In Omnes C. Plinii Secvndi Natvralis Historiæ Argvtissimi Scriptoris libros, Stephani Aquæi Bituricensis, viri Equestris, Commentaria

발행: 1530년

분량: 752페이지

출처: archive.org

분류: 화학

521쪽

COMMENTA. IN . XIX. PLINII, M

Et subdit Ui.-SECTIVI duo genera, &c. Porru agreste est,quodin vineti,

nascitur, degraecorum petitissimi, μ-οπςασορ dest,ampeloprasonNoeant.

inius Hemmit paulus Aeginita, libro sexto, & Diosco. libro secundo,huiues est exulcerare cincidere,quare medicamentarii eo Vtuntur.Vbi autem Ri.ait. μὰ tonem usum fuisse porro cum oleo gratia Vocisad Uerissimum liquet quodpontum omnia pectoris vitia discutiat tu Tim,phthisim,difficultatem anhelitus.&id genus.Vt coniicere licet lectione Dioscotidi libro secundo. Hic nouisse scisse que non obfuerit, graecis dici προ ii,id est, prason apitatu Uerb cephaloton. ALIUD AD MULTA RURIS PRAECIPVE medicamenta, M. Fuit certe quondam Se adhue est allium sicubi longius ab Urbibus innocentius vi, uitur honestum simul &gratum bi rusticae sonium.Eamque ob causam intutis honore S hortorum disciplina non contermendum sibi nomen ascivitassiti. Palladius rei rusticae non incelebris censor,allia mense Februario, Item &nouet in sereda censet. Mira in altiorum natura indidit tot,scilicet cortices, tot nucleo tot tunicas,tot spicas,& id genus Has enim diuisiones pluresin allionscia, αι id est,a istas,vel lisei , id est, aglidia vocat,ipsum vero allium,σκομον, id est. scorodon, duplex esse alliorum genus ex sancta iis receptissimorum authoru pa

Iam est 1ortense,&syluestre, illud scorodon graeci,hoc isdem,ας ροσκόροδον, id est, aphros rodon, vocant. Columella Uerὁ Vulpicum, cuius Verba, quia proposito apta,annexui.Vulpi curri Veia nquit,quod genus est allii circa calendas Octobris serendum ad Uocant quidam Punicum,grsci autem αφῖρισκιρορον, loge malorifestinerementi quam allium. Habet enim velut allium plures spicas cohgretes,esque

eum sint diuisς liratim seti debent,ut in puluinis postis minus infestenturhyemis

aquis, sulci lirarum distent semipedali spatio, deinde cum ternas fibras emiserint spicae,sarriantur.Nam quo id saepius factum maius semina capiunt incremetum. Deinde cum caulem faciant omnem viridem superficiem intorquere, Sin terra prostemere conueniet,quo Vastiora fiant capita,hscillae, ubi enim Pli. ait. Vulpta cum quoque in hoc genere graeci appellauere allium cyptiu, alii antis rodo, &e. - Μale utpote legi antis rodon suspicor. Nam asphroscorodonlegedum contem derim,dictum a spuma. Nam Theophrastus,a cuius fonticulis haec omnia Pli. desiimpsit hausisque, libro octauo plantarum, a tumore dictam hoc cyprium As

Maximeque quod cypsium allium vocant,tale est, quod non decoquunt, sed ad pulmentaria Utuntur. Facisque dum teritur admirabilem tumorem, Sc. Plinius enim tumorem verti pro spumauis facile coniicere licet,legenda esse,aph sc rodon,quod Sc comprobaturassertione Columesis loco antelato. Pli.enim dicit. Quantu increscat spuma. Theo. vero admirabile facere tumora quando teritur.

cistelis Subdit paulo mox Ph. in C ASTELLATIM QUE GR VΜVLIS im2οlatim. ni, ε . Castellatim dixit, pro cumulatim, ac ad similituditiem castelliacmmu H GRUM VLIS. Paruis terrς collectionibus, Grumus, terrae collectio. h. - CAETERVM ut odore careant, M. Allusit ad Columellae assertionem deiis ita agetis. tura allia in tabulatum reponemusseruabimus in histicis vi bus aut obruentur,aut eruentur,Vt luna infra terram sit.Nam sic fata,& rursus s.ccindita eXistimantur, neque accerrimi saporis,neque mandantium halitus inOD Compi ramarae ille. γω CUM LUNA SUB TERRA SIT, Hoc est,in interluptatia. nis, hoc est, quando apparere desierit. γω COLLiGI CUM IN COITU, Satuρὰ Quando est in coniunctione, cuius dies dicitur,dies silentis lunae. halia. INTER COMPITALIA ET SATURNALIA, Hoc est, inter calens

das Ianuarias 3e decembres. Compitalia a eopitis a compotando,quod ibi rusticipis sacrificare

522쪽

. saetificare solebat, de ovidianum id. Servet ut in ternas compita secta vias. Rebant enim compitalia diebus nonis post calendas Ianuarias,quorum ita affatim meminitΜacmb.ptimo Saturnaliorum. Existimo,ait, nonnihil ad deminianda niuetudinem veterum, etiam praetoris Verba hori ferre . quiniore malarum tarias concipere soletiquς appellantur compitalia a verba hgcsunt, die noni postea tardas Ianuarias quiritissim compitalia erunt,h ill g. Glu. xi .rei rusties eofissilutissimus. Alliaserenda antecalendas Ianuariasiubet,quando ait.Multi tam in Ese ante calendas Ianuarias mediis diebus serui mense deeembri si costis tepor&situs iapermittit. δω AC SATURNA Ll A, Saturnalia festa Sammosaeraquς me R M se Decembri fiebant,utriacmb.libro Saturnaliorum testatur. Mug

N HORTIS SATORVM, M. Hic tempora quius nasci solet semina,ac plantae hortenses adnumeratur. Paus

isti euis est Boccaput dissicultatis, quare subsultim.a raptim

sufficiat attigisse.-C ANALI CVLATA. Folia ea Rna

mum nasci,ait,si statim postquam seueris,est enim seredamese Aprili aqua calida perfundas Ocymu, neoterici herabarsi Basilieon vocitant artius prouenire Cyminum imprecationibus,ac maledisciis etiam produnt testatissimi minores, hocest, Plutarchus in symphosiacis, αDemetri' phal e',quo fit,ut resi parcemia absintCyminu serere, cest,siquε proscindere lingua virulenta, aliquem mordere, conuitiati, & famam denigrare. Qua ratione qui mala imprecantur appositissime dici possunt Cyminum sereure.Blud item nouisse non obfuerit, quod Theophrastus quinto plantarum scribit.

hoc enim est α α κ μ ν το Φρ iωκεἰμενον ωνε ιλολ εχ. quodnisilest aliud quam Oeymum etiam soli expositum in se illum transit, quod superaccedente maiore siceitate fit. Decrescit enim folium Sc eorum quae sicciora sunt maiorem aetim niam habet odor,quoniam & nutrimentum minus est.Hetruria Ocymum vocat Basilicam quasi regiam,vt puto nominans,dehoc seques liber plura nos docebit. FRU PICANT talia & non capite, &c. i Lubricus hic locus peritioribus nauseam ingerens.suspirandum certςhic legendum ne sit thallia, velis .el taulea,quantum suspicor,talia, verbum non est referendum ad supradicta, sed ad fouuculum,aut ad ramulos frondosos,palam est Tassiam dici seliculum proprie carupam,sed eius signifieatio ad alia trafferri potest, qui mos Pli est freques. Si ro, Talaa,lagas,adfiustu IIgmprscisum exutraque part ut in terra inseratur refers. Et sicut talea dicitur signum, quod in terra seritur, ita quis dinseritur ramo cam Glia. mus,&teuera quod instar tesserae sit vocatur Thallia minime legendum conteucierim. Tum quod ea dicatur graecis, olea, item eadem vocis acceptioneame est, εα ια,1d est,thatha,extremos & adhuc erescentes eius cauliculos vocant. Haec lasmen votis legentium censenda relinquimus.

523쪽

, COMMENTA. IN . XIX. PLINII. M

D ENIM QVOD. M. Haec Plinius ex proptatis,

Theophrasti detorsit. Theo. certe libro octauo plantarii. genera apii differrefoliis, muli b', esseque hoc deso, etismisque. & hirsuto folio illud raro,& lato, hoc maiore caule Liud minorem in hoc genere rursus aliud cadido,aliud puri pureo,aliud versicolore idgenae multa Theoph. Coluta mella culturae apii ita nominus scite qua festiue meminit Apiu quoque possis serere plantis,nec minus semine, Aquat,& ideo secundum fontes commodissime ponitur,quod si qui, Praecipuἰ areolas dispositum releget. Velli alia forma id eri malueris,

pilae & sal 1gneo palo pthlaumexpoliatumque similiter in lindit. Haec ille de sativo apio. Eleoselinon palustre est aptu, quod

semen eius inditum piEleose, reolis ligatum obruet . Ι-L L L alinon. &allirusticum vocat, Apium nasci locis aquosis puter Plinium&Theophrasta fetibit Diosco.libro tertio asseres id esse satiuo paulo processus, cuius assatim meminit Theodibro octauo plantarum .Palladius item inquiens. Eleoselinon molli bd natatur inlacunis. Oroselinu genus est aliud apii, quod folio & caule tenero quod trisimilia in summo emittens, qui plura de his volet adeat Theophrastum Laeta diximustoco. LACTU C AE tria genera fecere graeci, &c. Theophraeseam D stus octauo platarum,Ubertim Lactucaru meminit.Duo tantum genera Diosco. nera. libro secundo plantarum ponit, satiuam,& agrestem. Praeter hanc etiam ob simi litudinem non lactucis congeneres, sed similes tantu herbas aliquot alias lactucas diti competies qualem caprinam Plinius vocat libro sequentio id genus multa. de quibus suo loco agendum erit.Columella delactucarum generibus sic ait,. Iamque selutari properet lactucasapore., Tristia quς releuation fastidia morbi. . f. Altera crebra viret, fusco nitet alteractine.

. Vtra ue Cmlis de nomine dicta metelli, Tertia qus spisso, sed puro vertice pallet. Hsciua capadocs seruat cognomina genus. - -

Quot autem genera idem describi tot tempora serendi his Geommoda,testam quando subditi. Quot facies totidem sunt tempora quatique serendi. . Caeciliam primo deponit aquarius anno, Capadocique premit feralia mense lupercus. Tuque tuis mavors tarthesida pange calendis, Tuque suis paphie iterum iam pange calendis. Palladius toto anno seri posse lactucas scribit modo locus sit riguus,&laetussiera ratusque,& terra apprime subacta. Candidae fieti lactucς putantur,s flumini harena, vel littoris frequenter sparganturin medias,&collimis ipsis follissaltim qtur. Item multis seminibusnascetur lactucas captin1 stereotis bacca subula siniti

liter excauaueris,& in eam semen lactucr nasturcis Meym rucae radicis immisi ris,luncinuestita fimo bacca,terra optime culta breui scrobe demerseris, haec Pa ladius. Lactuca autem, quam hic Pi.Pierida voeat, ob amarorem ita sibi nomminuenit, rinsα enim ad est picta amara dicitur. λεν AE ME CONIS VO CATUR. Ita nuncupata a similitudine papaueris quod Μeconagraeci UO GHic Pli.Soporiferas omnes Lactaeas assertat,quod &ante eusci ipserat Diosco'

in libro secundo

524쪽

- CAPUT . VII. M. CCXLVI.

libro secundo. Item &Galenusseeundo alimentorum, ob id emas auorum clauasisse hanc nonnulli retulerunt, Hinc carmen hoc. a. Grataque nobilium requiestichum ciborum. Agrestem Diosco.amaram,quam hicUs.Pierida vocalicuius assatim Τheopha. 1ibro octauo Hic Pi. veneri lactucam refragati tradit,quod & comprobatum est Iectione Diost .libroseudo mado MLInsomnia libidinosa illa Sue reipsim auertit. γω DIVVS certe Augustus, 3ec. Hic est Musa Antonius. medicus Augusti,cuius meminit Suetonius his verbis. Graues & periculosas valetudinea Per omnem vitam aliquotexpertus est,praecipue Cantabria domita, quam etiam dissillas rubus iecinore vitiato ad desperationem redactus cotratiam & ancipistem medendi rationem subiit, quia calida fomenta non proderant, frigidis eurare coactus, authore Anthomo Musa. 3χ.-OXYMEL ITE, Oxymel mellis εο aceti consectio, cuius meminimus, libro quarto decimo. NE V ET EX ALIO IN TYBI, M. Duo e 1nt orum genera proditum est, quod tum Diosco. tum Columel.aiunt. Satiuum unum agreste alterum.Nec inter haec pauculaestoborta lis inter aut res, quod nam videlicet quod cichotium dicitur, sitne agreste, vel satiuum,quod Scalii Setin Vocant. Hic pauco verborum praetextu Lastruemus,omnibus perpensis,nomine inlybi censeti oportere satiuum,&si corrupta ab int o voce Ethnitia passim eudiuiam appellet. Inhoe &maius Seminus est dulcedinis Scamarotis, discrimen aliquod quod Vt videtur ex una diligentia Sc culturae ratione euenit prius illud notissimo versu Vergiliano georgieon Iibtis, , quando ait. Et Amatisinissafibris. Intelligens enim missum generis nomen ut g cis seris est, latinis esse amaritudinem,ut ad certa contraheret speciem addi latino .dit. Secundum illud Galan. dicens st κωρ π IN QV λ ωλι in pria. γgnihil notat prpterquam.Cichotium quod Romani inint i vocat ndicauit P, Sc oratius quando cecinit. Cichorea laenesque matur, Sce. Est utique cichorio peregrina graecis Ninus omnia haecinlyborum genera ta agrestia quam satiua significet. Theophrastus,libro Natarum octavo. Cichorions uestre illud genus Vocat,quodeiusdem censura,ab Amarore nomen accepit.Ille enim de herbarum caulib' ages sicinquit , Ru MY-Θ-εχ -δε γλ ασο δεσι a,M.Quod nihil aliud sibi vult lanne, quam Cie rei autemulis magnus est,multas habetveluti brachia nationes actus ide est&infragedo contumax,qua ob causam eo pro vinculis utuntur,ias enim verbis Theophratissus videtur amarum Sc agreste illud significare, qui&paulis post vocat Pierida. Paulus Aeginita,ptimo libro totum hocgenus Voc tintna.In sexto verissia G& agreste lalybum vocat strin. Hic vero Plinius fati mini u intelligit qua Mait. Neque ex eodem genere neque ex alioinini dici possunt.Et subdit paveth post. Esterraticum inlybum quod in Aegypto cichorium vocat. Columella vero rei rust.argutissimus censor, libro secudo,ca.decimo octauodnissa videtur significare,qus sint sylvestria, quando ait. Atque alias ante hyeme perautumnu tirpemus, Ut Rubos virgulta,iuncos,alias vellemus, ut intyba &sinitiales spies nas.Idem poste ibro non ca.decimo tertio,eum de educassisanseribus agit, setiris appellat satiua Hs verbis. Palustri quoque,sed herbid' ager destinetur, aeque alia pabula Merantur vivitia, insolium foenugrarcu,sed prςcipue genusintybi, quod grsci appellat Setin.Celsus,libro secudo inissum satiuum genus appellasse videtur Sylvestre vero ambubeia, verum non discrimina generum amplius peritractemus,sed eorum cultura. Columellasta seri serenda esse intJ Inlybum, ut dit o lactucae sationisi quod magis hyeme sustinet ideoque frigidis regionibus proxie incultumo autumno seti potest, melius per aequinoctium autumni, semen commodius ra. γω circaMartii

525쪽

Mi COMMENTA. IN . XIX. PLINII, M

esrea Μartis ealendas, esusque plantam circaealendas Novembris,deptim v, aemulto cinere stercorabimus,haec ille, ad cuius assertione allusisse hic videtuρ Ph. Thyrsi γω IN MENTUM OMNES THYRSOS. Omnes Virgulas,ac caules Thyrises proprie laetii carum virgulas,ac caules vocamus,qus VOX etiam alios habet si, lar gnificatus quos omittendos centa. in ABLAQUEATAS HUMO . See. queare. Apertas circa radices. Ablaqueare terram diligerer circa radices aperire ecaleta, rutam re nostrates vulgo dicunt. in B ET A HORTENSIOR UM lauissima est. 8te.

dida, quam nigraest,pauciore etiam semine qua siceliea aliqui vocat.Quae enim hie Plinius ait, scias esse li Theophrasti sanctariis defluxa, ex eo libro quem titi uimus,Paulus Aeginita, libro sexto,candidam betam nig prsponit,quod Athe neu, facitaibro tertio sui dipnosophistae. Columella etia meminit utriusque qua do ait. Sic & humo pingui ferratς cuspidisi ,Deprimitur solio viridis pede cadida beta. Hic haudquanquam fuerit dissentaneum scisse, beta graecis dici riget iuri Beta. Me est Teution, Columes. sationis huius ita meminit.Bem,inquit,florenti malo punico semine adobruitur, Sc simul aeque quaeque cum foliorsi est ut brassica des

fertur aestate,si riguus est hortus,at si siccaneus,autumno cum ia pluuiae incessent

disponi debebit,haec ille. Subdit deinde Pli. VS VS IIS CUM LEN, TE AC FABA, dcc. Dioscorides,libro secundo. gra Bela cocta cum lete

aluum commodissime compescere memoriς madauit. Quaobrem appositas no ε nemini degustare etia religio est. Hic expendere non obfuerit, nomectatura betae,

molles non absque felle Diogene appellasse,nam quaim a quibusdam ut canis in ης ν deiatur Bono anthio esse iussit. Neque enim canib' esse in more vesci Betis, hoc ' est,mollibus ac salacibus,qua verbi nota. Betizare dictum erab Augusto,prolanguere. Fuit item a Catulo animaduersum hoc versit., Languidior tenera cui pendens sicula beta ' T 8 . , Nunquam se mediam sustulit ad tunicam. Brassis, Verum ad rem redeamus. OLVS caulesque quin nunepfine at horcarum torum. Sc. Hic auspicatur&genera,&culturam brassicarum21oc est,caulium gna S , Theophrastus, eui hic in caulium generibus Plinius applaudit,bramarum gem cultura. ra madibro octauo satarum agit.Item & Marcus Cato rusticarum rerum capiae cῆtesimo S quinquagesimo septimo post hoc Pli. hic assertionibuseorum ast MBrassi * las. Caesium autem &sationis ει cultu ita meminit Columella, Brassica quum ca. quinquefoliorum est, transferri debet, ita ut radix eius liquido fimo prius illita Sinuoluta tribus algae taeniolis pangatur,haec enim res efficit ut in coctura celerius madescat,3 inridem colorem,sine nitro coseruet. Est autem positio eius optim frigidis &suuiis regionibus, post idus Aprilis,cuius deprese platae quum tenue rint quantum olitorisoratio patitur,saepius sartita 8c stercorata melius coualescit, estque plenioris incrementi,& colliculum facit,3 eymam. nnulli hae eandem' locis apricioribus acalanius Martiis deponui, sed maior parsin ema prosilit,mς postea facit hybemum caulem quum desecta est,hge ille,ad euius verba hic perieas lusit. APITII LUXURIA, He est Apitius,cuius commemsnim νIibro decimo. POST CYMAM, Sce. Alii quimam.Item Sc Columbia colliculi qui proxime vere post primam sed nem colliguntur cymata mocymae dicuntur. Neutro maluit quam foeminino genere uti suo hoc in Versu , Τunc quoque conseritur totovs Plurima ter

526쪽

. CCXL VII

, C AP . . VIII. m

. Orbe virens pariter plabs regique superbo, Frigoribuseaeses&vetiscymata mittit. , Cyma dictum petitiores vesunt a foetura, praegnantem ae foetam esse homionem SVterum gerere dixerunt a que ab eo Verbo verbali nomine inme, hoc est cyema foetum dixere:quare apta translatione in his quae florent,praesertinae in brassica cymata etiam quasi κιλα adest cyemata Vocarui tenerrimos coliculos quos Vere appetente in prima florum germinatione, & in summa stirpe hoc olus ferti Cyema item graecis est in quo flos & semen clauditur, quod liquet assertione

sensum se intellige. Cyema S in quo flos 3c semen M. RE PASTINAT O . Renouato. C V Μ AN V M SES SILE, Hocgenus a cumis dictum. Plures eIIebrassicarum differentias constat ad regionis locique naturam& situm. Cumae enim mittunt brassicam uberem,non tamen altam, sed quasi sesdentem, desesile Vocat genus hocR1.Hare penitus omnia ab tiuulis Colainebis videntur detorta cuius carmende hoc ita est. goribus caules x veri cymata mittit, . Quae pariunt veteres cesposo littore cumae, . QuaeMarrucini,quae signia monte lepino. Pinguis item capua Sc caudinisfaucibus horti. Quae dulcis pompeia palus vicina salinis. ARICIN VA, Ab Aricia urbe. BRVT 1 ANI, Populi, de quib'm

parte geographisegimus. A B E LIGO usque, M. Sabellei caules laudatur a Sabellis dicti apud quos teneritudine prseipua nascut brassice:cuius etia rei, meminitCOIu.quando ait.Quae duri p*bent cymosa stirpe sabelli. Deuturres Ph.a lacu & turre dictas vult has brassicas,Cesu.nisi sit vitium in codicibus a lacu, Turni videtur significare di a quado ait. Et turia lacus & pomosi tyburis arua. LAPSANA Olus 'Iuestre, See. Haud desunt qui hanc vocitent napium: Lapsana brassica inagrestis, qua militesCaesariani obsessi apud Dyrrachium urbem epyri diu vixerunt ob ciborum penuriam, quo fit ut ea in triumpho imperatorio ioculatibus carminibus Iulium Cassiare incesserent,illum dicentes vicisse Dyrrachiu lapsana: uius rei meminit & Suetonius.Nutrit em admodii lapsana, estq; stomacho grata viscite docet osco.libro. ii.Subnectit paulo post pli. - OMNIUM hortensium laudatissima asparagis, &c. Etsipaulδ superius asparagorum altiliu Asparahoc est satiuorum,& domi Uberrime prouenientiu meminerit, inuehens stiloque gorii go debacchans in guis irritametauenihilosecius cultura,dotes generique hie enucleat. nera δέ Attalium,inqua,quo intelligat perpendasque lector studiosus mi lectionis altiles cultura. asparagos mi.intellexisse solum satiuos, non agrestes quos corrudas hic paulo post. Vocat in .ad quorum culturamgenusque haec expendenda sunt,s uestre graecismos est μι- ρα .i.myacanthan Vesorminion appellitare. Myacantha certe θαcat ex rusti appellationibus.Hicno obfueritannotasse sylvestre asparagu,que cor Tuda vocant a Paulo Aeginitalibro. i . pluribusque absis toto opere locis appella iε ομ.i.ello,or meprofectis natalibus ab hortensi,que Ph.altilem intellexi diu

spinosis locisque his cosertis vicem gem reperitur m locis stirpib' plenis, quales sunt sepes,nuuioru ripae, palustres vligino loci,in quib' spote sua nascutur assparagi, quod ide author scriptu reliquit, Ῥait R -F-e in k--άγοι zo si e bucink,ν-4.qugsignificat. Et a spinosis stirpibmortesib'&quii frutetis lauisginosis locis nascuturasparagi.Illud etia notatu dignissimu fueritql certe etiaperitiorib' no est tritu. De asparagis hoc obseruadu est, no significare semper

c S asparagum

527쪽

COMMENTA. IN .XIX . PLINII.

asparagum spinosifruticis summum cacumen quod ededo est,quodque pisuatim cum tota planta asparagus Vbique nominatur, sed quaecutique in oletibus pii mi ex terraprodeunt & videntur. Qua Vocis acceptione,Paulus Aeginita in primo de asparagis inscripsit caput non intelligens asparagos,quorum hic meminimus , sed

ut ille numerat blitti,taistucae,altiplicis maluae, betae,quorum plantam humidam esse asseuerat . Asparagum veros cum esse ait, contra autem raporum germitina sinapis, radicular,nasturcii pyretri,brassicae,omniumque alioru quae calida sunt

siccam quidem plantam alia habere asparagi appellation nihil aliud indicanά.qu, primum needsi in folia explicitum plantarum germen. Ad vim item asparagd. R aspharagum pro eadem nota scite ει concinne dici posse, consueuerunt utique Athenienses potius quam asparagum dicere,quod dicendi genus liquet Plutarcha fuisse secutum,in praeceptis nuptialibus,qui testatus est Boetios sponsam ad masse

tum ducere ασφαράγω , hoc est, pharagonia,quod notant asparagi spinoso fruti, caecoronatam . Ut quemadmodum ex asperiore spina non ingratus cibus homi,

ni asparagus est.Sic non fugienti neque auersanti coniugi primas coniugii dissicultates,& si quid in uxore minus tunc placet,dulce & amabile futurum tandem uxoris contubernium. Caeterum nouisse culturam asparagorum Uolumus hie,quod ad eam ventum sit. Columella semina asparagi biennio praeparari iubet in pinguistereosoque soloseti post idus februatias. Sicanquit ille,obruas ut quantum tres digiti seminis comprehendere quesit singulis fossis deponas Scc. Qui subdit paulo post. Sulci autem inter se pedali mensura distantes sint. - ν HORTEMS IV M inquit Plin. S ER I T V R SPO N G II S. Spongiaehic asparagi sunt radicos saties.sicut coniicere licet Columellae Iessione, qui libro rei rusticae undecimo haec ait. Nam si ab imo vellere voluetis adhue inualidis radiculis tota sequetur spongiola &c. γω IN TOROS STRINGITUR. In puluinos. NIHIL DILIGENTI Vs C OM P R E H EN DI T , Cato.Catonis h*ssit praecepta in sylvestribus asparagis serendis, item Saticis, ibique corrudam stato unde asparagi fianti Nam conuenit harundinetum eum corruda,eo quia foditur et incenditur,&vmbra per tempus habet dce. LOG subigia requerer atractas ri. - AEQVIN OV T IV Μ VERNU M , Hoc est, quarto idus martis vel circa calendas aprilis:In quibusdam deluxatis codicibus legitur. VE M G R AE C I O R Μ INVM , Sce. Diximus sylvestrem

asparagum graeci dictum Orminionomyocantha INVENIO NASCI IN ARIETIS CORNI B VlS , m. Dioscorides libros cundo sylvae medicinalis,de hoc 1ta agit.Tradiderunt quidam etiam tusis defosisisquesub terra a letum cornibus nasci asparagum,non tamen id credibile ridetur nobis Scc. Hic annotasse non obfuerit,asparagum esse celerrimae cocturae,'ua ' secit locum prouerbis,quo Augustus usus est apud Tranquillum,celerius quam coquantur asparagi,dere vehementer celeri dici id potest. λ CAETERV. M a V I PUPEOCA RDuo S. M. Palladi' carduorum culturam itanonmissi scitequam sestiuuaagendam, Meet eardu' se bruario rite mense seri potest,necnon Sc maris ,terram stercoratam et selatam diligi quamuis inpingui possit melius prouenire; oeuli contra talpas prodest,si pangatur in solio ne terra abomicis animalibus se oretur . Seren&sunt cara din luna crescere in areaia parat Isemina esse debet discreta spatio semipedis am arduo da est nς semina mersa ponaturna debiles cincurvos duros creabui, nὁλους xucultu imprimenda sunt,seditib'digitis eo inea mergantur,donec adptimos articia Q. xδ terra proueniat tunc herbis liberentur. Sleuite, netiantur, si eaeumina seminum fri 2 eoi ringas

528쪽

γω CAP. . VIII. ne M. CCXLVIII. confiingas spinis carebunt.Item si semina eorum madefeceris per triduum lauris no oleo,aut nardino, vel succoro ,& posteasiccata depressetis eiusde sepons orietur.cuius unguemdemina colabe in in Passa. c perpededu esse volum , ipsummo habet capi ulu spinossi radice nigra crassamq; que decoquut modo asipa gi quem vulgo dicuntariichaudum ut alibi diximus. Theophrastus, Nican derique similem chameleoni produnt Theophrastus radices esui aptas refert . Is est quo per Olstitium florente Hesiodus dicit in arboribus maxime canere cicadas, is minasqueadveneret stimulari. Vir auteni ignauissimos ad Venerem fieri,dl asturcium acrepit nomen a narium tormento. Solet equidem nasturcium inter Starmica,hoc est ternutamentum commouentiaconnumerari, cerebrum,eiusq;

Partes Vi quadamciet undefit sternutamentum . Sed de lichaibro sequenti amαPIms.Palladius nasturcium mense septethbriserendum siladet. Fecit gradum adagioni nasturcium, vicum volumus aliquem exsomno excitati,dicim' ede nastur: Dium,hoc est expergiscere. RUTA QVO Q.VE, εχ. Videtur hic Plinius allusisse adColumella lectionem,quae ita se habet. Rutam lautum semine satam mensemartio differre oportet in apricum,& cinere aggerare runcRG eultura. Iique,quam nisi contexeris, pemiciosa nascentur ulcera, eiusdem plurimis annis permanet frutex innoxius, nisi mulier quaein menstruis estcontigerit eum, & ob hoc exarescet haec ille. Misceri enim solet semen eius cineri quo careat erucis,hoc est;Vermibus olera frondesque arborum erodentibus, s campas vocatColumel. Μ V S T V M RUTAT UM, M. Vinum nouum ruta materia; Mutatum sic hoc verbo permittitur Uliacm1stum. C O MI TIIS P E R G rutatu. A E T I S , Sc. Consilii e regationibusque populi. i A M I CI T I AEI E S Tes cum fico, in tantumvinusquam laetior proueniat,quam sub hac a bore, &c. Aucliorum monumentis proditu esse animaduertimus, rutam priatiorem eam esse,qu adnata si arbori esset ut aitDioscori. librotertio. Subit et: enim hic admirari discordes aut rum assertiones deruta, nam Dioscori. praestariorem ruta testatus ineam, quae adnata essetfico arbori ,&in eius cortice Viueraret. Palladius laetius sub fico arbore nasci asserit, item &Plinius hic. Theophrast' autem authes exactissimae eruditionis inseris e corticiarborum fici, tamque probatissimamrestatur,cuius verbis rutam coniicereticetfico arbori posse inseri, quo Uberior, aptior, Se probatiorfiat. Theophrasti uerba annectanda censui, ea eniim sic se habent quinto causarumplantarum, ως A ιτατεῖ hi τε καπαπῆς

--σQu. κδ &c.Qugsi latine verteris nihil aliud significabuiq.Similiter S si quivin alterciseritur quemadmodum ruinis fico , optima enim & probatissi:

Ina sigprouenirecreditur. Plantatur eacortici inserta,mox terra obruitur, fitque

is accedens rute nutrimento ficulnum Iac illi opem ferat, quemadmodum Scionis inspersus, si testat ne radicibus vermesnoceant,sive ut cineris sal iugo nutri*mentum adiuuet.hae heophrastus Memirut&huiusce rei Plutarchusauthor plurima quidem exquisitioris lectionis,tertio sui sympos volumine,capi. nono, qui ubi fusius defico arbore egisse videtur,de ruta eiusque beneficio melioresten

S is Cur autem

529쪽

Cur autem rutam πλανον dest,pegmon vocent grsci,sequens liber nos docebit. v NCATUR. Ab herbis purgatur. λω AB AE V I N CT 1 o verno se itur apium, &c. PalladiusColumellaque eadem confirmanet sererelabet id verno Huinoctio,idque conculcari &pedibus alteri aut lapide λὰ linα tundo ealeari iubent. - CYLINDRO, &c. Lapide rotundo. Cylindradrus. vocant lapidem aut columnsam lapideam Versatilem,qua agricolae areas aequat.. Vnde Vergilianum id.Areatum primum ingenti est sequanda cylindro. HONOS' VE IN ACHAIA, Sc. In Achaia Victores solitos eost , nisi apio legimus:quod&liquet carmine Iuuenalisinquientis. Gaudentes foeta Api0 peregrina ad pulpita saltu Prostitui gratasque apium meruisse coronae.Hae herx nati ba Apium Romanum Oronatum prodiit annales, Vnde nome ei sacri certaminis,NEΜEAE, Sc. Nemea sylvam inter eleonas& philinte fuisse produnt, in qua

mζδ Argivi ob Hereuli memoriam nemea sacra consueuerunt celebrare.Eodem rem,pore seritur mentha.Sationis mentiae ita meminit Columella , Ianuatio menseaΜςt ' uliginem depyderat quam ob causam iuxta fontem mense martio rite ponitur,cuius forte si semina defecerunt,licet denoualibus mentiastrum colligere, aque ita uniuersis cacuminibus disponere,quae res feritatem detrahit. Menseam nuncupa tam volunt nonnulli,a nomine Mynthes,quam ferimi pellicem Plutonis a prosetipina deprehensam,& in mentitam herbam deformatam fuisse,debet aspirari mentha.Theophrastus pluribus locis minthe vocat. Mente & mentastri Elatim Theophra.de quibus profusius agem'l1brosequenti.-GRATO ODORE, instaini. mentham percurrere prodit, in graecis enim solo nomine menta commendautur,nec quisquam est qui eo audito suavitatem odoris in notissima omnibus herbanon Iaudet,comendet, & amet. Verbum id graecis notare videtur, hoe enim esthediosmos. p. CONDI Μ EN TORVM tame omnivesque Midissciminumamicissimum, Sc. Ciminum utpote gratissimum ori stomachoque multorum authorum assensu probatur, idque plurimas inesse dotes,ut ait Theophrastus eo libro octavo,quem de iustoria plantarum posteris legendum reliquit, gaudere id maledictis testatus est in satione. Quod autem obsoniis, condimentis aptissimum silprobatione notissima liquet, quod item stomacho coducanthaud parum,prodest equidem anhelit' difficultati ut scribit Dioscorides libro tertio stlouae medicinalis. Quod autem hic de cymino dico desaliuo intelligere est prscium opere. Nam lata est discrepantia inter agreste & satiuum,ut sequensliberest docta rus. Alterum Plinius dixit,ut palam nobisfaceret plura esse cymini genera,PQd comprobatur lectione Dioscoridislibro antelato. Aethyopicum Dioscorides ori gratum memotiae mandauit, hocque abs Hippoerate regium diei. Vbi autem Plisinus ait. - NASCIT UR IN. S V Μ Μ Α-T E L L V R E, M. Hic indetur intellexisse agreste,quod asseveret illud nasci montosis locis,sub hoc

enim Verborum inuolucro nauseam Sc remoramentum legentibus ingerere in

detur,quoniam Dioscotides cyminum agreste asserat nasci in collibus. Illud tamqhic annotasse non obfuerit Pliniu primo delativo agere, deinde de agresti. Vteri verba satis indicant. Subdit deinde Plinius. - SED PRAECIPVE OLUS ATRvM MI R AE N TURAE EST, &c. Est autem olus atrum quod alii vocant hippofellam, .u hoc est,maius apium,Scssuestre,quod altius caeteris generibus apii a terra e tes lit se, quae enim agrestia erraticaque sunt, altiusin aliquibus generibus extollun tur . Auius culturae meminit quam appositissime Columella, author uberim disciplinae, libro rei rusticae Undecimo, inquiens . Prima parte septembris Miritima augusti . atrum olus . quod graecorum quidam vocant

in nonnulli

530쪽

nonnulli G AE p pastinato Ioco semine debet conseti maxime iuxta maceriam, quoniam SVmbra gaudet & qualicunque conualescit loco. Seritur a Vulcanalibrisque ad calenda septembris. His Columella hipposelinon & smymon herbas et

se con eneres asserere indetur item &Dioscorides,cum tamen latum sit inter has

discericulum. Et ne quis studiosus lectionis Plinianae lector haereat in salebris,expendat Veteres plantas congeneres& similesinlatinis miscui me, ut comicere licet lectione Theophrasti nono plantarum,nominantis hippbselinonsmyrnion, nam quae smynici sunt,la Melmo inbuit Pli e caudice,id est si 1te a quo prode ut radices achrymam manare testatus est, a Theophrasto certe id supputatum esse pa Iam est,quillibro antelato ait. Hipposelimautem lachryma myrrhae similis elisπcatur.Dictum autem smyrnion a smyrne,quod myrrha graecis est myrne enim myrrham Uoeantiquare smymion dictum quod myrrham odore praeferat. R E P A S T I N A T O , Renouato. QUIPPE CUM C APp Cappa PARIS M. Hic allusisse videtur adCesut mellae praeceptum.quod ita se haberi Capparis locum siccum desiderabit,isque debebit circundati semula, quae repleaαtur lapidibus & calce,vel punico luto .ut sit quaedam lorica ne possint eam perrumpere praedicti seminis frut1ces quisere per totum agrum vagantur,nisi aliquo munimento sint prohibiti cultu autem nullo aut leuissimocontenta est, solum sterile facere idem testatur. in P E RE G R INMΜ inquit Pli.) E T CAREV Μ gentis suae nomine. M. Est autem caro siue care semennotum pluri Caresi, bus,seri potest ubique. Athene nono sui dipnosophistaevolumine mire laudat,

radicem cibis aptissimam &gratissimam asseverans.Hanc maiorem esse pastinaca nonnulli ferunt,is author maiorem vocitat pastinacam. Memmii huius etiam abunde Paulus Aeginita libroprimo,asserenseta peraccommodam esse, ac non dissimilem pastinacae nostra quidem aetas crebro hac radice utitur.

Multa panacisgenera Theophrastus author lectionis exactissimae libro nono teustatur,de quibus suoJoco dicturi sumus. Quodautem Pliniustacligusticum vocat panacem,expendendum ligusticum graecisamitiis panaciam dici. ita vocitatum a Liguria, denome inuenit inmoleiqui Appenninus dicitur,alpibus coterminus, neque ab re incolae panaces id v6cat,quado S radix,& caulis,es vires herculeo panaci similes fuit, ligustici homines semine utuntur loco piperis. Huius meminit Co , HumoVItimi libri sulcapite ado pora utile docens,iderum est quod Cori

mella libro. x i .nomine panacis autumno & Uere seri rubet subacta terra releus. THYMBRA M. , V ERO , &c. m Columella libro. xi .non pingue locum no stercoratumsed apricum de*derare testatur.Thymbram sunt qui cuti nil' ,qui satureiam Vocent,sarrietam nostrates vulgo vocant. Vocati autem a Romanis cunilam testatur Columella,decimo sui operis volumine, de apium parastionibus agens,qui ait. Eademque regio sit semicis exiguifoecunda,&maximethim aut origant,aut thymbrae, vel stratis euntis,quam satureiam rustici voαcant,qua vocis acceptione Plinius thymbram,cunilam vocavit hic. Quod autem thymbra Pli .dicatesse in condimentario genere, aduerte intelligendam esse satis uammon Isuestrem,condimentatiam esse tradit Columellam suo carmine quam, Etsatureia thymi referens thymbraeque saporem. Quae quoniam multo minore acrimonia, quam rustica illa esset, ideo'que mea dicinae inutilis mutato nomine a graecorum peritissimis thymbra , latinorum

vero cunila satureia dicta est . Eadem quidem, sed diuersis locis nascens. a V 4 A: d et S vi Sex

SEARCH

MENU NAVIGATION