De stirpibus aliquot, epistolae V : Melchioris Guilandini Borussi R. IIII. Conradi Gesneri Tigurini I. Eiusdem Guilandini ad illustrem Comitem Nicolaum a Salmo &c. Manuco diattae, hoc est Auiculae Dei descriptio. Adiecta est Andreae Patricii ad Gabri

11쪽

eonstabit. Qii, omnia Pliiiiii ad vel bum ex Ui Eopli rasto transcripsisse , chiliis lasc de Iunipero verba smat libro delii stor1 a plantarum III. Capite VI. clare apparer . Eγχι id mς ωρκευΘους δυο ε νασασιν,

quaeso verbis laisce planius esse potest An non luce meridiana patet clarius Plinium Theophrasti dicta ad ungitem latina fecisse c Nonne qtis de Iuni sero Theophrastus refert, Plinius Cedro magns trisuit. Proinde mirum an inus videri debet, & Theodorum illum Gazam eruditissimum homine cuius nunquam sine laudis prstatione meminisse debeo, κεδρομ apud Aristotelem libro de historia animalium VII. Capite III. & Theophrastum libro III. de causis plantarum Capite XXIII. Iuni pes uixi couertisse. Neque enim existimandum est doctissimum inter Pretem ex proprio arbitrio sine grauissimi alicuius scriptoris auctoritate id fecisse, nec apud Pliniit ho edeprehendisse. Sed illud fortasse leuius cuiquam vi deri possit, Plinium Cedrum magnam cum Iunipe ro confugisse, quando Dioscoridem in quo tota di sceptationas nosti s summa Versatur,id fecisse, hacte Dus comprobatum non est. Audiamus igitur istum herbarioru, si diis placet, corypheum, de Cedro magna disserentem. κε ρπιδεεν. leo /μι μεγα, εἱου λεγμοκ λεβριαιΠινα γπω. Utem νιδεε - κευθος

C Anazarbee Dioscorides magna est tua apud o Es gentes in describendis plantis auctoritas, nec imme ritis quidem, quando de si de iis multa ab antiquis no infeliciter essent conscripta, tibi tamen soli a Medi

12쪽

cor I illo eminentissimo antistite palma tributa, υ πε ραχα m/ ου p. lib. simplicis medicins VI. de te scribente. Magnum est a magno Iaudari viro . Rur sus turpe seduminab nouitio in hac palaestra milite erroris damnari atque covinci . Sed tamen dic nobis Dioscorides ex cuius poenu verba illa, ρ ωον ἐθεi'. ωσπερ αρκευθος σερουα ριεγ Dς εμύρτου περισερ deprompsistic' Si dicis, Iaudo. Benignum enim & plenii ingenui pudoris censebat Plinius fateri per quos

profeceris. si dissimulas, Sc furtum fateri non vis , repetundarum te accuso. uid enim An illa es Theo Phrasto mutuatum te negabis Non anhitror, neque puto te eo dementis progress um, atque scuri liter a deo pudori frontem pertulisse,quin mutuum reddere velis. Καρχνος ηε inquit Theophrastus libro de lai

ne alicunde Ex eodem nempe quisquis ille fuerit,ere quo & sua Plinius, cuius hse sunt verba libro NXIV. naturalis historis Capite V. Cedrus magna, quam Cedrelaten vocat, dat picem qus Cedria

Vocatur. Bellὰ mehercule . Verum enim uero fi Ce drum magnam , qua Cedrelaten Plinius appellauit, discrepare toto coelo a Cedro de qua Theophrastus loquutus est, quum fructus eius Myrti haccis comparauit,demonstrauero an tia is te telis Anazarbee prostratum agnosse es, herbam in victori dabis c Sed expectare te iandis dum avide video, quid tandem mes parient muss,neque magnopere adeo ad inanem isthim verborum crepitum eta horrescere , quum & Iouem

aliquando iratum,dum Anaxagoram sophistam fuimine collidere vellet,repentd de spe sua d lectu filis

13쪽

GUILANDI. EPIST.

se, rem p sectis atque piriarat, & pland praeter ops nionem ei cessisse , fabillosis literarum monumentis traditum legamus, & proinde haudquaquam am pulIis hisce atque sesquipedaIibus verbis perterreri. Est in G, scia celebre prouerbium in omnes, qui crassioris Minerus,& obtusioris ingenii, plane ineX hara, quod dici soler, profecti, depugnare ramen Parari,

non Verentur, summos in omni doctrina viros in certamen literariu proliocare, υς το α Θηναν.Qtio dicterio quantumuis & me nunc vexari fortassis, conscin diq; posse animaduertam , satius tamen esse arbitror, corneo faciei inducto tegumento, & rubore inu tili profligato,aperto, sicut decet,veritatem, qtis caligine tenebris conerceri neqtrit,depromere, a superbo Dioscoridis nomini assurgere,& parcere Vetustati. Nec me prsterit Virulentum illud Planci dictum :Cum mortuis non nisi laruas lucturi. Verum ego errorem hunc non mortuo Dioscoridi vitio verto, sed eum vivo aliquo lis ista mihi dirimenda, qui In uolasse in se Dioscoridis anima profiteatur iactet . Neminem equidem tam dementis otii esse arbitror, qui inficias ire velit,Cedrum, ex quo trahes in tem

plo illo Ephesis Dians superbissimo quondam orbis

terrarum monumento,utpote cum tota Asia extru

ente quadringentis demum annis peractum fit, cori stabant, aliam fuisse quam Cedrelaten,hoc est Cedrsi magnam. Memorabile &vlics templum Apollinis, ubi Numidicarum Cedrorum trabes Plinii tempo re durabant ita ut posts fuὰre prima Vrbis eius ori

gine, annis mille centum octuagintaocto. Iam vero

in Aegypto ac Syria reges inopia Abietis, Cedro ad classes sertitur usi,si Plutarclao,Herodoro, Plinio, historiis credimus, & proinde Theophrastus libro de historia plantarum V. Capite VIII. de nauium

14쪽

AD ROSA RIVM. s

materie disserens,in hanc fere sententiam, Gaza ver tente,tradit. Abiest, Pinus, Cedrus, aptissimae naui hus constat. Triremes enim atque Ionga nauigia eκAbiete leuitatis gratia faciti 1it. Rotunda vero eX Pino, quoniam non putrescat. Nonnulli etiam trire mes eae eadem condunt,quod Abiete carent. Qxii Syriam Phoenicem incolunt,Cedro utuntur , quia Pino etiam egent. Sed quo tuam de Cedro Venerande Iudaicae gentis per mare rubrum & vastas solitudi nes doctor auctoritatem piaculo taceam qu oue eam

maxime e Xcelletem insigni praedicem T ii si quidem in libro diuini Pentateuchi primo Capite sexto refers Deum opi. max. mandasse Noae ante supre

mum illum cataclysmi diem , quo uniuersum genus

humanum, atque cuncta animaIia terrena delere vo

luit, uti arcam eximis magnitudinis ex lignis Glio pher, hoc est Cedri costrueret qua se suos & anima ita pauca ab imminenti clade interitum erueret. Nec obstat quod in vulgata aeditione ex lignis pineis sa hre factam legimus , quando Philo Iudaeus grati i si1 mus auctor in libello cui titulus Biblicae antiquita tes, scribit ex Cedrinis compactam fuisse : quod ipsum comprobant Hebraeorum eruditissimi,Thargii Talmudistar omnes, R. Nathan, R. Iehostiali filius CarchaK, & esteri, Ghbpher Cedrum uno ore oeseπponentes. Templum illud Solomonis regis ma gnificentissimum, quo vix quicquam in rerum natur amirabilitas visum vnqiiam,non ne tabulatis, trahihus, cte columnis ere Cedro Paratis condecoratum

fuisse desertὰ Iibro Regum primo narraturC An quequam Iesalliae prophetae Capite secundo dicta Prae teretine , tremendum illum extremi iudicii diem promiscuὶ omnes, tam potentes atque opibus Undique affluentes,que m infimae sortis homines, de de vili hu

15쪽

mi lic, plebe natos, sque orones Qtiercus Basan, cunctas Cedros Libani quantumuis sublimes, & c eu

mine suo aethera quatientes, atque humi proiectum& repens gramen apprehensuri im At quis tam in ops mentis fateri audebit,Cedrum, hanc eX qua trahes simUlachra deorum, tecta, columnae, tabulata, templorum Ual Iae,nauium mali,& naues etiam ipssin regrς vasis molis, ac eius generis a Ita multa olim dolabatur, eandem esse arborem cum illa qua Theo. phrastus fructum Myrti baccis aequalem ferre scri pitim reliquit Cedrus, inquit auctor ille eodem to co cultis stipra memini, nodosia est,alosa,& tortuosa, Iunipero non absim ilis,verum breuior. Sed per deos immortales, quid egregii magnifici te e X ars ore Iu nipero humiliore, nodosa ad haec, alosa , & materie

tortuosa constante strui poterit c Trabes ne quibus magna aedili moles incumbit c An malus quo nihil soliditis nihil firmius in naui esse codecet An de nichetemptorii Valesse, collinae, tecta, deorumve simula chra Profecto nihil horum,ut mea fert opinio. Qtiare alterius fuisse generis Cedrum istam pitanobilem, fatedium est. Narrat porro Plinius ille erit dirissimus

de quo persuasissimum est indoctos esse quihus illeno sapit libro naturalis historiae XVI. Capite XL.

Cedrum maximam in Cypro ad undeciremem De metrii succisam centum triginta pedum , crassitudinis vero ad trium hominum complexum. Comprohat id in primis Theophrastris clarissim is auctor, quem adiuinitate loquendi nomen inuenisse M. Thi IJio,Plinio, Senecae, Straboni ,Diogeni Laertio, Sui dae in credimus, libro historiae plantarum M. Capite IX. Cedros in montibus Syriae cum longitudine , tum crassitudine praestantissimas eXire., quippe qtiae adeo crassescant, Ut sint, quas VInae hominum

16쪽

qualtror nequeant amplecti. Solomonem illum sa pientissimtim hominem , regem opulentissimum

loqhiutum esse a Cedro qtis est in Libano , usque ad Hyssopum qu p eκ pariete egreditur , hoc est egisse

de stirpibus omnibus sumpto exordio a planta omnitim maxima , ius Cedrus est, de sensim ad mini mas VRUe descendisse, sacris Hebrsorum literis pri mo Regum quarto sancitum legimus. Verum & RPlurima in veteri instrumento de Cedri magnitudia ne laudibus cp testimonia passim legentibus obuia sint, nullum tamen spetiosius luculentiusve eretatin unitiersis Bibliis illo Ezechielis trige fimoprimo, quod quamuis prolixius sit, nequaquam tamen pigebit hoc loco,ut iaceti Veteri versione adscribere. , quando mirὰ Cedri pristantiam , vastitatem Φ coar guit. Cedrus Libani ramis pulchra est,frondibiis,

paca,statura alta, & inter coden fitatem ramorum cacumen et Us. A lus nutriverunt eam, abyssus subli mem reddidit illam: qua in & flumina abyssi Iocum In

quo nascrinitar Cedri circumeunt, atque scaturigi nes suas abyssus ad uniuersa campi ligna extendit. Hanc itaque ob causam in altum Cedri tructis supra cunctas arboras elatus est, militiplicatio rami eius

Propter aquas copiosas quas ahyssus ipsa suppedita

ait. In ramis eius nidificauerunt omnes aues coeli, i csub frondibus eius pepereri in t cunctae bestiae agri atque si iti Vmbra illius omnes magnae gentes sederunt. Pulchra ergo facta est Cedrus,magnifica exigilone ramorum sciorum, quoniam radiκ eius fuit iuxta aquas copiosas. Non obscurauerunt eam Ce

. driqus sunt in horto dei nec Abietes assimiIars sunt ramis eius,sed nec Castaneae fuerunt sicut frondes illius. Prsterea nullum lignum in horto dei simile illi pulchritudine fuit.Decoram nimis ramς um Iti

17쪽

tudine feci eam, aemulata sunt illam omnia IIgna Eden, quae in Paradiso dei nascuntur. Ere his igitur

omnibus planum fieri arbitror , Cedrum illam tot tantisc, auctorum praeconiis illustrem, quae , ad fa-hrilem quondum usum tantopere 1 regibus expeti to Riit,nulla in parte cum Cedro humili, nodosa, tortuosa ,fructum Myrti baccis similem gignente, at que prorsus ad fabrilia opera inepta congruere con lenire . Caeteriim Cedrum hanc Laricem esse, Vel inde perspicuum fit, quod in hodiernum usque diem Larix & Ahies copiosissimaein Libano monte nae

scantur,& vrramque reliquas arbores omnes altitu dine excellere non solum quotidiana experientia c6stat,uerum etiam PIilaus eodem libro quem promi me indicaui Capite XXXIX. Iuculentissimus eius

rei testis est. Larici inquit & magis Abieti succisis,

humor diu defluit . Hae omnium arhorum altissimaeae rectissimae. Verum naitium malis,antennis pro pter leuitatem praefertur Abies . Quod maxime me mouet,ut Cedrum Laricem credam , illud est, qui Dioscori Hes Agaricii Lm των κεγρepnasei perhiser. At Agaricum in nullius alterius arboris trunco prste quam unius Laricis gigni, notius eruditis reor quam Vt pluribus demonstrare fit necesse . Proinde corrigendum Plinii locum eodem libro cuius tanti aliquoties mention em feci Capite VIII. moneo vhi sic legitur. Galliariam glandiferae maxime arbores Agaricum ferunt. Scrihendum autem, Galliarum coniferae, aut refiniferae maximis arbores Agaricum sertint. Nam glandiferae nullo modo genuinit Aga ricii producere possiunt,quicquid dicat Brasauolus. Accedit ad gratiam, quando PIinius toto opere se mel Laricem conuertit, ut suboleuisse erit ditissimum hominem firmiter mihi Persit adeam, Ce

18쪽

drtini quam CedreIaten vocat , rect c Latinis Larice nuncia Pari,nec transuerstim quidem digitum artio

res hasce a se discedere. Locus est libro historis mii di XIII. Capite XVI. Vbi ita proditum legimus. θειον

arbor, nota etiam Homero fuit, Trogete vocatur, ab aliis thya. Hanc igitur inter odores vri tradit in deliciis Circes, quam deam volebat intelligi, inagno errore eorum, qui Odoramenta in eo vocabulo accipiunt, cum praesertim eodem versa Cedrum Lari cemue Vna tradat. Ita namque legendum censeo non

ut omnes impressi codices habent, Cedrum Larice . Neque enim Homerus plures: quam binas arbores,nimirum iri in Odyssea E. Versu LX. no minat. Tu bri δ' κε θοου τ' νῆσον δ ομενων

Qitare ut fine deniq; disputationi huic impona, Dioscoridis & Plinii causam facile iam quiuis impulsam,

prostratam constriinam sciat etiamsi nihil adiiciam. Quin ipsi credo si reuiuiscerent,& de hoc admoneret itir , neutiquam pro recto defenderent, si plus vero darent, quam studio potius, ut in plerisque scriptis adsolent. Qitoniam moniti semel, poeniterent,concedi sibi postularent,ut calculum reducerent . verum lasc mea inuenta, quae ut tibi satisfacere,eπcogitaui, in bonam partem a te, lectoribus ii csteris , si qui illi erunt,accipi velim,atqUe eo animi candore quo scri Pst a doctioribus per pedi. Non. Π.is sum qui obtrectatione aliens laudis eruditior videri velim, quum nulla in parte cum his quos redargui,vel ingenio,Vel eo

ruditione penitus sim conferendus. Habes quid sen tiam de Cedro magna. Si autem haec tibi tui sin deliinciis Andreae illi vero Patricio absolutissimo Apollinis & Musarum operi arrissis e intellexero,dabo ope

19쪽

G v I L ANDI. EPIST

ram ut In posterum grau1ora,vel si ita liabebit iucundiora etiam ad vos perscribam. Tu Patricio salutem ex me copiosam dices, atque insuper gratias ages immortales saIutis mihi suis verbis a te adscripte nomi rae. Deniqtre rogo te etiam atque etiam ut non solum epistolam quam literis tuis adiunxi ipsi mittas, ve rum etiam diligenter & aceu rate quae sua sit de ΚiKaio opinio perquiras, & me quam primum latae sen tetiae admoneas. Gratius feceris nisiI. Vale,et me qae facis ama. Patauit, Anno a virginis partu septimo supra millesimum quingetesimum quinquagesimum, die qua Pascha nostrum immolatus est Cliristus.

20쪽

MELCHIOR GUILANDINVI

ANDREAE PATRICIO

praeter omnis acrae Hebraeorum pagina interpretum opinionem recens inire to dogmate comprobatur . .

Tu copIures in hac reria naturai . fectus luce meridiana clariores e6 spiciamus, quorum causae arcanue Pland reconditu m sensum Obti nent,tres tamen inter omnes praecipuos esse animum aduerto , qui ob insignem sui obscuritatem eruditis stm Is quibusque viris iam inde ab origine crisidi magnum & immensum prorsus negotium pepere inrunt,lite in tantum propagata,vi iudicem idoneum qui controuersiae tande extremam manum imponat nascitti'im Vnquam, sperandum viκ sit. Inter hos effeetus principem locum obtinet attrahens illa vis mirabilis qus est in Herculeo lapide, Adamante, Electrore Echeneide piscicillo. Secundas sibi vendicat decantatus ille maris immensi fluxus refluxusq; perpetuus. Postremo controuersant hir ingenia an Xic, quae causa sit eur Nilus fluuius in toto terrarum orbe celeberrimus solstitio aestitio, praeter aliorum suminum mo Tem,etatra ripas diffluat, totam Aegyptum diluuii instar inundet. Quibus problematibus addiddie recentiores ignotum illud antiquis miraculum nauiga