장음표시 사용
51쪽
atmosphaerae aeStu diversorum, causag e X ma
nifestis semper caloris in animalia vel haec, vel illa, effectibus explicare valemus. Sed, quae cutem calidiori subi coelo affligunt, aegritudines, hae forte non solis adeo in illam actioni , quam secret sonis culaneae a calore incitatae, mutationi morbosae debentur. Infammationis in pervertendis, qui sub eadem separantur , hil moribus auctoritatem exposuimus iai. ); sed et sudor abundan S, quo continuo inundatur, ac fere maceratur pellis, istius contextum aggreditur , tenorem infringit, sensibilitatem adauget. Uel sanissimi hominis sudor ad pedes, axillaς, sub aestivi S caloribUS , - non ob humorum, ut putant, insani S corporibus non admittendam , corruptio nem; sed, Vel ob auctam in folliculis cuta ne is, qui suum sudori liquorem commi cent ac proprium odorem conciliant, vel ob mutatam exhalantium vasorum in liquidum perspirabit potentiam, - foetore majori inses latur. Quam Scilicet morbo ga sanorum, si hic vel oris lae
tor ex SAnguine corrupto scaturiret, magsae Cir
culantis conditio, - et quam infelix ho ir
52쪽
GENERALIA dum illorum, optime licet Valentium, status foret, qui vel hiberno sub frigore, ob peculiarem conStitutionem, intolerabilem ex faucibus, axillis, aut pedibus, odorem spargunti
Quantum non foetoris ex ulcere culaneo a causa externa non ita pridem generato, continuo,
et sine morbi interni suspicione, Spirat, cujus in sanguine principium non haeret In ipso hinc secretionis culaneae actu illud, quod acredine, quod foetore obeSt, in multis generatur; ac major humorum in pellem sudoribus perpetuo madentem appulsus , facilisque illorum ab occlusis vel levi etiam frigore cutis ostiis stagnatio, aut in vicinum rete mucosum effusio, hanc pellis ad morbosas secretiones dispositionem , atque ipsas demum impetigines non paucas, aestatis tempore inducunt. Ipse jam Sudor, licet parvus,
morbus iamen est; ac VaSa, qUae, PraeSente
illius causa, hunc per extrema oScula expellere non possunt, lateraliter ac per poros, ut vocant , in organicos , vel inier cuticulam ac rete mucosum, vel inter istud et cutem, vel demum in arctam istius cellularem , eundem aut purum, innocentem, aut, si major cu
53쪽
tis stimulus accedat, excretionis legibuS morbosae submissum, et acrem, irritantem, e fundunt: atque nunc pruritum majorem, nunc ma culas, nunc VeSiculas sero limpido, vel turbido liquore repletas, nunc pu Stula S, atque phymmata, vel ab ScesSulos, in corporis Superficie, squamis Saepe arescente, inducunt. Interdum ex cala Sis allatis nulla subesse, sed ex primario atque congenito, nec explicando , cutis vitio originem habere impetigines videntur. Saepius per haereditatem ex parentibus in proles tam infelix scaturit dispositio: ac visae sunt familiae , - aliae, quae, perfecta in caeteris valetudine instructae, excrescentias tamen in cute, aut maculas, in qua vis prole easdem offerebant; -- aliae, quae impetigines simul cum vita ex istis miserabili in filios, licet modo non eodem viventeS, propagabant. Quas ex utero matris deformitates, huic ipsi non pro 'prias , ferunt neo nati , has facile praegnantis imaginationi, ac denegatae gravidis rei deside-νatae, cui forma similes esse interpretantur, impressioni adscribunt; et cum in cute vitium si ita istit, nocui materni nomine salutant: Sed
54쪽
3o GENERALIA eum hanc quidem rerum originem ob valid
rationes admittere recusamus,. verisimilem tamen aliam, quae parentum non modo imaginem ac lineamenta, sed e t certos partium defectus, in prolem transfundat, licet experientiae de his testetur,. proponere nequimus. Inter irrisolidorum magis compagi , ad parentam similitudinem lege nobis ignota in filios ex utero transvectae , quam fluidorum in isto cum
prole commercio, congenitorum vitiorum origi nem, ac Laersditatem morbosam adscribere jubent copiosae prolium sanissimarum ex matre
infecta genitarum historiae, ac tardissima in multis, et ad certam usque vitae periodum dilata , haereditariae aegritudinis manifestatio Atque in hac certe tam obscura naturae lege , dispositionis illius culaneae , qua sine causis manifestis, ac sine 'humoris morbosi praevii in masSa sanguinita contenti auxilio, stato fere tempore impetigines in una eademque familiae eaedem in cute efflorescunt, latet impenetrabile hominibus mysterium LI. SD,. CZdsuum , quae impetigines producunt ,
55쪽
DE IMPETIGINIBUS. reunt, diversitas, prompta i liarum cognitio, temporis, quo cutis laborat, longitudo, aegro' tantis aetas, coeli conditio, efflorescentiae ineaeterum corpuS ac in viscera effect US , - cumianeorum malorum pericula et curae difficuli tes determinant. In genere cuivis diuturnae pereuiem excretioni tum sano in corpore a causis externis naScenti, tum solidorum, fluidorum ex itio oriundae, facile tandem natura assuescit; ac, si incaute hic fluxus supprimatur, nUnc ob retentae materiae morbosae actionem interioribus insidiosam , nunc ob babitudῖnis interrupi ae pericula, a ner Vorum, ut videtur, imperio derivanda, innumerae hominibus minitantur mi Seriae 2 atque ars medici saepe major in judicio, num praeSens cutis vitium exstirpari con-Veniat, quam in promptiori ejusdem sanatione, consistit. Sed vel sub locali prorsus, ata solius pellis a vitio pendente ,. impetigine, Si diutius continuaverit, vel a resorpio qnosidi 'ac In sanguinem deducto ichore, veli ob sun ctionis Cutaneae defectum, subvertitur Sanitas , ita ut, quam sub initio absque interniS urar lietuisset aegri udinem remediis, hanc, infecta
56쪽
set GENERALI Ajamjam humorum massa, externis modo auxiliis tractare sine damno nequeamus. Interim per longum interdum tempus naturae viribus internae partes ab infectione defenduntur; et sub variis impetiginum speciebus, quod miremur, Sanitas non modo seros in annos illaesa persistit , sed quaedam quasi ab aliis morbis immunitas sic affectis concedi videtur. Quae crisin alterius aegritudinis constituunt impetigine S, has caute externis tractare lex esto i Sed quemadmodum febres ipsae frequentius ex illis, quam impetigines ex febribus, oriuntur'. Sic , ne, quae istarum forte causa fuerunt, morbi pro effectu habeantur et curari di me pantur, G portet . Major vero hic Medentis requiritur perspicacia, eo quod ab instante non minus, qNam a praesente jam febre, impetigines non
raro promptissime dispareant, et Sic morbum , quem modo praenunciarunt, fecisse videantur.
Ipse etiam, qui impetigines praecessit, morbus, quin semper ad cutem quid morbosi deposuerit , mutationem in ista, efflore centiis
faventem, ac morbosas secretiones inducere va
lubit: quae singula, judicii his de rebus falla
57쪽
DE IMPETIGINMUS . Sycias , - et cur Empyrici S audacter his in morbis militantibus , cautioris interdum Medici
tentamina Superare concedatur, ostendunt . Quae per Mereditatem acquiruntur impetigine S, aut certa in easdem dispositio, hae solidor Um, non vero contagii forte cogniti, innixae vitio, radicitus auferri vix unquam possunt. Similes con enitas difficultas premit impetigines; ac si pelliς univerga in morbosas excretiones hac lege inclinet, exsiccato in una cutis plaga istarum fonte, in altera mox eaedem repullulant. Locale, seu ad pZrvam modo integumentorum regionem restrictum, Vitium exstirpationem subinde admittit: sed exempla non desunt, ubi institutae aegrotantem poenituit curae; ac, lege nobis haud perspecta, vel mediocris, ut vocant, naevi Sectionem incommoda secuta sunt insignia. Quae pubertatis ante tempus in cute contigerunt, ea, hac vitae revoluta periodo, maturiori sub aetate sponte nonnunquam disparent. Senilis impetigines aetatis, nisi a causi Sexternis inductae , curationem difficulter, si unqUam, admittunt, atque in dies exasperatae sub extremis cruciatibus ad mortem usque per
58쪽
sistunt. Similis impetiginum universalium multarum, quae per plures jam annos superficiem Toserunt, exitus observatur; ac lenta febris, et tabes tandem, quod superest virium vitalium,
q. 373. Pars vitae major ab animalibus, quae
cutem pilis aut plumis a natura ornatam tenuerunt, in illa ab impuritatibus mundanda, et
ab inimicis insectis defendenda consumitur; atque ad mutuas has inter Viventia pugnas, Sua cuivis arma concessa fuerunt. Quo haec nota pertingunt, illinc rudior corporis ad lapidem, vel ad arborem aifrictu S, aut balneum, nUnc vicino a flumine , nunc a subtiliori arena subministratum, in auxilium vocatur; ac si haec aggressoris insecti non deludant insidias , tunc inutiles animal in furias raptum vel escam illius, vel nidum, et quasi ovarium constituit. Si tamen has externas impetiginum cauSas excipiamus, vix tantis caetera animalia, ac humanum genus, ad cutem aerumnis laborant. Etsi nempe hoc ipsum tum vestimentis ex pe libus animalium vel aliae materia consul IS, tum
59쪽
4uin manuum mobilissimarum beneficito, inse- cetorum auSus a cute propria, fere nuda, faci-lnus avertat : pars ta taen causarum f. 373. h minera longe major, ac alia animalia, tangit ; et quam insectis praedam subtrahere conatur, hanc caeteris impetiginum occasionibus quotidie exponit. Primum igitur in cute ab impetiginum ca sis praeservanda curationis momentum conSinit . Has maxime illa avertunt , quae hominis superficiem contra nimias a parvo stimulo im- pregSiones, vel a sensi bilitate morbosa, defen- stant; et quae robur cutis Sustentare, ii i mi amque tum mollitiem, tum rigiditatem, rn eadem impedire valeant. Ab ipsa quidem totius corporis sanitate haec potissimum pendent: sed matura cutis cum atmosphaerae impressionibus consuetudo, frequens infantum in frigidam immersio, quotidiana cum hac ipsa superficiei abstersio, et moderata frictio, venium calidio' Tum, comprimentium , depositioi, quamplam in hic prλestant. Hac ipsa jam methodo munditiei necesSariae. tisfacimus Iraeceptis. Haec scilicet lium cur
60쪽
36 GENERALI Atem ipsam, quam illa, quae huic admoventur, concernunt. Unctuosa illa, quae nascentes obducit, materia, ut facilius abluatur, tepidam
praeter aquam, alia, quae utranque combinent,
requirit. Similis fere illorum, quae pellem impraegnant, aut conspurcani, et in adultis est conditio; et ut rectius cum aqua uniantur, saponem interdum, ac illius teporem exposcunt. Summa hinc balneorum tum frigidorum, tum calidorum, in qua vis civitate est necessitas; ac istorum institutio, in calidis praecipue regionibus , non exiguam Magistratus curam sibi quondam promeruit, ac eandem sibi hodie apud Omneg meretur. Nec etenim sola cutis mundities in censum hic venit: sed repentina, ac saepius repetita frigidae in nervos, non modo cutis, sed omnes, ac in vasa singula, actio, - tranςpirationis insensibilis, ac resorptionis Testauratio, augmentum, i- ipsa corii humani
humectatio ac jucunda pertractatio, hujus submsidii naturalis beneficia multiplicant. Ipsa vero cutis puritas ab illa linteaminum, quae hanc involvunt, et a vestium munditie quam plurimum pendet. Frequens hinc istorum,