De stirpibus aliquot, epistolae V : Melchioris Guilandini Borussi R. IIII. Conradi Gesneri Tigurini I. Eiusdem Guilandini ad illustrem Comitem Nicolaum a Salmo &c. Manuco diattae, hoc est Auiculae Dei descriptio. Adiecta est Andreae Patricii ad Gabri

발행: 1558년

분량: 95페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

81쪽

sestucas esse aiunt aphoris cuiusdam,& pro cinnamonio poni,&c. Zedoaria Avicennae AIgie duaripisse nominat eadem praestat quae Aristolochia, se qiis Durungi: sed efficacius quam Durungi aduersatur venenis,nominatim napelli Vt Antilo radici mereator viperae de aliis. Porro Zurtim bad eidem est herha,vel lignum,ut Belliinensis emendat,simile cype ro, sed maius,& minus odoratum, calidum & siccum in tertio abscessit. Elatus dissoluit. impinguat,& au fert odorem vini,& aliorum & ceparum. Cordi Ioetitiam & robur cociliat. Vomitum retinet. Astringit naturam, aluum intelligo &vteri inflationes pera

Ιit. Morsibus veneno fis efficaciter medetur, Zedoariae in hoc propinqua. Ponitiar autem Ioco eius ad

uersus venena Duriangi sesquialterum,& diis rei tiae pnrtiones ponderis eius de taraxaco sylvestri,S: dimidium ponderis eius de granis citri. Vides quam cognata inter se natura ac viribus remedia sint, Te

cturus esset; qui pro aliquo istorum Doronicum nostriim suppoderet: Rutam ego malim, aut Aristolo chiam,eκ remediis quae nostrae regiones ferul,qi iam Doronicum nostrum pro veterum Diarungi usurpari. sed Tedoariam Proe csteris probo.Csterum quod Turumbad Arabes, hoc Grsci recentiores carnina ditim dixerunt, ut ex Symeone Sethi apparet inqui0 calidum est de sicelim ordine tertio. concoctionem ciborum adstitiae. flatus dissipat, stomaechiam roborat, ventrem fistit , Iiimbricos inte rimit, urinam cit, pituitam incidit, sed flauam hi lem in calidis corporibus gignit. Porro Eurum

Beth alterum Serapionis Cap. C C L XI. in mea editione) quod Arabice aIiter in translatione Gale ni Tariali adli ueha vocari dicit .aroma est calidum de

82쪽

AD GUILANDI. 42

fiecum prope tertium gradum,cassiae &cubebis vi

ribus proximum, quod pro cinnamomo poni GaIenus & Paulus auctores sunt. Et Isaac filius Amram: Est cinquit arbor magna,in montibus Lubneri r id est, in Oriente, nuIIo fructu, foliis longis, colore inter viridem de citrinum , similia foliis salicis: idem& ramorum color est, odor citri. Calefacit, ficeat, astringit,resoluit, flatus nimirum, Potius quam a

postemata, prs sertim matricis, ut in cap. 7 a. ex Mesartigie quidam transtulit & astringit ventrem. Est in eo astrictio una eum subtilitate & c liditate. Ea dem efficit quae nure moschata, sed est suhtilior ea . Confert dol ori capitis frigido de humido eum oleo,iolaceo, si sternutatorium inde fiat. Stomacho dche pati vi aromatica sua prodest. Haec Serapio. Vnde apparet facultates easdem sei e utrique Zarum-heth suo eum attribuisse: & si sorte errauit Matthiolus, duobus capitibus in unum coia fusis, leuem &serendum hune errorem esse. Sed prolixior sum, quam par sit. Certὰ Arabes medici plerique saepe res diuersas in Vitam confundunt,& ex una propter nominum Varietatem multas faciunt: & scripta Grscorum ineptd transferunt : quanquam in plurimis interpretes potius eorum, quam ipsi fuerint accusandi. Carnabadium, Zarnabo, Arnabo , aut res Vna& eadem sunt, aut substitui inuicem positi ni . Zarnabum simul & Zeduaris in Antidotum diam oschuActuarii recipiuntur. Eadfra in diamargaru. Carnahadium & Σedoaria in Antidotum aurea Alexadri.

ubi Fuchfius Nicolait Myrepsum Carnabadi nomine intelligere dicit cuminum Aethiopicum, sdin confiare eκ antidoto eius 4os.Vbi ipse ita interpretetur. Ego in ea antidoto nihil tale inuenio,&numerii a .llhrariis corruptu Puto. nec magna apud me Myrepn

83쪽

auctoritas e. Cuminu Aethiopicii cera e carnabadia esse minita concesserim, sed in lacum eius sorte sire cedere posse. De grano at relen Bel Iunesis verha lis creperio: Granum aletelen vel alleeten est manu quod apud Venetos appellatur Dolceghini: & nascuntur etia in Africa et alio nomine Arabico dicuntur Habaizizi. Eius sententis Leonem quoq; nescio quem Africae descriptorem esse ais: Eruditus etiam & lon-gd peregrinatus vir Alexander Benedictus idem sentit. Tu contradicis. Mihi hoc tempore non licet dili

gentius rem perpendere. Video tamen Granum tae

lim a Serapione describi Cap . CCCXXV In &reprehecli illos,qui id cum Croni vel pipere Nigro

rum confundunt. Ego D HI cichinos granum alae Iinesse sentiam:Croni Veiovel piper nigrorum,id quod tu etiam sic appellas, sed cum grano aletelin contra Serapionis sententiam confundis , donec verisimiliora cognovero. An non Dulci chinum tu quoq; caeli dum & humidum esse fateris,&Venerem stimii laree atqui hoc de grano aIzel in scribunt. Conti enit & color, athus interius, foris citrinus : & sapor honus, videlicet dulcis. sed magDitudo ciceris, inquies, no conueniet. atqui missae a te Diti cichini radicula paruae

sunt,& in Asrica multo minores nasci testis est Ale xander Benedictus Vbi & cicer fortit maius habetur: si modo ciceris rectὰ trastulit interpres. Quod si ies eadem no sit,uires vero sint eaedem quid esst quod diglactiemur ' venio tandent ad Olochnitin & Moly. OM νιτιδεὶς γλυκειααν - sic sp a. σόρινεὸν δἰ ως et λαtu .Verba sunt Hippochatis Lib. I. De muliebr. morbis. Vbi a Dioscoride es νονι τι δε)ς pro ἰ inhvἱndu scribitur. σκιτι isti est οσκου του 'γιομενην ορμονιτιά, δεομαχεσθαι, Ga lenus in Glossis. Eta quibus verbis miror Pusare te

84쪽

Guilandine coniectinam meam OIoconuin Hippo eratis, Moly Dioscoridis esse destrui posse. quasi noetiam Moly illud in montibus nasci possit. aut si in montibus non nascitur,quil tum postea c neq; enim vel Gai .ue1 aliquis bonusauetor hoc dixit: sed Dioscorides, veluti gramaticum agens, & etymologiam , quaerens cur oroconitis diceretur, a montibus ste dici eam coniecit. Moly quidem Theophrasti siue idem, siue aliud est,apud Pheneum & Cyllenam Arcadiae montes nascitur. Qti in potius Galeno credamus, cui ολρκιγνιτις est 'em: η πις αγρια hoc est

ci radice olera autem quamuis sylvestria, non hex has montanas, aut in altis tantum montibus nascen tes appellamus: sed quae circa urbes de pagos, M in agris fere nascunt ust. Dioscoridem dicat aliquis Bo num esse auctorem res o, sed Anazarheum, cuius De medica materia libros habemus: De i IIo au tem Galen. hic non loquitur, quod tu non animad Dertisti, sed de altero recentiore qUi promima a Ninte Galenum aetate patris ipfius memoria vixit: &muItis libris Hippocratis dictionem eX ponere consetiis est: vi ex Galeni in Glosias praefatione apparet. Hunc vero tanquam minime bonum auctorem alio quoties reprehendit Galenus. Sed vehementius in stas: G lentis inquis Hippocratem Voca re ait,quae caereris M5ly dicatur. iraq; infers , MolyDioscoridis 8e aliorum Hippocratis Molyzam esse, non autem Olo conitin eius. Imposuit tibi fortit La tinus interpres aliquis: cer id Galeu. Graece hoc non

λυ. hoc est, Molyzam vocat Hippocrates allium cae

pilis simplicis, non in spicu diuisum. Aliqui vero

85쪽

moIy interpretantur : insinuans priorem selatentiam sibi magis probari. meritos and : nam Hippocrates libro L. De muliebribus morbis foecunditatis experimentum hoc scribit: σκοροδον απο εσας, πεισθεινω,Uὰ ἐξ ui εἰ ita του πλατος obmia, sic enim posteriora aliquot Verba legi oportere & res ipsa,&Cornarii interpretatio indieat , quae huiusmodi est : Caput allii derasum appone pro pessio,& an Odor per os transeat obserua. Porro in simplicium medicamentorum censu, &uυλυ& μῶλυ a Galeno memorantur: Moly eius, est rtita sylvestris Diosco

ridis, quam&ipse Moly vocari dicit in Cappadocia

similitudine quam eum Moly seruar radice nigra, fore ea dido : Myle vero Galeni proculdubio Dio scoridis Moly est, radice parua, bu Ibosia,via Iliis uti 1i. An Vero eas aperiat, an claudat: & meliorne Dioscoridis an Galeni lectio fit, nunc inquirere tempestitium mihi non est. Plinius Molon appellauit, caulestriato, foliis mollibus, paruis : radice quadrantali, in qua per eXtremum allii caput extuberat. Eodem Syron aut Scyron Plinio dicitur . Ego oloeonitin sie enim sine aspiratione scribere malo Hippoeraxis,Dioscoridis Moly,& Galeni Mylen ,eandem esse stirpem,sententiam nondum muto. MYIe quidem a rotunditate radicis dici posse videtur : na & μioses istis rotundum significat. Caeterum an allium cani mim Tragi, Dioscoridis Moly fit, accuratius mihi

inquirendum Videtur: in praesentiand concesserim. Moly vel Morion Plinio lib. x a. cap. a a .halicacca

bus est, opso etiam inquit velocior ad mortem. Iam quod Moly idem esse cum Aglaophotide terrestri Aeliani assirmas, uno duntaxat argumento,

quod Moly etiam ut Scholiastes Homeri prodie,

86쪽

ηαντ, quod Aelianus Aglaophotidi attribuit:nci . satis ad faciendam fidem mihi videtur: & possem ve.

rssimiles aliquot rationes contra te producere: sea nihil quam aut quaedam haec fuerint: quoniam res ipsae nobis ignois fiant, ex remotis ad Orientem terra maric, petendς: ab incolis scilicet Arabiae, a quibus forsitan aliquis ad Troglodytas aut Indos remitteretur. Semptr enim longius refugiunt huiusmodi miracilla,& tandem nusquam in natura reperiuntur. Hoc tantum dieam, non de suisse te asseuerare tanquam luce meridiana clarius

cfie enim Joqueris Moly AgIaophotin este, sed ex

coniectura duntaxat hoc proponere, propter similem ab au ctoribus traditam radicis euulsionem,qus, coniectura tamen, Vt dixi, infirma est: nam cte Mandragorae radicem eum olim sie solitam erui , Eust . thius refert in μώλυος mentione: tum hodie itidem, de eo quidam nugantur. Et Hyoscyamum de Papauer nigrum forte intelligit similiter,non ta men canthus, sed auth his alligatis, Aelianus alicubi tradit . De Bulboeali ano,ut dixi,plane tibi subscrithoi sed quae de facultatibus eius scribis', non satis assequor. Numeras enim id inter ea, quae ob succi

crassitiem vasa sanguinem continentia modice Ohini struere,& .pectus lenire, rq; abradere queant. Et fu

hinde, Castaneas vero inquis) tantu abest: detergendi farciendic, vi pollere, ut nihil detergetibus & rcientibus magis esse possit cox rarium .Et paulo post, Bulboeastanum non aliam esse plantam quzim ego

assero,argumenta habeo,tum quia attenuandi natura pollet,lulentitiam in se hahet, Ste. At si crassi sueci est Bulbocastanum , & obstruendi leniendique vi praeditum, & farciendi, similiter ut alica, irritam, similago, quihus cum a Tralliano numeratur

87쪽

& reri quum genus emplasticorum: quomodo abra dere, detergere & attenuare, vel ipsum: vel ullum aliud emplasticum dicemus e Trallianus non quibus uis purulantis, usum istorum commendat, neque ut Pus de sordes pulmonis abstergantur: sed iis tantum, in quibus sanguis purus apparet, quem sisti de obtu rari meatus res, posthilat. Haec habui in praesentia,quae subit3 ad epistolam tuam mox Vt accepi, respondere visum est : tu scri Ptionem tumultuariam & inconditam sequi honi , facies. Ego enim haec omnia Se tuo & amicorum iu dicio submittere paratus sum :& te magis etiam in posterum,qucim si nulla unquam internos contro uersia oborta fuisset,amabo. M A Τ T IOLV M de facie non noui, neque vixi ingenium aut mores. Doctrina eius & diligentia , ex editis in Dioscoridem ItaIicd Latine* Commen tariis,non via Igaris apparet. Sicubi tamen errat, aut errauit,humanum hoc est,ili nobis commune. Emendabit fortὸ multa in posteriore editione, quae minc pectatur. H-γαρ Φροντιδες Quamobrem si quid in eius scriptis est, quod repre hendas, modestius & simplicius ut facias rogo meque

tam hominem,quam eius errores Vituperes.

88쪽

i Comiti cumprimis Illustri,

MELCHIOR GUILANDINVS BORV SS US R.

S. P. D.

nis Casus valeat, Magnanime inre,nunc tandem abundὰ satis ma-q ' gno meo emolumento,& incom

parabili plane Iucro deprehendi. ' Conatus enim persspe sum, cum. Patauit esses,insinuare me tus amieitIae,quὁ tibi meus animus, studium 4 , de voluntas innotescerent. Verum nescio qui semper ingenuus diκerim,an rusticus obstitit pudor,Vt qui nee me tibi satis notum sciebam, & virtutis, fortunso tuae quodam quasi fulgore deterrebar . Sed commodum iu perioribus proximis diehus C. T. Venetiis idem quod me quoque excepit hospitium: quae res ansam mihi prςbuit nimis hercle quam insignem , frontem Pertundendi,& tuae me notitiae procaeiter' ingeren di. Non ne ego homo felix sum,vere. heatus , qui

me tanti herois familiaritati in discessu, priter spem M

89쪽

GVILANDI. EPIST.

atque erepectationem meam intruserimc Casus ss sue 'rit,an Fortuna,cui omnia expensa,cui omnia serun tur aceepta, quaeq; in tota rarione thortalium, inricut Plinii verbis utar utramq; paginam facit: Pro uidentia, an Fatum,qubd ut Chrysippus citante Plutarcho tradit,mundi est ratio, Vel lex eortim quae in mundo Prouidentia constituuntur, aut ratio, ad quEEniniae qus fuere,facta sunt, quaeq; tutar, fiunt, fientq;qus futura sunt: Prsdestinatio,an Necessitas,qus ut Τhales reserente Aristotele putat, naturae praeualet uniuerss: Ius ilia,an lex diuina,quam fatum esse, per quod ineuitabiles cogitationes Dei,atq; incepta comPlentur,Apuleio consentim is : Mundi archic tetrix,

an hoc est Pandors dolium, quς,ut PChrs censetit,prodeuntibus ad generationem animis hona distribuit, vel mala : δου νοῖς, an denique per quem ut Socrati apud Xenophontem visum est, &desideria nostra, sc merita ad deos comeanr,atq; OPetaeuius,ut Plato in Symposio autumar, cuncta de nuntiata,ac Magorum Varia miracula, Omnesq; Prs sagiorum species reguntur; lixuq scio;quando Voccatis simu I omnes & his confines alis plures, exiguo eruditorii sententia inter se discrimine separais sunt, imo si diIigentius expedantur,atque squa Iance pon

derentur, ad Lydiumq; quod dici solet) lapidem

excut ntur, ne latum quidem unguem dissidere de prehenduntur. Equidem & laetor vehementer,dc d leo Vehementer, qu ci integrum mihi fix le o tuorum me esse seruorum numero proseeri, qu0d dc seris io album eorum descriptus fim. Mitto auichilae , nesci oculus, sed agnosces ex inscriptione , deliniationem, non ut gratum faciam tibi quanquam tibi quoquo, sed ut mihi ,hoc est ut promissis stem, fidemq; data redimam. Immensa nunc praeter caeteras cura subiis

90쪽

ADCO M. A SALM. 4s

Vt,qus tibi mittuntur, condigna sint.Verum de dii lacteriistici multaeq; gentes supplicant,&mola tan tum falsa litant,qui non habent thura. inici Prsteκ- tu si Plinio illi eruditissimo ad Vespasianum Imperatorem Iscrthenti sita tueri integrum fuit, quanto ego causatius eodem apud te argumento defendor Caeterum ipse sic statuas velim,esse me C. T. xam deditum,quam qui maxime. Proinde, si qua in rc tuis rationibus opera nostra fieri melius potest, omnem me subiturum aleam vel summa alacritate, iam hinc certius tibi pol Iicearis, licet. Optimὰ vale Illustris Here. Εκ urbe Patauio IV. Kal. Ianua. Anno 3

Christo nato. M. D. LVI.

MELCHIORIS GUILANDINIB ORVS SI R.

Manuco Diattae, hoc est aviculae Dei descriptio.

Η Μ O RIA E literis proditum

est,apud eos,qui integra de Hispanorum nauigatio thus in alienum in & tot iam seculis incognitum Drsthem volumina condidere, in M' Iuceis insulis auicut m quandam pulcherrimam oriri, mole quidem corporis exiguam,verum pynarum ob causam,quat

SEARCH

MENU NAVIGATION