De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

71쪽

nquae a plicis ac purioris , superabit emea clam - Sordidissimae crurum cutisque ulcera inisermo, quae Saepe vix majori , quam ista, virtute pollent, sanari conspicimus; et a solo recenter mactati animalis, cui,. ut balneo, partem herpete affectam committimuS , Vapore , hunc disparuisse experientia commonstrat .. Sub majori cutis ab impetigine ten Sione, a C roSio nis quasi sensu, mucilagino ga certe magIS, ac emolliens fomentatio, nec non balnea tam simplicia, quam cum lacte commista atque tepida conveniunt; et ab istis non modo Sympto mata sedantur, sed ipsam hinc inde efflorescentiam dissipari ob rVam US ..

Qua demum agendi ratione oleosa et pinguia, dum cuti inunguntur, impetigi nes tam saepe ex istae dispellant, ignoramus : sed par

tem certe remediorum, quae contra efflore Scen tias culaneaς vix non omnes ae vulgo ad si 'hentur, principalem oleum pingue constit Git, R quo non modo rancido, sed etiam recente atque blandissimo , impetigines saepe nimissium Summo aegrotantium damno ad supersirciem disparentia Ipsae certe, quae sub unction z hi

72쪽

63 GENERALIA

adhibetur, frictio, licet VRSorum, nervorum cutis actionem abhinc excitari fateamur, hos effectus non explicat , et poros ab oleo, ut plures defendunt, obturari, experientia populorum refutatur . 373. J. si cuta ne rum pars major affectuum ab insectis na Scero tur, non difficilis tunc foret actionis, quam oleum, his animalculis infensissimum, in hane morbi causam exerceret, explicatio, nisi ali ra ex curationis effectu tot aegrotis funesto difficultas reluctaret. Sed et ista disparebit, sicutis morboS , qui ρο tomatice prorumpunt , aut quibus ob adultam secretionis morbosae indolem natura jam adsuevit ς' aut a quibus. forte jam aliquod in lympham vitium redundavit , a primariis, nec vetustis, efflorescent ita

separare Velimus : ut in quibus, aut Vivens, aut inanimis earundem Supponatur origo, Ole forum frequenter utilissima e Sye solet applica rio. An forsitan rela Xatis per pinguia integumentorum fibris, tum i Starum, tum vaSorum, Ner Vor Um, quae morbosae Secrotioni praefiguntur, Sedantur motus, ac, Sicut ab et iso super Procellosas maris. undaS Oleo placantur aqMae ,

73쪽

DE IMPETIGINIBUS. 6'ita partium, quae cutem constituunt, frenantur impetus λ . . an haerens in cute acrimonia oleosis involvitur, nervorumque obtundi tur sensibilitas λ . . - an tristeS aliquando pinguium aliorumque externorum , in primaria licet impetigine, em tus a suppreSsis quidem in cule, sed ad viscera transvectis, solidorum turbis, ac sicut violentos hominis convulsi mo-ttis per fascias sistendo, ad interna hos ipsos augemuS: Ita an irritatione a Superficie corpori S aversa, maiores partium internarum agitationes excitantur λ . . Ast, quaecunia ue his subsit effectibus ratio, certum tamen e St, Innumera S a pinguibus impetigines primarias medicinam habere, method1que istius non e L remedio rura natura, sed ex per VerSa eorum aprylicatione , infamiam veni SSeia. Stam moS quoque sulphur exterius adhibitum in varias impetigines imperium exercet : quod

licet partem et pinguia , quibus illud plerum

que commi Retur, habeant, ex cognitis tamen Vel illius, vel istorum qualitatibus, nisi ubi que iter tam insecta pro morbi causa Statuata tur, explicare nequimus. Ipse quidem sulphu'

74쪽

o GENERALIAris, vel hepatis, ut vocant, sub forma, vel cum adipe remixti foetor, principii cutem ac vasa inhalantia penetrantis praesentiam testatur, ex cujus in illam actione hujus remedii effectus interpretari viderentur e sed sicut explorae, seu Scabiei, per sulphur curatione a paret, non hanc, sed peculiarem illius, in viventem morbi causam agentem , virtutem hos

effecius producere; ita, cum idem remedium et in aliis quibusdam impetiginum speciebus

pro deSSe obServamus, ad eandem et in istis causae viventis traheremur suppositionem, nisi argumentorum, quae solo remediorum effectu nituntur, in causarum morbosarum indagi ne fallacias nosceremuS

Conspicuos in cutem effectus edit plumbum sCujus tamen copiosae praeparationis ab omni fere aevo ad impetigines adhibitae non aequaliubi vis ratione operari videntur. Satis certe sub forma, acidisque saturatus, Saturnus adstringentem in solida potentiam exercet; sed aut leo, muco animali remixta, aut pulveris sub specie adhibita, et a vapore lautaneo ex parte

Soluta, calx plumbi tam fortiter vix parte S,

75쪽

DE IMPENGINIBIS. Trut contenta repellant, aut ab istis in farcian- nur , Strangulentur , constringit. Aliud vero hoc in metallo continetur, quod nervis blandiatur quidem, sed, vaporis potissimum sub forma his admotum, insidiaS Saepe struat, ac, durissimis ad intestina excitatis cruciatibus , vitalem in extremitatibus potentiam frequenter extinguat , principium. Sedantem interim in plumbo exterius adhibito Nirtutem experienti Atestatur; atque hoc magis, quam alio, impetigines primarias non paucas diSSi pari, ac radicitus interdum sanari, lubenter fatemur . Ex

insidioso plumbi principio a vasis lymphaticis

ad cutem resorpto, internorum Stragem comptu res verentur; ac certe tristes impetiginum plumbeis tractatarum, qui illorum ab istis averSio nem explicent, non desunt exitus: sed cum hi ipsi, in secundariae potissimum impetiginis spe ciebus, aliorum non minus sub usu remediorum Occurrant, ac certum, quo noci Vi plum

heorum effectus ab aliis distinguantur, Signum non existat; hinc facile injustum his de rebus fertur audicium, ac summa rei dignitas, ne Laisas forte, et non parva agendi potentia in

76쪽

72 GENERALIA

structum, crimini S damnetur remedium, nobis cautelam injungit. Certe non omne, quod interno usu sanitatem laedit, - hoc, extus admotum, cessat e SSe remedium; nec idem semper a re eadem vel ore, vel corporis superficie Suscepta, in hominem effectus obtinetur. Aliorum nos quidem, prout decet, experientiam

Veneramur : sed si nostram simul certe non paucam hoc de argumento consulamus , fatemur, nos plumbeorum externo ab uSu, quotiescunque haec nobis indicata videbantur, non semper quidem bonos, sed nec tam flebiles, ac

multi recensent, effectu S observa Sse.

Salium quoque mercurialium celebris in multas, diversas licet a venereis, impetigines est actio, et in illis vel aqua solutis, vel unguento receptis , istarum non paucae medicinam agnoscunt. Nec tamen adeo in fluida, quam in solida agendo, mercurium, ut qui ore assumptus in impetiginem, sub media licet salivatione, saepe non agit, hic operari censemus ; ac singularis et hujus medicamenti in necandis insectis potentia viventem impetiginum plurimarum causam iterum confirmaret,

nisi

77쪽

DE IMPETIGINIBUS. 73

nisi excitante magis, aut caustica interdum, quam alia in pellem virtute hoc idem , saltem in multis impetiginum speciebuS, operari vide

ret Ur

optimos interdum ex maris balneo in morbisculaneis effectus experimur; atque ab illius virtute tum stimulante, tum simul ob undae frigus roborante, morbo S a cutis actio mutari, ac languens diu transpirationis opus excitari, prΟ- moveri videtur. Sed et acidorum tum vegetabilium , tum mineralium, cum aqua communi dilutorum, quin ipsius adeo urinae, non raro conspicua, ac forte similis maris balneo, ad abigendas impetigines est virtus. Nec vanae ubique sunt laudes multorum quae

e utem manifesto condensant, adstringunt, ac orientem ex vasorum debilitate humorum impetum non minus, quam sensi bi l itat is exces-SUm, a pZrte aegrotante avertunt. Hinc solo fasciarum uSu non pauca crurum ulcera radici

tus auferuntur; ac ipsum jam atmosphaerae frigusi , aut cutis cum aqua frigida fomentatio

nunc meliori, nunc pessimo sub rerum eventu, ei forcscentias coercet. Eadem est tum Alumi

78쪽

774 G E M E R A L I Ainis, tum vitrioli albi cupreorum, Saccharique saturni, conditio; ut quae singula , nisi trectius indicata, atque Nel in s= tomarica , velaam in consuetudinem deducta, impetigine, aegrotantis quidem inieritum, - sed sub attenta causarum indagine, Soloque cui is sub vitio,

Sanationem promovebunt.

Ea ipsa interdum, quae sorii ori cutem sti- ulo .exasperant, alienum in eadem motum ex citare, ac morboSam in pellis particula secre-iionem invertere, delere valebunt .. Hinc tum cantharidum ipsi , 'quem impetigo de foedat , loco applicatio, - tum escharoticorum, ipgiu que ignis aut solaris, aut artificialis, in ulcus, cujus Superficiem consumit, atque corrIgit , actio , antiquas inon raro impetigineS Perfecte sanarunt

Quae vero in cutem impetigine correptam, manifestam satis actionem exercent ,- aut ama ra, aut acria, Vel et stupefaciente, ac Sed an

te instructa Principio vegetabilia et ea , Sicut morborum, qui ab insectis oriuntur , cauSae Niventi resistunt, ita solidorum in cute actio mem vel augendo, vel deprimendo, immut Are

79쪽

DE IMPETIGINIBUS. 73Nidentur. Hinc summos ex seminum Delphinirstaphis agriae, Sabadillae, apii petroselini, ex hellebori nigri , ledi palustris, Nicotianae et a

baci, cicutae Virosae, veratri albi, Meni sper mi cocculi, iuniperi Sabinae etc., exierno USU Uin cutem vitiatam effectus observamus : et Sicut alia prorSus medicamentorum , cum e Xil applicantur , quam cum ore hauriuntur, in hominem est acrio; ita optandum foret, ut, qua ratione potentiora ex illis vel solam in pellemetam sanam, qUam aegrotantem, Vel in univer- Sum Systema operentur, experimentis sat fidis innoteSceret Quemadmodum Vero ex suppresSa sanguini Sevacuatione aut naturali, aut in habitudinem conVGSa, - vel et sine hac causa, ex pecu

Jiari vagorum culaneorum plenitudine impetigines interdum gignuntur . 373. ): sic non in frequens in curandis cutis affectibus tum vena sectionis, tum scarificationum, necessita S OC currit . Iam ipse cutis irritatae pruritus, aut dolor, affluxum sanguinis vel in illis adeo impetiginum speciebus, quae ex cruoriς abunda a tia originem non habent, ad pellem in mut

80쪽

76 GENER ALIAlis adauget; ac SpZS modica hac in parte contris cito facilem humorum circuitum in eadem impedire non raro videtur. Hinc major Saepe in cutis affectibus, quam ab inexpertis crederetur, cucurbitularum Scarificatarum observatur utilitas ; atque tam importunum hae ad peripheriam pruritum, quam facilem ab externis remediis, quae cutem roborant ac vel minime coarctant,phlogos in , his praemissae avertunt. Maxima in morbis culaneis, quos tandem externi S tractare coguntur, in tilcera arti iaria, se tacea, fonticulos multorum collocatur fiducia ; ac, desumpto ex hydraulicis argumento, quam illinc aquarum ob urare scaturigi nem, hanc, excavata in carnibus fossa, humiliorem ac declivem ad locum derivare nituntur . Ast vero, quem sibi forte natura locum, quo peccantem expellat materiam, hac in parie elegit, hunc ab arte in aliam, quo lubet, transferri tam facile non sinit; nec sola pellis incisio, et excitata, cum peregrino, quod huic

committunt, corpore, ejuSilem exulceratio , con

ditionem , sub qua noxius illinc humor fluebat, novo fonti ubique concedit. Jam dictum est,