Dissertationum ludicrarum et amoenitatum scriptores varii

61쪽

PODAGRAE ENCO M. Itum paradoxum, non ostentatio facundia aut ingenii, quorum unum in me minus est, quam mediocres alteri conscius sum nunquam operam navasse Male laudantur e , quae juste laudari non queunt, Velut stultitia, Calvitium, Quartana, in quibus quanto plus elucet Rhetoris eloquentia, co in argumento levitas major deprehenditur Oratio inanis Lundique fides ac veritas historiae desideratur. Est podagra , tuae se ab anitio ostendit ac probat, adeo ut sine verecundia praetermitti laus ejus non possit , dubiumque facit, an honestius ac praestantius sit de illa verba facere, an turpius S iniquius illaudatam cum tot meritis tantaque gloria linere.

Quod si nihil esset mali quod dignum

laude foret, certe podagram Nidare non auderem : nunc video tot esse mala laude digni, ut laudare podagram illis omnibus IJ Julto mitiorem turpe videri non possit. Etenim menses, qui fluunt mulieribus fr-di, a quibus illa adeo conflictantur, par

tus, dentium ortus , veneranda camiles,

omnia mala sunt ξανe λκωδες, tamen quod plures ab illis bene se habent claudem merentur Objicies quod hi ordine naturae sunt, podagra morbus , casu advenit. At cessa miliaria adeo exanthemata ea illa rubra rotunda las Va,

Varis

62쪽

Hi ERONYMI CARDANI varis similia olim fuisse credo, quae a solis Arabibus sint descripta. Quae nunc Vari Ο-las a Varis vulgus appellat, morbillos

Nescio qua ratione , tamen his purgari sanguinem meliorem fieri corporis habitum conuat. Sunt timores , sunt dolorcs, qui Occbmmonefaciunt vita melius traducenda: Deflorata virgo dolet, hoc

casu accidit, ktamen laude dignum habetur. Si nulla est imbecillitas, si nullus est est dolor bonus laudandusque , non inficio podagram inon esse laudandam, sed post tuam tota vita nostra voluptatem laabet in dolore repositam , edendi in se me, bibendi in siti, venereorum in pruritu, Iam hoc credo me oblita in me, non esse toto genere podagram illaudabilem . admittique jure posse , ut partes etiam illa suas tueatur. Non invenit ad hanc usque diem, qui illam laudaverit an ob id laudari non meretur, etiamsi a nemine laudata sies Quot res, quot viri illustres praecone cartierunt rQuot morbi mala insanie m contemptum bonorum laudata sunt Nulla pestis ἐγκω μιαπικω suo caruit. At ideo augenda esset

injuria, quia facta sies Quanquam nec desue iit egregius laudator, qui etiam Deos

Deasque laudare consueverit Lucianus ille Samo Rhensis , vir acer magnaeque Cruditionis, cujus exemplo moveo , non

63쪽

pod ΑGRA ENDO M. Iamaulatione ducor. Etenim velut in omnibus rebus egregiis, nullus orator tam oculatus esse potest, tam praeclara arte instructus, ut rei dignitatem facundia aequare possit, ita in laudando podagram semper aliquid deesse necesse est , tum vero id magis contingit, quod raro oratores aut sperant in arduis, aut studium in humilibus rebus adhibent. Neque enim vel nos

hanc provinciam aggredimur, quod pares laudes pro dignitate ejus dicere posse spe

remus, sed quod nostris laboribus facundiores ad hoc munus incitari debere credamus. Vnum quemque enim in certam ela Voco, non victoriae spe, sed ut victus saepe gloria i possim tanti certaminis, tam laudabilis operae auctor fuisse. Vtinam reviviscerent illi Ciceronee, Hortensii, Cottae, CUI Vini, regotium pro dignitate suscepturi e splendide illustraturi. Etenim plu-rtinum reser in rebus etiam pulcherrimis quomodo quidque dicatur, ornetur , amplificetur , aut excidat & propriis laudibus fraudetur Nihil est tam praestans, quod vitio orationis contemptilia non evadat, imis odiosum. Optabat Alexander Magnus Homerum laudatorem , majorQue

etiam nunc gloria est Vlyssis atque Achillis , Qui parvis in oppidis imperarunt qui

cum tota Graecia vi decem in annis urbe

64쪽

Hi ERONYM CARDANI una potiti sunt, quam ipsius Alexandra

qui totidem annis solus orbem totum occupavit. Ergo i non pro magnitudine aut dignit .rie laudem podagrae tractavero, merito illa doleat , quae tam siccum stagidum laudatorem , omnisque facundiae expertem malo Fato suo nacta sit, illi non imputetur, cujus voces quotidie ad astra usque seruntur. Verum ne amplius ipsam rem differam, ejus historiam narrare simpliciter decrevi. Nam Ornari res ipsi negat contenta doceri. Omnes fatentur illam inter suas contribules principatum tenere, lico chiragram, arthritidem , ischiam , menta gram. Vt

quod ad nobilitatem attinet omnium 1lla iit prς stantissima. Quid dicam illius affines Nephtatim, colum , regiumque morbum socios febrem , abscestus, omnium haec dux est, atque ad illam omnes reserunt. Nemo podagricum arthritide aut chiragra aut coxendice teneri dicet, at si quis horum uno laboraverit, podagra laborare illum dicunt. Quinimo quotquot morbi

leves artiis occupaverint, ut nobilitentur,

nomen podagrae tibi assument, tametsi ab illi plurimum degenerent. Adeo nobile est atque vulgatum hoc nomen, ut xa'gri

patiendo in medici curando eo se ob h-

tari

65쪽

PODAGRA ENco M. A tari putent. Neque ver ambitioso illa nomine delectata est. Non se cephaleam aut cardialgiam vel ophtalmiam nunc u

pavit, nec turpi etiam nomine coinquinata est, quemadmodum mariscae , sici ha morrhoides , tenesmi, a pedum nomine situm traxit humillima corporis parte, sed non sordida , necue turpi aut foeda Deantinuitate nulli non nota medico, kmulto ante Hippocratem, atque usu te a Trojanis temporibus nomine nobilitata suo, ouod adhuc e Graecia ipsa retinet, non Quod latini pudeat sed quod antiquo magis gaudeat; argumentum constantia suae, libertatem cingenuitatem semper pro-sessa aperte invadit, vi quod illi obtinet, nulli insidia molitur. Et cum maximis

doloribus homines premat, neminem tamen occidit aut convellit. Quin etiam in

iplis doloribus risum movet. Ea sola spernit medicinam, ut Poeta

Solvere nodosam nescit meditana ο

Qtiinimo bellum indixit medicis , multos

etiam eorum conflictavit graviter. Vnguentaspernit, medicamenta negli sic em plastris irritatur so mentis saevior ni, nullum medicina argumentum timet rece di atque accedit , cum vult, melius arbitrio subjecta. Non amuletis aut praecan C tali O-

66쪽

Hi ERONYMI CARDANI cationibus ullis pellitur , imo ne divoruni quidem pene supplicationibus. Solus Deus eam depellere potest. Generosi animi res, quae imbellem non fatigat aetatem, nec pueros, nec senes ultimos , nec mulieres aut spadones, quicquid floret, quicquid robusta in est , aggreditur ac evertit: si a ipsa loco movet, debilitat robustissimos, nervos vincula quatit, juvenes solos, prosternit, non minis terretur , non machinis pellitur, non blanditiis delinitur. Quos vadere proposuit, invadit , quibus insensa non est, ab his perpetuo abstinet, Simili gloria cum Regibus , Caesaribus, Pontificibus, potentibusque juris ac sapientibus, et vulgus existimat, pugnaminit, Pauperes rusticosque relinquit. Ingreditur aulas Principum at eos, qui proprias uxores filiosque fastidiunt , ille rabi-d aggreditur diesque ac noctes,illis quantumcunque invitis, cum eis versatur De- pullisque charissimis pignoribus veteribusque semulis. Dormit in pluma purpureoque horo. Vnguenta sentit, cantus citharas audit, mollia strata, pulvini sericei, inter au- . um gemmas , lictas tabellas superba decumbit: Audit fabellas, degusta vina generosa delicatioresque cibos,asseruntur interim flores gratiosi, vestes variegatae,&

67쪽

Pon ACRAE ENCO M.

quicqui lambitiosum a civibus, vel ipsis

Regibus multorum spatio annorum congestum est. Quod si vera omnino sunt, quae de Telchinibus lascivis Damaonibus Platonicis fibulantur , quos serunt m hominum corpora transferri, solos eos bea

tos esse crediderim, qui cum podagra ipsa

domicilia corporum humanorum ingrediuntur. Namque cum Venerein Baccho

delacatioribus dapibus perpetuum se ius

contraxit adeoque beata est,ut qui ei de-zinentur, praeter dolorem ipsum beatam Vitam ducere cogantur, neque enim illa steriles fricit, sed ad Venerem acriores reddit. Verum ad Philosophos venio, Arcesilaus ex ejus suit domesticis, tum Lycon Tharcensis aliique , ut non credas podagram etiam non philosophari. Nostra aetate vir magna eruditionis Erasmus e cubili podagra quicquid legi meret u ,eX prona

piit Sanior longe in morbo quam in bona

valetudine. Quot pulcheirima monumenta eruditorum virorum Podagra debemus Sani operam damus negotiis,insiquid exit temere effutitur , aegri studiis ac contemplationi. Et quid emistiam tunc fuerit aucernam sapit, modestum est at . Que castum. Sed haec mittamus de potentia agamus, quae illa maxima est. Sola enim podagra totum invadit hominem 1 Pri

68쪽

si Hir RONYN EN coxi Primum quidem pedes aggreditur, inde

mantis , genua , cubitos, suras, humoreS,corsum, collum mandibulas, denique etiam dentes. Sed neqtie lingitae parcit. Et sunt quibus nasum invasit atque distorsis:

adeo in omnes corporis partes dominatur.

Quid ergo huic similes Febris uiuersum corpus apprehendit, elephantialisque,tum hydrops atque icterus morbus sed universim dominantur Z sola podagra in singula membra imperium habet. Quid quod

exossat homines , enervat, excarnificat, contorquet crura , mansisque mirum in modum, medullas depascitur,gibbos,alios repandos efficit. Vt vere sola nostra regina

corporis dici possit. Sed mirum quiddam audi de illa. Intellexerat medicos quosdam haud gregario scripsi is , posse eam hermodactylis atque Corallio depelli. Irata

statim, nescio qua arte, seu casu, ac bona ei sortuna contigerit,hos inimicos hostesque suos ita eliminavit ex orbe, ut sola nomina eorum nobis reliquerit. Et Oronopum quidem seu corallium atadiunt omnes hermodactylum, sed quid sint nemo docere potest. Neoue illum laudat m, qui cum multis cucurbitulis languentes in balneo bene olentium herbarum positos excarnificabat cum plus esset in medicina incommodi,quam in morbo ipso. Quid pro-

69쪽

PODAGRAE ENCO M. 3suit Agrippae aceti servidi balneum, quo 1imul levatus est dolore ac pedum usu ZQuul

Caesari nostro medicamentum illud sicut neum a quasi superstitiosum e nigra caprae sero cum fictis lacte Nonne praeter id quod nihil contulit, velut reliqua omnia, quae illam arcere solent auxilia, vitam Ticit beviorem , atque tenuiores omnino illius vires' Quid fontes, quos seu casu seu Voluntate concluseris, brevi mortem alΚ-runt. Qui ligni sancti decoctione, qui saretae Pariliae, quique Thermarum aquis gloriantur, annos numerent,quibus vel curati vitam sanam degant, aut superseere incolumes, non est depellere morbum mitem,

ut teibalem excipias. Quid modi demesactura sit nescio, quod eam depellere me

posse jactaverim , forsan enim aut contemnet, aut non curabit, postquam id praesidium adeo in paucis experio , ut propter meipsum solum illud inveniae videar. Et si modo adversum me saeviat, non jure ad egerit, quandoquidem eam solum relegare quaesierim , non exturbare perpetuo domo, nec alios docuerim. Irata sane merito sui Guillelmo Budeo , qui cum ea napublice conatu sit docere eliminare, ipsum uictiorem ita concumit, ut nil inte grum ei reliquerit. Sed aliud est tueri partes suas, suaque commoda procurare, aliud

70쪽

iERONYMI CARDANI iactantiae causa, aut spe lucri alios, ut id si cere possint docere: Aliud est infestum hospitem aliquamdiu detineres; ne adeo frequenter nos molestia arsiciat,varius veXet,

aliud omnino domo pellere prorsus hospitio interdicere. At sortes viros sorsan aggredi non ausa est. Nil minus, vidi-nnis aetate nostra Antonium Levam , Alphorasumque Avatum , duo belli fulmina singulari prudentia sortitudineque tot claris gestis , sic ab illa obsessos, ut homines

intelligerent, eam nihil inaccessum relinquere. Et fulminum Iovis exemplo ardua quaeque petere , concutere quaisareque lQuid aliud fuisse credendum est quodHer aculem domuit, liceri ora ulcera suisse dictitent.Neque enim voces illas adeo iratas protulisset, si malum in carnibus non venis atque artubus fuisset. Sed omittamus dubia, quandoquidem propriis ae certis laudibus podagra contenta sit. Etenim sui S ciat unum pro multis exemplum in Severo Imperatore, qui cum sortissimus omnium fuerat orbemque occuparit, ita ab ea vicius est , ut perpetuo decumberet cui totus

parebat orbis,is ipse podagrae serviebat, nec illa se vinci passa, nec is victus destitit esse terribilis. Hoc tamen ob id solum dixerim, quod sciam nullum eculeum , nullasque sediculas tantis doloribus hominemas Sicc-