De pneumoniae sthenicae in asthenicam transitu : dissertatio inauguralis medica ...

3쪽

INAUGURALIS MEDICA

CONSENSU ΕΤ AUCTORITATE

UT SUMMI

RITE SIBI CONCEDA UR

DIE XIV. M. FEBRUARII A. MDCCCXLIII.

Η.4. Q. S. PUBLICE DEFENI ET AUCTOR

MEDIOMARCIIUN.

5쪽

VIRO

CLARISSIMO ΛMPLISSIMO EXPERIENI ISSIMO

1EDIcINAE ET CHIRURGIAE DOCTORI, LEGIONIS REGIAE EDEsTRIS VICESIMAE QUARTAE MEDICO PRAEPOSIΤΟ, CRUCIS FERREAE IN CLASSE SECUNDA EQUITI,

OPTIMO, DILECTISSIMO

6쪽

HASCE STUDIORUM PRIMITIA

PIO GRATOQUE ANIMO

D. D. D.

AUCTO

7쪽

PROOEMIUM.

Quamquam temerarium videri potest ac tironis viribus

Minime consentaneum, libellum conscribero de materia, ecentiore praeSertim aevo non Solum a multis, Verum

3tiam praestantissimis viris pertractata paeneque abSOliata, amen propositi tenax argumentum dimittere nolui, quod ad conscribendum opusculum inaugurale ideo aptissimum Putavi, quia experientia nonnulla me docuit, quae huc

pertinere videantur.

In nosocomio Caritatis praecupioribus doctissimis Scho uni uinio et Wols fio multos vidi pneumoniae caSUS, atque inter eOS quosdam, in quibus character silienicus morbi subito in asthenicum, nervoSum, typhOSum tranSire videbatur, quod veteres das Ner VOS ver deuiter P neu monte nominaverunt. Qui casus, etsi haud raso inveniuntur, tamen et diagnosi, quum lacile cumpneumonia typhosa commutari poSSint, et therapiae, quum in hac specie longe alia sit quam in altera, magnaS praebent difficultates. Itaquo exponendum mihi proposui, unde in pneumonia sthenica haecce Symplomata nerVOSa

Driantur, quomodo a typhosa disserant, qui sit utriusque

8쪽

decursus ei therapia, postremo aegro ii cujusdam, qui ctirandus mihi Schoenicinii auspiciis tradi ius et felicissime Sanaius e3t, asseram historiam, qua, rem ita ut dii sese habere, demonSirem. Tantum vero abest, ut novi aliquid addidisse et re Omnino me absolvisse existimem, ut te, lector benevolt rogatum velim, ne nimia sevseritate recenseas hoc tiroci

nium.

Reacito labrilis ut in quoque morbo acuto, inflammatorio, sic quoque in pneumonia characterem aut erothicum aut sthenicum aut torpidum potest praebere. Omissis symplomatibus topicis in charactere erethic pulsus observatur justo frequentior, plenior, sortior, ne que tamen durus aut tensus, nonaginta ad centum ictuunculis large secernens, madida, urina Solito rubrior, Saes turbida, sedimentum praecipitans, ita ut videatur ess critica . Aegroti non valde sibi videntur aegrotare noque gravius afficiuntur eXacerbatione. Multo vero graviora Symplomata Occurrunt nobili sthenica labris indole, longe crebriore ac tam vulgaret ut, ubi assuerit, pneumoniam Veram, genuinam, Synoelicam esse dixerint. Cognoscitur autem pulsu, cujus cellium ad centum viginti ictus numerantur, pleno et duro sorti horrore, quem Sequitur calor tutensus cum cuilarida, lingua sicca, si ii vehementi, sedibus retardati: urina denique rubicunda atque flammea.

A qua quidem longe differt character torpidus, ulls requentissimus quidem est pulsus, sed debilis, mollis, sat

9쪽

ilis compressu, non durus nisi in eXac0rbatione, cutis arida plerumque clausa, in oXtremitatibus subfrigida, rei quo corpore mordaci calore assecto. Sudor si adest iscidUS, glutinosus, non totum corpus occupat, Sed loca antum quaedam singularia, pectus Vel caput. Linguatrida, aspera, pituita suSca Obtecta est, ad VeSperam aC- edunt deliria aut cum vigiliis perpetuis, aut cum Sopore OmatOSO, tremores ac subsultus tendinum, urina turbida,iqUOSa, reactionem praebet acidam. Adest magna respi- 'andi difficultas, oppressio pectoris et angustia cum tu SSi requenti, laboriosa, aut Sicca, aut Sputa mUlia, mUcDSa, Sanguinolenta, Spumosa esserente. Facies est pallida Vi- iumque prostratio tanta, ut facile praeeipue situ erecto succedant lipothymiae. Qui ambo characturus, siliunicus et torpidus, etsi identur omnino esse contrarii, tamen in gravioribus pneumoniae Sthenicae casibus, et quo vehementior inflamma- ionis gradus adest, eo facilius phaenomena apparent typhosis simillima. Pulsus enim antea plenus et tenSUS iit parvus, frequentissimus, inaequalis, mox accedit summa debilitas, extremarum corporis partium frigus cum Vi Scido, frigido sudore, facies livida, linguae siccitas et tremor, insequentibus subsultibus tendinum, deliriis, Sopore au ceteris summae debilitatis signis. Haec sunt phaenomena, quibus inducti VetereS pneumoniam Sthenicam fieri nervosam dixerunt, Sed quamquam illorum summam inter pneumonias genuinas et nerVOSaS

similitudinum locum habere posse apparet, tamen Ionge QS aliiS causis oriuntur, ot jam P. Frank s) hic non

1 J. P. Frank, de curandis hominum Inorbis. Epitome Lib. II.

10쪽

imbecillitatem sed oppr0ssionem esse virium d0monstravit Neque tamen negari potest, medico minus perito ilissici limam esse di agnosin, quum sacile symptomatum similtudine salii, ac vehementia eorum perterritus in errore incidere poSSit.

Quare non ineptum videtur, primum causas exp nere, Unde in utraque morbi specie haecce sympto maioriginem ducant.

PATHO GENIA SYMPTO MATUM NERVOSORUM.

Omnia haec symptomata periculosa sola nituntur lihaematosi, magno inflammationis ambitu impedita; qua apparere ea Videmus in his casibus solis, ubi non tarium, ut vulgo fieri solet, inserior pulmonis Iobus, s tetiam Superior, aut uterque pulmo inflammatione Iabora tuo fieri oportere, ut sanguinis circulatio per pulmon ivehementer impediatur itaque pulsus commutentur, perstacile est intellectu. Quum enim in partibus solis, inflammatione non affectis, sanguinis o Xydatio esset possit poaerem haustum, in iis casibus, ubi magnae pulinonia

partes assectae sunt atque obStructae, frequentia respiri tionis circulationisque hanc commutationem multis loco impeditam adaequet neceSSe est. Pulsus igitur numeri mus frequentioreS, Sed parvos et silisormes, ac si parvsanguinis copia magna Vi jaceretur in Vas magnum

latum D Villianis 1)J. Est etiam ita revera, quiar

enim per pulmonis obstructionem minor tantum sanguini impersecte quidem oxydati, parS ad atrium Sinistrum pos