De pneumoniae sthenicae in asthenicam transitu : dissertatio inauguralis medica ...

21쪽

ilius ipse eic. Horror, calor, febris Vulgo complures

Iras vel etiam dies signis antecedunt assectionis Orga-orum reSpiratoriorum topicae. - In pneumonia contrahenica prodromorum Stadium proprium n0n comparet, num vulgo incipiat morbus cum Vehem senti horrore et

ySphoria, dolore insequente. Nonnullis demum horis c sebris initio praeterlapsis, aegroti queri solent d0 fixo

uodam dolore, ac si pectus vehementer comprimeretur,nem iussis sequitur et omnia Symplomata reliqua. Sedes morbi magni momenti ad diagnosin insiliendam non eSt, quia utraque species in alterutro auti utroque pulmone reperitur; attamen Stokes comper-rin se habere dicit, pneumoniam silienteam saepius inextro pulmone, qui omnino altero saepius inflammetur,lliosam in Sinistro oriri. Quin etiam cpidemiam illubservavit, primum in superiores lobos incidentem, lieet ias inferiores prius affici soleant. Signa percepta auscultatione et percus io ne, utrum in pneumonia typhosa alia sint atque inhenica, de ea re viri docti adhuc dissentiunt. Can statila ab his ullo modo differre negat. Stoli es autem

ζ Willianis cont0ndunt seri posse saepe, Ut in pueUionia typhosa crepitatio, Stadii primi signum, omninobsit, subita et ampla sanguinis congestione pulmonibusa obstructis, ut non solum non respiratio Vesicularis, ad ne iubaria quidem auribus percipi possit. Quae om-ia numquam in pneumonia Athenica vulgari, sed tantum-iodo in typhosa, et quidem in specie secundaria reperit. At licet non sit magnum discrim0n inter utriusque lilammationis signa, in nostro tamen casu, quo SaepiSSimeympio mata subjectiva tam obscura exiguaque Suni, Ut

22쪽

sacillime possint negligi, certa illis redditur diagnostiuetenim ex iis solis cognoscitur, num inflammatio illepatisatio pulmonum tanta Sit, ex qua, respiratione S

illa symptomata deducantur, eodemque quo anguSilae pi ctoriS modo accreverint SeSeque auXerint. Qualitate autem profluentis ex vena Secflsanguinis, plerumque in utraque inflammatione lon idiversi, di agnosis certior seri potest. Andrai, Gavara

modo auctam fibrinam: sanguinis, nec minus Sanguinglobulos esse diminutos retulerunt quam mutatione Simon hyperinosin sanguinis vocat . Quo sit, ut saIlguinis placenta non solum solida reddatur, preSSuiqi satis magno resistat, sed etiam crusta phlogistica obtecappareat. Quae cruSta ipSa Solida eX maSSa est coinstructa, adhaerenS anguSte ad placentam, Superficiem pra bbens eXcavatam calicis instar. Serum autem limpiduciarumque reperitur. - Omnino alia Oppositaque est qui itas sanguinis in puerimoniis typhosis. Quo longior ei morbus et quo vehementior, eo major fibrinae exiguit. et diminutio, eo majus incrementum globulorum Sangulinis hypinosis). Plerumque placenta sanguinis iunc epansa, mollis, obScuri coloris est; interdum autem nulsit coagulatio, dissolutum, semiliquidum habet statum. S irum autem est turbidum, dissolutisque sanguinis globuli subrubrum. Sin inflammatio tam est vehemens, ut in H

23쪽

nformetur sibi inae massa, et ipsa crusta phlogistica apreat, ea tamen mollis est facileque a placenta dirimi-r; quae a Vero phlogistico Sanguine, etsi quod saepe cidit, prima vena secta nulla appareat crusta inflamatoria, quominus discernatur, nihil obstat. Venae sectionis ei sectu S, quem in Varia Sym omata eXercet. longe majoris momenti est ad naturam orbi jam ex sanguinis qualitate dijudicatam certius c0ioScendam. In pneumonia Sthenica, in qua nervosa mplomata tantummodo ficta apparent, venae sectionecta, pulSUS parvus, OppreSSUS QVadit plenior, sortior, inpiomata localia, oppressio pectori S, dyspnoea, capitis mutentia, alia diminuuntur, tussis autem et eXpectoratio agis expedita redditur. Quando Vero Sub ipsa venae-3ctione pulsus icius valde minuuntur vel postea debiles mi unaque tremores, t0ndinum Subsultu3 , virium ingens postratio etc. Sequuntur, si sanguiS Simul SOluius appa

t, typhosa morbi indoles non erit dubitanda. Ubi igi-

ir dubia est diagnosis, venaesectionem tentemus, ut deera fallacium sympto malum causa recie dijudicem US. Fons denique unicus ut certissimus, quo morbus drie cognoscitur, e X accurata diligenti que compa atione singulorum sympto matum inter Se Ori-Ir, quum non solum nullum exsistat, quo certiores sa ius, cui Speciei pneumonia adnumeranda sit, Sed etiam ingula inter se dissentiani contrariaque appareant. Quamis iacile sit, morbi symptomata reperire, dissicillimum ia-ien eSt, reperta pro correlatione quam dicunt compo-

iere. Symptomatum subjectivorum tunc tantum rationem abeas, si cum objectivis congruunt.

24쪽

DECURSUS UTRIUSQUE MORBI.

Quamquam in nonnullis lyphosae pulum Oniae opidemiis observatus est morbi decursus rapidissimus, it lut mors primis jam diebus intraret, plerumque lanae pro labris natura multo tardius quam Vera Atheni ea de curri L Mira autem est resolutio inflammationis lentis, sima. Sthenica in pneumonia quum saepissime paucis diebus post pulmonis partes penitus obstructae impervia ique aeri, percussionis Sonum acutum, respirationisquisirepitum reducem praebeant, in typhosa pneumonia hel 'domades et ipsi menses labuntur, dum murmur respirἴ florium redeat; saepe etiam obvenit, ut numquam in igitegrum restituatur.

Quamquam in utraque specie iidem reperiuntueventus tamen modo, quo intrant, disserunt. Eteniri

quum Athenicae pneum Oniae resolutio semper criticis cutis et renum eXcretionibus cum magna omnium molestiarum remissione fiat, typhosa raro tantummodo crisibus, Ut exanthematis eruptione, sed plerumque lysi sit tur. Pseudocrises, eXulceratio aut diffusa aut circumscrpia, gangraena, indurati a multo facilius saepiusque ityphosis quam in sthenicis inflammationibus nascuntu Induratione autem secuta, interdum vidisse se, Stokorelari, thoracis contractionem, qualis post empyema S natum seri solet, ut simul ejus magnam in iuberculosar degenerationem et phthisin transeundi inclinationem. In utraque specie morti simillier succumbunt aegroti ai

m0rbi vehementia magnaque extensione, aut transitu i

25쪽

0udocrisus. in lyphosa autein pneumonia praeterea et inplicationibus gravibus et magna debilitatu, quoniam 3is crisibus apparentibus saepissime ad inflammationis solutionem perficiendam vires non sufficiunt.

Quamvis nostris temporibus, quibus accurata mor-irum pulmonis cognitione etiam cura facilior est facis, pneumonia curanda meliorem prognosin proponere

bis liceat quam veteribus P. Frank ait: triusque

almonis inflammatio sortior inevitabilem vix non m Or-m inducit): tam uia in sthenica pneumonia, si adeo est 3hemens, ut Symplomata illa perhorrida appareant, et in phosa semper dubia est proclamanda. Cetera vero rognoseos momenta tum ab inflammationis atqu0 febris erVOSae gradu, tum ex causis morbi, tum ex epidemi aonstitutione et curationis usti neglectae ab initio vel per-erse institutae ratione, tum ex hominis peculiari con- itutione et praegresso sanitatis statu, tum denique e Xymptomatum inter se comparatorum ratione sunt Sumenda.

Veterum medicorum sententia, ubi symplomata nerosa in pneumoniae decursu apparuerint, relicta methodo intiphlogistica, ad roborantem iranSeundum eSSe, certe ion parvi fuit momenti, ut huic speciei malignae nonen inderetur. Illos cura, quam instituerent, morbum, ibi symptomata ejus ex nimio instam mationis gradu orta. 8Sent, non SanaSSe, Sed in priorem mutasse, minime est

lubitandum. Hic, tegie jam P. Frank, Severi8Sima antiphlogosis 'locum tenere debet, et in ipso celeri parv0-

26쪽

quo pulsu, pallida facie, exiremitatum frigor0, summa a igroti debilitate multo magis, quam in contrariiS rerutri conditionibus, repetita celerique venaesectione indigemus Nec minus localis sanguinis depletio, remedia antiphic gistica, Nitrum, Tartarus stibiatus, et sacta venaesectiona Herba Digitalis sunt adhibenda. IIic igitur cura tantur

pro Iocalium nec universalium phaenomenorum conditioniac v0hementia instituenda erit. - DissiculiaS autem cuirandae pneumoniae typhosae prae ceteris in eo positest, quod, inflammatione . Satis Severam antiphlogosin poeScente, reactionis phaenomena eam diminui postulent Qua ex re jam dispici potest, Venaesectionem non faciliet initio tantum in hominibus robustis et admodum plethoricis cauta manu esse instituendam. Locales quident sanguinis depletiones cucurbitis saetae maximi sunt momenti, nihilque Obstat, quin saepius repetantur. Ad usum tamen internum, deficiente di arrhoea, Calomelas omnibulaliis remediis, et ipsi Tartaro stibiato longe praeserendulvidetur. Deinde cum febris nervosae ea Sit indoles, uvires citius tardius mirum in modum conficiantur; sum adhibenda est cura, ut istud morbi stadium, quantum fierpotest, longiuS aVertatur, vel, cum plerumque brevi pos initium intret, ut vires hoc remediorum genere, quod eX

citans vel roborans VocamVS, erigantur ae conServentur

Quare ad Senegam, Arnicam, Chinam, Flores Bengo es Camphoram, Moschum et ipsum ad vinum transire et rubefacientibus vesicatoriisque uti nos oportet. Jam vero his omnibus eX positis, asseram historiam aegroti cujuSdam, qui, vehementi pulmonum inflammation affectus, Omnia pneumoniae Sio dictae nervosae praebuit

27쪽

mplomaia, Sed, quum Vera eorum natura cognOSceretur, ilicissime egi SanatUS.

HISTORIA MORBI.

F. F., saber lignarius, undeviginti annos natuS, COIl-titutionis haud robustae, thorace praeditus depreSSO et rete conStructo, Se puerum saepius quidem tussi affectumuisse contendit, nullo autem alio morbo memoratu digno, ebri quidem nervosa, qua vitae anno decimo quarto Se- ecim hebdomades, et intermittente tertiana, qua anno equenti noVem menses laboraverit, exceptis. Abhincisque ad hoc tempus plane se suisSe Sanum ac robuStum.

Jie XXV mensis Maji rapidis temperaturae vicibus Ob-ioXius vehementem paSSUS est horrorem, quem calor Se-

luebatur, ad quem postea capitiS dolores, temulentia, Verigo, lipothymiae, Summa lassitudo, pungens lateris sinistrilolor, tussis, quae pauca tantum edebat Sputa, accedebant. Primo quidem morbi quatriduo in domicilio remanens, et emetico remediisque laxantibus sine omni SucceSsu abusus, in nosOcomium Caritatis receptus est, ubi quae pathica inveniebantur, hae e erant. PercuSSio Sontim praebebat in toto latero dextro et in superiore sinistri parte normalem, acutum, sed jam pollicem Supra papillam mammae obtusiorem, ab hac autem ipsa usque ad basia pulmonis , neque minus in latere quam in dorso a spina Scapulae plane obtusum. Manu spatia intercostalia la-ieris sinistri inseriora premente, dolorem percipiebat aegrotus. Auscultatio in toto pectore dextro Strepitum prodebat respirationis paulo auctum, quasi puerilem, eundem in sinistri pectoris parte superiore anteriore. In regione

mammati respiratio audiebatur tubaria, a c08ia Sexta et

28쪽

anteriore et laturali vero strepitus respiratorius omnino nullus, Sed tantum coriaceus, in apice riusdem lateris posteriore crepitatio sicca, a media Scapula VSque ad langulum inseriorem respiratio iubaria, inde usque adlbasin pulmonis strepitus respiratorius nullus, sed tantundi Coriacetis. - Νon solum igitur in serior pulmonis sinistri Jobus inflammatus inveniebatur et hepatisatione jam lplane condensatus, verum etiam superior primo inflam mationis stadio affectus. Dolor autem, manu premente ensectu S, Strepii USque coriacetis, pleurae quoque inserioresin partem inflammatam esse jamque in exsudationem tranSiisse docebat. Fortiorem vero auditum esSe Strepitum irespiratorium lateris dextri, eo perfacile declarabatur, quodlpulmonem dextrum solum respirare iunctionemque sint stri laesam adaequare oportebat. Respiratio brevis, Superficialis magis dextro pectore quam sinistro fiebat, . quod in inspiratione sero omnino non extendebatur; quare magis abdominalis, diaphragmatica erat quam thoracica. Tussis satis vehemens et cum dolore quodam lateris si nistri pungente conjuncta, sed magis sicca, ita ut mucus, ejiceretur parcus, serOSus, colore sere nullo tinctus. Reactio febrilis valde vehemens, pulSus parVUS, du-rUS , tenSUS, centum et quatuor ictus edebat, cutis valde arida et sicca, linguae multo muco Obtectae siccitas, urina irubra et turbida, caput gravidum et capium, abdomeni paullum tensum, sed non dolorificum, sedes tres fluidae,

Diagnosis, quod ad Sympio mata topica pertinebat,saeillima pleuropneumoniae proferebatur lateris sinistri.

Simplicem vero inflammationem reactio vehemens resuta

bat, qualitas pulsus, cutis, abdominis, di arrhoea, quare

29쪽

are quaerebatur, an haec Symplomata non ad complicaonem cum typho referri oporteret. Quae quidem Sym-tomata periculosa quum latis topicae inflammationis fini us effecta, diarrhoea autem potius in medicamenta antea aut adhibita, quam in affectionem quandam itui localemeserenda eSse viderentur, Statiin venaeSectio Unc. Vm. intituta est et ad usum internum praescriptum Rp. Decoct. Uth. unc. v. Natr. nitrie. drachm. II. Syr. Simpl. Unc. I. tDS. omni biliorio cochlear majus Sumendum. e-pere omnium Symplomatum eXacerbatione observata, VeiaeSeetio repetita est et cucurbitae crueniae Ν. ΥΙΙ ubilolor pungens percipiebatur appositae sunt. Die XXX Urii: Somnus per noctem Omnino nullus, multa deliria. Julsus eadem sero qua heri et frequentia et qualitate, rusis humida et sudore contecta, qui, cum CVitS calorem illum proderet quasi pungentem et ardentem, mordacem, nullam vim criticam exhibebat, lingua Sicca, arida, rubicunda. Quum auscultatione respiratio iubaria audiretur magis extensa, inflammatio igitur ampli US esset progreSSa, Sanguis inSuper ex vena missus cru Stam quidem phlogisticam praeberet Salis largam, Sed non arcte cum Sanguini S crassamento cohaerentem verum sacile ab hoc dirimendam, quod eXsudationem indicare viri docti censent; porro quum sacies rubefacta capitisque temulentia vehe- meuteS Sanguinis congestiones ostenderent ad caput dire-cias, adhibenda videbatur cura sortis et si seri posset, cerium quendam finem adducens. Statim igitur venae- sectio instituebatur Liv. I. ut ut cutis quoque ut intestina ad crisin proferendam incitarentur, ad usum internum Ordinatum I p. I art. Stibiat. gr. um solve in Aq. dest.

une. IV. D. S. Primum quidem partem dimidiam, tum

30쪽

post dimidiam quamque horam cochlear. Bis tantum vo mitus es ficiebatur, Sedes contra quinque partim pultis0rme8, partim serosae, typhosis illis simillimae. Vesperes Cutis multo Sudore contecta, pulsus vero frequentia adlcentum viginti ad aucta, lingua susca et Sicca. In totuma pectus Sinistrum Ungi. ΙIydrarg. ciner. illinebatur. Die XXXI Mabi. Iterum insomnia per noctem, neque Ulla Symplomatum mutatio neque topicorum neque univerSa lium. Ad sedes diminu0ndas hoc praescriptum Ri'. Emuls.

AmVgdal. Unc. VIII. Aq. Lauro ceras. drachm. I. Syr. Al. . Unc. I. M. D. S. Omni hi horto cochlear Sumendum. .

Vespere pulsuum frequentia minor duodecim ictibus quam itempore matutino, sed plenus ac durus. Quapropter VenaeSectio Unc. Vm. instituebatur. Iterum tres sedes ejuS-dem qualitatis consecutae, lingua rim OSa, SiCca, suSCa,.suligo circa dentes et labia, cutis Sicca et ardenS. - D.

I. Junii. NOX antecedente quietior. Denuo quidem duae Sedes aquosae, sed flocculis illis intestinalibus, typho

proprii S carentes. Eadem medicamenta porro adhibita, Sed cum Vespere pulsuum numerus ad centum vigintiquatuor cresceret set saci 03 lividior esset, altera etiam l

D. II. Junii. Noctu aegrotus somno, deliri is vehementibus interrupto, fructus jacebat in statu Soporoso, cui tamen interrogando sacile eripiebatur. Duae sedes virides aquOSae consecutae erant, Ut videbatur, Tartari Stibi ait vi, quam seri in hepar, prolatae. TusSis et eXpectoratio eXigua, aegrotus, de nullo dolore querenS, reSpirabat breviter et obiter, tamen invitatus, profundioreS quoque respirationes efficere poterat, quibus tuSSis non eX-

sit hatur. Symplomata pleuritica igitur praeter Strepitum