De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

41쪽

DE IMPETIGINIB IS. 37 res genarum, Volarum, plantarum, corporis si, ne aestu majori, aegrotis tam molesti , - hinc

volatiles illi in hypochondriacis, hystericis,

ad cutem ignes, ac aduStionis non modo sen

sus, sed et quasi effectus . 339. ) ; - hinc

parva verticis in plaga apud hystericas, glaciei aut nivis liquefactae ibi haerentis perceptio,

hoc ex perverso sensationis principio descendunt, ac impetigines non paucas hoc ex morboso cutis statu derivari oportet. Sed, et imminutam nervorum hac in parte potentiam similes effectus habere, sine dubio a serimus. Tactu S certe sensus, ac diversa ab isto, seu communis Sen Sibilitas, per cutis Superficiem universam extensa, mutationibus non paucis, ad quaS Sat raro reSpicimus, subjiciun tum et ex infracia, Vel penitus deleta nervorum in pellem actione , quamplurima , qua zhucusque non Sati S examinata fuerunt, phaenomena in morbis dependent. Nec ista ex longinquo Semper nerVorum, aut cerebri ipsius errore, ut in apoplecticis affectibus, originem symptomatice agnoscunt ; sed ad solam inter dum cutis pulpam nerVosam spectare obSerVan

42쪽

38 GENERALI Atur, ac in parte agendi ae sentiendi inertiam manifestantia Hanc ipsam non modo jam sola epidermidis per labores inducta densitas, aut

in cute cicatrix , -- sed et diuturna ejusdem compressio, extensio, frigus nimium, aut plurimus sub pelle collectus adeps, vel serosus latex, Vel tumor subcutaneus, inducunt. Ea ipsa Vero, quae superficiei humanae nervis vel ab intus, vel exterius admoventur, potissimum huc spectant. Saepe ex alluente, aut in atmosphaera humida, uliginoSa, contenta , -- Uel sub morbis in pellem deposita, ac praecipu nervosam ejusdem potentiam obtunstente materia, tum exanthemata . 276. γ, et gangraenae g. 13o. , tum impetigines, seu maculae, Vitiligines, Sensu quovis destitutae .q32. 43 S. ) oriuntur. Ipsi sudores, qui vel ita

debilioribus sine causa maiore, vel in fortissimo quovis homine, vaporis in balneo, vel demum in aegrotis sub lipo thymia, in moribundis, tam profusi prorumpunt: non sanguinis ecvitio, sed ob imminutam vasorum cuti S reyi- Stentiam, exstillant. Hanc vasorum in cute

debilitatem et quasi paralysin , in aliis conta gia ,

43쪽

DE IMPETIGINIE S. 393ia, mi a Smata, venena, ac inimica nervis materia, inducunt, atque in febribus nerυosis

febre, tum continuus ille, aut colli quativuς sudor, tum ecchymos eS, maculae, ac alia quaecunque cutis de foedatio, ex nervorum culaneorum tenore per cauSas aut universo corpori , aut solis forte integumentis inhaerentes infracto, oriuntur. Non aliter externa, quae dolores sopiunt, Spa SmOSque sedant, ex opto, planiisque narcoticis, stupefacientibus , composita remedia in cutis nervos operantur ; ac Sicut organa gu Stus, odori S, ac visus in pro Vectae aetatis hominibus labescunt, ita tactus, et qUaevis culaneorum nervorum sensibilitas, a

pellis rigiditate senili obsolent, ac impetiginum variarum fundamenta in illa ponuntur. Ex fracta nervorum, et, quibus Vitam conciliant, Vasorum, in Scorbulo potentia, tot maculae aemgrotantium Superficiem contaminant ; ac non paucae ecchymoses ex eadem ratione in hydro pe provecto ad cutem comparent. Contagiorum in pellem humanam actio Vel

44쪽

o GENERALIA ex ipsa iam exanthematum elucet historia Lib. III. , ac sola impetiginum cum illis amnitas,

communem in multis originem , in utraque morborum claSSe, satis prodit. In quor interim haec eon rata consistant, hoc a nobis ignorari

fatentes . 92. γ, fatemur Simul, nos Circae

impetiginum, quas 'contagiosas dicimus, cau-

Iam proximam non minuS Caecutire. Nec magis dubiis hinc inde caret ipsa his in affectibus contagiorum praesentia ; aci mutua inteccives morborum propagatio, sicut fomiti ex uno istorum in alterum transeunti deberi , in causae ejusdem , in omnes simul agentiS , effectus esse potest. Hinc non paucae de morborum contagiis a Isae sunt inter Medicos lites τquas ins/tionis, nequidem tam valido, ut credunt multi , argumento satis direptas dolemuS.. Quod si enim , cuianeorum saltem morborum,.quod rationi non adeo repuJnat, reSpectu, xvivix seminibu&, ac visum fugientibus arri mal culis , agritudinum penderet communicatio vhaec Vitalis morborum , ac Saepe mortis hu-miunae causa, cum lesquore, quem Sani; inserimus , non minus, quam contagia, a nobiS PUS' sex

45쪽

DE IMPETIGINIBNS. 4 Iset inoculari ; atque si cum adulta iam atque

exsiccata prorSus, quod de variolis notum est, hoc opuS aeque ac cum recenti pure absolvi concedatur materia, animai culorum tamen infusoriorum , ut vocant, historia, et continuata, post exsiccationem corpuSculi, Vitalis istius potentia, huic quoque non impar foret solvendo aenigmati. Fatemur interim, nos morborum, contagio celebrium, qui interna non minus, quam Superficiem , affligunt, - qui ex ista, recentes licet, repercussi, difficiles ac diutur nos viscerum affectuS relinquunt, -- qui, post longas demum moras, ad cutem iterum cum emolumento expelli, ac istorum sic crisin con-Stituere queunt , non facile vivas intelligere causas; atque ipsa, quae febribus non paucis

PraeSunt, quae Veneream luem, jam sanato cutis ulcere, Sine novo fomite per ann con tinuant, - quae biennorrhoeam, - quae, postra ullos a morsu canis rabiosi menses, hydro

Phobiam inducunt, contagia, in se ei orum in his necessitatem ac verisimilitudinem omnino exclu dunt . Alia vero contagia in solam modo Petriem, -- alia in caeteras quoque partes, ac in

46쪽

Q. GENERALIA corporis compagem univerSam, operari cernuntur. Greges ovium integras a scabie insectas, sed alias perfecte ValenteS, et quarum carnes hominum saluti nec minimum obsint, in provinciis haud paucis observamus; ac ipSa, quae hominem in sestant , psora, pluresque specie Simpetiginum aliae, nisi in longum protractae, praeter cutem, nil offendere videntur. Ad impetiginum causas et plethoram tam

universalem, quam potiSSimum culaneam, reserre nequidquam haesitamus . Qua scilicet aetate major humoribus in cute molliori vasorum Patet numerus , -- qua corporis amoenius floret undique superficies, - qua magis grato haec et aequaliori calore fovetur qua candi da magis facies vel a sola verecundia rapidisSimo velut ab igne accenditur: hac etiam prom ptior ad pellem cruoris affluxus, uberior per spirabilis ex eodem humoris secretio , atque major ad plet horam culaneam dispositio, quam vestimentis calidioribus , longo mollioris lecti tepore , sudoriferis , spirituosis, volatilibus remediis, ac balneorum tepidorum abusu, non raro augemus, concurrunt. Vel a solo ve

47쪽

DE; IMPETIGINIBUς- 4 Inaesectionis, aut haemorrhagiae, . quibuS adsuevimus, desectu, univerSalem in cute pruritum persentimus; ac hic ipse, quo lecti calorire fovetur corpus, tempore, in succi plenis hominibus, ac in quavis impetiginum Specie, plus minu S augetur. Frequentissime hanc artificialem impetiginem, qua tam vane gloriantur therma rum non pauci Medici, in illis Marchionatus

Tadensis observavimus; novimuSque Sanum Roplethoricum juvenem, qui, fervidiores has R. quas per brevissimum licet tempus incautuingi QSuS, quatuordecim, aut plures, inpelle furunculos expertus est. Copiosas adolescentes succi pleni, aut qui liquoribus spirituosis indulgent, vel necessario corporis exercitio destituuntur, ad frontem p UStulas, et, quibus menstrua aut dissicilius, aut parcius, quam Par est, prorumpunt, Puellae, es

florescentiam vel periodicam, vel constantem , in facie patiuntur. Insignes saepe, quibuS narrium haemorrhagia , aut quibus haemorrhoides instant, circa nares, ad ani confinia, pruritus accusant; ac periculosa pulmonum pleth OrR , futuram haemopi Isin, ac tussim excitante ia

48쪽

44 GENERALI Abronchiis , trachea , titillatione assiciuntur :quae singula demonstrant, sensationem ingratam , calorem, ardorem, pruritum, Sanguini S,

humoris serosi, lymphatici sub epidermide sta-Sin , non istorum ubique vitia, sed frequenter abundantiam aut veram , aut spuriam, Vel diseficilem significare per vasa cuti S progressum . . I pSe vero, qui in cutem potentius dirigitur calor externus non exiguam impetiginum partem generare observatur. Quibus hiberno sub

gelu vicinius assidemus, flammae, hae largas , lividas, ac diuturnas in pelle maculas inducunt et a suspecto carbonum accensorum igne, quem, ne fiammis faciei nitorem inquin et , sexu S sequior sub cruribus tunc nascondit, non foedas modo in istis maculas, sed plura sibi ad uterum mala adsciscit. Ipsa vero solA actio, non caloris modo, sed proprios, nec satis intellectos, effectus producit. Quamvis enim atrum Aethiopum colorem ex peculiari reticuli mucosi constitutione magis , ac ab unico solis ardore , derivandum esse arbitremur: est tamen manifesta istius non modo incute profundius tingenda vis et actio; sed in ipsis

49쪽

issis Solis radiis, ac varia, qua in pellem in cidunt, directione, latet ignota, nec a Sola locorum positione determinanda , potestas . In genere quidem, quo calidiori sub coelo vivitur, eo major morborum culaneorum est ratio ; sed illa siccitatis in atmosphaera majoris, minoris, illa, qua solis radii a vicinis corpor IbUS reflectuntur, - Ventorum demum, habitationum, vitae generis, vestimentorumque ratio, hos effectus frequenter immutat. Alia quoque incommoda, ex Solius diversi tale fabricae, cutem Aethiopis, alia nostram, tenere videntur: sed, donec fidelis ac diuturna, quem vis apud populum instituta, observatio noctem, qua res istae involvuntur, dissipaverit, impe tiginum accuratior historia a Mortalium nemine exspectabitur. Quis nempe, experientia de stitutus, ex sola Insubriae positione, et ca USA rum, quibus subjicimur, communium confluxu, ad morbi tot ruricularum strage infami S, Seu Pellagrae, ut vocant, hac in parte felici ter 'rarum praesentiam concluderet λ Quis radiorum Solis, Inlubras longe minus ac alios meridiora artis Italiae populos urentium , in expositam bibi

50쪽

46 GENERALIA cutem iam manifeStam ac Simul tam obscuransactionem, et producendi hac in parte, non in alia, erysipelatis periodice redeuntis, chronici atque maligni potentiam, ex physicae Geo graphiae rationibus praediceret . . . Atqui , licet

interna nimis hoc in morbo urgeant sympto mala, atque, dissipato jam erysipelate, haec ipsa frequentius continuent, quam Ut eundem ad impetiginum classem prudenter referre queamus: egi tamen sat eviden S radii solaris verni in accendendo apud praedis positos Insubriae agri cultores tam flebili morbo effectus, ut in illo solius ratio caloris nostrorum nemini Medico-

rum satisfaciat. Sed plura, qVae aeris a Sole calefacti in corpus humanum effectus concernunt, non minuS nos latent. Nec etenim solus flante ab Africae nitioribus venio atmosphaerae calor, sed nervis inimica, et sub alio vento a majori solis ardore non observanda , nec thermo metro determinanda , illius conditio nostras vel media sub hieme Vires inopinato prosternit, ac febris quasi malignae adventum praenunciat . Nec aestivorum morborum, licet hi caloris in tensitatem fere Sequantur, sub eodem tamen