장음표시 사용
221쪽
11 INSTIT. LI B. III. TIT. XXI.
In plus vero acceptus dicetur fidei utar, si reus aureos quinque promi serit, ipse vero decem. Quo casu fidejussoreui saltern . usque in summam areo prominam obligari, probabile est arguim l. I. s. q. D. de verb oblig.&l. in eo quod rio. D. de resul juris. l. 7. s. D. de paci vid. Duaren ad d. l. I. Conrian 6 .comm.6 comes. 2. i. t. s. n. 2. Hering cap. q. n. s.&seqq. D. hic Picenon. disp. Is Instit. n. II. Neque obstabit M. in v. sic obligari non potest. Instit. hic Quia ea verba accipienda de eo quo plus est ejus enim ratione quod excedit, nulla est obligatio, cum accessorium sora sine principali, contra l. I 29. l. 178. a. de regul juris . . INon etiam obstabit La g. illud. D. hic quam DD. qui in diversam abeunt sententiam allegant. Quoniam in d. l. 8 statuitur idciussorem Om-mna non obligari, idest eum in solidum non obligari, idque ad reprobati nein sententiae corum, 'uici,ntra putabant, quod ibidem per verbum placuise innititur. Gothes d. ii nes. add. l. 8. Pacius hic innot Fabrotus hi noti ad.The phil. i Ui Nynergo placet Alcini Cuj. acii aliorumque sententia, quos sequitur Zoessus Inuit hoc tit quali ind. l.8. non agatur de majori summa, verum tanta n des et ibunte puru pro obligato sub conditione. Licet enim etiam
eli, seu majorcia sunt malaxa lubitu sit tint justor, sicuti l evior dicitur cauu
Quid si sidet ij speclari oblitaverit p
roite tenebitur in id quod cxcedit,quia se speciatii quod cxcedit daturum prona uisit ino casu rapia tanquam fideius es ut debitor principalis ex sua promissione conveniri poterit Zoes Instit hic. Elici tiQiiiiii reus principalis suam suique tredis & fidejussoris obligationem ivi i 'tua verita Non minuitur, scd nec augetur fidejussoris obligatio, quia non renetur in amplius quam antea. l. r. l. su D de fidei. l. 9 i. s. q. D. de ob oblig I. q. D. Locat. Donesi de imorai c.4. Hoenon disp.IS. Instit. n. IAE. Nit In plus insinerdicetur acceptus fideiussor, si reus sub conditione, ille inure pro asserit, quo casu nullo modo oblig bitur. Nam purae obligati
222쪽
ni non inest condition alii nec pure obligatur, quia non potest, nec sub conditione, quia non voluit. A.' hic. d. l. 8.A. 7. D desidej. In plus itidem acceptus erit fideiussor, si plus tempore promiserit, ut si ille statim, reus principalis promiterit in diem Plus enim est statim dare, minus post tempus. s. . in fin hic. l. 83. D. de lut unde etiam pars pretii dies est. l. sisterilis. Q. . si tibi landum. D. de action empl. l. I. s. editiones. D. de edend. minus solvere dicitur, qui tardius solvit. l. ar. g. i.
D. de verb fgni f. Idque ex illo vulgato bis csar, qui cito dat. Quid si non quidem plus tempore promiserit, sed ad tempus dejutarit,
an tempore eo invito prorogato, liberabitur λ ff. l. 2 3. a. D. deitc pl. l. 29. s.fin. D. mand. l. sicum. 7. Cod. locat vid. Hippolit de s dej. n. Sy. Tesaur decisa 23 14 Ins . Obs 3 3. Call. 2. obs. G. n. II. Fac hin. r. controv. 88 Gomes. 2. varior. Is Argentr. ad Brittan art. 2o8. Hoing. de fidej. c. o. s. I 2. Sand s. tit. Io def. I. Althus. dicajol. I. c. i 6. n. r. Carprov. ad Constit. Saxon.' a. constit. Io LeeuN. censer serens. libr.
Sicuti etiam liberatur fideiussor,quando creditor in ejus fraudem debitum exigere cessat, postquam ei per fidciutarem denuntiatum est debitorem fa
cultatibus labi. l. I. q. D. dol. excepi. Hering c. 2o. I . n. 2I. id plura
apud Althus.loc. alleg. n. 29. seqq. Denique in plus, quidem in duriorem causam acceptus erit fide D r, si quis Stichum stipulatus, fidejii starem ita acceperit Sinhum aut decemside tua esse jubes In tantum etiam, ut nullo modo obligetur, quod in aliam obligationem videatur acceptus. l. 8. s. 8. D. de s dej. At ex diverse ut minus debeant. Quoniam alterius obligationi accedunt s. in leviorem causam accipi possunt, it minus debeant cete obligantur. l. 34. D. hic. Unde sicus principalis in decem promiterit, fide justor inquinque recte accipitur ille pure ,hic sub conditione ille statim, hic in diem. s. s. hic. l.8. . D. 1 ot .l. b. urin: Quid si reus decem aut hρminem promiserit, utrum ipulato voluendi R et e fidejutar in decem aut hominem, utrum volet, accipietur l. 8. F. Io. D.
Quia nudum pactum actionem parit, ideostatuunt fide Grem in plus 4. acceptum, ultra debitum principale ex nuda conventione teneri Covarr. ad c quamvis de pactis in . g. 6. r. Fidei utar actione mandαι contra i 2. Non semper tamen. Debitorem experiri Pt s. Nec Actioni mandati lacus, nisi
223쪽
strem Fideiussor, excinis qui Non potest ordinarie u ri Debbbusdam casibus. tor, Miberet Fidesessorem. i. CIquid auirmiudus r. Quoniam fideiusso prout accedit obligationi I principali, non pro se veruin pro reo promist,adeoque in ipsius graimam, aequum est ut si pro reo solverit, ejus nomine cum inmmutati judicio contrario possit expetiti in princ.&Ad hic Reus enim ves prense vel tacite in asse videtur, ut suo nomine sineretur l. 7. D. de M. indis. Quod adeo locum obtinet ut non tantum ad ipsam pecuniam pro reo a se solutam, verum etiam ad usuras ejus pecuniae ex mora debitoris ei detur actio. l. i8. Cod mand. a. Hoc tamen perpetuum non est, cum quandoque qui fidejussit, a ne negotiorumgestorum experiatur, ut si Mejusserit1 solvetii pro absente. l. 2o. g. i. D. mandat. Sicuti donasse creduiu , si proin iti, prolabente fideiusserit ut solverit nullo remedio aduetius in pro quo solvit possit Periri. l. qo. l. 33. D. mand. l. M. Cosside negoti gest. Idem quod statvcndum, si sponte, cum nondum teneretur,taverit, ut qui reo nondum convento excusso, excepticine iuvari poterat aret. d. Lsn. l. o. in fin. Cod. mand Nis tamen habeat illionem cessan , qua roum principalem conveniat argum. s. q. in sin luc. I. ut fideiussori. o. D. cod. γ igitur judicio niandati fidejussior mam convenire poterit antequam ipse solvent Ordinaria non poterit, quod nonante manitim sataevisse censeatur, quam si solverit.I. I 8. Cc4 mand Sunt tarnea casus exceptioniabus ante solutionem debitor principalis λ dejussere conmuri μαλUt si fideiussor sit condemnatus, licet nondum excussis. l. 4s. D. hic I. s. Cod. mand. iii tamen sua culparuerit contanannus,' appellatu ne glexerit. l. ro Cod mand Si bona sua dilapidet debitor, E ad inopiam vergat. l. io Cod mand Si ab initiestaffuerit conventinar,ut etiam ante statutionem reum possit convenire. d. l. io. Si reus cecit in debiti solutione. nec habeat fidejussor, unde editori satistam Lis LM .anaidit vid. Par. Duennas regu juris fallent. 3a6-- Fabri in d libr- . M.
η An vero si debitor non cesset, eum urgere poterit fideiussbr. vel ut sol-
Menoch. 2. arbitr. I. Althus.loc. cit. Leoninus. . emend. cap. 2. n. Io.
224쪽
Quibuscumque verbis Fidejussio concipitur. GRaia etiam J Cum siclijusso Quae in ordine ad creditorem, eui rogan ii promittit fide r3M Itipulatione peragitur, si juris civilis, videri
poterat eam nonnisi Latinis verbis fieri potuisse l. ir. Cossibile. Quia tamen omnis sermo verborum continet obligationem, modo uterque contrahentium verba prolata intelligat, etiam Graece concipi poterat fideiusso. . . hic. s. l. Insit. deverb obligat. I. I. s. sia. D. eod. Quae uno in casu, si fide G gratia pupilli suum nomen in acta reser passus est, citra verborum conceptionem peragitur. I. q. s. s. D. de fidei.
dari s. Quid Moribus L stranda scriptum alignem dejus ius summa praesumuntur.
IDe. stat. Quia verbum idqubere, omnia quae ad fideiussionem c n. t.
cipiendam requiruntur, complecti videtur, ideo licet tantum merit scriptum quem fidejussisse, ipsum ut iidejussorem rogatum esse, respondisse convenienter, credendum est j. 8 hic. l. I 2 Cod eod. Nam quae intrinsecam spectant negotii solemnitat cm in instrumento praesumuntur int venisse. s. si scriptum. 6. Instit. de in ut .lli putat. l. o. D. de vel b. obligat. l. selibrar. 92. D. de regul jur. Quod si quis error suerit commis. sus, de errore manifeste constet, licet juris solemnitas omissa sit, nihi- Iominus instrumentum valebit secundum morem seu consuetudinem loci. Id quod non tantum in ultimis obtinet voluntatibus, verum etiam in conistractibus locum sibi vindicat. l. 92. D. de regul juris. ibique D D. l. I. insin. D. de haered insit. l. ambiguitates Cod de testam. An igitur error in conscribendo a notario commissus emendari poterito r. Si minus congruain obscura mendosa sint verba, ea emendari&illustrari posse , modo de sententia ejus quod actum est nihil ementa tui, videtur esse statuendum Petrus Faber per t. actorum. D. de re judicat. .
Fideiussores ei tra stipulationem etiam nudo pacto constitui poterunt, s. quod eadem sit vis stipulationis, quae nudi pacti. Ut effectu inspecto inter condit tutum& fidejussionem nihil inteist. Dcisel. innot ad Zoc Infiit. hoc tit post Gudelin de jure noviss. c. II. n. II.
225쪽
OLim scriptura fiebat obligatio, quae nominibus fieri di
cebatur,quae nomina hodie non sunt in usu. Plane si quis debere se scripserit, quod sibi numeratum non est,de pecunia minime numerata post multum tem- Poris exceptionem opponere non potest hoc enim saepissime constitutum est. Sic tir, ut hodie, dum queri non potest scriptura obligetur: ex ea nascatur condictio,cellante scilicet verborum obligatione. Multum autem tempus in haccxceptione antea quidem ex Principalibus Constitutionibus usque ad quinquennium procedebat. Sed ne creditores diutius possint suis pectiniis sorsitan defraudari, per Constitutionem nostram tempus coarctatum est, ut ultra biennii metas hujusmodi exceptio minime extendatur.
6. An ultra biennium e 7. Quando esset e 8. Datu etiam contra Apocham,c.ntra Instrumentum Dori
o. Quid Moribus obtineat inSyngraphis, o exceptione ejus πο-nenda io quid jure Canonum λ
cuniae locum habeat extra causam mutui Numquis exsola scriptura obliti tur q. Episti latant scribentem probe, 3. Quando competat exceptio non numeratae ccunia, Limscriptur J Aliter olim exscriptura, aliter postmodum inducianiit obligatio Olim scriptur facta obligatio, nominibus fieri dicebatur. Quae non inationcrantactiones,sed per actiones exigebatitur. Et eratat tituli debitorum quibus pecunia crescbantur, in Kalendario perscripti. - a quibusvis verum ab ar gentariis, quorum publicum erat ossicium. l. io D. de
227쪽
- INSTIT ' LIB. III. 'TIT. XXII. mento, quo sibi quid esse traditum fatetur. Sicut vim justae probationis,
qua per exceptionem non infirmabitur, scriptura continens rem esse tracitam, vel acceptam, obtineat. l. Publia. g. fin D. depos. l. generaliter. Cod eod vid Bartes in t admonendi. D. de jurejur Alciat ad i. a. s. appellata. n. q. D. de rebus credit uentiata ad hunc tit. n. Is dis. Duarcii. adiit Cod de nonnumti pecun alii cive apud Hoenon. disp.43. Instit. II. Quae etiam sententia inutibus Frisionum, aliorumque conforniis et . 3. Scriptura obligetur.I An ergo ex sola scriptura ulla nascitur obligatio Verum ita dabitur obligatio, quaest civilis tantum, cui nulla subsit natura ilis, quiatamen in ar tecedentibus fuit reiectum. Praeterquam quod obligationcesset scriptura constantem omiserit Caius in l. i. in princ D de obliga t.' si Minon de jurisc. in . i. s. pen ra de Paet quam tamen non cunisissent, tum species obligaticuisum enumerant. Ut statuendum si litteraruiri non dari obligationem hae per se sola sit efii ax' id est, scripturam per te ruillam inducere obligationem. Cum in eum tantum linem litin venta, ut de eo quod actum est in omnemaeventum constaret. s. ii de in-ntil. stipui . . . D. de pignor.&hypoth. Praeterquam quodlcx non inducat ex coeptur obligationem , quia quid scriptuin ist, sed quia praesumit
pro trilinurrietto, nectant tuncsse scriptum si e numerationis Ucrum pecuniam esse numeratariae', sit sit praeced. Quoniam si ex sola scriptura d Dit convenires id est. cam vel a debi-tese scribrain nori esse, Velino uti Ammiit. Verum nihil aliud obiicitur, qtram pectiniam libri esse numeratam: ut Endamentum obligationis lexmmctaliae inscripto est. hic. s i. a. Cod. denosinnnium .pe n. arg. s. in Institi de inniti stipulat. l. 3. 7. Cod de non numer. pecvn. . Id quo ictiam fieri oportuit, cum phis valere debeat quod agitur, quam quod simulate concipitur tit. Cod plus valere quod agit. Colmanus a. c ment. Bacchov. ad Vesemb. parat. D. deicbus credit Mad Treta u. tit de mutuo thes r. lNeque obstabiti non figura 38. D. de obfg Maction. Quoniam ibi quid gesturii esse sec unctum scripturam praesumitur, i, tamen sola scriptura inducitur obligatio. Sicuti in nostro tit scriptura dicitur indues obliga tio, in quantiim ei subest verum vel fibrumpturumutuum. Ut paulo pinguius hic scribat Tribonianus, quando litterariini Ubligationem a ceteris
quasi specie distinctam se it, quae tamen in modo iustincta censeri debet,
eruodc tractui reconstanti se Apremaecedat. ui l . Num vero epistola per scridentem cohilita aut resus ei dein ciusque sicces res probet non inutiliter hic disquiritur 'Et quia scriptura privata contra scribentem probat, statuendum erit citam epistolam contra eundem
228쪽
DE OTTERARUM OBLIGATIONI Bus. ii
probare. l. Publia 26. D. depos Menoch et arbitr. M. Mascard deprobat concl. 626. Althus. 3 dic ol. s. n. I. seqq. Multum autem tempus ex hac exceptione. Quia liticrarum obligati cx praesumpta numeratione nascitur, ideo si quis libi pecuniam numeratam esse negaverit, idque non post multum temporis, nec contrarium proba verit creditor, audiendus erit. Quod si post multum temporis non numeratae pecuniae objecerit exceptionem, jure merito repelletur quod tanti temporis ilentio quod scriptum est, comprobasse videatur. Nov. 6 I. s. si consentiat. Neque enim probabile est, quem nisi numelatio intervenit se tanto tempore quaerimoniam interponere noluisse. . Iq. Cod. lenonnum pecula. Et quidem olim intra quinquennium non numeratae pecuniae exceptio erat proponenda, sic ut in creditorem exceptionis elidendae onus
per contrariam probationemrejiceretur laoctit. xl. 3. Cod. de non illua l.
pecvn. Verum quia durum admodum crat creditores pecuniis sorsitan d fraudari, ideo hoc temporis spatium Justinianus coarctayit, 'l umquin quennii biennum substituendo. Intra quod creditor probare tenetur sep cuniam debitori numerasse l. 3. Cod de non numer. pecvn. Neque hoc onere liberabitur, licet instrumentum numerationis juramento sit munitum, sic ut debitor juraverit se pecuniam accepisse. Quoniam juramentum sequitur naturam actus cui apponitur, inua facilitate scripsit debitor spenumerationis, libi pecuniam esse numeratam, eadem facilitate jurat. l. lin. C6d. de non numer pecvn. Cumque exceptio a debitore intra statutum legibus tempus proposita sit in rem, peremptoria, perpetua , non Icota tum, sed& ejus haeredi proderit, cui etiam competit, si eam intia tempus quod erat desunctoresduum, proposuerit. l. 8. Cod do non numer pecvn. Qitinimo non tantum haeredi debitoris, verum ejus fidejussori mandaton haec tribuetur exceptio, qui non est personalis. l. I 2 Cod eod. Quod amplius est , etiam debitoris creditoribus qui aliunde suuin consequi nequeunt, hac exceptione consulendum erit. l. pen Cod. eod. Et si non adiit
creditor cui illa tempestrue objiciatur, quaerelam debitor apud judicem manifestabit, ita suuinjus illaesum conservabit. l. Iq. s. in omni quidem.
Aia non ergo ultra biennii metas haec ex ccptio extendi poterita ut onus s. probandi elapso biennio penes creditorem remaneat, prolongari noni t Cst hoc enim nostrae textui adversatur, in v. ne ultra dol. 8. Iq. Cod de non numer. pecvn. Nam post biennium pro creditore praesumit legislator. quidern contradeb:torem, nisi intia biennium super non numerata pecunia sit contestatus quoaeas perpetuam faciet exceptionem, ut probandimus resdeat perli screditorem perpetuo. l. 8.9.Iq. s. q. Cod. de nonnum.
229쪽
ut dimen posti uitum audiendus sit debitor, etiamsi non fuerit contes status, modo paratus it probare pecuniam sim ninneratam non esse Arg. ga, Instit de inuti stipulat ars Cod de non numer reom. Redit enim haec exceptio post biennium Uius commune, quo excipienti incumbat ni probandi, ut qui excipiendost actor. l. r. D. de except. l. cxcepti nibus Cod de probat. Quod ante bienniuriarum obtinebat, cum meter ωgulam creditor probandi oneri ellet stiriectus'; quo sensu ultra bireminietas nonextenditur, id eiu lapso bisnnio non ampli competet, puta eo modo, quo et co rectebat euincreditor ad probandum obit in batur.
Accedit, quod cuin asseveratio ereatoris deblium esse solutum, temporis diuturnitate non excludatur etymi mutumitate temposis excludendus non erit dubitor, qui pec iam tibi numeratam non cite vult probare. N. . uInuit celi vitii lisputat.
Nemcam,qui dordinarium nrt uiniquit edium reo post bienniuin serti millae atri si sititiis actim esse neget etiam comum m- struimentum sit Din nos ' d. i. delirut .sii l. nec contra aequitateris ejus axerfarius coni eius iacturi I nplatandus t et q. D. de indeb condict. Si i nodo debi rimati mei, suam ct cumita nitis vestitam, instrumentis vel testibus, vel aliis indiciis nisi res Comes. resol.6. . i. anser. eis Ure 3. c. r. in i Siren . Vns hic Fa-
.gnovisse videatur. h. . echi deri,nnum. Decim. Si emi transactionis pςςuniam proinis erit. l. 11. Cod de norimum perim. Si debitor negando' chirographium demen facio uerit convicis. q. l. io. . Di de fidej.
lnan. Si contemo factas--λύ - , Non tamen et abit exe tio'. Iscet hic distet entiunt DD. si a No- triri conscis uti sit inlisimentim Qu in plus valet quod agitur, Fam nain simulate concipi tuto Pii. Instri inut. stipui tit. Cud plus
230쪽
DE LITTERARUM OBLIGATIONIBUS. V
. alete. Si accesserit praesumpto debito pignus vel hypotheca, contra l. 3 Cod. de non m .pec . Si jurejurando confirmaverit, contrat fin Cod. eod. Si ceptioni non numeratae cunia suerit reminitatum. Quoniamttam vitaretur creditor ad delinquendium, quod tolleretur exceptio suturi doli creditoris, cui renunciari non potest. l. si unus 27. g. 3. D. de Pac'.
Bari l. ni. I. c. d. la non num ps cun Zango. cap. s. p. q. de excepi Quin tamen ptat contractam obligationem ex intervallo cum est cotur
nuntiatio ediceptionis fieri possit, IaciI est admittendum arg. l. d. Cod. de non num pecun Alex. cons. m. via. i. vid. exceptiones at ud Iason. in I 3 R. de rebus crod. Gabriel Meoncl. . n. II. de adquiir vos Mantic de tacit. ambig. libr. 8 tit. 3. 6. Malcard conch1 3 r. 5 3 10.
Hactenus explicui quo tempore exceptio a debitore qui pecuniam sbi numeratain est negati proponenda. Quoniam vero ad limilitudinem huius exceptionis etiam aliis alia competit, dispiciendum erit quando a singulis si proporumda hi quidem a creditore,qui apocha profestus est, sibi esse
satisfactu intra so dies est proponenda. l. Lq. s. super caeteris Cossi nonnum pecun Nisi tarnen a procuratore fisci data sit apocha, qui ne quidem intra so. aaes exceptionem objicere Poterit. l. fin Cod de apoch. public.
Asponso qui dotem sibi nurneratam vel datam esse scriptura fatetur, irr-tra antium a soluto matrimonio, si per inennium steterit, est proponenda Quod si duraverat ultra biennium ad decem usq; annos, intra tres menses, a die soluti matrimonii computandos objicienda exceptio. Et ultra deconnuuinea non datur,nili minori fuerit succurrendunn, quod accidit quando maestus minor eam opponit intra Ir annos a die contracti matrimonii, nutior vero haeres alterius, intra quinquennium, haeres minoris intra annum. Nov. Ioo Auth si minor Cod de tempor in intes r. restit L sia Mauth Cod. de dote eam non numer Qua ex ceptio omnino in sponso majoii cessat, si praeter instruinentiam dotis apocham conscripserit, qua vel pro parte, vel in solidum, dotem sibi numeratam eis fatetur. I. Iq. s. a. Cod de non