Methodus in septem aphorismorum libros ab Hippocrate observata, omnibus tamen retro saeculis inaudita, jam primum mirabili schematon artificio demonstrata, a F. Fogerolaeo,...

111쪽

I EsBIA NORMA spiratus siue etiam is aspiratus, qualitate sua nos immutat vel:manifesta,calore, frigore, siccitate vel hum ore ab aquis vel ventis contracta, siue aliunde, ut a maligna jderum cornixtione,unde morbi epidemij, qui passim in vulgus grassantur.His adde concitatos e terrae speluncis halitus, item aquarum stagnaim tum tetros vapores, qui suis inquinant aera qualitatibus exitiosis, unde inspiratione dc usu vita oppugnatur, carpiturque vario morborum genere,& illo

maxime, quod aliquibus ii dolis est familiare, ut His panis strumae, Alpinis bronchocele, Occitaniae tabes, ob id endemij appellati. Obseruade igitur actis disserentiae, item differentiarum causς & signa , ut iusto

moderamine spiritus nostro; a tanta labe puros vin

dicemuS.

Aeris igitur differentiae aliae a substatia , sic a qualitate & motu distinguntur a substantia dicitur cras sis,tenuis aut mediocris: a contentis nubibus, pluuijs, grandine,niuibus & fumis, nubilosus, pluuiovis,gr dinosus, nivosus & fumidus: a qualitate manifesta, calidus, frigidus,temperatus , item siccus, humidus,

moderatus: ab occulta pestilens, Venenatus, Contaminatus: a motu & quiete ventosus, tranquillus δία

Catiis aere crassitudinis sunt, distantia selis a vertice,

ut in hyeme, tenuitatis vicinitas eiusdem verticis ut in ςstate. Nebulae, fumi S pluuiae a vaporibus vi Lunae sursum sublatis: calor & siccitas a Sole & Marte frigus& humiditas a Saturno & Luna: motus a Sole & Me Curio: serenitas a Venere. Signa mutationis actis alia sunt proxima, alia remota proxima apud Virgiliu r peries de Misard Remota subiecta patebunt tabella.

112쪽

IN APHORIs MORUM SECΥ. III. in 'ua aspectus planetarum inter se & ad Lunam pro

aeris mutatione e Schonia ero adiunximus.

γPlu. frigus Imbres. pluuias.

Vent.nub. in aestate tonat, Pluvia. Imbe

Pluuia Remis. fri

nubes plu. l Aestat.

cum humi Autu

Ventos humidos vel saltem nebulas

Vsus praecedentis tabellae talis esse debet. Sume aspectus planetarum coniunctionis , oppositionis, ut quadraturς ex ephemeride, quorum Virtutem s per aere scire desideras in quovis tepore , hos quae re in angulo communi, in quo invenies quae futura sit actis mutatio secundum tempus anni in dextris designatum quadrangulis. Quocirca B in morbis humorum S spirituum motum aut quietem ex aeris mutationibus scire deside ras, praecedenti utere tabella in qua aeris mutationes non tantum e Luna & S Ole,sed etiam e reliquis plane-xi , quorum vi & influentia quaecunque sunt incOD

113쪽

morum& spirituu sit motus docebit in hac sectione:

Hippocrates. r.

Ab aere Hippocrates ad temperamentum & crasin humorum, quam naturamyocat, transit. Sunt autoni nouem temperamentorum genera, quae permixtio nis elementaris differentias & proprietates consequii tur. Vnum temperatissimu, quod paribus conflatum portionibus e tremorum medium possidet: intemperata octo, simplicia quatuor, totidem composita. Differentiarum causa effciens primigenia natura tum aetas, quae illi comes esst indiuidua,materia ex elementari permixtione, serma ex eorumdem qualitatu concentu, vel forma est temperamentum totius ex multis conflatum particulis Horum signa in singulis cor poris humani partibus inuenies apud Galenum in libro de arte. Communes temperamentorum assectio nes sunt mutatio per tales nam Vit ingressin, Vt Omnis animans ex semine & sanguine fluxis humidisque rebus nuper genitus est, ita & humidissimus videri potest. Hinc in dies longius procedens plus plusque

liccatur &arescit, ut cum extremam senectutem attigerit notimodὁ ossa arida sint& humoris expertia, sed etiam caro neruosa atque dura. Vnde intelligitur, quod in medio extremorum situm est tempus , id quoque humoris summaeque siccitatis esse particepS. Quod vero alterius est oppositionis, animal statim: cum lucem editum est ingenti calore affluit & quoe: daminodo immutabile pertistit ad medium vitς cula sum, hinc sensim languescit in extremum,

omnium frigidissimulat iam morti simile..

114쪽

rN A pHoliis MORVM sECΥ. III. 01Crasis humorum ita pene se habet, ut qualitates temperamenti, nam per primum tempus & aetatis &anni, utpote in pueritiavereque sanguis abundat, in aetatis autem progressu N ςstate bilis flaua, in prouecta & autumno atra, senectuti autem & hyemi pN

tuita.

Horum dux & moderator calor Haereus in humudo primigenio & aetatum cursu & anni temporibus dc regionu varietate simili fere mutationi obnoxius est: etenim hyeme copiosa in nobis substantia caloris assivit, aestate ver0di ersa decidit. Ver & autumnus istorum moderationem quandam inuehunt. Item quanto ad austrum & medium illum circulum, qui Solis ardore torretur accediit homines,tanto illis inest parcior calidi innati subst nita contra quanto ad aquilonem vergunt, tanto suis corporibus abundant in ali calidi substantia. Consimili ratione calido innato excelluat infantes,quod tamen paulatim mar cessit, donec in extremo senio languidum contabes

cat. 24

Idem nunc de morbis & aetatibus docet Hippo crates, quod praecedenti aphorismo da natura, unde nomenclaturae epidemicorum morborum affatim suppeditantur: nam alij dicuntur verni, aestiui, a

tumnales & hyemales ab anni partibus alij pueriles &seniles ab aetate: alij Hispanici, Anglici, a regione: alij pituitos, bilios ab humore praedominante & cuius que generis rursus alij sunt acuti, alii diuturni: alij iii crescentes&alij syntroph ut fuerit cuiusque hominis natura, qtas,soli de coeli conditio,tum etiam vi eius

115쪽

LEsBIA NO R M AEt haec in genere de aere,temperamento & conditione morbi Hippocrates docuit. nunc vero in specie a 4. aphorismo ad 23. quomodo aer immutetur per vim manifestam temporum pr postero naturae motu aut ordinato. Praepostero a 4. ad i . Ordis nato e 18.inclusiue ad 23.

Vsus sequentium aphorismorum ad decimum us que erit in praedicendo ex inaequalitate temporis in qualitatem symptomaton, parozista Oxum, periodorum, & crisium in morbis acutis: nam in quinto, quid vi morbi, 'sid vi causarum externarum consuem reuenire do e turdi cernere,ne veri&falissimilitii

duae dec 1amur in crisbus,in quibus similia plerumque symptomata solent accedere,quare ingruentibus aquiloniis aut australibus ventis talia sunt praedicenda Inona motu materiae morbificae, sed amotu aeris, qui nihil aliud est quam ventus. Sextus externi benefiicii

commoditatem in febribus indicat, quae sudoribus iudicantur. Septimus pio dicit procreationem bilis unde febres acutae & essentiales , vel pituit , Vnde

morb1 longi ex anni constitutione ad talem gener, tione disposta. Octauus ab anni temperie aut intem.

perie,qui morbi sunt secudi aut sinistri iudicij. Nonus, quς ita praecedenti generali sententia complexus est

mc sigillatim exponit &veriautumnum opponit, ut Uppositi iuxta sepositum virtus magis elucescat. Exitiosos autem fieri morbos in autumno cotingit propter in qualitatem temporis, astatos humores vi num infirmitatem, palindromen morbiscae materiae in profunditatem corporis, dc fructuu fere omnium esum. Damnauit Hippocrates in praecedenti aphorismo autumni naturam ob generationem Praus ma-

116쪽

IN APHORISM sEC T. III. 93 in praese1ati ob paroxismorum violentiam, quenon parcit extrema macie consumptis. Quinque praecedentes aphorismi nempe 7. 8. 9. &IO. ad promOtionem crisis respiciunt, quatuor sequetes ad futuro-rorum morborum praenotionem: quq sigillatim inpi cedentibus exposuit generaliter concludit in 11.& II. In 18. de consentaneis valetudini & statibus nam similia similibus foueri, & contraria contrariis temperati axioma est Hippocraticum, unde fit, ut qui sunt temperamento calido & humido, ut pueriverno tempore se bene habeat sim1lique conseruentur: qui vero frigido &pituitoso, quς ad morbos ana

corporis constitutione accedunt, aestati, uti senes, semelius habent, iuuenes autem hyemi. Sic maxime contraria fiunt bonis pessima,malis vero optima. In I'.

continetur prςfatio adsequetes quatuor aphorisnos quabus peculiares cuique tempori morbos enumerat Delior sit hachmus morbos tempestatibus familiares nunc a Σ . ad finem sectionis, qui in d1uersis aetatibus fiunt ab infantibus seu puerulis ausidicatus

Orcine recenset. Huius autem ordinis constitutio est

in anabasi lotis uisiti ad illius si asin, in qua omnium tacuitatu praestantia consis i a qua mox per calabasin caloris insiti ad senectutem deuoluitur. Haec autemanabassis ad carabasin septenariis dierum, hebdoma doli, mensium & annorum iudicatur,in quibus maxi-hunt corporum mutationeS de aetatum nomentiati l . Qinnetum morborum per singulas aetates Dui exortus iti occasus certis naturae legibus intercedunt Plurimi aute, utὰ pueris incepit, morbi diutur- 'in iudicantur nomaulli quidem in quadraginta die nomiali vero in septem mensibus, quidam in

117쪽

septem annis. Ex diebus autςm quadragesmus , pris 'mus est morborum diuturnorum decretorius, viti m VS Vero eorum, qui sunt acuti : sicuti etiam supra notauimus. Quacunque veta hunc tralas cendunt numerum, secundum septenarij habentiu dictuma non septem iam diebus connumeratis, sed

primum quidem mensibus , deinde annis. Qui hoc

tempus transcendunt, ad quatuor decimum annum peruenire manifestum est: nam secundus septenarius hoc continetur tempore: & adita cum pubertate ma gnς fiunt scrporis commutationes, in foeminis max, xime propter menstruorum eruptiones. Quare si cui morbi ne hac quidem aetate finiuntur, usque ad longum tempus perdurare consseCUerunt. Haec Galenus. Vsus praecedentium aphori sinorum versatur in cautione morborum, qui per singula anni tempora &vitae lauman ς aetates contingunt: nam in priori parte,

quae fuit de mutationibus per singula anni tempora a tiologicen explicat, id est causas efiicientes , quae magnam vim habent in corporibus nostris assicieno: dis,secundum materiae in eis dispositiohem, sine qua cfacientes cauis,quantumuis validae, nihil aut parum nocere possunt. In secunda, ubi de morbis,qui per sim gulas aetates corpora inuadunt, prophylacticen, quae

eit de praecautione eventuum, explicat, Vt non tantum , quid singulis anni partibus faciendum aut eu, tandum sit intelligamus,sed etiam, qua victus ratione

naturam nostram regere per totum Vitae nostrae tempus possimus. Quia vero neque prscauere causas morborum effectrices sine praenotionensi possumus, ob id in principio maxime Prognosticen in futuras cista & euentus morborum explicauit.

118쪽

SYNOPSIS

DOCTRINA E

HIPPOCRATICAE

119쪽

ta carumprognosint Internarum dia sis,excluduntur autem excretione.quomodo Artificiosas. Moliti-ίν one m

. ' sporanea. Vide δ.Cautipne antet molienda Vide ei Axio- CC urione per familiare exemplum.r

ς Imitatione naturae. i. ''

t ilone

xpphar. λ stilis ex xtarenare opor-Ιn nesset purgare licet obseruis