contra edictum secisse damnabere. Per deos immortales t quid es hoc verisimile enim non est. 26. Sic mihi persuadeo , Iudices, tametsi
omnia in istum hominem convenire putetis , tamen hoc vobis falsum videri egeenim, quum hoc tota Sicilia diceret, i me assimare non auderem, si haec edi ta non ex ipsius tabulis totidem verbii recitare possem, sicuti faciam da, quae , scribae recitet ex codice Recita ediωini de prosessione. EDICTUM DE PROFEMsIONE. Negat me recitare totum nam
id significare nutu videtur. Quid praetereo i
27쪽
ari illud, ubi eave tamen Siculis, mis ros respicis aratores die scis enim te in decumanum , si plura sustuletit, quis debitum sit, in o phin iudicium daturum esse. Nihil mihi placet praetermitti Recha Me quoque , quod pomilat; totum recita. EDICTUM DE IUDICIO IN CUPLUM. Iudicio ut arator decumanum persequatur' miserum , atque iniquum, ex agro homines traduci in forum, ab aratro ad se sellia, ab usu rerum rustiearum ad insolitam litem, atque iudicium XI Quum omnibus in asis vectiga bus, Asiae, Macedoniae, Hi*aniae Ga diae, Africae, Sardiniae , apraus Italae, quae vectigalia sunt; quum in his, inquam, hus omnibus publicanus petitor, ae pignerator, non ereptor, neque posseta soleat esse tu de optimo, de iussissimo, de hone tissimo genere hominum, hoc est, de aratoribus ea jura constituebas, quaaeomnibus aliis essent contraria. Utrum est aequius
decumanum petere , an aratorem repeteres iudicium , integra re , an perdiata fieri ρ eum , qui manu quaesierit, an eum , qui digito citus sit, possideres Quid Z qui in singulis jugis arant, qui ab
opere ipsi non recedunt, quo in numero magnus ante te Praetorem numer , magna multitudo iculorum filii quid faciem p quum dederint Apronio, quod pom
28쪽
poscerit , relinquent arationes, rellariumniarem familiarem suum venient Syracusas , ut te Praetore , Videlicet, aequo re, Aproesum, delicias, ac visam tuam, Wdrcio recuperatorio persequandiri 28. Vertini esto: reperietur aliquis sortis,in experiens arator, Pai, urum tam tum dederis decumano , quamum ille d
heri dixerit, judicio repetat, poenam. rsequatur Exspecto vim edicti,
veritatem praetoriso faveo aratori, e
pio Ompli damnari Apronium. Quid tan- .em postulae,arator nihil, nisi ex ecficto iudieium in octuphini. Quid Apronius non recusat. Quid praetori jubet recuperatores reficere Decurias scribamus. Gas decurias i de cohorte mea reficies , inquit. Quid Dista cohors auorum hominum est tu olusii haruspicis, e Cometii medici, de
horum canum, quos tribunal meum vides lambere. Nam cie conventu nullum in mam Iudicem , nee recuperatorem dedit: iniquos decumanis esse aiebat omne , quitissam agri octam possiderent : Veni-dum erat ad eos contra Apronium , qui nondum etiam Apromam convivii craptis iam exhalassent. XII. O praeclarum is commemora
dum judicit Lo severum edimi Lo tum perfugium armorum Atque, ut intelligatis , cuiusmodi ista judicia in octiis
29쪽
plum, cuiusmodi istius de cohorte recuperatores existimati sint si attendite. Ecquem putatis decumanum , hae fice ma permina, ut tantum ab aratore, qua tum poposeisset, auferret, phas quam berem , poposcisses considerate cum vestris animis vosmetipsi, ecquem putetis presertim quum id non solum avar ita, sed etiam impradentia aecidere potuerit: multos, necesse est. At ego omnes dico plas, a multbilius, quit decumas , ahstulisse. Cedo mihi unum ex triennio praeturae tuae, qui ctupli damnatus siti. Damnatus immo verba quem rudicium ex edicto tuo postulatum sit. Nemo erat videlicet aratorum , qui injuriam sibi factam queri posset nemo decimanorum , qui grano an Phtis sibi, quὲ deberetur deberi professus esset. Immo verbiontra, rapiebat Wa rtabat, quantum a qu que volebat Apronius : omnibus amem locis aratores spoliati , a vexati querebantur : neque tamen ultimi rudicrum reperietur.3 o. Quid est hoe tot viri Artes , honesti, gratiosi, tot Siculi , tot equites Romani ab uno homine nequissis , Crim simo laem, poenam octupli sine ulla δ initatione commissam , non perse glitn quae ema hae ratio est tui, Fludices, quam videtis et in
30쪽
Io IV VERREM illusos se, 6 irrisos ab iudicio discessarovidebant. Etenim quod esset iudicium quum e Verris turpissimo , flagitiosissimo
que comitatu tres recuperatorum nomini
as edissent, assecla istius , non a Patre traditi, sed a meretricula commendati p31. Ageret videlicet causam arator nihil sibi frumenti ab Apronio relictum hona sua etiam direpta se pulsatum , verberatumque diceret conferrent vir boncapita de comissatione loquerentur intese, ac de mulierculis , si quas a praetor abeuntes possent deprehendere oes agvideretur surrexisset Apronius, nova dignitas publicani, non ut decumanus , squaloris plenus, ac pulveris; sed unguenti oblitus , vino , vigiliisque languidus omnia primo motu , ac spiritu suo, vini unguenti, corporis odore complesset dixisset haec, quae vult dicere solebat, nosse decumas emisse , sed bona, fortunas Jue aratorum et non se decumanum ess,pronium , sed Verrem alterum, dominum illorum, ac tyrannum. Quae quundixisset, illi viri optimi de cohorte istiuremiperatores, non de absolvendo Apronii deliberarent, sed quaererent, ecquo modo petitorem ipsum Apronio condemnari possent.
XIII. Hanc tu licentiam diripiendor aratorum quum decumanis , hoc est Apro