Quaestionum de Ranis Aristophanis specimen I [microform]. Dissertatio quam ..

발행: 1837년

분량: 40페이지

출처: archive.org

분류: 시학

11쪽

palude possint significare. Atque in hunc modum loquuntur ranae, ac si concinentes cum hominibus Dionysum venerantibus in huius dei honorem coaxarent et Dionysi sacrum

vel propterea suum appellant. Quod Aristophanes de Chr- tris potissimum verba secit, id in caussa fuit, quod non prius, quam tempore, quo Anthesteria institui solent i. e. Anthesterione mense coaxare incipiunt ranae, nostra vero sabula acta est Gamelione, quo nondum coaxant. Quare optime Aristophanes iocari poterat suasque ranas fingere loquentes: isse nunc eum in modum Lenaeis Dionyso in scena carmeri esse cantaturos, quo Chytrorum est tempore Limnis consueverint. Si omnia bene procedunt. Tamen, si quis

Eusebii, qui Nyseum Iovis filium diversum ab Semeles filio

censet, auctoritate nisus inde aliquid colligere velit, quod hic 'seus potissimum Dionysus, cuius in honorem Chytrorum sesto κωμος ducebatur, commemoratur, is animum ad

Homeri hymnum in Dionysum XIII. 2. 5. attendat, utpote in quo eundem Dionysum mox 'seum mox Semeles filium reperturus sit appellatum. Quae quum ita sint, non dubium videtur, quin Vera

tradiderit argumenti scriptor his verbis: T ὁ δραμα τῶν

τος ἐν Φρυνιχος δευτερος ουσαις Πλατων τριτος Κλεο-

φῶντι. ουτω ὁ ἐθαυμάσθη το δραμα δια την ἐν αυτρπαραβασιν καθ' ῆν διαλλαττει τους ἐντιμιους τοῖς ατιμοι καὶ τους πολιτας τοῖς φυγάσιν addunt codd. nostri DiodorLJῶςτε καὶ νεδιδάχθη, ως φησι Λικαιαρχει. Quae Verba, uti Ranas Lenaeis aetam esse docent, ita hoc loco etiam aliam ob rationem a nobis allata sunt. Potest enim, si ulla ex re, ex iis potissimum colligi, bis recensitam esse Banas. Dicit quidem nihil aliud argumenti scriptor, nisi sabulam propter parabasis praestantiam iterum doetam ΓανεδιδάχθηJ

18 χναδιδασκειν verbum non modo dedocendi, sed etiam de novo, iterum doeendi vim habere docuit Iomniad.

prael ad Aesch. Pers. p. XXII. g.

esse, attamen iam haec sufficiunt ad movendam de duplici

Ranarum recensione suspicionem. Non potuit vetus qua eunque comoedia iterari nisi mutata nam prorsus alia fuit comoediarum, alia tragoediarum ratio. Tragoediarum a gumenta quum petita sint ex antiquissimis deorum heroumque temporibus '' , facillime nulla cum auditorum offensione potuit fieri, ut Sophoclis Oedipus Coloneus post longum tempus iterum doceretur Aeschriique sabulae ex populi

iussu etiam post Oetae mortem in scena repeterentur ')Summa autem veteris comoediae versatur in tractandis rebus

ad civitatem pertinentibus quare in ea et civitatis et eorum, qui praesunt ei publicae, castigata apparent vitia; Oetae, duces, demagogi et cuiusvis generis cives illidentur et ne ipsi quidem populo parcit poeta comicus. Innatum enim sex est atque iusitum naturae hominis, ut animi ad eas potissimum res, quae vel novissime vel non longo saltem ante tempore sint gestae, maXime appelliintur: quapropter non mirum potest videri, quod a poetis comicis, quibus studet dum fuit, ut eorum, qui audirent, ulmos et redderent et tenerent attentos, quum ipsius sabulae argumentum non itueomparatum viderent, ut id per longum tempus animos te nere potuisset defixos, eiusmodi res in medium sint prolatae, quae maxime capere sibi possent spectatorum attentionem. Qua quidem ex re iacile intelligitur, comoediam qualemcu que populo, nisi temporibus civitatisque conditioni accomodatam nec placere nec unam eandemque, cui pro tempore

19 Exceptae tantummodo videntur Phrynichi Phoenissa et Aeschyli Persae. Cf. Od. Μueller in Seebod Ann philol. et paed. T. 1II. aso. 4. p. 637. Prelier. de Aeschyli Perdisis Gotting. 1832. elcher inmus Rhenan. 1837. . e p. 20 sq. Brentano de Persis Aeschyli collatis cum Phry nichi Phoenissis Monaci. 1832. 20 Hue referendus est versus an . 868 ab Aeschylo dictus oti ποέri σις ovet συντέθνηκέ μοι. Cf. Scholiast ad h. I. Schol. Arist. Acharn. O. τιμῆς δὲ μεγίoτης ἔτυχε παρὰ χθηναίοι ὁ Αἰσχυλος, καὶ ριονο αυτου τα δραματα ψηφίσματι κοιν καὶ μετα θανατον ἐδιδάσκετο. Cf. Quintil. Instit Oxator. X. I. 66. Suid. . . v νορίων.

12쪽

suo certa quaedam esset vis, liquot annis post mutatis temporibus nisi ipsam quoque mutatam hisque temporibus ad aptatam potuisse repeti Atque eorum, quae modo disputavimus, duculentissimum exemplum praebet lutus altera V lymp. post priorem acta, quam sabulam non parum immutatam suaeque aetati adaptutam suisse pluribus ex rebus

potes cognoscerc. f. i. hierschii' protegom in Plui. p. CCCCLXIII. Iure igitur videtur statui, Banas, quum iterum sit acta, ut alias Aristophanis sabulas bis esse recens

tam Idque re vera statuit Dindorsius, quamquam non hoc argianaento, sed longe diversis usus iisque, uti infra docebimus, satis infirmis Quam quidem de mutata Banis sabula

ortam Suspicionem non poterimus amovere, misi si sabulam tempore, quo repetita sit, pariter temporibus accomodatam suisse atque quo primum acta suerit, exposuerimus Itaque indagandum iteratae sabulue tempus: nam iterationem, qui neget, non puto fore, quoniam is sine iusta caussa argume uti scriptoris vel potius Dicaearchi, quem auctorem secutus Stargumenti scriptor, in dubitationem vocet destimonium. Quare si demonstrari a nobis potest sabulam non multum post primam actionem i. e. eodem anno, quo quidem, quae in ipsa commemorata sunt, 'vim suam Dotuerunt tenere , iterum doctam esse, nego exstiturum, qui de secta sabulae mutatione amplius cogitet. Quam quaestionem absolii turis nobis plusciscendum rursus est Margumenti scriptoris verbis. Dicit ille istantopere probatam suisse Ranas populo propter parabasis praestantiam, ut iterum in scenam produci iussa sit. Circumspiciendum igitur est parabasis argumentum intelligendum

que, num in eo insit, quod aliquo tempore interiecto iterum prolatum minus aptum fuerit. Non potest vero intelligilavabasis argumentum nisi ration habita reipublicae conditionis, quam paucis nunc nobis liceat adumbrare. Erat

enim Phrynicho ma ime auctore, acerrimo Alcibiadis inimico ' seditio mota summaque administrandae reipublicae

quadringentis illis, rati appellantur viris maximam autem nobilissimis tradita ' es id quod non penitus invito Alcibiadefactum videtur utpote sperante, fore, ut in patriam ab iis revo caretur, 'in qua tamen spe magnopere salsus est Opportune igitur evenit, ut Theramene praecipue auctore 'Αx iam eodem anno restitutum sit imperium populi, qui quidem nunc tanto in eos, qui immutatae civitatis Ormae auctores participesve fuerant, exarsit odio, it acerbissima ἀτιμιας eos afficeret

poena Atque hanc populi agendi rationem primum ut iniustam reprehendit Aristophanes suadetque, ut illis, quicuri-, que a Phrynichi artibus steterint, me defendendi offeratur

lacultas Deinde, quamvis aperte laudet, quod Athenienses servos istos, qui propter civium inopiam celeberrimam illam

navalem ad Arginusas insulas pugnaverant pugnam, libertate civitateque mactaverant, tecte tamen id improbat ut nimiam

proelii, quod coacti sere illi iniissento mercedem p atque his

potissimum rebus allatis aperte significare studet, perversam ubivis esse Atheniensium agendi rationem, quippe qui parva propter merita maximis praemiis, at vero levia propter ec cata gravissimis supliciis assicerent cives. Duae quum coguita sint proximum est, ut exploremus, rebus ne cum in parabasitum in tota subula commemoratis, quarum ipsarum causSRtunc populus subulata iusserit repeti, inliquot annis post eadem potuerit esse vis atque antea. Ut iam ultra riginta, qui dicuntur, tyrannorum imperium ne progrediamur, Vetat Alcibiudis mors, riuum, quae de eo dicta sunt inde a Vs.142 sq. ad mortuum vix referri potuissent Iam vero Ol. XCIIII. l. intersectum eum esse Pharnabaeti dolis apertis verbis Diodorus XIV. 11. testatur Ephorum secutus i Quo

accedit Iustini V. 6. auctoritas, qui eum auspiciis triginta

tyrannorum interemtum narrat, et Cornelii Nepotis viti Alcib. 10 llutarchique vit Alcib. 38 testimonia cum Diodori narratione congrua Iure igitur virum illum eximium 21 Schol. Aristoph. Lysiste. 31s.

22 Thue. III. O. 68 sq. Diodor. XIII. 36. 23 Thuc. VIII. 48. 3.

24 Diodor. XIII. 38

13쪽

Ol. XCIIII. 1. ac, si quidem iudicium nobis faciendum est de mortis ratione, Pharnabazi potius quam triginta tyrannorum opera uteriisse lonimus Itaque: quae . hier- schius praes. Ran. p. X. ea de re disseruit, vix sunt digna, quorum ratio habeatur Is enim putat L Ranae quominus iterari potuisset Ol. XCIIII. l. impedimento non esse Alcibiadis mortem, quum de eius obitu inde ex Phrygiae angulo, ubi periisset, Athenienses ante illius anni finem vel sequentis initium certiores fieri non potuissent Quis quaero, credat, talis viri, qui omni modo in patriam aliquam vim

exercere Studebat ac sane exercebat et propter calliditatem suam cum a patriae hostibus tum ab ipsa patria ita metuebatur ut sive illorum sive huius auctoritate interficeretur,

talis, dico, mortem per longum tempus latuisse Quis sibi persuadeat Alcibiadem nullo vinclo cum patria conivuctum fuisse Neque minus improbanda sunt, quae nuper Cham- heavius, β sitne Alcibiades Ol. XCIIII. l. mortuus, dubitans disputavit. latere enim ex Xenophonte Heli. II. 3. 42. , ait, cui ut aequali Alcibiadis maior fides habenda sit quaim Diodoro. Alcibiadis ante Theramenis necem non esse

ponendam iccirco, quia ibi Theramenes in extrema sua Oratione de eiecto neque de interfecto Alcibiade loquatur. Duae quidem ratiocinatio incertissima est Primum enim Thera menes, tantum abest, ut in oratione ista in hunc modum loquatur ut nonuis de Alcibiade cogitandum sit eiecto, ut optime Xenophontis locus explicari possit, etiamsi mortuus Alcibiades moti cogitetur Exposuerat in antecedentibus Theramenes iquanto reipublicae detrimento suerit trigintauraunorum imperium, a quippe quo cives ditissimi, optimi, reique publicae utilissimi tum aeternis incntis mandati tum tutersecti sint, quorum in numero, ut nominatim nonnullos asserat, Niceratus, Antiphon, Anytus, Alcibiades, alii. Ineptum praeterea suisset, si de interfecto Alcibiade ille verba

25 De vita Alcibiadis dissert. Berol. 1835. p. 684go i 26 Theramenes mortem obiit, ut ex rerum ordine apud Xenophontem I. c. Iiquet. OI. XCIIII. I.

secisset, quum, ut probabile nobis visum est, Diodoro, o nelio Nepote,' ' Plutarcho auctoribus, Pharnabazi dolis

Alcibiades necatus sit, hoc loco autem de triginta tyranno rum sceleribus sit Sermo. Quare, quominus anas l. XCIIII. 1. iterum in scenam productam esse '' statuamus, Alcibiadis mortem prohibere, iure ponimus, praesertim quum insuper alia eaque gravissima accedant. Qualem enim tot tantisque rebus interiectis quarum nec facta est nec fieri potuit mentio, sabula habuere potuerit uim Quid sibi vo luerit commemoratio clarissimae illius victoriae ad Arginusas reportatae post turpissimam ad Λιro flumen acceptam et dem Quid Phrynichi mentio quid Theramenis Quid multarum denique rerum tempore, quo triginta qui dicuntur tyranni summam imperii tenebant At triginta isti tyranni nonne eodem anno sunt expulsi 8 Sane quidem sed haec potissimum expulsi lanti momenti erat, ut Aristophanes, si hoc tempore Ranas iterum docuisset, silentio eam praeterire nullo pacto potuisset. Quid multa Facile quicunque Ranarum summam ponderat, fabulam hoc tempore repeti intelliget nequaquam potuisse. Itaque illud solum est reliquum, ut ad tempus huic proxime praecedens regredi mur. In quod eum proelium istud calamitosum ad θος flumen tum Athenarum per Lacedaemonios incidit oppugnatio atque Occupatio. Estne, qui hoc tempore, quo respublica in summo periculo maximoque discrimine versabatur, Athenienses de sabulis agendis cogitasse et hanc illamve, quae in scenam roduceretur, postulasse sibi persuadeat Quod quidem quum persuadere sibi quemquam posse negem, unum tantummodo, quo argumenti scriptoris vel potius Dicaearchide fabulae iteratione servari possit auctoritas, superest. Est nimirum Banae hula eodem anno, quo primum docta l. e. I. XCIII. 3. . iterum quoque aeta At vero, quo

27 Cl. Nissenii in immermanni Diario Antiqv. 1836. p. 283 xecensionem dissertationis Wimersit, eui inscriptior is Quaestiones eriticae et historicae de Cornelio Nepote. Lips.1833. ει 28 Uii Thieraclitus praef. an. p. XI. 19. statuit.

14쪽

probabilior haec sentetitia cuivis videbitur scietati, post Lenaea alia duo est Dionyso ess celebrata, e cautior, ne decipi tur, debebit esse. lenaea enim mense Gamelione celebrata sequuntur mense Anthesterione Anthesteria, mense Elaphebolione Dionysia maiora vel urbana Quaeritur. quonam festo repetita sitianae FabuIas Anthesteriis non actas, sedatius generis certam tua instituta esse extra omnem sere dubiatationem posuit Boechbius '' es itaque reliqua tantummodo sunt Dionysia maiora. Quo esto nonnisi novas in scenam prolutas esse tragoedias item Boechbius multis veterum scriptorum testimoniis nisus docuerat δ' k sed, ut iam certi qui quam statui de comoediis posse negaverat . ita Hermannus praes. Nubb. p. XXIV XXV. vel eiusdem de tragoediis sententia, tanquam. restricta , atque contracta Dionysioram primo quidem die novas tantum in scenam produci dicuisse fabulas, reliquis vero diebus etiam veteres explicuit Quae quum ita si ut quumque certa quaedam lex de comoediis non videatur exstitisse, non quid obstet inteliigo, quominus Dionysiis urbanis novas Veteresque et tragoedias et comoedias actas esse statuamus Iamque nunc probabilitates nequaquam carere per coniecturam es Ranas eodem anno duobus mensibus post priorem actionem iterum Dionysiis maioribus in cenam esse prolatam.

. Quibus exploratis gravissimum argumentationis iis eripuimus laudamentum, Ri, ut Bam bis rece itam esse declarent, Dicaearchi testimonio volunt uti Iam ad sini u-29 De Lenaeor etc. discrim. l. 94 sq. 3o l. c. p. 96 sq. l. Decretum Ctesiphontis p. Demosth. d. cor. p. 267. . et P. 243 16 28. ' Aristonici ibid. p. 253. 26 Calliae ibid. p. 265 1 et 27 Aeschin e Ctesiph 58 31 sp. 428 .i Lucian Timon C. 51.31 Corrunt igitur quae Ranckius disputavit vit. Aristoph.

p. CCLXXXII sq. V incognitum esse, utrum Ranarum reis petitionem paullo post aequales poposcerint an postExiores Potius secundam in theatro optarint editionem. Rectet vox fecerunt Et indorsius et Ranckius omittente alteram Ranarum editionum quippe a priore non diversam ex comoediarum Aristophanis numero.

los Ranarum locos progrediatur quaesti nostra explicandos: ex quibus duo Praecipue sunt, qui, quum omnibus adhuc interpretibus maximas praebuerint dissicultates easque -- dum expeditas, prae ceteris in disceptationem sunt vocandi. Quorum prior his tribus versibus, quibus Aeschylus suam de AIcibiade sententiam profert, continetur Ran. 14 31. :ου χρη λέοντος crat μνον ἐν πολει τρέφειν. μαλιστα μῖν λέοντα μη 'ν πολει τρεφειν. ἐν δ' ἐκτραν δ' τις, τοῖς τροποις υπηρετεῖν. De his verbis antequam disputationem instituamus, Atheniensium rei publicae atque imprimis Alcibiadis conditionem

breviter XPonamus necesse est, quum, quos infra tractaturi Sumus Versus, non nisi accurate circumspecto civitatis statu

possint intelligi. Qua in re viam nobis praemunivit Chambeauius ' , quem quidem auctorem eo magis possumu Sequi,

quo diligentius ipse in conscribenda Alcibiadis historia antiquissimis optimisque sontibus est usus. δ' Alcibiades secuti do anno ante actam anas subulam rogatione heramenis 'Τ, revocatus multis rebus praeclare gestis δ' ab Atheniensibus sextuna secunda tauquam ebriis suturaeque gloriae spe elati honorificentissime exceptus est δ' eique summa imperii bellique administrandi permissa. Quo tamen honore non diu uti potuit: etenim quum pugnae navalis ad Ephesum male commissae, quamvis huius cladis non Alcibiades, sed

32 Scripturam ἐκτραφῆ, quam omnes nostri codices Praebent, longe praeferendam esse scripturae ἐκτρέφη, quam Iutarchus solus exhibuit, docuere Suevernius de Nuhh. Axistoph. p. 47 et nuperrime Fritetschius Act. Soc graec. I. I.

P. 152. 33 In dissertatione , de Alcibiade supra commemorata. 34 Cf. Huius dissertationis censuram in immermanni diario PhiIolog 1835. n. 76.35 Diodox. XIII. 38. Corn. Nep. Alc. v. 36 Xen Heli. I. 1. 2 3. Frontin. III. 9 6. III. 1. 3. PoIyaen. I, ο, . 37 Xen HelI. I. 4. 18. Isocrat. c. Philipp. 24. Corsin. Fast. Att. T. II. P. 364.

15쪽

gubernator eius Antiochus suisset auctor' ), Athenas perlatus esset nuntius, Athenienses imperium ei abrogarunt aliosque decem crearunt duces. δ' Quo facto quum etiam exercitus animos ab se videret abalienatos in Thraciam et quidem Pactyen' ') sese contulit, ubi iam antea, si quando pus forent, castella sibi exstruxerat. Quae quidem Alcibiadis aerumna, tantum tamen abest, ut clade illa sit essecta, ut multitudini eius adversariorum, quorum optimus quisque civis maximam habere solet tilrbam, attribuenda sit ' Nam inimici ambitionem illius pertimescentes apud populum erim criminabantur nec profecto isto tempore populi suspicio ad

excitandum erat dissicilis, quoniam Alcibiadis parem sere gloriam sibi paraverat hostium dux atque in ipsa patria. Huc

accedebat variu eaus natura, qua ex parte quidem temporibus cedere poterat, ex parte tamen efficiebat, ut nonnunquam Athenienses dubitarent, essetne vero ac sincero amore Patriae

studiosus. Simul vero inimici levissima Alcibiadis delicta ante populi oculos in flagitia vertere variisque artibus uti non dubitabant, quibus animos ab eo abalienarent, id quod sane non admodum dissicile erat, quia satis vacillantes erant Ρ puli mentes, uti hoc ab Aristophane etiam optime expressum est Ran. 1425 , ubi populi de Alcibiade sententias his e bis proposuit: ποθεῖ μῖν, ἐχθαίρει δῖ, βουλεται δ' ἔχειν.

Non est igitur, cur miremur, quod Athenienses summam

imperii paullo antea ad Alcibiadem delatam etiamnunc ei abrogarunt, postea tamen huius abrogationis eosdem Oenituit, quum nihil ex ipsorum sententia procedere viderent. Sed admiratione dignum est Aristophanis ingenium atque in telligentia, quod discrinien illud in quo tum civitas versa

retur ' nonnisi ab Alcibiade tolli posse μ' ratus, hanc de

38 Thuc. VIII 38. aen. Heli. V. 11. 15. Diodox. XIII. 1.

Aleibiade inseruit quaestionem. Debet igitur non sextuita, sed quam maxime his ipsis temporibus et rei publicae conditioni accomodata putari. Iam ad Aristophanis versus supra allatos redeuntibus nobis perpendendum est, quid ad Dionysi de Alcibiade inte rogationem responderit uterque poeta. Primum Euripides sententiam exhibet vf. 1427- 1429 magis ex populi mente, quam e ingenio suo prolatam deinde Aeschrius rei

publicae statu circumspecto: non oportet, ait, in urbe nutriri leonis catulum maxime quidem non oportet leonem in urbe nutriri; sin vero sit alitus, eius moribus inserviri. Quae verba quin eandem sententiam bis contineant expressam, non erit, qui dubitet. Tamen dubitationem contra movit omnesque tres versus Aeschylo tribui voluit Suevernius, cuius sententia eo magis est respicienda, quo et ipse de Aristophanis sabularum iti terpretatione meritissimus est et eius iudicio plurimum tribuere solent viri docti. Ante omnia tamen excutiamus oportet, qualis sit horum

versuum a Parte codicum conditio. Alterum eorum omis

sum esse in tribus codicibus Parisinis Brunckius as firmat Plutarchique vit. Alc. c. 16. accedere ait auctoritatem. Iam vero de Plutarcho errat, utpote qui non alterum sed primum versum omiserit atque de codicibus suis utrum vera an sulsa tradiderit, vix quaeri necesse est, quum versus illi tres non solum in omnibus relliquis codicibus iisque ex parte longe vetustioribus Brunckianis coniuncti Iegantur, sed etiam in

Anthologia Palatina X. 110. Vol. II. p. 312 et apud Suidam S. V. ου χρη et S. V. σκυμνος exstent omnesque ab scholidasta lecti sint. Hinc, si quibus in eodicibus alter versus omissus sit, eum solo librarii errore sive loci sententiam non assequentis sive Pari utriusque versus exitu decepti omissum esse apparet. Nam inde, quod Plutarchus primum e sum miserit, infra exponemus non posse colli:gi, eundem in Plutarchi codicibus non exstitisse. Magna igitur eorum est temeritas, qui horum versuum alterutrum eiiciendum censent, quamvis in eo omnes recte videantur consentire, Io- cum esse non posse tribus illis versibus coniunctis, ut ab

eodem viro proferri videantur. Eo magis igitur digna est,

16쪽

16 17

quae cognoscatur, Sueverni sententia Comnient de Aristoph. Nubb. . 47 ET , quippe qui tres omnes coniunctos intelligi posse recteque, ut in codicibus sit, Aeschylo

tribui censeat. Cuius quidem argumentationis haec sere summa est. Proficiscitur Suevernius ab hisce Valerii Maximi VII. 2. . verbis: Aristophanis quoque altioris est prudentiae praeceptum, qui in comoedia introduxit remissum ab inseris Atheniensem Periclem μ' vaticinantem non portere in urbe nutriri leonem; sin autem sit alitus, Obsequi convenire. Quae Valerii verba bis Aristophanis verbis adversari quisque videt primum enim apud Aristophanem Aeschylus,

non ericles, Deque ab inseris remissus, sed apud inferos commorans loquitur. Valerium igitur alio qualicunque modo

errasse Consentaneum est, sive pro alius poetae nomine Aristophanis usus sit sive in allatis verbis remissum ab inseris Periclem salsus. ΑΦ Neque hoc Suevernius negavit, sed

ipse Valerium Aristophanis Ranas cum Eupolidis Λημοι sabula commutasse affirmat. Quae quidem commutatio, quomodo oriri potuerit, facile intelligitur ex iis, une a veteri bus de Eupolidis ἐμως accepimus. Constat enim Eupolidem, ut cives suos ad meliorem tandem aliquando rei publicae administrandae rationem adhortaretur, μ' praeclarissimos priorum temporum viros, veluti Solonem, Miltiadem, Aristidem Periclem ab inseris remissos μ' finxisse eosque introduxisse loquentes. Quo cum ἐμων argumento aliquam similitudinem habet ea pars Ranarum, in qua mortui loque

44 Scripturam Periclem, A quam ut apertum Valerii errorem expungi nonnuui voluerunt, optime defendit Lebeck diss. da myster grad. P. I. P. 5. not. et Suev. I. c. p. 48 sq. 45 In his potissimum verbis errasse Valerium, ut ut scripserit aut Certe scribere voluerit Aeschylus με pro Periclis nomine Riispius de Eupolidis da μοι ac Πολεσι, p. 9 suspicatur Cf. einech. u. cen. I. p. 49.

46 Cf. Rasp. I. c. p. 8 sq. et Eupolidis fragmenta, quae Raspius collegi I. c. inde a p. 26 sq. 47 Schol. Aristia orat Platon p. 257. υπολις ἐποίησεν ἀνα- σταντα τον Μιλτιαδην καὶ χριστείδῆν καὶ Σόλωνα καὶ Περιοιχέα

te finguntur ac facilli in sane uteri accidere poterat, ut simili mortuorum in utraque sabula introductione salsus aut poetarum nomina '' aut eam utriusque sabulae potissimum partem, in qua mortui Verba faciunt, permutaret. Sed, utut est, id pro certo potest affirmari, nihil in universum tribuendum esse loco Valerii quem, sive Aristophanis sive Eupolidis in mente respexerit verba, nec Aristophanis neque Eupolidis codices inspexisse, sed ex memoria ea, quae dixerit, attulisse manifestum est. Falsus igitur aperte est Sue- vernius, quod colligi ex illo UaIerii loco posse credidit, ver Sum ,,ον χρὴ λέοντος σκυμνον ἐν πολει τρεφειν aliunde ab

Aristophane petitum eumque communem fuisse et Aristophani et Eupolidi. Ita enim t. c. p. 50 , quamquam ipse

paullo antea Valerium alio qualicunque modo errasse cons CS-sus disputat: scimus igitur ex Valerio Maximo, datum csse in comoedia quadam a Pericle eadem imagine ii demque ver

bis consilium illius prorsus simile, quod in Aristophanis Ranis ab Aeschylo allatum sit idque consilium aliis sontibus

collatis non ex Aristophanis comoedia quadam, sed ex Eupolidis Λημοi petitum esse. Mirabilis haec Sueverni argumentatio nam quo iure Valerium in Aristophanis

nomine salsum esse putat, eodem in verbis remissum ab inseris Atheniensem ericlem errasse nos eum statuimus. Quod statuentes multo probabilius nobis disputare videmur, quam Suevernius argumenta tu est, quum Verba: non oportere in urbe nutriri leonem, sin autem sit alitus, obsequi convenire, quae Vulerius ut ex Aristophanis sabula quadam hausta profert, re vera Aristophanis in Rariis eXstent. Prorsus eodem modo lapsum etiam videmus scriptorem argumenti in Sophoclis Oedip. Colon cs adnotat. 48x in Ranis ab Aristophane aliquid prolatum esse dicentem,

48 Non admodum arae sunt eiusmodi permutationes, veluti Μax Tyr diss. XXIV. p. 293. Cf. Ruhnk ad Xen. Μem. I. 2 31. Eodem modo scriptor argum ni in Sophoclis ed. Col permutavit Aristophanis anas cum Eupolidis Maota scribens: O με χριστοφανης ἐν τοῖς Βατραχοι ἐπὶ Καλλίου ἀναγε του στρατηγου υπὸ γῆs.

17쪽

quod ab Elipolido in Λήμοις in scenam productum os t. Accedit, quod Suevernius ipse sibi non constat. Nam si idem consilium ab utroque poeta prolatum est, non intelligitu'quo modo Aristophanes tantummodo primum versum ab Eupolide potuerit mutuari, quum Valerius, cuius auctoritate usus est Suevernius, omne illud de Alcibiade in Ranis dictum exhibuerit. Quare si cui ex Valerii verbis consequi videtur Eupolidem primum his verbis usum ac dein Aristophanem aliquid ab Eupolide mutuatum esse, is profecto

confiteatur erit necesse, Aristophanem non unum tantum

versum, sed omne illud dictum ex Λημοι Eupolidis petiisse. Quod quum ab Aristophane sine idonea ratione hic factum esset, vix potest dici, quam indignum hoc Aristophanis in genio fuisset. -' Quapropter omni dubitatione vacuum reor,

49 Sicut in universum tanta iniuria non facienda est ingenio

Aristophanis, ut aliorum poetarum versus sine certa quadam ratione descripsisse eum dicamus, ita versuum a Poetis comicis mutuatio, praecipue tam inanis, ut nostro IOCO, Exemplo caret. Nam quae Suevernius I. c. p. 53 huc ref rri voluit exempla, ut quadrent, vereor. iximum f. Equ. 526 sq. ελα ρατίνου μεμνημενος, os olup ευσας ποτ' ἐπαίνωδι etsi ἀφελι, πεδίων ἔψήει, καὶ τῆς στάσεως παρασυρων ἐφορει τα δρυς καὶ τα πλατάνους καὶ τους ἐχθρους προθελυμνους' ασαι Ουγι ην ἐν ξυμποσίφ πλην χωροῖ συκοπέδιλε, αὶ τεκτονες ευπαλάμων μνων ' υτως ενθησεν ἐκεῖνος. nequaquam id, quod Suevernius voluit, efficiunt, quippe in

quibus nonnisi verba χωροῖ συκοπεδα Et τέκτονει ευπαλα- μων μνων ex Cratini Eumenidibus petiti sint, eaque ab Aristophane non in usum suae comoediae Conversa, sed tantum allata esse apparet, ut, quantae olim Cratini, cuius nimirum cantica in quovis convivio solita sint decantari, cf. de hoc mox Nubh. 1856 et Interpxit. , fuerint laudes, significaretur. Nam verba, Λωροι συκοπεδιχε et τεκτονες ευ- παλάμων μνων initia sunt talium canticorum ac Profecto, quo modo melius indicare potuit Aristophanes, Cratini cantica in populi oribus fuisse, quam eo, quod IIorum, quae maxime inter epulas canebantur, exordiis allatis ea ipsa inmemoriam spectatorum revocavit Nullo pacto igitu de aliqua inrituatione sermo esse poterit. - iter Iocus Avv.

quin re vera Aristophanis locus Valerii menti obversatus sit ac mihi eiusdem verbii tribuere Suevernium decuerit. 'γ

vs. 39hne ita quidem comparatus est, ut locus Equitum modo citatus, et quomodo huc potuerit referri, difficile est ad perispiciendum. Dicit ibi Aristophanes: οἱ μὲν γαρ υν τεττιγες ἔνα μῆν' ἡ δυο ἐπὶ των κραδων ἄδσυσο χθηναῖοι δ' ἀεὶ ἐπὶ τῶν δικῶν ἄδουσι πάντα τον βίον.

Philemon autem, quem ex Suevexni opinione Aristophanes hoc loco imitatus est, scholiasta ad h. c. teste haec habet: με χελιδων αυτ θερος, α γυναι, λαλεῖ. Habeat sibi, qui in xistophanis exhis Philemone loci imitationem potuerit invenire. - Tertius denique Iocus, quo Suevernius usus est Ran. s. 184 et αἶρ' A Xάρων, χαῖρ' Ἀαρων, χαῖρ' AXάρων, quamvis scholiastes haec adnotet Amιητριος φησιν χχαιου λον εἶναι λεγουσι 'αυτου σάτυροι χαῖρ' ω άρων, χαῖρ' o Xάρων, χαῖρ' A Xάρων et που σφόδρα θυμῆ. η υτω πιθανὸν πονοεῖν, τρεῖς τουτ λεγοντας, ἀσπαζομενους τὸν λάρωνα, χιονυσον, Ξανθιαν καὶ τὸν νεκρον δεῖ γαρ πονοησαιαυτὸν βουλεσθαι συνεμβαίνειν αδτοῖς', nullius tamen est momenti. Quo alio enim modo Dionysus Charontem salutara potuisset, quam verbis χαῖρ Ἀαρωνῖ Quae non eam ob caussam, quam scholiastes excogitavit, te Posita sunt, nam mortuus ille, qui Xanthiae sarcinam mobolorum pretio in se reciper recusaverat, iam dudum evanuit sed a Dionyso licet viri fortis et iactabundi speciem prae se ferente, vere tamen timidissimo cl. Ran. 285-307 prae metu ac verecundia Charontis te dicuntur. 50 Sontentiam ab Suevorni non admodum diversam de hoc Ioco nuper Fritetschius Act. Soc Graec Vol. I. fasc. I. P. 1 53 sq.)Protulit eo tantum ab Sueverni discedens, quod Eupolidem versus: ου ρη λεοντος σκυμ, νον ἐν πολει τρεφειν ην δ' ἐκτραφῆ τις, τοῖς τροποις ηπηρετεῖν. , quos re vera Aeschyleos esse censet, iam ante tempus Rana- Tum in rem suam convertisso, iisdem postea Aristophanem usum et primum versum o Iρνὶ λεοντος σκυμνον ἐν πολειτρέφειν in μάλιστα μὲν λεοντα μη 'ν πολει τρεφειν Ommutasse affirmat. Sententiae suae ut dem faceret, eodem Valerii aximi loco usus est, quem iam supra non Posse a

gumenti vim habere declaravimus Quid enim si quis 2.

18쪽

Iamque hoc Suevernitis Ipse Sensisse Videtur, quippe qui Sententiam satis infirmam sane atque dubiam scholiastae verbis studuerit firmare Scholiastes Ran. v. 14 31 vero haec

ριπιδης δις ἐστιν αποφηναμενος, et ο Λιονυσος αντακονειν ἐκείνου αυτος η λέγων καὶ ταντα, ἐπεξεργαζόμενος το παρ

τρια, του ἰσχυλον πρωτον μῖν αποφατικως λέγοντος, ταδῖ ξης δυο μαλακωτερον ποτιθεμένον. Quibus verbis quin scholiastes veteres incertos fuisse, sintne hi versus ab uno an a pluribus dicti, significaverit, non potest dubium esse

propter Verba εν τισι ὁ μετα το πρωτον sq. Ollata cum

verbis D τι τι ὁ ενος ἐστι τα τρία sq. iamque hoc DindOsius i. c. p. 29 ut amplius in disceptationem vocari ue-Fritetschii vectar haec Valerii verba igitur non ad Ra-onas, sicuti vulgo existimantur, sed aliorsum pertinere, cla- is Tissime ex his apparet: Emissum a inferis AthE- ,,niensem Periclem vaticinantem, quae omni in Eupolin unice conveniunt in hunc modum imitetur rHaec Valerii verba igitur ad Ranas, sicut vulgo existimantur, neque aliorsum pertinere clarissime inde apparet, Primum quod Valerius Aristophanis nomen affert, dein quod Verba: , non oportere in The nutriri eonem ; sin autem sit 1itus oh sequi convenire re vera Aristophanis inmanis exstant. Nonne veri est similius Valerium, quoniam, quae ab eo Aristophani assignantur vecta, Profecto Aristophanis sunt, potissimum in verbis: Te missum a inferis Atheniensem exiclem vaticinantem errasse Nonn simili modo scriptor

argumenti in Sophoclis Oedip. Colon erravit Sed quid

multa Iam haec effectura spero, ut nemo amplius Valerii testimonio usurus sit, ut ab Eupolide versus istos profectos

et ab Aristophane tantummodo in usum suum Conversos SSedemonstret. -

queat, exposuit. . Tametsi, quid scholiastes indicare voluerit, obscurum non est, tamen in verbis es 4 τισι ὁ μετα τοπρωτον παρηνα γε γραφεται corruptelam latere ab omnibus praeter SueVernium concessum est Is enim ,παρηmre illud satium iudicatis in hunc modum Xplicari vult et , in codicibus quibusdam ab scholiasta inspectis primo versu a scriptum fuisse G,παρηγανε quo Significaretur, Aristophanem aliunde hunc versum etiisse. Cui coniecturae ut probabilitatem conciliet, comparat comment de Aristoph.

Γηρ 3. p. 4: D talia, quale hoc est schol. Soph. Ai. 746. εἰς

παροιμίαν vel ἐκ παροιμίας ὁ στίχος παρηκται qui usus, licet in grammaticorum scriptis mane satis vulgaris, quid tamen ad scholiastae Ran. supra allata verba valeat, non perspicitur Iam vero hanc explicandi scholii, quam Sue vernius inierit viam iniri non pos4e Optime Dindorsius i. c. exposuit recteque monuit, scholiastam, si id, quod Suever Dius voluerit. dicere voluisset, aut addere debuisse, unde ductus VerSus aut , αλλαχοθεν παρηmrεν Saltem scribere, quum nudum illud , παρηmrε graeco cuidam Versu non magis, quam latino sumpsit ' vel seduxit adscriptum valuisset Deinde Sueverni interpretationem aperte SchOliasta consilio adversari ostendit atqui Dindorsi argumen lationem, ne acta agamus, iterare nolumus Sed quum ab eo luce clarius declaratum sit, non posse illud παρηΠaer id, quod Suevernius voluerit, significare, imprimis hoc tene dum est, Suevortitum ei potissimum voci plurimum tribuisso, in qua omnis totius loci insidet corruptela. Scriptum vero suisse ab scholiasta: 'ν τι τι μετα το πρωτον παρηνεγκε γραμμη, rectissime sine dubio coniecit Diudoxsius, qui porro, quum dubitari non posse videret, quin etiam alibi apud scho liastas παρήνεγκε vitiose positum sit pro παρήνεκται Vel παρ- ηνεγκται et hoc ro παρενηνεκται . id quod facillime sane per compendium scriptum abire potuit in παρηνεγκε formam, hic quoque παρηνεDexαι vel potius παρενηνεαταιβ' scriptura

51 Similiter in scholiis ad Aristoph. Plut 173 et vesp. 62. Cf.

Dindorsi comment in scholia Aristoph. P. 26 et P. 54o. μετήνεκται pro μετενήνεκται legitur.

19쪽

in verborum continuitatem revocata optime scholiastae loco succurrit. Sic verbis εν τι τι ὁ μετα το πρωτον παρενεν- κται παρενήνεκται γραμμη inest sententia: in quibusdam codicibus adiectam suisse post primum versum lineolam quandam. Quae lineola mutatae personae sui index quoniam in antiquis libris personarum vices non additis primis

nominum literis, qui in recentioribus demum codicibus invaluit mos, sed punctis. lineolis vel vacuo spatio solitae sunt indicari. Scholiastes igitur dicit: si illatam suisse in codiciabus quibusdam post primum versum lineolam mutatae indicem personae , ut primus Versus ovae λέοντος σκυμνον ἐν πολει τρεφειν certo sit Aeschylo proximi duo autem non satis appareat sintne Euripidi an choro an Dionyso tribuendi. At vero, ne diutius in iis commoremur asserendis, quae uberius ac melius a Dindorsi demonstrata sunt atque explicitu, illud tantum in memoriam revocare volumus, ab Suevernio nec totum scholiori recte intellectum nec qui quam tribuendum esse iis, quae ille corrupto scholii vocabulo nisus coniectarit. Quare rectius hic sere sensisse videntur ii, qui uni eidemque personae omnes tres versus tribui non posse intelligentes alterutrum eiiciendum putaverunt, quorum qu

dem sententias nune Sub examen sumus Oeaturi.

Duae enim interpretum exstitere partes, quorum alii Primum, alii alterum expungi maluerunt versum. Plerique alterum omitti volunt in his, ut clarissimos saltem nominem, Brunckius, ellauerus, ossius, Behkerus primum VCP Su PervaCaneum censuerunt inci quidem, ut viri in Aristophane versatissimi in his indorsius, Fritzschius. Atque hi quidem prae se serunt non spernendam Plutarchi auctoritatem, qui ubi hos versus citavit primum illum omisit. Tamen hos non rectius secisse, quam qui alterum Versum abiici iusserint, mox apparebit. Non satis enim perpende runt verbi κτρεφειν Vim, quod ubique apud Aristophanem cs. ubb. 519 532 1 380 valet: inde a teneris educare, oinde a parvulis nutrire, ,grossa hen, avfera hen. Quam notionem si respicimus, non potuisse ἐν δ' ἐκτραφῆ τις, iuvero inde a parvulis nutritus sit dici apparet, nisi in ante-ccdelitibus sermo de pullo vel catulo quodam fuisset in urbe

non inde a parvulis nutriendo. Quare iam ob hanc caussam non temere elici debebat primus versus, propter Verba λεον- τος σκυμνον, quae ad sequentia ἐν δ' ἐκτραφῆ τις spectant. Sed ut hoc verum est, ita tamen reliqua Aristophanis verba etiam ponderanda rationesque Circumspiciendae sunt, quibus Plutarchus adductus versum istum omisit Plutarchi verba haec sunt vit Alcib. c. XVI. . 199. sed Baehr. p. 19. J et του δῖ δημον το παθος το προ αντον Ἀλκιβιαδην ου κα- κως ἔζηrουμενος ὁ Ἀραττοφανεῖς ταυτ ειρηκε '

ει δῖ μαλλον νυπονοί πώγον' μαλι στα μῖν λέοντα μὴ ' πολει τρεφειν' ἐν δ' ἐκτρεφη τις, τοι τροποις πηρετεῖν. Quibus in versibus exhibendis Plutarchum codicibus usum

esse parum veri est simile: contra ad verum magis acceSSISSE nobis videmur affirmantes eum tantummodo ex memoria

illos attulisse. 'x Attamen si quis iusto pertinacius affirmare velit, inspectos esse a Plutarcho codices, etiam hoc ei possumus largiri, quippe cui difficillimum sore ad declarandum, primum illum a Plutarcho omissum versum in eius codicibus non exstitisse. Certe ex eo, quod Plutarchus eum non adscripsit, nihil colligi potest imo explicabimus, nullo pacto potuisse eum a Plutarcho adiici Etenim infra, si horum

versuum neutrum omittendum esse docuerimus, ita comΡ ratam totius loci conditionem exponemus, ut primus ut te tius versus AeschIlo, medius Dionyso tribuatur necesse sit. Plutarchus igitur, si omnes tres asserre voluisset VersuS, X-Ponore suisset coactus, quonam inter se coiiiuncti esseu Vm-culo. Iam enim satis superque monitum est, rim Versu

idem sere exprimi atque secundo neque quidquam ad cn- tentiam desiderari alterutro omisso: quid igitur Plutarchus, quem nonnisi quae ex mente populi de Alcibiade ab Aristo-pliaue dicta essent, Proserre voluisse verba του ὁ δήμου sqq.

52 Id inde etiam probabile siexi mihi videtur, quod Plutarchus

ἐκτρεφη pro ἐκτραφῆ quam scripturam omnes Codices Praebent quamque solam veram esse Suevernius et Fritetschius cf. adnot. 32 docuerunt, scripsit.

20쪽

luculenter ostenditiat, Omnes tres asservet et quonam inter se

colligati essent vinclo explicaret versus Iam integra sententia aut primum et tertium aut alterum et tertium exhibere potuit versum quare nullo pacto inde, quod Plutarchus alterutrum misit, colligi potest, hunc versum ei ignotum fuisse. Neque nunc quemquam fugit, cur primum potissi naum versum miserit Plutarchus voluit enim non tam Aeschyli ' , quam populi de Alcibiade exhibere sententiam, quam primum in s. 1425. ποθεῖ μῖν sq. ac praecipue in Dionysi populi partes tenentis verbis sibi videbatur detexisse. 3 Accedit ad ea, quae modo exposuimus, quod Verendum est, ne primo Versu expuncto Aeschrii oratio magno per languescat, Euripidis vero multo gravior sit sutura, quum apte a verbis ου χρὴ incipiens Aeschylus gravitate non cedat Euripidi a verbis μισω πολ&ην exordienti. Deinde tenendum est, quod supra monuimus, non potuisse ην δ' ἐκτρωpy τι dici nisi praemissa locutione λεοντος σκνιινον τρέφειν. Haec omnia, quum singula iam vim suam

habeant, si comprehendantur, reor Sse essectura, ut nemo sola Pluti. rchi auctoritate usus primum versum censeat delendum. Verula tamen, antequam eorum, qui alterum omitti malunt versum, sub exumen Vocare possimus Sententias, Budiendus nobis est FritZschius, qui nuperrime demum Act.

53 Primum Versum compositum esse ad exemplum dictionis ΑeschFleae iam Hermannus Diss de Daneid. P. XIV. pusc. II. p. 332 ostendit, idque infra uberius exponetur.54 Cum via ac ration , qua Plutarchus hos Aristophanis versus exhibuit, digna sunt, quae conferantur verba Valerii supra citata , quippe qui Aristophanis de Alcibiade sententiam allaturus primo et altero versu coniuncto scripserit. Non oportet o χρη in urbe nutriri leonem: sin autem. sit alitus, obsequi convenire. Quodsi indorsius, Valerium, etiamsi secundum tantum ac tertium Versum legisset, Profecto eo scribere debuisse, quo scripserit, modo, affirmavit et tamen, etsi verum est, Valerium simile quid illius oportet Maddere debuisse, verba non oportet potissimum adie-siturum fuisse nego, quum illud non oportet nimis arguat, Valerium verba graeca ,,ου χρη exprimere studuisse.

Soc Graec . Ol. I. Asc. 1. p. 150 sq. x primum Versum removendum iudicavit, quippe qui male ex Aeschylo redunda rit A sententiae sulie . hos versus vere Aeschyleos esse, hoc maxime modo idem sacere studuit Primum in antiquis

codicibus: παρα το Αἰσχυλον ,,ου χρη λέοντος σκυμνον is πολει τρεφεινε παρξrαr sive etiam παρενεγκεν scriptum

quidem fuisse suspicatur scholius tam vero non ampliuS: παρα το ἰσχυλου, sed tantummodo versum istum cum παρ-

rαr vel παρήνεγκε invenisse idque male ad personarum vices retulisse; et grammaticos quidem, qui adscripserint verba: παρα το ἰσχυλου significare iis voluisse: versusi μαλιστα μῖν λεοντα μὴ 'ν πολει τρέφειν' ἐν δ' ἐκτραφῆ τις, τοῖς τροποις πηρετεῖν ex hoc Aeschyli loco: ου χρη λέοντος σκυμνον ἐν πολει τρεφειν' ἐν δ' ἐκτραφῆ τις, τοῖς τροποις πηρετεῖν.

tanquam es ut suo promanasse, nam ea de re dubitandum non esse, quinii versus primum ex aliqua tragoedia, deinde ex Aeschrio ipso, cuius ingenium unice reserant, verissime deriventur. Hanc ad sententiam sulciendam conserri iubet

Fritzsebius talia qualia legantur apud schol Aristoph. Pac.

V. I. παρενηνεκται et λίζις παρα- ,,τί θαλασσοκοπεῖς καὶ πτερυγι ις. At vero vereor, ut quae Frit2schius ad si mandam conjecturam suam attulit multum valeant. Nam

Pacis stibulae verba, ad quae scholiastes ista adscrip it, sunt: ποῖ δῆτ αλλως μετεωροκοπεῖς quae si cum scholiastae verbis maximeque cum iis, quae Fritzschius non attulit, Compuramus. mihi aliud ' significare intelligimus scholiastam vo- ignglluisse, nisi verbum μετεωροκοπεῖν iocose fictum esse ad analogiam verbi θαλασσοκοπεῖν. Videamus similia. In Avibus 1240 hi versus exstant:

SEARCH

MENU NAVIGATION