Marci Antonii Plenciz, medici Vindobonensis Tractatus de scarlatina. Olim cum aliis ejusdem operibus, modo vero separatim, et ab auctore ipso novis observationibus auctus in lucem prodit

발행: 1780년

분량: 233페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

21쪽

niversum corpus , leucophlegmatico turget tumore. Urinae secedunt sat paucae,& quod admiratione dignum, plerumque cruentae, aut loturae carnium similes. Ille tumor manifestat se primo in lacie,& dein in reliquis corporiS partibus. Vidi, quod aliquando ita increscat, ut luce capiantur aegri, & nec pedjbus insistere , multo minus progredi, Valeant.

De hoc hydropico tumore sequentes obse ationes notari debent: & quidem Primo , quod iste leucophlegmaticus status superveniat potissimum illis, quicOpiosis aut malignis scarlatinae eXanthematibus afficiuntur. Vidi tamen benignissimae scarlatinae ingentem totius corporis tumorem adUenisse. Secundo, quod illi, qui majorem cutis decorticationem ΕΣ periuntur, soleant etiam magis tumere, quam alii- Interim observaVi Valde magnum tumorem in aliquiis

22쪽

TRACTATUS.

quibus, qui nullam eXperiebantur decor. ticationOm.

Tertio, quod infantes facilius, di magis tumeant, quam illi, qui sunt aetate proVectiores. Quarto, quod aegri magis tumeant in hyeme, quam in aestate; item illi magis, qui temporius libero se EXponunt aeri, quam qui in debita transpiratione degunt. Tandem quinto, quod iste hydropicus status periculosior sit, & plures exinde moriantur, quam CX primo scarlatinae statu. IX. Ex quibus inferre posΙumus , quod scarlatina optimo jure in duos possit, &debeat dividi status, seu stadia, aut periodos , aut etiam typos dicendos. Primum scarlatinae stadium complectitur omnia illa , quae a principio morbi usque ad illum leucophegmaticum tumorem EUEniunt, quod tempus est Viginti & aliquot

dierum.

23쪽

DR SCAR LATINA.

bent omnia, quae sub & post praedictum

tumorem obserVari, & contingere solent. Haec duo tempora debent nec et Iario inter se distingui, quia medentium diVersam eX-igunt attentionem, & curationem. Interea notari Velim, secundum stadium non ita arete cum primo ne siti, ut ab-eiIe non possit; multos enim Vidi, scar latina laborantes, si necessariae cautelae adhiberentur , a praedicto tumore liberos fuisse. Verum tamen ingenue fateor, quod, quamVis saepe omnes possib les cautelas in usum Vocarim, nihilominus periculosus ille hydropicus tumor, aliquando secutus fuerit.

Haec sunt praecipua, & sere communia symptomata , quae scarlatinam concomi tari, aut subsequi solent. Dantur autem adhuc alia symptomata, quae anomala, aut adlaphora dici possunt;& quae cum scarlatina aliquando conjungun-B a tur,

24쪽

tur, aut illam sequuntur. Talia sunt: haemorrhagia narium, tussis, saliva cruenta molesta sternutatio , glandularum colli, &parotidum tumor, obauditio, aut surditas; purpura tam alba, quam rubra, quae quandoque cum scarlatina conjungitur, aut illam excipit. Praeterea di Uersi quandoque solent fieri tam interne, quam eX-terne, ut in faucibus, in auribus, pectore,

aliisque partibus, abscessus.

Notabiles sunt quidam scarlatinae speciales casus: In his enim Videatur aegri secundis Uelis procedere, neque in aegris quid quam apparet, quo quidquam mali ominari valeamus ; ast die morbi septima, aut octaUa, aut etiam tardius aegri fiunt inquieti, mOX conVelluntur , delirant, tristes clamores saepe edunt, & continuo o lecto prosilire nituntur. Isto horrendus & lamendabilis status aliquot horis magis, aliis Vero minus amigit;& aliquando ad duas, tresUe hebdomadas

25쪽

eXtenditur, aegros Viribus exhaurit, &plerumque e medio tollit. Hic notatu dignum est, quod in sinilibus aegris nec cutis decorticationem, nec praedictum hydropicum tumorem Unquam observaverim. Ad eo que suspicari licet, materiam illam eXanthematicam ad cerebrum versam, ibidem sedem fixisse, & hane tragoediam lusisse. Talos casus habui in filiis perillustrium DD. de Sc binidi, de Ec-kens orss, & de Stab, qui eaeinde denati

sunt. Erant Vero alii in eodem periculoso statu constituti, inter quos fuit mea filia natu major qui favore Numinis sanitati restituebantur, ut dein in observationibus clarius patebit. Haec sunt, quae multorum annorum d cursu in scarlatina obserVavi symptomata. Videamus nune, qui alii illustres & experti in praxi medica Viri de eadem observarint, nobisque communicarint, &qua ratione illorum observationes cum nostris consentiant, aut di stentiant.

26쪽

22 TRACTATUS

SECTIO IL

Exponit diversas celeberrimorum de scarlati. na relationes, obfroiationes, climonnexa modesta micam LXII. Expertissimus & indefessus morborum observator. Sydentiam, capite secundo& alibi sequentia de scarlatina affert. se Aeflatct eXeunte infantes praecipue in- , , fellat. Rigent & horrent sub initium;

, , nec tamen admodum aegrotant ; cu-

,, tis uniVersa maculis parvis , rubris , ,, crebrioribus, latioribus, & magis ru-- bentibus, quam in morbillis interstin-- guitur. Ad duos, tresUe dies persiis fiunt: quo quidem tempore evanescunt, si & decedente subjectat cuticula, squamulis sursuraeeis ad instar sarinae, cu- tis conspergitur. De Scarlatinae curatione sequentia habet capite secundo. , Cum hic morbus nil aliud mihi vi ,, deatur, quam medioeris sanguinis ef-- se

27쪽

DE SCAR LATINA. 23

- servescentia nihil quidquam mo-- lior - - - satis habeo, ut aeger a car- nibus in solidum abstineat, & a liquo-- ribus spirituosis quibuscunque, tum ut ,, neque usquam foras prodeat, neque se se perpetim lecto assigat. - - - Siminis plici hac & naturali plane methodo se hoc morbi nomen vix enim altius ab se surgio sine molestia , aut periculo quinis vis facillime abigitur.

ri Veruntamen hoc animadvertendum Vin lo: si conVulsiones epilepticae, aut se etiam coma huic morbo sub initium se eruptionis superVenerint, quod quan- ,, doque accidit in pueris ac junioribus se hoc morbo laborantibus) Omnino opores tet, ut epispassicum amplum, ae sor- ,, te posteriori cerVici applicetur, atque se porro, ut paregoricum e Syrupo dem econio statim eXhibeatur , repeten- , dum singulis noctibus, usquedum con- ,, Valuerit, imperando interim, ut aeger se b bat pro potu ordinario, lac cum tri-

28쪽

TRACTATUS

M plo aquae coctum, & a carnis usu ab-- stineol. XIII. Brevis & succinem. epicrisis eorum , quae Clar. Sydentiam de scarlatina est a.

tus est.

Primo enim intuitu ex data de scarlatina descriptione cuilibet patebit , quod Sydentiam scarlatinam in se tantum benignissimam agnoverit, & delineaVerit; nam dicit, quod leniter aegrotent, eademi se ii; & quod tantum nomen morbi babe-ot, Praetereaque nihil, & tandem quod unicum diaetae regimen requiratur, ut abigatur. Quae omnia, ut candide ego ipse fatear, scarlatinam benignam tantum attingunt; minime Vero malignam; quae, ut dein patebit, morbus acutissimus &periculossissimus esse solet. Unde credendum est a Sydenhamo, nullum aliud notabiles symptonia in scarlatina praeter convulsiones, aut coma unquam Observatum fuisse; quia alias, sicut alibi in

29쪽

25 describendis morbis, illorumque symptomatibus perquam sedulum, & accuratissimum se exhibuit, hic quoque aliorum meminisset, si talia unquam obserValset. XIV. Interini satis mirari non valeo, quod Richardus Mortonus, celeberrimus quondam in Anglia Medicus praeticus, & Sy-denhamo coaevus scarlatinam malignam Observarit, & descripserit, quae Sydenhamum latere Videtur. Quinimo magis adhuc miror , quod Daniel Sennertus celeberrimus quondam fracticus saeculo jam praecedente, adcto que longe ante Sydentiam de scarlatina maligna scripserit, cujus Sydentiam non meminit, quod inferius clarius patebit. A st quamvis clarissimus Mortonius de scarlatina maligna mentionem faciat, in alio Vero casu , ViX alicui modernorum arridere poterit, ubi scarlatinam cum in Orbillis confundit, &unum eundemquemor

30쪽

bum esse judicat. Sic enim capite V. de scarlatina ait: Hunc morbum , nimirum sArlatinum , prorsus eundem e se cum morbilliS cense9. - Uterque eadem probus prognosica indissere mter ministrat; nec minus eandem plane medendi methodum posuisit: & plura similia. Dein vero ostendam, hos duos specie diversos esse morbus, adeoque debere habere aliam prognosim, & aliam curationem. Ego sancte & candide lateri possum, quod eX tot centenis aegris morbillis laborantibus, qui meae curae se commiserant, neminem amiserim ; quinimo ex aliis eodem morbo affectis , & aliorum medicorum curae commissis , rariissime quempiam exinde denatum legerim aut viderim. Contrarium autem obtinere in scarlatina maligna omnes h ates medici praetici norunt. Adeoque exinde jam olucescit, scarlatinam, α morbillos specie diversos esse morbos.

SEARCH

MENU NAVIGATION