장음표시 사용
141쪽
1 Tabe detentoprofluuium aluis erueniet ethali. rue sex morbo later albuppurantur,si intra dies qui draginta ex quo rupti acta est usumpurgentur iberan
ita smminus, transeunt in tabem. 16 Calidum et untibus frequentius haec adfert incommoda, carnium e foeminat onem, neruorum incontinentia,
Mentis torporem, profluuia sanguinis, animi deseritiones:
17 Fri dum verὸ, c nuulsiones, distentiones, denigra' tionaes, rigor febriles '. 13 Frigidum inimicum ossibus entibus,neruis, cerebro, spinali medustae calidum et erὸ amicum. refrigerat abunt, excalparere oportet, Gceptis iis quibas sanguis it , aut Aurus est. i. ao Frigidum Ulceribus quidem mordax, cutem obdurat, dolorem in apparabisemfacit, nigritiem; rigore Obriles, conuulsiones disten hones neruorum . a r Ummen ibfindustentiones ne videre iuueni torpulento, aestate media, frigida multa perfusio calorem ren
Cat, calor autem haec sanat. ΣΣ Calidum seriuratione; aciens, non in omni et lasere, magnum ad securitatem indicium: eutem mollit, eat
nunt, dolorem edat, rigores, conuolsones, distentiones mitigat: capitis grauitate solum. ossium eter radiaris plurimum confert, sed nudatispraecipue: isique Anaxime qui in capite loerus vulneraveo habent iis etiam quae emoriuntur aut Glcerantur afrigore, herpertibus yenitie exedent Db-s, sed podendis, utero, etesicae, his omnibus calidum a micum H dicans: frigidum inimicum. perimens.
142쪽
IN A pHo Is MORUM SECT. V. ros 23 Frigido et ero in ijs etli oportet,indefluit aut luxu-rμ anguis est, non quidem supra ipsa, sed circa ea loca znde influit, si quae inflammationes aut effervescentia ass'rubrum subc uentumve colorem tergunt recenti san guine, iisdem ipsis adhibitor nam eteteribus nigredinem adfert. Eius petis etiam non zlceratum iuuat siquidem miceratum laedit. a 4 Frigida, qualis nix glacies, peritori inimica, tus Ies mouent,sanguinti xiones, destillationes siciunt.
2s e Urticulorum autem tumores atque olores ab queeticere, atque etiampodagricos conuulsiones, horum
plurima, aqua figida large est usa leuat, oe extenuat, sobuitque dolorem, nam modicas torpor. dolore solvere potest 2U Aqua quae cito cal fit, oe cito refrigeratur, leui
Σ Qui no Zis bibere appetant, iis admodum sitient, Lis, si ob ormierint, bonum est
a8 Sustibus uromatum muliebria duci dis Duy Cero ad alia utilis esset, nisi captitis grauitatem induperet as, Gravidaspurgare covenit imateria turgetis quam to mensia primum que sed has minus iuniore tem
31 Mulier iterum gerens ferita mena abortit, eoquem is fit fetus grandior. 32 Mulier anguinem eansirenti, xhen struis erumpen
33 cuuiari menstruis difficientibus, sanguiue rhapidustro fluens, bonum est. 'Mulibri Ethain 'he eurisi alvus multum pro a pe-
143쪽
12o L E fBIA NORMAriculum est ne abortiat. Mulieri meristrangulationibus infestatae, aut difficulter parient sternutamentumseperueniens, bonum. a 6 Afulieri menses decolores, nec eodem semper inodo temporeprodeunte purgationem indicant es enecesse
3 Si mulieri iterum gerenti mammae repente graciles fiant, abortis
38 Mulierigraui gemino erenti, si altera mamma fiat gracilis, alterum abortu excludit oesi quidem dextra mamma gracilis fiat, marem: si mero sinistra,foeminam. Si mulier quae neque grauida est, neque peperit, lac habet, ei menstrua defecerunt. O suibus mulieribus in mammas sanguis colligitur, furorem signficat.
i Si velis noscere an mulier conreperit, cum dormiatura est,aquam mulsam eipropinato, si ventris tormina patiatur, concepit sin minus, non concepit. ι Muliergrauidas mare erit, bene colorata est: eminam, male colorata.
3 Si grauida mulieri fiat in utero er pelas, lethali.
in praeter naturam tenues iterumgerunt, bor 'stiunt; donec crassescant 4 s Quae vero mediocriter corpulentae elidunt foetus mestres aut trimestre ne occasione manifeJa, ijs acetabula uteri mucoris seniplina, nec praelondere foetum contine- repossunt ,sid abrumpuntur. 6 lae prςter naturam crassae quumsint, non concipiunt, ijs os uteri ab omento comprimitur: s tri quam
Si iterus co adiacens senurauerit, Iinamentum re cliat necesse est. 48 FonM
144쪽
ru Ap Ηo 'Is MORUM SECT. V. I 2I 8 Foetus mares in dextra uterilari eooeminae insin stra magis ' Visecundaeprocidant, sternuta torio immis fio, ni res m os apprehendito. io Mulieris telis menstrua cohibere, cucurbitulam quam maximam ad mammas appone. 1r uuae mi erumferunt, iis uteri os compressum est.
1a Mulieri gravidae sit lac multam e mammis es a finium imbecillum significat sietero durae mammae fuerint, fetum saniorem nificant.
33 Qq foetussiunt corruptur θὸ mainma tenuantur contra veros duraefant, dolor aut mamina aut coxa aut oculos, aut genua infestabit, nec foetum corrumpunt.1 ambus os uteri durum est, ijs co Eletur os iteri
33 aegerentes etterum febribus corripiuntur, m et' sementersine manifesta causa extenuantur, eae di culter cum periculo parium, aut abortientes periclitantur.
16 Si muliebri mori conuulsio e D animi desedit u-
37 Simen strua copiosiora prodeant, morbi accidunt: ω si non prodeant, ab itero morbi conting4nt.1; Raecto intestino, itero inflammato, purulentisque renibus, urinaestillicidium succedit: iecori etero inflammatione laborantisiu eruenissingultus. 39 Si mulier non cocipiat ire velis an sit coceptura vestibus circumte Amsubtersu'sto: si odor per corpinteruadere tibi mideatur ad nares os trique, ipsam non
sua culpa sterilem essescito. 6o Si mulieri grauidae purgationes menstruq prom an bene valeresaetum est impossibile.
145쪽
Si mulieris purgationes menstruae non proaeeant neque rigor, neqκ febris superueniant, fastigia etero ei ae-cidant, grauidam esse censito. 6α Quae frigidos spissos iteros habent, non concipiunt: se quae praehumidos iteros habent, non concipiunt αἱ inguitur enim in eis genitura, quae sicciores adurentes: nam alimenti deseritu corrumpitui semen: quae vero ex mir que mediocrem habent temperiem, tales foecun fiunt. 63 Similiter verὸ in maribus aut enimpropter comporis raritatem piritu oras dissipatur, ita et ii em e trans mittere nequeat: autpropterspissitudinem humor non exit foras: aut propterfrigiditatem non calefit, ut eo loci cogitur: aut propter caliditatem hoc idem accidit. O Lac dare capite dolentibus, malum malum etero
febricitantibus, est, quibus hypochobi uspensa mu' murant, oes siticulosi si malum iterum quibus biliosed te liones, iis quibus sunt febres acutae oe quibus copio lasnguinis deiectio facita est. Conuenit merὸ tabidis non valde multum febricitantibus lac dare, Ο in febribus lon
gis languidis, si nullum eae supra di fissignis adfuerit,
63 bus tumores in ulceribus apparent, ij non valde convelluntur, neque in seniunt: verum his evanescentibus repente quibus inposterioribus partibus fuerint, conuulsiones mel distetiones accidui: quibus terὸ in anterioribus, insaniae, aut lateris i olores acui aut suppuratio,aut Osen' ieria, si rubicundi fuerint tum ores. 6ς Si in magnis cys pravis vulneribus tumores nouappareant, ingens malum. 67 Molles tu inores boni, erudi vero mali.
146쪽
IN APAGRIs M. SECΤ. V. 1236 8 Parte capitis posteriore dolent in fronte redia vena incisa, prodest. 6' 'Iores incipiunt, mulieribus quidem a lumbis magis, per dorsum ad caput perueniunt: sed miris parte corporisposteriore magis quam anteriore, telut a cubitisse femoribus. Sed σ cutis iis rara est id quod pilus in-
.icat 7O'quartanis correpti, omnino non tentantur con
uulsionibus: siverὸprius tentat uerint, deindesuperuene rit quartana, liberantur. 1 Quibus arida oe dura cutis circuntenditur , si ne su δore moriuntur: quibus etero laxa rara, cum fudore
2 Eui regio morbolabor i non multum zelo mi.
Cit in hac sectione Hippocrates de impresis mali vestigio seu de causa coniuncta, id est, de affectibus partium
similariti, organicarum & comunium deque eorumdem ablatione per moderatum contrariorum usiam. Inscribi potuerat haec sectio de locis seu partibus assectis , quarum paucas ' ealque praecipuas ine emplum traduxit, videlicet ii siriumenta motus, respirationis, nutritionis, dc gene . rationis, quae continentur in capite, thorace &Ventre inferiore , de reliquis obiter postea dicturus. Est
147쪽
autem huius methodus praecedenti analoga, quo sicut illic de materia morbica, hic de parte assecta: illic
de excretione materiς quacumque ratione euenerit
sime naturae viribus, seu morbi aut medicamenti eff-cien tia, h1c de formae ablatione per modelatum contrariorum usum, s1ue illa sit simplex intemperies aut composita siue sola & Per se siue cum materia rara auddensa illic denique de febribus, c terisque affectibus, quorum essentia in humoribus, hic de febribus epiginomenis locis affectis ab aliqua intemperie quacumque ratione obortasque vulnere siue humore noxio. Accedit etiam quod ab exemplo sit auspicatus utramque sectionem propositae analogiae non alieno, illic periculorum cautioni, hic periculorum euen- tui pro iciens, quorum vis es: sicca intemperies ab hypercat arctico medicamento neruosis partibus inducta. .Ne autem videamur Hippocratem in hanc suorum aphorisinorum distinctionem inuitum trahere, scire oportet, hunc sicut prςmonti mus, ubique Simioticen reliquis artis partibus si a sisse,. vi causa & morbi species essent conjcienticon estiores medico , ubi praesertim partis situs &loci natura tantam requirunt diligentiam
Cum autem mO tus ins rumenta, cerebrum,nerui,
musculi: respirationis pulmo, latinet, aspera arteria & quinque &sexaginta mussuli: nutritionis ventriculus cum reliquis partibus in hunc comunem usum a natura pr paratis : generationis uterus & testes sinε partes, quς sepiuS Operam medici requirunt, cum obfi equentes in eas morboru insulitis, tum etiam quo d
signa pathognommica in illis sint qua in reliquis eui
148쪽
is Ap HORIs MORUM SECT. V. I 2ydentiora, Hippocrates , quasi a notioribus exempla affectuum, causarum, chiseos, pepseos, periodi, pa-roxisini ab illis depromens ad obscuriora viam patefacit.
Itaque a partium situ,. quae supra diaphragma sunt,
incipiens affectus instrumentorum motuS,neruorum inquam distinctionea siccitate& refrigeratione perim modicam euacuationem obortam, a primo aph. ad . aut per immoderatam humectationem & refrigerationem in s. proponit Est autem huius distentio nis duplex ratio,aut enim accidi sine motu, ut tetanos 6. aut cum motu & vibratione,ut epilepsia 7. Diste tio ne motu rursus est totius corporis rigiditas, aut in aliquam partem capitis facta inclinatio , in anteriorem in posteriorem appellatur.
A poplexia, cui succedit paralysis, hic omissa est, ob
philo syntomiam verbos, orationis: nam cum contrariorum una sit scientia, ex cognitione distentio' nis neruorum eorumdem resolutio percipi potest: Conuulsio enim ab euacuatione, apoplexia a repletione primὁ &per se, de contra. Conuulsio enim aliquando ab humectatione, & apoplexia a siccitate sed
per accidens: nam illa neruorum Obturantur meatus,
hac penitus concidunt&comprimunmt, Unde spe ritibus animalibus, permeandi potestas intercepta Hinc ad thoracem se conferes affectus instrumentorum respirationis, pulmonis, laryngis, tracheae arteriae & musculorum intercostalium sub pleuritidis de tabis nomine persequitur,in quibus pariter membrunarum 8. costas subcingentium distentio ex inflammatione, diuulsio exsanguinis biliosi illapsu perve
149쪽
et 6 LESBIA NORMA nam intercostalem,manamariam& azygon. Iteme amota substantis resolutio per exsiccationem assu-Yu finguinis & spirituum expiratione, Vena rupta, erosa, aut aperta, aut per humectationem a distili, tione serina pulmonum substantiam corrumpente. Ad haec interceptio viarum, qua ducitur spiritus ex musculorum inflammatione laryngis io . Reliquis aphorismis abii. adi1. symptomata angin q, tabi&pleuritidi peculiaria persequitur, ex quibus significatur pars assecta, status morbi,& periculi magnitudo. Explicatis affectibus capitis & thoracis eorumque causis, item pepsi, crisi & periodo, quae paroxismo& ephodo constat, ad remedia proportione illorum intemperiei, calidae, frigid , humidae siccae re ondentia, quae fiunt fotibus & balneis extrinsecus
admotis, aut apo Zematibus intro admissis, a 16. ad bordine procedit, in quo de aqua velut de conmmuni balneorum & fo tuum materia pauca ait, illamque laudat, quae es: omnium leuissima, siue intro admissa, siue extra admota. A motus S respirationis affectibus ad ventrem inferiorem seu ad partes quae si int sub diaphragmate se conferens, affectus ventriculi & instrumentorum generationis sub morborum muliebrium apparatu, partim pathologicis rationibus, partim thetapeuticis persequitur. Nam septimo & vigesimo ventriculi affectus & remedia tacite indicans reliqua ducta epra cedentibus ratione percurrenda volenti reliquit. Asicitur autem uterus triplici morborum genere, similari, organico & communi. Similari unde intemperies
humida, qui semen obruit , frigida quae idem extin-
150쪽
rs Ap Honi suo R,M SECT. V. Iz guit, sicca quae materiam non suggerit, calida, quarmateriam generationis absumit. Organico,Vnde conformationis & stris vitia: comuni, erysipelas, phleg-mOΠ Cedema, scyrrhus. Hic accedit triplex sympto maton genus, facultatis laesito, excretorum ametria Scsimplices assectus, a quibus signa pathognompnica Ad facultatem lcsam spei tant conceptionis de partus impedimenta deprauatio & diminutio. Impeditui
enim conceptio intemperie , densitate, coalescentia, obstructione, scyrrho aut menstrui suppressione. Diminuitur affecto utero per consensum nobilioris, partis. Deprauatur si seminis utriusque non fiat Go cursus Partus impeditur impotentia enitendi, unde plerumque foetus cum matre extinguitur: Diminui tur dissicultate pariendi, unde Luciniae labores: De prauatur ex humore seperfluo, muco, tussi, sternutatione, intempestiuo foetus enixu. Secundum symptomaton genus in retenti & excreti ametria consistit: retinentur enim menses ante coitum, aut foet
pr ter tempus legitimae morae, aut sectu adae post par
tum. Excernuntur vero immoderata menstrua ante
coitum aut diminute, unde stillicidium, aut deprauate, unde albus fluor. Ad tertium genus siue ad si gna pathognomonica, picatio, inappetetia, Cardi Og
mos e cpnsensu ventriculi cum utero : palpitatio Scanimi deliquium a Faensa cordis cum eodem: epislepsisu ero a cosensit cerebri cum eodem utero. V cntriculo inquam corde de cerebro in uteri assectu compatientibus.
Haec est methodus pathologica, quam Hippocrates praeteriens therapeuticen substituit a qua ve-