Dissertatio inauguralis medica de metastasi : jam antea praemio, quod gratiosus medicorum ordo in Academia Ruperto-Carolina quaestioni literariae proposuerat, ornata : quam pro gradu doctoris summisque in medicina, chirurgia et arte obstetricia honor

11쪽

1NDEX.I. Vel erum de Metastasi placita.

i. HippocrateS.

S. 1. Medicina ante-Hippocratica. S. 2. Hippocrates. g. 3. Quid de Metastasi senserit.

S. 4. Ejus Theoria. I. s. Critica.

2. Ab Hippocraso ad Galenum. f. 6. 3. Galenus. g. 7.

g. 8. Galerii de Metastasi sententia. s. 9. Rus Theoria.

4. A Galeno ad Paracelsum. q. 10. II. Recontiorum de Metastasi sententiae. 5. A Paracelso ad Halterum.

. S. II. Pare Celsi sectatores. S. ia. Placlia e detecta sanguinis circulatione orta. Elimi illerus, Mortonius. s. i 3. Sydentiamus, Boerhavius ut Suietentus. S. i4. Tri edericus Hossinanti. s. 15. Eruestus Hebon.troit.

12쪽

7. Diversae a Sprengelio ad nos usque Sontentiae.

III. Authoris de Metastasi sententia.

8. Definitio Metastaseos. g. 22.9. qua ratione Vires Vitales Metastasin producant. A) Praemittenda do natura organismi humani.

23. Organismus in sano statu et morboso. 24. De materia morbosa. f. 25. Dc Crisi.

B Conclusio ex Praemissis.

f. 26. Metastaseos Idea. . 27. Functiones vicariae. g. 23. Funct. v. in singulis organis systematis culanei. g. 29. F. V. e corruptione sic dicta sanguinis, atque e sa. cultato colatoriorum varios ercernendi humores. 3o. Migratio morbi. 3 i. Analogia inter actionem contagiorum actionemqm materiae morbosae ad metasiasin producendam. 3 a. Resorptio Venarum - ad doctrinam de mutastasibu

applicatio.

13쪽

VETERUM DE METASTASI PLACITA

Antiquissimis temporibus in statu naturae homines vitam degebant, animi libertatis ignari. Dii regnabant, Vel tanquam Geuii omne malum ab hominibus arcebant. Ubique immolabant homines diis immortalibus.

et sacrati sacerdotes vatesque divinitus populo Ora-icula canebant.

quo tempore etiam in templis et lucis, prope ire altaria sontesque sacros aegroti decumbebant , sani- it tem petentes ab ope divina.

bant, Daemonesque vel calamitates morbosque excita-

14쪽

Hi MocrateS. Hippocrates autem primus medicinae doctrinam non modo in statum rationis humanae dignum sustu- lit, sed tantos etiam in ea secit progresSus , quantosuoque quisquam ejus aetatis, neque multis tempori-

bus post eum. Quam ob causam etiam plurimi cum vel non intellexerunt, vel, quod maximo suit detrimento disciplinae , omnino negleXerunt. HipΡocrates enim medicorum primus docebat '),, principium naturae productivum intimo cum produc- ltis suis nexum, Vel productum ipsum esse. 6 Originemihujus vel illius morbi a diis xulgo duci, se autem omnino nullius morbi originem a diis potendam esse, arbitrari, s repetitis edixit vicibus : si quemvis morbum suam habere indolem, atque o naturae Solummodo principiis esse illustrandum, illum modo nomine medici jure gaudero, qui in contomplandis in vosii.

gandisque Phaenomenorum rationibus eorum sonterenaturam ipsam esse, perspectum habeat. v Non diu lin bypothetica interpretatione naturae ct corporis humani Phaenomenorum haerebat, sed, singula Sunim Vlcura et diligentia observans , argumentorum Sat ha i

15쪽

buit, si vel naturalium functionum harmoniam per

turbatam vel naturam adjuvantem animadvorteret. Naturae medicatricis symptomata summi et orant momenti; cx quibus critica molimina colligebat, quorum maior minorvo impetus crisin efficit vol persectam vel impersectam.

Ouid de Metastasi SeriSerit. , quidquid jam me astasium ') D0mine complectimur, ab Hippocrato isti imperfectarum crisium classi

insertum est. In hi S quoque D sturae conamen ad re-Vocandam organismi bonam valetudinem ipsi sese indicaro xidebatur. Tb ενορμῶν enim ot in mel astasi et in crisi unum idemque ost, morbis xcΡugnans,

Do Etymologia verborum et Metastasis, Iriet aptogis, Meta Schematismus, Meiabolo, Apostasis, Diadoche, aliorumque, nocnon de diversa eorum significatione iam antea multi et copiosissime et diligentissime exposuerunt; quae hoc loco Tepetere, non est hujusce opusculi. Vidoantur lorgo hac de re opera infra citanda Foegit, urendelli, Hochori, Hex-Σogi, neque Praetereatrix Blanc xdi Loxicon modicum. Mirum nobis videtur et vituperandum, vexbam στατις, in opere, quo 1 inscribitur a Dicitonii atro des sciencos medicales, Paris 1819. Tom. 35, dori vatum osse a lλε- lM et l/ετατιθη M. Satis enim elucet, vocabulum Primitivum esse , in quo et omnes V V. DD. congruunt.

16쪽

ipsorum vel victor vel victum ab ipsis, cx ratione

tamen naturae Semper agens.

Haece Hippocratis sententia, quamvis sublime quid ingerens, justo videtur esse latior, utpote res persectiori naturae cognitioni. quam accuratiori studio , observationibus experimentisque debemus, contrarias continens, acutissima tamen habenda, respectu quo Praxeos medicae non modo Non negligenda, sed cum fructu saepe adhibenda est. Quod innuimus, notionem Hippocratis de mota Stasibus justo latiorem iesse . inde pluS quam SAtis apparet, eum Omnia, quae: nos molastasium insignivimus nomine, metas chem 'tismorum, Apostem alum crisiuinque imperfecta rumi sphaenomena hac complexum esse notione , , cui id

et transmutationes morborum, in alios degeneratio-a nos, migratione S morbosas ex parte ad partem, hu morum etiam, tanquam causae materialis morbi, in v alium locum transpositus, subjecta in v cnimus 'γ

Quod tamen Hippocrates unum horum verborum generali Orsensu altero uin averit, Praeclare asserit Heckex: Piaecipue de Metastasibus gententiae. Berotitii l IDCCCXVII t. 4cf. etiam Fr. Hostmann de metastasi. Halae Magdeburgica ΜDCCXXXI. g. 1. sic C. e. in Coac. Iraenot. ed. Foes. p. 139. A. inveni is ο δε διαλείπαντες καὶ λαφαβίγουτες πεπλαγ lμεγως, ψsιγρη ρου μ άλιστα , τεταρταῖον επιεικε ς μ εθίστανται quo nostra certe .intelligentia με abcγματiζονται dici opor

17쪽

Verba Hippocratis luculenter demonstrant, eum in metastasi translationem ipsius maioriae morbi ferae agnoscere, nulla adjecta phaenomeni theoria. Phaenomenorum et Symplomatum nempo accuratissimus observator in eo maximo elaborarat, ut generalem agendi modum perspiceret, parum circa

Neque satis laudandus est Hippocrates, quod, etsi sine dubio exactissimam omnium syStematum hypotheticorum habuerit scientiam, e censu ca artis medicae, quantum erat in ipso, exemerit, eisque inter' doctrinas empiricas assignaverit locum. - Ubicunque Suam do metastasium ortu prodit sentcntiam , in- vcnimus, hanc in Philosophia materiali Empedoclis,

tuisset. - Fusius de hac ro Eoissius in Oeconom. Hippocr.

Gon evae 1662. egit. C0aC. Praenot. Car. I. de fcinoribus et febribus. Ibid. Cap. XXIV. de morb. mulierum etc. etc. Cf. quoque Hecker l. c. Hecher I. c. p. 25 r H Eo praeci pue, ait, doctrinae istae Veterum et recentiorum disserunt, quod Veteres magis productum, vel morbi essectum materiam s. d. morbificam. humoxesque a respeTerunt, cum nostris temPOribus, magis disquirendis phaenomeni causis internis pathologi insistant. Phaenomenon legibus accomodantes, quibus omnino actione organismi vivae auucedAnt.

18쪽

et indo prosccta Pathologia humorali, sura datam csse. Sic omnia phaenomena, quae nomine metaStasium appellat, in maloriae morbificast mutatione, quoad locum posita sunt, morbusque , qui ipsi est transpositus, nil aliud est, nisi materiae morbi transpositus, quac materia morbus ipse ost, Vel causa morbi proxima. Ne quo minus cognita fuit Hippocrati absorptionis lex, quam decentiores proponunt. En verba: πολλὰ si ἁργ

bis ci ac Nippocratos haesisse Iidetur, sed etiam jam Ieges consensus et sympathiae animo praesagisse e complurium locorum comparatione facile colligitur.' γTandem etiam vicariae stinctionis ideam Hippocratem . Prorsus non latuisse Atherius Hallor ,

docet: Inter humor os aquosos adnotavit Hippocrates, perspirabilem materiam ad alvum converti, et vicissim pronunciavit, Siccam alvum iis osse, quibus cu- is mollis est.

19쪽

Quo igitur jure Hippocratem univer sae artis

medicae patrem, codem cum Verae metastas e0S Sententiae standatorem Vocanat .Ejus de Natura Metastaseos, utpote auxilii naturae medicatricis, judicium nullo non temporc obtinebit, quodque tam pauca, quin imo plane incongrua legibus metastaseos , in structura et oeconomia organismi fundatas dixerit, ne vitio ci vertatur , cum ad acquirendam perscctam Anatomiae et Physiologiae corporis humani scientiam auxilia defuerint.

Sed et plurimi post cum modici, inprimis illi,

quibus metastasis videbatur certamen naturae contra inimicam potentiam, in univcrsum retinebant, quResenserat de hoc naturae phacnomen O. Placuit enim , is in imperfectam tantum apparuiSSO, Partemque materia o morbosae relictam μεταστασεως Caussam.',

AB HIPPOCRATE AD GALENUM.

observationum. CL Wieland de Mutationibus Morb0xum. Gottinzae 1747. 3. 4.

20쪽

At quanquam una aut altera pars ariis medicae persectioni accederet, ars tamen ipsa ad justum non emersit gradum , id quod etiam notioni mutastas eos , etsi nova quotidie nomina noVaequo excogitatae sint divisiones, impedimento suit, quo minus essentia ejus diligentissimo perspicentur. Dolendum est, quod genius Hippocratis Succes-spribus ejus sese non communicaverit, qui ideas non minus sublimes quam simplicos Coi senis, inque succum et sanguinem vorti dignissimas dominantium theorias

systematum deturparunt. Nugatoria de elementis systemata scientiae, Observationes ac experimenta duces habenti, palmam praeripere conata Sunt.

, Non tamen in satis orat, quod felix faustumque Sit, ut ars, humano generi longe saluberrima, in inculis perpetuum sordesceret Viri cordati, ruptis scholasticorum praejudiciorum Vinculis, a natura, quam diligentissime colebant, edocti, justiores mOT- horum rationes tradiderunt, detectis, vi observationum cΥPerimentorumque, Veris eorum causis.

GALENUS.

g. 7 Galenus, medicorum sui aevi sacile princeps, omnimodaeque eruditionis vir, cx simplicitato digni