De duobus amantibus Euryalo et Lucretia

31쪽

sum casus lacit lini v o elem, Nulla mihi patria eru:nj ii Ibi tu lis Et luis clangat abhinc me aliqn abire:re ditus tamen festinus erit Nec ego in Teutoniam reuertarimi res meas compost rurus:ordinaturusων tecum es eddiu post sim facile'lanedi apud te reperietur occasio Multa his in partibus negi, Eo aris sunt: bsc inibi comitti expedita curabo

Nunc legatione ira garinunc munus exercebo Uicariu in giruriae mmi , Dorret Dac ego provinciam impetrabo Ne dubita suauiu , meiam linea Lucretiat meum corispes mea Si viuere ab F ore trossum: te relinquere possum Age iam tandes miserere amanus tae qui anc ad solem in liquescit, fossidera meos labores:et modulam dent pineis martyriis statue, Cuid me tam diu crucias soli or eg nati qm tot tormenta perpeti; tuerim:qui tot noctes insomnes duri qua tot ieiunia toleravi.

Uided macer sum:* pallidus parua res est iis spiritu corpo alligatum detinet Si tibi aut parentes aut filios occidissem:no poteras de me maius bboc supplicium sumere Si sic me punis qui te amo:quid illi facies qui tibi damnii dederit aut malui Bb

mea Lucretia:mea hera:mea salus:meu cfugium:suscipe ni ingratiam femu rescribe me tibi carum esse nihil aliud volo la/ceat inibi dicere:Seruus Lucretis sum Et reges et cflares amat seruos ubi fideles nor ut 'Rec dii dedignant redamare stamat. Uale spes mea meust metus Ut turris us fracta interius inexpugnabilis videt exterius si admota acies fuerit mox confrinitur Sic Euriali verbis Lucretia victa est post*enim sedulitatem amantis aperte cognouit: et ipsa dissimulatum patefecit amorem alch bis litteris Stiriato se aperuit.

Epistola Lucretis. Don possim tibi amplius aduersari:nec te amplius riale mei amoris expertem babere possum uicisti: iam psum tua O me misera:quituas suscepi fas simili munitis exponenda sum periculis:nisi me tua fides et prudelia iuuet

uide ut serues quiscripsisti In amorem iam tuum venio Si me

32쪽

deseris et crudelis et proditor et omnium pessimus es facile est

fpnellam decipere, Sed quanto facilius tanto turpius adbucres integra est Si putas me deserendam: dicito antel magi' amor ardeat . Nec incipianius quod postmodum incepisse pstulateat omnium rerum inspiciendus est finis Ego vis minarum est parum video Tu vires te mei et tui curam habere oportet' Oo me iam tibi:tuam 3 sequor 'dem . Reci , me incipio nisi ut sim perpetuo tua Male meum passidium ductorii 'post banc plures epistola missi virilissi sui tam ardenter Curiatus scriptit: feruenter Lucretia respondά. Unum iam utriusv desiderium erat simul coueniendi Sed arduum ac pene impossibile videbatur onmium oculis Lucretia obseruantibusque nec sola viil egrediebatur: nec un* custode carebat. Nec tam diligenter bovem Iunonis Argus custodiuit:*Men laus iusserat obseruari Lucretiam Uirium hoc apud 3talos late pa/teris in/m suam quasi mesaurum quis iurecludit: meo iudi/cio nimiis utiliter Sunt enim:fere huiusmodi mulieres omnese ut id potissime cupiant quod marime denegatur: qus ubi velis nolunt: ubi nolis cupiunt ultro χὶς si liberas habent habenas: minus delinquunt Erinde tam facile est inuitam custodire mulierem binferuenti sole pulicum greges obseruasse missi suapte casta sit mullier:frustra maritus nititur apponere seruantes ea, Sed quis custodiet ipsos custodes Cauta est et ab illis incipitrior Indomitum animal est mulier:nullis F frenis retinendum Crat Lucretie spurius frateribiliciis tabellas omiserat Eurialo deferendas et bunc etiam sui amoris conscium fecerat Euml boc igitur conuenitur:Eurialum, clam domi suscipiat Dabi/tabat hic prope nouercam suam Lucretis matrem:quam Lucre tia spe visitabat:et ab ea st pius risitabatur nec enim magno in teruallo distabant ordo ergo is erat:r clauso in conclaui Su/rialo:posto mater ecclesiasticas audituracsrimonias eri uisset Lucretia superueniret tant matrem domi conuentura dua,5 inuenta reditum expectaret ii terimicro apud Eurialum esset.

33쪽

post biduum statutus erat terminus At hi di s m. an misi

sunt amantibus longin ut bene sperantibus hors producis sunt male suspirantibus correpis, Sed non arrisit amantium deside riis fortuna presensit nanchinsidias mater:atchri hic dies re nit:egressa domum priuignum exclusit Qui moreturiato triste nuntium tulit: cui non magis * Lucretis fuit molestum Mus postin detectos co gnouit dolos:bac no successit inquit:alia ag

grediemur vis Dotens erit mater meis obsistere volupta bus panda iis viro affinis erat:quem iam Lucretia fecit ar chanorum scium nec enis poterat ignitus animus quiescere Si anificat icitur Surialo:bunc ut alloquaturiqui fidus sit: co/ueniendi viam possit monstrare Et Curiato non ridebatur tu tum illi se credere:quem Menelao semper herentem inti;ebatur: et subesse fallaciam verebatur, Jnter delibet Indum autem ius/sus est Eurialus Romam petere:atc cum pontifice maximo decoronatione transigere Cusi es tum fabilium amus molestissit

ma fuit Sed oportebat C saris imperium ferre Ite ergo mora

duo)um mensium fit Lucretia interim domi manere:fenestras claudere:mestas induere vestes:nucterire, Mirantur otianes:

nec causam ciues noscere poterant Suas ipsa vidua videbatur et talam sol defecisset:cuncti se putabant in ten ebris agere Sormestici qui eam sepe incubantem lectulo et nunis letani videbat raritudini imputabant:et quicquid remediolafferri poterat perduirebant Sed nun* illa vel insiti libalami egredi voluit:nisl postm redire Eurialum:et illi Cesarem obuiam isse cognouit. Tunc enim quali e graui somno excitata:lugubri veste posita:et ornamentis redimita prioribus:fenestras aperuit:lstabundis' illum expectauit Quam ut esse vidit:Ne nega amplius quit Euriale:detecta res est Remo Lucretiam te absente viderero tuit: nunc quia redisti auroram cernimus' Quis enim modus

adsit amoti Tegi non pol amormec abstodi tussis Jocaris mecu vi soles gelariet me in risum ducis Eurialus ait Cgoud hoc sit nescio et innitus equo tuorum et proliis barbs strepitustus

34쪽

si forsitan sic restauidialis sic eritus Lucteriam Dirimis

Perit et oculos coniecit in oculos eat post reditum prima consalutatio fuit paucis deinde interiectis diebus Nisus Euriali rudus comes:dum anxius amici causs fauet:tabemam speculatus est:qus post Menelai domum sita in Lucretis cameram retror sum babebat intuitum gauponem igitur Miconciliat: specta tot loco Eurialu adducit Ethac inquit ex 'εstra alloqui Lucredam poteris Media interiti anch domui da fuit:riec bomini nec soli accessa Trium vinarum disi. - inestram Lu/cretis discriminabat et ic diu consessit amator:expectans fit quis casus Lucretiam ostenderet nec demptus est Effuit tande Lubcretia frunt bucatch illuc respicereris vid agis ait gurialus: vite rectrix inest Quo tendis lumina cor meum in 'uc huc dirige oculos prςsidium meum Tuus bic Eurialus est. Me me assum respice Tu ne bic ades inquit Lucretia, mi Furiale Iam te alloqui possum:vrinam et amplecti valerem Et istud ait Sunalus non magno conatu.faciam Scalam buc admouebor tu obserastalamum Emoris nostri gaudium nimium distulimus Cauem Euriale: si me vis saluam:fenestra hic ad dexteram est,rita nusi pessimus nec cauponi credendum est: qui parua pecunia te et me perderet Sed alia incedemus via Sat est si hinc sermoni nostro patet accessus respondit Lucretia Et inibi Eurialus inquit mors est be visio:nisi te semel amplector:meisi brachiis teneo mediam eiu ex hoc loco tractus est sermo:missa a buic parundinem sunt munera Nec Surialus in doni, Lucreti, dberalioris t. -

Eniit dolum Sosias:secul frustra inquit amantu cona/tibus obsto Misi astu proinde et bera peribinet doni in/famia subibit Ex his malis sari' est unu auertere Amethera:nibi nocebit si clam fit 3pair amoreisca est nec qiaciat satis prospicit Sinon potest custodiri pudicitia:saris es rumo, rem tollere:ne domus infamis stanneue paricidiu mittat Ad/ita et operam pr*ebo meam Restio quoad pomune comitteret

35쪽

nephas Id quia non liciarimeu non est curamviqi agitur oe

cultum fidi par enim refert non agere: sic agere ut nemo sciat.

Comune malum libido est:nec bomo est quem pestis berinoagitet:et ille castior babet qui cautior agit, fumi ic fatur Lucre/tiam egressam balamo ridet:aggressust Aminam Ouidnam

est inquit: nibi amoris mibi comunicas Eurialus nibilomiιnus tibi dilectus est:etit clam amestride cui des fidem prim' sapientis gradus est:non amare Secundus: re sic ames ne palanat Sola hec me internuntio facere non potes Cuanta mibi apud te sit 'des longo iam tempore didicisti es quid inibi com/mittere vis: iube.s ibi mamma cura est ne amor iste detegat et tussiam luasvr vir omniu oblocutioes ferat Bd bsc Lucretiae sic est ut ais Sosia inquit:et tibi magna babeo fides sed tu visus es nescio quomodo negligens:et meis aduersus desideriis nunc quia sponte te offers:rta obsequiis tuis:nec abs te decipi timebo Tuscis quantum ardeo diu ferre non possum banc flamma

uua me ut imul esse possumus Eurialus amore lagnet:et ego morior Militius est bobstare cupiditati nosti s Si semel inubcem couenerimus:t parius amabimus:et tectus erit amoris.

Vade igituriguriato F viam nica me accedendi dicit, Si abhinc quatriduo dum rustici frumentum afferunt vectoris personam induat:opertu' sacco triticum per scalas in borreu ferat. Tu te scis thalam uiseu ad scalas babere ostium:aliphia Euri/alo dicito Dic die manebo:et dum erit tempus sola in cubili ero. 3pse ostium impellat dum solus sit:et ad me ingrediat Sosias

duis arduit facinus esset, maiora in veritus mala prouinciain suscipit: Eurialol inuento cuncta erordine nuntriat qus ille iu/dicans levia libenter amplectitysessi imperaris accingit:nec ali/ud queritur H nimiam moram O insensatum pectus amantis. O mentem cscam O animii audacem:corcs intrepidum Quid

est tam nimiu quod tibi non paruit rideatur Quid tam ardu/um quod planum non extimes Ouidiam clausum 6tibi non

sit apertumsTu omne discrimen parui facis, Tu nihil difficile

36쪽

censes 3nanis est apud te omnis custodia maritorum sulis te leges tenent:nulli metusmulli pudori obnoxius es Cinnis laebor tibi est ludus Itibi nil obstatisquam . O rerum amor do

mitor omniirm Tu virum primatemgssari acceptissimum:diuirijs affluentem:etate maturum:imbutum litteris:prudentia clarum eo perducis:rt posita purpura saccum induat:vultum Moe tegat:seruus ex domino fiat . Si in nutritus in deliri;siue raritam humeros gestandis oneribus aptet:sec publicum baiulum mercede locet, O rem mirandam penet incredibilem Ui

rum alioquin consilio gravissimum inter cateruas vectorum cemerectati in talluvie illa Faece hominum contubernium ha

bulsu Cuis transformationem querat maiorem et oc est quod Ouidius methamorphoseon vult: dum fieri ex hominibus aut bestias scribiti aut lapidest aut plantas, Doc etiam et poetarum exumus Maro sensit: dum girmes amatores in terga ferarum verti cantauit Nam ita est:ex amoris fanimanti mens hominis alienatur: ut parum a bestiis differat Linquens croceum tita nisaurora cubile:iam diem referebat optatum mori suum re/bus colorem apollo reddens terpectantem recreat Surialum: qui rimose fortunatum beatum* sensit cum admixtum se vili bus seruis:nulli noscendum vidit pergit igitur ingressus, ucrene donium frumento se onerauit positolis horreum tritico ultimus descendentium fuit Elchil erat perdoctus ostium maritalis ibalami quod in medio scalarum clausum videbatur impellit:set intro recepit Et reclusis foribus solam Lucretiam se rico intentam vidit Elis accedens propius:Salve mi anime iniquit:Salue unicum viis prelidium spes bines Nunc te solam os fendi. Aunc quod semper optaui semotis arbitris te amplectar. Nullus iam paries:nulla distantia meis obstabit osculis. Lucretia luis ordin ipsa dedisset:primo cogressu mi timeo Su/rialum sed spiritum purabat se ridere: rt que viri tantum ad

ea peripla iturum sibi non suadebat Et ubi inter in hi nis et

37쪽

oscula suum cognouit σurialum: Tu ne es Inquit paupercules

Tu ne hic ades Euriales Et rubro per genas colore fuso:complexaest artius bominem:et media fronte conspicatur Mori repe/tens sermonem: Deu quanto ait te discrimini subiecisti . Quid amplius dicam Iam me tibi cbarissimam scio Iam tui amorighci periculum, Sed necd tu me aliam inuenies , Ois tamen fata secundent: amori nostro prosperum euentum dent Dum spiriιtus bos regit artus: prsterte nemo Lucretis potens erit . Nec maritus quidem: si maritum rite appello:qui inibi inuite datus est:et in quem animus nun* consensit mrus Sed age mea voluptas:meum delicium:ablice saccum hunc:techisibi ut es osten de Exue pectoris speciem et os funes missos face, Furialum me videre concedit, Iam ille depositis sordibus ostro fulgebat et auro:et amoris in ossicium pronus ibat Tum Sosias ante ostiupulsitans: Cavete inquit amantes inescio quid rerum usi ens Menelaus buc festinat Tegite furta restrae dolisv virum O

lite Ninest et egredi putetis Tum Lucretia Latibulum ii qui paruum substrato est illic pretiost res sunt Scis tibi quid

scripserim Si te mecum eristente vir aduentareningredere buc. Tutus bic tenebris eris Ressi te moueris: nech screatum dede/ris Enceps quid agat Eurialus:mulieris imperium subit. 3lla foribus patefactis adsericum redit Tum Menelaus et vita Bertus assunt tirograpba nonnulla ad rempublicam pertinentia quesiituri ctus post*nullis sunt inuenta scriniis: In latibulo nostro inquit Menelaus forsitan erunt 3 Lucretia lumenopas fertbuc intus quirendum est ictis exterritus Eurialus vocibus exanguis fitilam h odisse Lucretiam incepit:atcb inter sera eum fatuum inquit, Ouis metuc venire compulit: nisi mea te vitas munc deprebensus sum: Munc infamis fio Munc Epsaris gratiam perdo Quid gratiami Utinam ta mea super/lit, Quis me binc vivum eripiet i Emori certum est O me a num et stultorum omnium stultissimam da banc sententiam

volens cecidi, tamdisi amoris gaudia: si tanti emunturi

38쪽

Breuis illa voluptas est:dolores longissimi in nos hs pro

gno cesorum subiremus Mira est hominum inscitia labores':ς ues nolumus pro longissimis tolerare gaudi1s amoris causa cuius stiria fumo comparari potestnnfinitis nos obiectamus angustiis scce me ipsum Iam ego et plumnam fabula omnius eromec quis eritus pateat scio Dinc si me deorum quispiam raereriimusi me rursus amor illaqueabit . Odeus eripe me binc

parce iuvetituti mes soli meas metiri ignoratias' 'Reserua me ut horum delictorum penitentiam agam Non me amauit at cretia:sed quasi certium in casses voluit deprehendere ecce vehnit dies meus Audieram ego spe mulierum fallaciasme declinarescim, Et si nunc euasero: nulla me viri mulierum lingua deludet Sed nec Lucretia minoribus urgebatur molestiis:qus non solum sui:sed amantis quot saluti timebat Afri est in pe/riculis subitantis:mulierumd virorum promptius ingenium: recogitato remedio: Ege inquit mi vir: cistella illic super fene/stra est ubi te memini monumenta nonnulla recondisse videa/mus an illic cirograma stat inclusa: subitoc decurrens tantvellat aperire cistellam:latenter illam deorsum impulitiet quast eala cecidisset:Jbroci, mi vir ait: adesto ne quid damni sentia/mus: istella et fenestia decidit:perge orius: ne localia vel scri/murs dispereant 3te ambo:quid statis Ego huic ne quis furtia

faciat oculis obseruabo, de audaciam mulieris nunc et si mi nis credito Nemo tam oculatus est ut fallii non possit 3s dum/taxat non fuit illusus que colunx fallere non tentativit mus for/tiina su ingenio sumus Alices Motus boc facto Menelaus Bertu pria repente in viculus prscipitant Oomus Etrusco mo re altior fuit:multissi gradus descendendi erat Dinc datum est Curiato spatium mutandi locum:qui ex monitu Lucretis in nouas latebrasse recepit Illi collectis iocalibus ali scripturis: quia rograpba quibus opus erat iis repererat: ad scrinia tu illa que latuerat Eurialiis transeut:ibit voti sui compotes facti

consalutata Lucretia recesserunt Illa obducto fortius pessulo

39쪽

σxi mi Furiale seri mi anime inquit Uent gaudiorum summa

meorum Ueni fons delectationum mearum:scaturigo letitis favum mellis Ueni dulcedo incomparabilis mea, Jam tuta sunt omnia, Jam nostris sermonibus liber campus patet Jam locus est amplexibus tutus Aduersari osculis nost ris fortuna voluit, sed aspiciunt.dis nostrum amorem:nec tam fidos amantes dest rere voluerunt Ueni iam meas in ulnas nibit est quod amplius vereare:meum lilium:rosarum Fcumulus Quid lassovid tu

messisua hic sum Lucretia Quid cunctaris Lucretiam amplexari Curiatii ix tandem formidine possita sese recepit:completrusi mulierem: nun* me inquit tantus inuasit timor Sed di/gna tu es cuius causa talia tolerentur:nec istbsc oscula et adulces amplexus obuenire cuipiam gratis debent, Rec ego ut rem fatear:satis emi tantum bonum, Si post mortem rursus vivere possem:ressi perfrui emori millies vellem: si hoc pretio tui pose sent amplexus coemi O meas licitas O mea beatitudo visum video:an ita est teneo te:an somnis illudor vanisi Tu certe hices Ggo te habeo Erat Lucretia leui vestita palla:qus membris absib ruga herebat nec vel pectusSel clunes mentiebatur. Ut erant artus sic se ostendebant Guis candor nivalis oculorum lumen tan* solis iubar 3ntuitus litus facie alacris Gens veluti lilia purpureis mixta rotas Risus in ore suauis aditimo destus, pectus amplu papille quasi duo punica poma ex utrossi latere tumescebant:pruritumi palpitantes mouebant sonio tuit furialus ultra stimulum obibere:sed oblitus timoris:modestiam quoch ab se repulit: aggressusq; pninam: Jam inquit

fructum sumamus amoris: remi verbis iungebat obstabat mulier: curaminibi bonestatis et fanas fore dicebat nec aliud eius amoremd verba et oscula poscere Ed iis subridens Suri alus:Eut scitum est inquit me huc venisse aut nescitum Sisci, tumet nemo est qui non cetera suspicetur Et stultum est infamiιm sine re subire. Si nescitum: et hoc quoi sciet nullus t)ocii gnus amoris est: Emorior prius * caream Bb scelus est inquit

40쪽

Lucretia statis est inquit spurialus bonis noniti cum possis

Et ego occasionem inibi concessam:tum quesitam tum optata amitterem: Ecceptat mulieris veste pugnantemqminaminus vincere nolebat absis negocio vicit. Nec veneris satietatem ut cognita rasmoni Thamar peperit: sed maiorem sitim excitauit amoris, Memor tandem criminis Surialus postlimi cibi' paulisper baulinrepugnante Lucretia recessit Nec sinistre quispiam suspicatus est:quia unus ex baiulis putabatur Admirabatur seipsum Eurialus dum viam pergeret:secum*:o si nuc insit obuiam inibi se daret Cflammel agnosceret:quam illi babitus hic suspitionem faceretio me rideret fabula omnibus essem:et illi iocus Nun* me missum faceret:donec sciret omnia licentdum esset quid ibi hyc rustica vestis vellit Sed fingerem:non hanc sed aliam me dicerem adiisse matronam Nam et ipse hanc amat-Nec erisu est meum sibi amores patere Lucretiam nuntproderem:qus me suscepit seruauiti Oum si loquituriNisum: Acbarem:polimruicemitreost preli Nec prius ab his cogni/tus est bdomi fuit: ubi possitis saccis prstextat sumpta rerum pandit euentum dumi vis timor:quod gaudium intercessit

memoriter narrat:nunc timeti limilis:nunc erui tanti fit, 3nterrimendum autem: aeu me stultum inquit:femin s meum comiti caput Non sic me pater admonuit:dum me nullius fptime fide sequi debere dicebat Ille si minam animal esse dicebat indomi/tum:infidum:mutabile:crudele:mille passoibus deditum. Ego parems unemor discimiis vitam mea mulierculs tradidi .inuidsi me frumento onerati aliquis agnouisset quod dedecus quς nam infamia inibi et meis posteris euenisset Elienum me essarfecisset:tant letiem et insanum potuisset me premnere Culd si me vir dum scrinia versat latentem inuenisset Sua est lectulia memis Erigit tame dolor mariti malores pinas late tulia co/cesserit. Aecat hic ferro:necat ille mentis iteribus:quosdat mecbos et mugulis necat Sed putemus Viru pepercisse rite mee

Monne me in vinculi coni osset aut infame Cesari tradidisset.