P. Papinii Statii Opera ex recensione Io. Friderici Gronovii. Tomus prior posterior

161쪽

Sidoniis iterata cadis et ubi germine primum . Idocandida felices sudent opobalsama virgae; Ast ego, devictis dederim quae busta Pelasgis, Quaevo laboratas claudat mihi pagina Thebas.

III. Lachrymae Hetrusci.

Summa Deum Pietas, cujus gratissima coeIo Rara profanatas inspectant numina terras , Huc vittata comam, niveoque insegnis amictu, Qualis adhuc praesens , nullaque eXpulsa nocentum Fraude , rudes Populos atque aurea regna colebas smitibus exequiis ades , & lugentia Hatrusci ti, cerna pios flatus, laudataque lumina terge. Nam quis inexpleto rumpentem pectora questu,

complexumque rogos, incumbentemque favillis Aspiciens, non aut primaevae funera plangi I conjugis, aut nati modo pubescentia credat Ora rapi flammis pater est, qui fletur. adeste Diqua hominesque sacris. procul hinc, procul iis

nocentes.

Si cui corde nefas tacitum, fessique senectus Longa patria et si quis pulsatae conscius unquam Is

162쪽

Matris, ct inferna rigidum timet Aeacon urnae Insontes, castosque voco. tenet ecca seniles Leniter implicitos vultus, sanctamque parantis caniciem spargit lachrymis, animaeque supremum. Frigus amat: celeres genitoris filius annos, etoc mira fidas) nigrasque putat properasse sorores. vultunt placidi Lethaea ad flumina manes, Elysiae gaudete domus et date serta per araF, i Festaque pallantes hilarent altaria lucos. Felix, & nimium felix, plorataqua nato IS Umbra venit. longe Furiarum sibila, longa Tergeminus custos. penitus via longa patescat Manibus egregiis. eat, horrendumque silentis Accadat domini solium , gratesque supremas Par rat, & totidem juveni roget anxius annos. 3OMacte pio gemitu, dabimus solatia dignis Luctibus, Aoniasque tuo sacrabimus ultro Inferias, Hetrusce , seni. tu Iargus Eoa Germina, tu messes cilicumque, Arabumque superbia Nerge rogis et ferat ignis opes haeredis, & alto 3 s

Aggere missuri nitido pia nubila coelo

Stipentur cineres; nos rumn arsura feremus

163쪽

Munera; venturosque tuus durabit in anno , aes monstrante, dolor. neque enim mihi flare pa

rentam

Ignotum: similes gemui proiectus ad ignea. go Illa mihi tua damna dios compescera cantu Suadet, & ipsa tuli, quos nunc tibi confero, questus. Non tibi clara quidem, senior placidissima, gentis Linea, nec proavis demissum flammae sed ingens Supplevit fortuna genus, culpamque parentum Asocculuit. neque enim dominos da plebs tulisti: Sed quibus occasus pariter famulantur & ortus. Nec pudor iste tibi: quid enim tam sque poloqua Parendi sina lege manet vice cuncta reguntur, Altarnisque premunt. propriis sub regibus omnis so

Terrae premit felix regum diademata Roma: Hanc ducibus frenare datum e mox crescit in ilIos Impurium superis. sed habent & numina legem et Sarsit & astrorum velox chorus, ct vaga servit Luna, nec injusta toties redit orbita lucis. ssEt (modo si fas ast aequare iacentia summis Partulit & saevi Tirynthius horrida regis Pacta, nec erubuit famulantis fistula Phoebi.

164쪽

LIBER I H. Io I

Sed nequa barbaricis Latio transmissus ab oris: Smyrna tibi gentilo solum, potusque verendo do Fonte Meles, Hosmique vadum, quo Lydius intrat

Bacchus, & aurato reficit sua cornua Iimo. Laeta dehinc series, variisque ex ordine curia

Auctus honos , semperque gradus Proya numina, i semper Caesareum coluisse latus, sacrisque Deorum os

Arcanis haerere datum. Tiberata primum Aula tibi, viκ dum ora nova mutante juventa, Panditur. hic, annis multa super indola victis, Libertas oblata venit. nec Proximus haeries,

Immitis quamquam & furiis agitatus, abegit. IoHune & in Arctoas tenuis comes usque pruinas Tqrribilem affatu passus visuque tyrannum Immanemque suis, ut qui metuenda ferarum corda domant, morsasque jubent jam sanguine tacto Reddera ab ora manus, & nulla vivere praeda.Pra: eipuos sed enim merito su bvovit in actus Nondum stelligerum senior dimissus iis axem' .i claudius, & longo transmittit habere nepoti. Quis Superos metuens pariter tot templas tot aras, Statius. T. II. L

165쪽

Promeruissa datur summi Iovis aliger Arcas SoNuntius et imbrifera potitur Thaumantide Iuno et Stat celer obsequio iussa ad Neptunia Tritone

Tu toties mutata ducum juga rita tulisti Integer, inque omni felix tua cymba profundo. Iam qua piam lux alta domum , praecelsaque toto Ss Intravit fortuna gradu. jam creditur uni, Sanctarum digestus opum, partaeque per omnes Divitiae populos, magniquo impendia mundi.

Quicquid ab aurifaria sjectat Iberia fossis, Dalmatico quod monte nitet, quod messibus Ahia Vertitur, aestiferi quicquid terit arua Nili, prQuodque legit mersus pelagi scrutator Eoi, Et Lacedaemonii pecuaria culta Galesi, Perspicuae quo nives, Massyllaque robora, & Indi

Dantis honos et uni parent commissa ministro, OsQuae Boreas, quaeque Eurus atrox, quae nubilus Auster Invehit. Η3bernos citius numeraveris imbres, Sylvarumque comas. Vigilis te, animique sagacia Exitus evolvit, quantum Romana sub omni

Pila die, quantumque Tribua: quid templar quid alti

166쪽

LIBER III. I 63

Undarum cursus, quid propugnacula poscant XoIAequoris, aut longe series porrecta viarum et Quod Domini celsis niteat laquearibus aurum, Quae Divum in vultus igni formanda liquescat I assa; quid Ausoniae scriptum crepet igna monetae. Hinc tibi rara quius, animoque xclusa voluptas, Io6 Exiguaeque dapes, & nunquam laesa profundo cura mero. sed sura tamen gentalla cordi, Et mentem vincire totis, & jungoro festa

Connubia, & fidos domino genuissa ellentes. IIo is sublimo ganus, formam quo incgnis Retruscae Nesciati haudquaquam proprio mihi cognita visu,

Sed decus oximium formae par reddit imago vultibus, & similis natorum gratia monstrat. Nec vulgare genua: tiscas, summamque curulem XIs prater, & Ausonios enses, mandataque fidus signa tulit, eum prima truces amentia Dacoalmpulit, & magno gens est damnata triumpho. Sic qui quid patrio cessatum est sanguine, mater Raddidit, obscurumque latus clarascaro vidit Iet connubio gavisa domus nec pignora longe: ippa bia ad partus venit Lucina, manuqua

L et

167쪽

ica SYLVARUM ,

Ipsa levi gravidos tetigit foecunda laborat. Folix alii si longa dies, si cerners vultus Natorum viridesque genas tibi iusta dedissent rus Staminar sed media cecidere abrupta juventa Gaudia , florentesque manu scidit Atropos annos. Qualia pallentes declinant lilia culmps,

Pubentesque rosae primos moriuntur ad Austros, Aut uti verna novis expirat purpura pratis. IJ

Illa sagittiferi circumvolitastis, Amores,

Funera , maternoque rogos unxistis amomo. Nec modus aut pennis laceris aut . crinibus ignem

Spargere, collectaeque pyram struxere pharetrata Quas tunc inserias, aut quae lamenta dedisses II; Maternis, Hetrusce, rogis, qui sunera patria Raud matura putas, atque hos pius ingemis annos Illum &, qui nutu superas nunc temperat arcells Progeniem claram terris partitus & astris, Laetus Idumaei donavit honora triumphi: Ido Dignatusque loco victricis & ordine pompae Non vetuit, tenuesque nihil minuere parentes. Atque idem in cuneos populum cum duxit equestrea, Mutavitque genus, laevaeque ignobile ferrum

168쪽

LIBER III. ad s

aevuit, & celso natorum aequavit honori. Id S

Dextra bia octonis fluxerunt secula lustrix,

Atque aevi sina nuba tenor. Quam dives in usus Natorum , totoque volens Excedere censu ,

Tostis adhuc largi nitor inde assuetus Hetrusci, cui tua non humiles dedit indulgentia mores. IsoHunc si quidam amplexu semper revocant a tenebas Blandus, & imperio nunquam pater: hujus honori Pronior ipse etiam gaudebat cedere frater. Quas tibi devoti juvenes pro patre renato, Summe ducum, grates, aut quae pia vota rependant Tu (seu tarda situ, rebusque exhausta sone eius Isti Erravit: seu blanda diu fortuna regressum D aluio attonitum & venturi fulminis ictus. Horrentem, tonitru tantum lenique procella contentus monuisse senem: cumque Itorrida supra Aequora, curarum socius procul Itala rura IorLinqueret, hic molles campani littoris oras, Et Diomedeas concedare iussas in arces, Atque hospes, non egui crat. nec plura moratus Romuleum referas itorum, Germanice, limen, Iosncerentemque foves, inclinat cisPie ponatos . . I 3

169쪽

Erigis. Haud mirum, Ductor placidissima; quando Haec est, quae victis parcentia foedera cattia, Quaequa suum Dacis donat clementia montem: Quae modo Marcomanos post horrida bella, vagosque QSauromatas Latio non est dignata triumpho. Iamquo in lino dies, ct inexorabile pensum Das cit. hic moesti pietas me poscit Hetrusci alia nec Siculae moderantur carmina rupes, Nae fati jam certus olor, saevique marita X sTereos. Heu quantis lassantem brachia vidi Planctibus, & prono fusum super oscula vultu Vivisamuli, comitesque tenent, vix arduus ignis Submovet. haud aliter gemuit periuria Thohus Llitore, qui falsis deceperat Aegea vulis. Iso

Tunc immane gemens, findatusque ora, tepentes Agatur eineres: cur nos, fidissima, linquis Fortuna redeunto, pateri modo numina magns Praesidia, atque breved superum pacavimus iras, Nec frueris; tantique orbatus muneris usu I 8s

Ad Manes, ingrato, fugis. nec flectare Parcas, Aut placaro malae datur aspera numina Lethes

170쪽

Felix, cui magna patrem cervice vehenti

Sacra Mycenaeae patuit reverentia flammael

Quique tonar saevis genitorem Scipio Poenis Iso Abstulit, &Lydi pietas tameraria Lausi. Ergo & Thessalici coniux pensare mariti

Funus, & immitem potuit Styga vincero supplex Thracius ah quanto melius pro patra licereti

Non totus rapiere tamen, nec funera mittam lys Longius: hic manes, hic intra tecta tenebo.Tu custos, dominusque laris; tibi cuncta tuorum Parabunt. ego rite minor, semperque secundus

Assidua libabo dapas, & pocula sacris

Manibus, assigiesque colam: ta lucida saxa, etoo Te similem doctae referet mihi linea cerae: Nunc ebur, & fulvum vultus imitabitur aurum.

Inde viam morum, longaeque examina vitae, Affatusque pios, monituraque somnia poscam. Talia dicentem genitor dulcedine laeta IosAudit, & immites lante ascondit ad umbras,

Vorbaque dilectae seri narraturus Hetruscae . Salvo supremum , senior mitissime patrum s Eupremumque valet qui nunquam, sospite natos