Damiani Philosophi Heliodori Larissæi De Opticis Libri II : Nunc primum editi, et Animaduersionibus illustrati Ab Erasmio Bartholino Casp. Filio

11쪽

Cunctis rebus lucem silis instar impertit, ignorantiae iuxta & admirationis nebulas dispellens. Quae tot fallaciarum , miraculorum atqUS praestigiarum rationes monstrat; Quomodo parua magndi, Curuarectis, quadrata rotundis, plana solidis,alta depressis, continua fractis similia videantur : Quae partim non admiramur , quia asuevimus, par

tim negligimus, qui parum sbliciti semper tamen vulgo stupori esse animaduertimus. Sed quid singula

consector, quae neC Oratione , ne

memoria Consequi possum; Qui in hoc genere, ita abundo exemplis ,

ut vel domestica miracula recensere nequeam,quq Cum priorum temporum magnifiCentia certabunt, Scomnium artium pulchritudinem,

facile prouocare possunt. Quod si

12쪽

EPISΤOLA. eum, quem humillime imploro fauorem, siperare licet, gaudebo me obsequentis animi praemium repor lasse , quo mihi stimulus addetur, plura perficiend , atque Contra tot seculi Contemptus, CalumniaS, Vitia vitiorumque Qmites triumphando inualestere. Ego interea Deum ter Opi. MaX. Veneror, velit Maiestatem , vereque Patriae Patrem diutissime incolumen COΠ- seruare, & Regno, totique familiae Regiae , perpetuam prosperitatem largiri. Haec est summa votorum, quae animo quotidie Quet

Seribebam Lutetia Parisiorum Ann. OGI CLVI. Calend. H.

Humillimus Si obsequentissimus subditus ERASMIVs BARTHOLINVs. Casp. Fil.

13쪽

TA N T Ais hodie ingenuiorum diuersntas, immo iniquitas dissicile sit aliquid in publicum edere , quod non aliquorum reprehensionem incurrat. Etenim ij quibus noua placent, vetera cuncta pro nihilo habente aliis , qui vetera admirantur ,

noua quaque fastidio iunt ι γ quod pessi

mum est, plerique odia ab ipsis rebus, in

Authores transferunt. Adeo ut omnes ij, qui censuriam communem refugiunt, oe potius fama , quam utilitati confulere amant, non immerito vitam silentio transigant ,ssi sapere contenti , quoniam laboribus plus periculi quam honoris est. Praeterea , ea nunc seculi nostri homines opinio, veluti tabes aliqua inuasit, ut tantum sua detractum iri gloria existiment, quantum aliis cesserit iam dis, neque putent noua satis extosti, nisi vetera quaque deprimantur. Sed longe milii alia mens erit', qui noua cum antiquis conserens , inuenta singulorum solo me asi μ

14쪽

LECTORI.

manda esse censeo. Nam deicile nimis est, aut ex magnitudinis aestimatione de rebincertum ferre iudicium, aut utilitate cunctis pretium statuere , cum G diuersos diuersa deleritent, oe plerumque res praeritantissima non nisi sero dignosiantur. Magna sunt, fateor, nostrorum inuenta si cum meteribus comparentur ,sed qua posteris forsan exigua videbuntur , quando ea q a maioribus aperta est via incedentes maiora perfecerint. Omnia quidem magna sunt istic mbi inter

vicina eminent, qua tamen magnitudo non habet certum modum , comparatio istam aut

tollit aut deprimit. Ita ea arbor videtur in magnam altitudinem turrexisse qua cum alia comparata paruula eis. Ergo sis me puto hac esse pensanda oe magis proposito de publico bene merendi, quam subtilitate

ingeni' consideranda hominum inuenta: i lud enim semper virtute nititur , haec etiam in peruersissimis excestens. Et nemini eorum sua laus detrahetur qui posteris prodesse voluerunt, quorum fama atque minus pares erunt. Vnde melim quemquam ostendat, quod in Veterum seriptis iam tempus po-n m , qui quantum mihi cura fuerint no-ε iij

15쪽

si romm labores , non ita pridem demonstra-ui et ostra seculi inuenta admiror , vetera

quoque veneror , viri que quam merentur

lauism lubens defero , atque digna reputo hominum studiis. In praefentia placet Antiquitato euoluere , in medium proferre Heliodorum Larissaeum, quem ex Bibliotheta Eminentissimi Cardinalis Francisi Bamberini transiriptum , ante annos aliquot concessit Clarissimus Isaacus Vositus , ut in publicum ederem. Uuocirca ne promisiis deessem , ipse quoque Graecum textum , Romacum manuscripto codice contuli , re ex aliis

codicibus correxi e versonem vero Latinam quam tum adornaueram immutatam adieci, imumque tractatum animaduersionibus paucis oe extemporaneis auxi , quia prolixiores mel accuratiores conscribere non

permisere peregrinationes ue nec Bibliotheca aut scripta necessaria ad manus erant. De ut hora opera pretium foret hic nonnulia disserere , eiu ue vitam oe jeculum quo vixerit exponere ; quia in re tamen vix satisfacere possum Lectori , cum nullo modo mihi is satisfaciam. Habeo manu criptum,

cuiusdam Heliodori Philosephi ad Theodo-

16쪽

LECTORI.

bliotheca Regis Christianissimi inuenitur, sed eundem ese aut horam qui Optica scripsit assteuerare nequeo , puto enim nostrum antiquiorem esse. Porphyrius in mita Ploti ni meminit etiam Heliodori , quem ex libro Longini fuisse videmus Philosephum Peripateticum , dicit enim inter Philosephos fui temporis se cognouisse, Platonicos, Euclidem,

Democritum m Proclinum , ex Peripateticis vero colexandrinum Heliodorum. Et

postea sic quosdam , libros componere aggresi fuisse , veluti Amιος ra χρὴ Mη. iος Φοιcιωνὰ quibus Heliodorum quoque adnumerare si

cet , qui ct ipse prater ista qua ab Antiquio ribus audita fuerunt nihil plus omnino addictinctam orationis structuram contulissemidetur. Vtibus verbis videtur nostrum Muthorem clare significasse, nisi prius eum dixisset Alexandrinum , ct Peripateticum , est quive Heliodorus, Larissus Flatoni- .cus. Praetereo eum qui is thiopica exarauit, nec enim edoctus fuscientibus tectimoniis dicere possum esse aut rem Opticae Plura legere potes in animaduersionibus , nolo enim

17쪽

LECTORI.

his alterius coniecturis molestus esse, praesertim cum Reuerendissimus Bernardinus Ba dus Abbin Guasiastensis studio maioritas omnium e Cathematicorum peculiari opere consignauerit: Uuod opus duobus πο- luminibus comprehen sum , publica luce dignissimum asstruatur apud haeredes eius Vrbini. Vnde authoris nostri vitam opera Viri admodum Reuerendi Petri Matthei

Cenni 6anonici re Theologo Vrbine is tandem obtinui, quam sicuti accepi Jtalico idiomate exhibeo.

sto Heliodoro e dei numero diquei Matematici, che hanno hauuto gli Historici poco amoreuoli, onde nulla particolar co)nitione s'ha dilui, eccetioquella cli' e rimasa , quasi come vestigioneir opera sua. Scrisse Heliodoro vn traitato di Prospettiua , ii quale e campato

dair ingordigia dei tempo dat quello si

raccoglie , cio e dalla inscrtitione ch'eglifece da Larissa. Ma da quale percioche Stesano ne fa mentione di dieci d undeci. Ma dicendo egii esserne una neli' Attica, it cui Citraditio si dice Larisseo, potria es sere da quella. Il Libretto di Prospettiua di

18쪽

cui diciamo fu tradotio dat Greco non hamotio nella Lingua Latina dc volgare da frate Egnatio Danti, ii quale vi Ce anCotopra alcunt Comentarietti. Puo effere, Che questo nostro fosse quello Stoico, ilquale da Achille statio e connumerato fracoloro che scrimero Q pra i Fenomeni d'Arato. Il nostro segui Popinione di coloro, che tengono che la Vista si faccia per e stramissione de'raggi visi ut come voleua Platone , dc alcuna volta fu anche suppostoda Aristotile, come ne' libri Meteorologi-Ci, ancorche egit tenesse doue ne paria da douero , che per intromisissione de' raggi,

b delle spetie visibili si facesse la visione,

percioche ne i libri delle Meteore acco-stossi egii ali' opinione de' Persipedi tui cheal λό xempo era commune e famigliare, it che fece egit tanto piu volontieri quanto nulla ritieua alle dimostraetioni ii sup porre questa d quella altra opinione. D'He- Iiodoro Lariso fa mentione ii Volaterano nella sua optica , connumerandolo fracoloro, che scrissero di Prospetitua. Pliniosa mentione nella sua historia naturale ne lsi talogo de i scrittori, da quali egit rac-

19쪽

cogite ii trentesimo tergo it trentesimo quinto libro din Heliodoro , dc di quelmedesimo fa Commemoratione Plutaret

cho negli opustoli nella Vita d'Hiperi- de Oratore. Din Heliodoro , b Medicod Mecanico habbiamo ancora Cognitione dat quale Oribasio, come dalla sua inscrtitione medesima si raccoglie , presse tutio il libro delle Machine medicinali. Din altro Medico & Poeta fa mentione

fra i suoi Poeti it Giraldo ; & Plinio din Heliodoro fa mentione fra gli Scutitori eccellenti : tuitauia dei nosto non

tione pia chiara. Ιl tempo quando it nostro fiorisse non e noto , ma tacendo eglimentione di Tiberio Imperatore , Chiaroe ch'egii fu 3 contemporaneo di tui optumoderno , ma dat modo di commemorario pare che Tiberio fosse atquanto pluantico. Puo esser dunque che Heliodoro fosse fra vivi intorno a' tempi di Geminodi Nicomaco e di Tolomeo , Cio C da Cento Cinquant' anni dopo la nostra salute. Fragmentum huius Authoris impressum fuit antea Florentia ut G Hamburgi, un-

20쪽

LECΤORI. de Jero Tractatum integrum grationem iam futurum nec ista folia amplius requiri.' bd se propositum meum in Q athematicis hi ce Antiquis recensendis viris bonis placu ris , pergam qua coepi via , re alia qua ex

Q athematicorum Veterum monumentis

in promptu habeo pertexere haud gravabor.