Aphorismi Hippocratis Graecé et Latine. Vnà cum Galeni commentariis Nicolao Leoniceno interprete. Quibus vltra castigationem, quam nuper accuratam non paucis in locis adhibuimus, accesserunt adnotamenta marginalia, indexque in alphabeticam seriem non

발행: 1581년

분량: 704페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

121쪽

esse foramina, per quae debet purgatio fieri, & nullam habere obstructione. Nam& nos ista antea paramus: cum quempiam sumus purgaturi. Et hoc est quod ab ipso Hippocrate dicitur in illo aphorismo: Cor spora ubi quis purgare velit, oportet fluida facere. Verum In acutis morbis,circa principia statim circa primum videlicet diem, vel non vltra secundu , si sumus usuri purgantibus medicamentis,quando turgent, Ionon datur facultas ista praeparandi, nisi quis forte arripiat occasionem propinandi

melicratum , in quo decoctum sit aliquid hyssopi, vel origani, vel tragorigani, vel thymi, vel pulegij, siue quid huiusmodi is

vim habens humores extenuandi. Quare non sine ratione dixit, raro circa principia morborum acutorii nobis venire in usum purgationes:quoniam sereno turgent humores molestantes in principiis: neq; etias quid istorum adsit, satis aeger est ad purgandum paratus : neql etiam in orbus dat nobis otium illius idonee pia parandi.

122쪽

si qualia oportet purgara. urgentur, confert, facie fe Vn : si contra, dii csu er. Non est dubium, hunc aphori sinum in illo contineri, in quo dicebatur:In pertur-3bationibus ventris, & vomitibus spontianis, si qualia opQrxet 8'rgari, purgentur: eonfert, & facile tolerant: si vero no contra. Verum quia in hac libri parte de purgationibus a medico factis loquebatur, de Io omnes sere necessarias distinctiones conmemoravit, non piguit ipsu huc quoque adiungere aphori si num,in quo nihil noui edocetur led ad memoriam reuocantur ea quae prius in alia libri partera enunciauerat de spontinis euacuationibus: ut hoc etia in loco totus sermo de purgationibus euet abse

lutus,

123쪽

Liber II. 9 7

notationes Vocant, aegrotantes dormierint:altera propria, ut in quibusdam morbis, quando in aliquo alio tempore somnus nocet, de hac ipsum dicere, est existiue mandum. Altera enim neque mortem,neque aliquod aliud malum significat: cum naturam temporis consequatur.In principiis squidem accessionum ,& calor naturalis totus,& humores in profundii corporo ris vergunt quemadmodum ipse docuit & praecipue in quibus horror quispia , vel

rigor,vel fortis partium exterioru refrigeratio contingit. Et propterea in principiis dormierint , sImplomata illis protra-Is hutur, vix febres ad consistentiam perueniunt.Si qua vero inflammatio sit circa viscera, merito augetur:& si humores aliqui in Ventrem confluant, non aequὰ atque in aliis somnis concoquutur, sed multo plu-dio res fiunt,incocti permanetes. Ob hanc scilicet causam , aegrotis vigilias praecipimus tempore illo,eam,quae fit per vigilias,spiritus,sanguinisve, atq; caloris habitatis in

eis,ad exteriora motionc,opponentes, tan

, quam maximu auxiliu aduersus illam quet ni in accessionu principiis,sanguinis, spiritus, & caloris naturalis ad interiora retractione. Quare no sine racioe dixerit quispiam Luiuscemodi lasiones hoc tempore

124쪽

accidere ex natura accessionis, & ex vigilia prohiberi. Cum vero hac priuati fuerint aegrotantes , tunc damnu sentixit manifestius, non quia altera laesio accedat ex

nno,sed quia deest illa quae ex vigilia ha- ue

betur utilitas. Hic igitur sermo ostedit nulla fieri in accessionu principiis ex somno laesionem sed hoc ipsum latummodo, ca- sentiam scilicet utilitatis:alter vero sermo concedes ex somnis fieri hoc tempore lat- Iosionem , ostendit nunc Hippocratem docere de iis qui in aliis teporibus dormiunt, in quibus magna ex parte manifesta vinitas ex somno consequitur, praeserrim ubi morbo declinante adhibetur. Nam & ali- Is quando morbo iam consistente adhibitus manifestam affert utilitatem,& quadoque in extremis partibus augmeti quae ad consistentiam eo putantur. Sed manifestissima omnium utilitas in declinationibus fit: & io quidem somni, qui nocent,minus exitiales sunt iam consistente atque increscente accessione: praecipuὸ vero in declinationi

bus sunt perniciosi.Na quo tepore quodq; est utilissim v, si praeter id quod nihil pro- α s

dest,etiam nocet, mortem no sne ratione

significat. Et somno autem laesiones sunt, quae sunt utilitatibus contrariae: quod videlicet febres ab ipsis aut non dissolutitur,

125쪽

Liber II. 99

aut etiam exacerbantur, & quod dolores intenduntur,& fluxiones multiplicatur,&erescunt inflammationes. Quidam vero ex ipsis inter dormiendum delira loquun--3 tur:&ubi expergefacti fuerint,multo tempore in delirio perseuerant. Quosda 4 somnus arauissimus dormientra Occupat, & comatis

vix cum punguntur, excitantur. Haec Vero omnia contingunt propter humorum Io prauitatem:quos, bi calor innatus sortior quide existit,per somnos cocoquit:quando vero debilior,succumbit, & ab illis viscera aggravantur,& dictis affectibus homo corripitur .Ipse etenim Hippo. vult homine vigilante extrinsecus eue calidiore, . . dormiente vero cotrario modo se habare:

id nos edocens quod etiam quibusda aliis rerii naturaliu studiosis visum esti somnuatque vigilias fieri secudum innati caloris

2 O motiones .Non absque ratione igitur eu nit,ut cum in visceribus iste collectus,causas morbificas: nequeat euincere , pernielem significet. Si tamen evicerit,non propterea certae salutis est signum : nisi quis S piam, quantum ad talem affectum attinet: aegrotum dixerit.'non periclitaturum,

qui tamen ex alio possit interire. Nam siqua inflamatio aliquam ex partibus principalibus praeoccupauerit,solui dissicilis, co

g et

126쪽

tingit aegrum, qui ita se habeat, interire. Quare securius pronuntiandum est , ubi ex somno hesio aliqua aduenit, lethalem esse notam: cum vero prodest, non lexhalem. Quod vero ex somnis aliqua accidat s laesiones, ipse etiam in libris quos Epide-mios inscripsit, ostendit, his verbis : Inter et Coma hos multi erant i graui oppressi somno,

Vbi βmnm delirium sida bonum. Si ambos dixerimus aphorisinos,& hac et uescilicet& antecedentem, inuice iungi, totus sermo talis utique fiet: In quo somno morbus labore facit, mortale. Si vero somnus iuuat no mortale, ubi igitur somnus delirium sedat,bonum, ut quoddam velu- 2 oti exemplum particulare subiungat sermoni antecedenti uniuersaliter dicto : tanquasi ita dixisset: Vbi dot orem sona n us; sedat, bonum, Ubi igitur febrem somnus sedat, bonum. Vbi igitur inflammationem sedat rue somnus,bonu.Sed satis fuit ei tantum periculosiorem morbum nominare. Nam Veritas sermonum uniuersalium, ex huiusce

127쪽

IO I

Y Πν γ, α ρυπνίη, αμφοτερατου μετριου

Somnu , atque larilia , wrumquesimos aeum excesseru,malum.

Nonnulli ex medicinae prostabribus

existimarunt vigiliam modum racedentem,malum esse & signum,& causam:non tamen somnum: hunc enim semper bo- Io num esse& signum,&causam ,&nunqua fieri somnum, modum excedentem .' plurimos vero decipi, arbitrantes initium dispositionemque comaxis, navium esse longum. Verum si a, nobis distentes quod a s nondum coma nominatur, nisi dissicilem habuerit, expergefactionem, concedant rectὸ somnum longum nominari quando solum tempore excesserit modum naturae conuenientem, & nondum habuerit din

Q ficilem expergefactionem .Fit autem huiuscemodi somnus refrigerato primo sensi-xiuo,hoc est cerebro ipso,quae refrigeratio cum fortis fuerit,mista quidem humiditati,facit latha gicas passiones cum siccitate M vero: eas quae graeco vocabulo id est congelationes nominantur. Sic αvigiliae fiunt quidem propter calorem primae partis sentitiuae, sed vel ex sela intem peratq a , vel . etiam ex humoris biliosi

128쪽

udantia. Horum vero talium omnium demonstrationes in nostris sunt scriptae tractatibus, nunc autem sussiciat sola eorum capita tetigisse. Sicuti autem quidam suere qui solum somnum semper neri mo sderatum existimarunt, & nunquam extra modum existere:sic nonnulli rursus aiunt vigiliam nunquam esse moderatam , sea hoc nomen solam immoderantiam significare,obliti eius quae in usu vitae seruatur x λconsuetudinis,quoniam & mala nonnun quam mediocria dicimus magnoru comparatione. sie igitur audire oportet vigiliam mediocrem,ac si significet paruam

Non sistretas tan fames,neque aliad qui quam, quod modum nain ra excesserit, k- ro

num. 23

Rursus hie aphorismus,scut & alter qui

antecedit, quod in una materia versatur, 'idem apparet omnino. Nam,cum sanitis commoderatio quaedam sit, necesse om- 2 Ines immoderantias,quae plurimu amodo recesserunt,iam aegritudines esse : quae Vero nondum id plurimum obtinent, aegritudinum generationem ostendere.'

129쪽

Non eius quae fit ex motionibus immoderantiet nomen est lassitudo, sed eius quae aduenit in corporibus animalium dispositionis. Neque enim lassitudinum meminit , quae ex talibus accidunt motionibus, sed quae sponte contingunt. Cum igitur absque motu huiusmodi euenerit dispositio: non simpliciter lassitudo , sed lassitudo spontanea nominatur. Sed cum tres sint lassitudines, quemadmodum in libris

de sanitate tuenda declarauimus , prima quae vicerum, secunda quae tensionis,tertia quae inflammationis sensum habet, quae ex istis componitur: prima quidem ex vitiatis humoribus ortum habet, secundaeX plenitudine , tertia ex utrisque simul δ' coniunctis. Sic enim a nobis est demonstratum in ea, quae de salubribus cassis inscribitur,tractatione. mare non temere dictum est spontaneas lassitudines morbos nuntiare . VI.

130쪽

cuicunque dolentes parte aliqua corpor in Omnino dolorem non sentium, iis mens aegrotat. Dolores solet nominare nonnunquam

dispositiones ipias in quibus dolemus: in sque sensum dicebat in libro Epidem lom, quod in canone antiqui dolores frigidi, noui aute calidi: haudquaqua dolores calidos frigidosve, sed dispositiones ex quibus fiant, ita nominan . Et hoc in loco igitur Reodem modo dolores ipsas dispositiones nominauit, quaecunq; cu dolore fieri senenatura aptae: quemadmodum erysipelas, inflammationem,& vulnus,& fractionem atque rupturam,&c5uulsionem,&quod- scunq; tale aliquid'uod si adsit,& ab qgroto non sentiatur, mentem indieat aegrotare:Siue autem mentem, siue animum dixt

ἰλιγος Qua longo tempore extenuantur corpora, tente reficere oportet : qua seero breu , breu ter. Quae enim pauco tempore ratenuata sunt

SEARCH

MENU NAVIGATION