장음표시 사용
21쪽
Qualiter innumera farris populatur acer UOS Tempus in hybernum condens aa formica cohorte, Densaque continua nigricans ferrugine terram, Obagit, ac nunquam requiescens itque reditque, Haud aliter nostrae primum crescentia gentis Serpere conspicies patriis examina lectis. Ipse labor similis: Fallunt te parvula membra, Exuviae fallunt; stratisque tumentia colla Undantem paribus praetendunt fluctibus aequor. Lenta teres pecori producit corpora forma; Crassior ast turget cervix, postiemaque molli Increscit tergo turgens non noxia a 3 cuspis, Obscoenoque patet qua scinditur inguine ea uda. Imparibus totos gestit producere scelus Segmentis, a multoque animal compingere nexu
Lex Superum. Fur vis hinc indeque picta renident Ilia aue) stigmatibus, pariterque nigrantia circum
Te ret Formiea. Formicae sollieitudinem, industriam , laboresque in colligendo ac reponendo quidquid sibi ad victum aptum sit, quotidie observamus. De mirabili ipsius ingenio & natura super hoc vide PIin.
I. I. c. ro. Plura vero apud Ionston. Histori Nat. lib. a. cap. I. & Maio I. Dier. Canic. COLlor. I. a quo tanquam idea industrii ho. minis ipsa eruditissime proponitur T. I. COIIN. I. Videtur Formica tamen & ava. ritiae indolem quandam exhibere; nec aluter sensisse Horat. I. r. Sat. l. cum ejus exemisplo adversus avaros usus, de ipsa dixit: Ore trahit qModcunqMe pores, atque ad
Nee aliter intellexisse videtur Tleocri Iol.
I . Ptolomaeum laudans; Sed nec inutilibus tam regia diser abun. dat Divitiis, quibus in eapsus ει avita reis
χρ) Custis. Mentionem ipsius, quam non omnes distincte adnotant , iacit Ion-fou. Lb. 2. art. r. In fine dorsi, ubi es alis
exitus , pinna qMadam parυa prominet .
Haec sane in acutum desinit, sed mollissi
r segmentis . Sectionibus , quae &Incisurae dicuntur, & Anuli . In ei surae , quod animalculi corpus quodammodo imcidere videantur; quare Plin. lib. II. c. I. habet, Insecta appetiata ab incisiaris, strae
nunc cervicum loco, nunc pedum atque aia
vi separant membra, tentia modo fistula eo- haerentia , &c. Anuli vero a circulari seu anulari forma , quam praeseserunt I qua re ipsa animalia antitata etiam dicuntur , & a nonnullis cincta , ut videri potest apud Glossographos. In Bombycibus segmenta isthaec imparia numero esse solent, undecim nempe, quibus hinc capitis, inde caudae extremitates adhaerent; eodem lue impari numero gaudere videntur Inriectorum omnium bruthi , prout repetitis observationibus hactenus percipere mihi datum . Bombyces autem cornua in capitibus gestantes nec apud nos vidi unquam, neque aliis visos nostris hisce in regionibus unquam reperi . Mentionem tamen saeiunt SS. Patres Ambrosius &Basi itis Bombycis , tanquam verm:s sui initio cornuti, prout videre est apud βω- totum , To. Dpraeit.
as Stigmatibus. Duplicis generis stigmata liu maculae in Bombycibus observantur; alia nempe ad ornatum, ad usum, ut creditur, alia. Illa per totum corpus
22쪽
Tergora signa notant. a 6 Gemino micat ordine longo Corpore turba pedum, camuro quos plurimus armat Unco unguis, validoque sagax munimine cornu,
Hinc septem atque illinc, varia signante figura;
Tenuia sex et enim, primo ceu brachia ventre
Exertant populi; reliqua ast sub mole locantur Majores octo, atque ima his protenditur alvus. Nec et 7 color utque idem populis; nam fusca per aevum obducit primum non digno cortice foetus Μox mutanda cutis: Crescentes 28 albida sensim
Laetior Optato recreat lux tegmine, quosdam Exci-
varie dispersa conspiciuntur ; haec autem
certo numero ac loco in extremis inciturarunt partibus hinc & inde collocata sunt, decem & octo numero , bina scilicet in singulis in eisuris, secundam & tertiam si excipias quae iisdem carent . Patent stiminata ipsa eodem numero ac situ , non in
Bombycibus solummodo, sed & in erucis
alus, insectisque similibus; cumque ex apsis per diligentiorem anatomen mi pectis quaedam vasorum propagines deducantur, quae per universum an indilculi corpus protenduntur, recte conjectavit inde diligentissimus Ma thius , eadem totidem tra-ehearum Oriticia esse ; e quibus pulmones
deriventur, quaeque externum aerem re
pirationi ae refrigerio maxime necessarium excipiant , ac totius corporix interioribus partibus elargiantur; adeo ut, iuxta eundem Auelorem, singula quaeque pars etιam viscoram derivatis pulmonibus gaudeat.
26 Gemino . Pedibus quatuordecim numero, septem scilicet hinc & illinc, sulciuntur Bombyces. Duplicis generis pedes ipsi sunt: Sex primi namque, seu tria prima paria , minora , & ad usum quod a modo brachiorum, primo secundo ac tertio anulo subjecta , post caput ipsum starim, ac sub primi pectoris sede lita obser- Uantur . Quatuor reliqua paria , quae &crassiora sunt & firmiora , sub sexto se-
Ptimo octavo ac non collocata, ad praecipuum corporis sulcimentum, ejusdemque movendi adminiculum inserviunt. Singuli pedes pluribus unguibus instruuntur , quae quidem, ut adnotatum supra laudatonia 386ιο, sunt ut plurimum m singulo pede quadraginta eaque ex substantia vabde solida, eeu cornea, vel ossea; adeoque tenaciter quidquid apprehenderint detinentia, ut non nisi dissicillime , & saepe nonnisi cum laesione tenuis in brucho corii divelli inde possint. et in me eοιον &e. Nascentes Bombyces subobscurum quendam colorem praeferunt I album vero non multo poli assumunt, quem iisque in senium tuentur; est. qtie color ipse albus eorundem sanitatis optimaeque habitudinis signum certissimum . Quocirca donec Bombyces eand di apparent, maxima nostrates villici exultare sidue iasolent, uberrimumque sibi sollium proventum spondere: Contra vero , cum ad flavum colorem vergere illi coeperint, ipsos dubio procul quapiam correptos aegritudine iure dubitant. Nonnulli quandoque tamen, pauςi quidem , e Bombycibus occurrunt, qui nigri cante seu serrugineo corii colore per totum vitae curriculum conspiciuntur, prout & infra n. 29. dicetur. Hi prout observare datur, optimi generis, pravisque affectionibus minus OKnoxii solent esse . Auelor e Ii Libaυius , spicei quoque ac ei trini coloris Bombyces extare : Quidam etiam testatus est mihi , virides se non. nullos, nec non de roseos vidisse. At per Euganeam conterminasque regiones, quod sciam, praeter albos ac nigellos modo dictos, caeteri omnes aut ignoti omnino sunt, aut certe nullius usus.
bus observatur. At non incongruum huic loco sit, ut memoriae prodam quod mihi super Erucarum specie quadam contigit observare, quas Pyri sativae soliis infidentes anni praeteriti mense ma:o repertas ut
23쪽
Excipe, quos dubio suffusos lumine natos Instituit natura parens . atque improba nigros
Esse jubet, ag variosque pari de semine nasci.
Bom- eurarem collegi. Illae quidam tune tempo- adnotabitur. Nostri autem magnitudo ea ris suis ex ovulis vix eruperant, ut ex mi. dem sere est, ac qua bombycini donari s nimo ipsarum corpusculo conjectandum vi- lent. Ex solliculis tali modo constructis,debatur; erantque coloris omnino nigri, sub proxime elapsi veris finem , hoe est dorso nigris pariter pilis instrato, inde is post octo circiter menses, prodiere Papique aliquantulum aspero. Post decem cir- liones ex nocturnorum pariter genere citer dies, tenebricoso illo decusso corio, et 'gantissime varaeque depicti , ab eoque viride elefantissimum exhibuerunt, varia maximo, quem memoravimus modo, maia quidem nigrorum stigmatum pictura, tum gnitudinem si excipias , parum diversi prope anulorum incisuras supra dolsum, Non minus mirandam raramque coloristum in lateribus & alibi excitatorum iu- mutationem, sed contra ex viridi in niacundissime varium. Tam subitam insignem. grum, ObservaVit in erucae cuiusdam alque coloris mutationem demiratus, ut ipsas tera specie Go Mamur, de qua tradit ipse ciligentius aIerem omnem operam dedi,quod L. de Infect. n. 8 I. quod Ana nocte omnem semper quidem ejusdem triri sola is a me fuam viri traxem amisis , totaque πιννα
Praestitum : Ipiaque post octo circiter dies, ουasit. 6quadam somni specie, prout in Bombyci- 29 Variosque. Inter miranda naturaebus observatur, apertissime exhibita, sp divinae scilicet omnipotentiae opera, quae Iiis iterum depositis, nova inde assumpse- observantibus Objiciuntur, adnotanda me. Tunt, eaque viridia sane, ast diversimode rito venit seminum , non quoad tenus Pumi ala ac variegata. Praeterquamquod quidem , sed Quoad ipeciem degenera etenim alio situ aliaque figura disposita tio. Frequentissumam hanc, & in infini & Iocata stigmata visebantur , nonnulla tum Propemodum procedentem experimur quoque caeru Iei coloris nigris admixta se quotidie pluribus in herbis , iis praeser se conspicua reddiderunt . Quantum ad- tim, quκ fore placent, ut verbis utar inst. notare igitur potui, bis Erucis illis mu- Lugd. I. 7. Ranunculo nempe, Anemone ratus est color, post penultimum nempe Caryophyllo, Tulipa, Hiacyntho ae sμ atque ultimum somnum : Nec tamen as milibus aliis pluribus , ex quorum semi- firmarim, non ex prioris som fit tempore ne tanta prodeunt colorum varietate n mutata iisdem pariter spolia suisse, quam- vi identidem flores, quantam spectare vis hoc mihi observare vel ex earumdem amoenioribus in hortis licet , in quibus exigua mole, vel ex minus diligenti sor- Pulcherrima , NOVa semper, nec antiqui lasse inspectione adhibita contigerit; tam tus unquam visa florum supelIex, nonnisi ammanem siquidem mutationem suspica- ex repetita singulas annis seminum post tus quis tasset Spoliis suprema vice de- tione elicitur, & ad jucunditatem & mi. positis, per dies octo circiter cibum sum- raculum serme exhibetur. In aliis etiampserunt, quibus transactis, Folliculorum non paucis varii generis herbis non se constructioni operam dare vita sunt. E. mel specificam observant mutationem Boiaxant autem solliculi ipsi figurae sub rotun- tanici, apud quos plantae quaedam anneiadae , N pene ovalis , altera tamen parte Iari solent m alterius semine destenere a Ia quanto plus acuminata , & perforata, ut quilibet eorumdem libros volutans fa- quae staminibus alioquin tam solicite di. cile certior fiet. Facilius autem eas deae Iigenterque circum. mplexis muniebatur , ne rare quae ex earum semine proveniunt ut nullum th:dem extantis ostioli sigmim quae flores candrdos serunt , tum exueia prorsus appareret, ad illius omnino simi- rientia constat, tum & observatum oti litudinem , quem a brue fici maximo no- suisse Clusto testis est Lmtio Hiss Piaisj
24쪽
Bombyci non longa dies, 3o nec tertia pleno
Cynthia suspicitur succedere solibus axe: Ast.brevior quamvis, magnis tamen eminet aetas Laudibus, ac pulchro teritur perfuncta labore. Exiguum nec sperne animal. Non altior ullis Cura Deum gregibus, coelique potentia savit,
Quotve colunt sylvas, aut quot vada ccerula verrunt, Atque alto immens conduntur gurgite ponti, Μ Ontanum ve genus, latisve errantia campis Armenta, aut levibus tranantes aethera pennis.
Iamque satos qua fronde greges, quo munere pascas, Protinus effari aggrediar. Sua pabula norunt, Nec dubios petiere cibos: Non dira per agros Exitia immiscent avidi, morsuve maligno Floresque segetesque urunt, longique labores
Temporis, ac multum expectata arbusta colonis.
Hos neque foecundis timeat 3I Μ evania campis; Nec qua flaventes Μysi mirantur aristas, Gargarus irriguis revocet de collibus Idae. Tu quoque vitiferi custos redimite Falerni, Pampineo solers inimica examina 31 thyrso
tum quadrupedibus tum voIatilibus passim occurrit, in quibus & color & magnitudo mutari saepe solent , ut in Canibus , Equis , Pullis Gallinaceis , Columbis ,
alusque; cum e contrario tamen pluribus aliis in generibus animantium, licet non minori eo lorum varietate distinctis, tum color ipse , tom omnes colorum varietates exaetissime serventur , neque immutentur unquam , prout in tot aliis plantis , avibus , quadrupedibus &c. constantissime observandum occurrit. Degener
re igitur dicuntur & e Bombycibus nonnulli ; siquidem inter ipsos , albos ali quin , nonnulli quandoque prodeunt sub obscuri coloris , qui ex eodem semine
provenire communiter feruntur , ex quo& exteri albo colore donati prodierunt. Nutationem hanc utique Di iis es ratione docere, ae reddere verbis; Prout cecinit olim Lueret. t. s. ipsaque iis omnino rebus videtur accersenda, quae illi uni patent, qui nitinGm tradidit dispiata-tiom. Hinc optimum Sapient. e.p. dietum dissetis insimamω quae in terra sunt, oequae inprospectu sunt, invenimia r eum labre quae autem in caelis sunt quis λυestigabit λ ro) Nee tertia, &c. Bombycum aetas, initio facto a tempore, quo ex o lis prindeunt ad illud, quo, postquam e solliculis papilionum habitu prodierint, semina adventuri anni prolem deponunt, duorum cum dimidio circiter mensium est, neque ad tertium completum unquam protendi soler. 3i Mevania. Umbriae civitas, ad Clitumnum fluvium, nunc Bmagna, seracis, simo territorio Scriytoribus commendata. Nec pro minus celebribus habendi , qui mox recensentur, Garoarus, & Falernus. Ille loeus fuit in summitate montis Idae ita Troade, qua Mysiam spectat, frugum proventu , & aquarum scaturiginibus insignis, unde, teste Macrobis, Satiam. t. s. provent ipse procedit. Hic in Italia Campaniae tra. ctus est, in quo colles vitibus consiti,& vinci generosissimo apprime saecundi praedicantur, eodem nomine gaudentes. Apud Auctores, Poetas praecipue, nulla frequentior occurrit mentio, quam ipsorum.
31 THUO. Thyrsus hasta suit, Bacchi Digiti ori by Corale
25쪽
Terrere, o Lenaee, saves: Tu diceris hospes Propitius I tu genti adstas, coramque secundo Flumine perfundis, viresque animosque ministras; Innocuamque tuis gaudes large addere terris. Dat facilis mensax arbor, parcasque lacessit Unus 33 amor mori pecudes. Dat prandia morus, Morus 3 Thysbaeum quondam miserata cruorem,
Dat coenas pariter. Μorum optat tenuior aetas.
Optant & validis jam viribus inclyta pubes, Μaturumque genus, labensque in fata senectus
olim propria, in cuius summitate serrea
eminebat cuspis, frondibus obvoluta, ut colligitur ex Atinno Utos . Lb. v. in I . ex Catuli. E is hal. at isque A uctoribus. Erant autem frondes illae non ex Hedera tantum cum e usdem corymbrs, ut ex Mn.
na citato constat , sed & ex Uue cum pampinis, ut innuit OυM. Metam. lib. 3. Hac hasta fabulati sunt Antiqui usum sui Dis Baechum adversus Indos, contra quos pugnasse dicitur, ac de iplis victoriam retulit Ie . Ad e usdem Numin: s memoriam idcirco moris suit semper in sacrificiis , quae Baccho fiebant , huiusmodi hastam adhibere, quae a Bacchantibus geliabatur :Et quotiescunque Bacchantium species MIiqua exhibebatur, Thyrsi semper inter caetera usus interveniebat. Hinc de Messali. na Augusta legimus apud Tac/t.Annata. II. cum Bacchantis specie Vindemiae simulachrum celebraret , Thyrsum ab ipsamet quoque get latum. Ur νi praeIa, inquit ille, fluere lacus; oe foeminae Duibus aceta. Hae assultabant , ut sacra cames vel ansa. mentes Bacchae . Ipsa crines suxa , Tu sum quatiens, &c. Non dissimilem scenam lusit Antonius Triumvir, reserente Velisio
Laia cum redimitus hederis, coronaque velaiarias a rea, a Tissum tenent, cothurnisque succinctus, curris , velut taber Pater, vectus
esset , &c. Baccho autem sacra vitis suisse traditur, quod ipse primus ad nos eandem invexisse credatur . si Auleno fides; vel, secundum alios, quod primus vinum conis ficere docuerit . Cur vero & hedera eidem Numini dicata suerit, unde appellatam ipsam Boianicis & Dionysiam , &Nyliana , & Bacchicam observamus , t
tionem affert Auctor citatus Deipnor. I. I s. quod nempe eorum, Pi nimium bibissene
eisput vinciebant hederacea praecipiae eoronindie. quoniam 'sa refrigerat citra Moris graia vitatem. Unde & ι ιn. Lemn. Arb. BjbI. tria r quod ebrietati obsistat, ac discutis nisaeis evι iis doloribus ex temtilentia contra. His sit iaccommoda. Quinque aut sex hederaeae ini ante Pocularum certamen comesi ebrietatem arcent, stribit Iia Bauh. Hs. Plant.
3ι Unus amor mora . Unicum Bombycum cibum vere & avide expetitum mori scilia. esse satis jam notum . Et quamvis nonnunquam , deficientibus moris , alia ipsis esca exhibeatur, ut infra adnotabitur, nulla lamen gratior iisdem erit, quam ex die is frondibus mori: Quare Milius de Hori. Cult. I. I. Optanc est Mortis in hortis, pabula quae auriυomis gratissima υerm
Pyrami. Hi cum se invicem amarent, submoro arbore coavenire solitos fuisse Poetis fio um . At vero , dum quodam die Thysbes puella propter ursam Leaenam in sylvam sugiit et, seraque ipsa vestem a virgine relictam ore cruento foedasser , adveniens. amasius Pyramus virginem alea na iam devoratam arbatratus , ibidem seipsum oce:dit. Ex sylva digressa inde Thya-bes , viso iuvene mortuo , eodem ferrosbi necem intulit, quorum cruore Morus γ persa albor suos fructur insanguine&m couis
vertit colorem, ut inquit Meus. Arbor Sacri
A. i. e. zo Vide fabulam suis apud OυM
26쪽
Nec tamen, exhibeas quondam si lent 33 rosarum
Germina, respuerint, quasve altior exerit ulmus, Quasve rubus tenero erumpentes palmite frondes.
Ast brevis haec genti, si quid me judice credis,
Esca detur: Μorum citius, morum improba quaerit, Congeneremque petit succum, carumque saporem. Sunt seminae mori soboles: Insignior albis Una scatet baccis, nigrantes altera praesert.
Hac illaque tui nullo discrimine scelus Gaudebunt, nigro nostris ast incola fructu Rarior est campis: Μiseram, quo nescio fato, Percellit ferale solum . 36 Felicius alba Provenit Euganeis, pinguique innixa prolando Tollitur, & gravibus coelum ferit ardua ramis. Una 37 nec est sexu morus. Quam plurima proles
que Rofartim Germina. Solent mulieres
nostrae ulmi, rosae, rub que tenella soli sa, de summas praesertim plantarum ill rum ramulis prodeuntia Bombycibus appomere, quoties per immaturum tempus aliamin ve causam Mori frondes adhuc omnino pros o non fuerint . Noa nunquam liquidem Contingit , ut enascantur Bombyces ipsi
priusquam germinare coeperint mori arbores, quarum gemmae erumpere non solent,msi ver sabile sit, ut ex observata ne Pa-
et , S adnotatum etiam L ino Lemn. b. Bιbi. c. I . atque ante ipsum Plim. l. 6. c. 2 . scribenti; M us noυrssima urbanarum Remminat , nec nisi exacto frigore; ob id dicta sapientissma arboriam. Praedicta vero ulmi, rubi, reliquarum plantarum solia a Bombycibus quidem non respuuntur et Ubi tamen liceat, moris semper uti praestat ; aliarum frondium siquidem incertus est cibus, Sequandoque noxius, prout adnota tum rite D. Bati L Hs. PIant. i. l. eap. 6ῆ. Quod autem resertur a quibusdam , teste
solia apud Nos qu:busdam tantum animal. eulis ex Cimicum genere observemus gra.
ra esse , quae ipsis insidere , & immensa ovulorum edita copia largissime solent propagari. 36 GHeias alba . Contrarium innue. re videtur Vada dum canit, Pen-suamvis Ausoniis laudetur nigraeueVir. At morum albam & frequentius faciliusque provenire , & ejus frondes multo maiori usu este, non tantum apud Euganeos, sed de malus regionibus observaIur , quod Scab Auctoribus passim traditur Dalreh. Hs.
PIant. I. I. Abundat albis Italia ad alendos Bomiscet. Sic Io. Bauh. λβ. PIant. I. . c. ος.
Alba tibique Ieatet in Italia, s etiam Hs. I pania, ad alendos Bomb es eantum sata. Non aliter Malpighiasi In nostris finitimisis
timonιa usurpatin s nec nisi tu fiamma ino, pia nigrae offeruntur folia. Apud Euganeos quin immo haec non tantum vera sunt, sed& nigram dithcillime provenire satis cono stat, ideoque&apud illos communiterrais ram esse. Et vix alibi sane , quam in nostra Venetiarum urbe, prout animadverteis re licet, ad eam exsurgere solent nigrae mori proceritatem, propter quam Morus ipsa a Bolanicis celsa nuncupatur, ut videre est apud C. Baub. Pin. l. t a. adeo ut cum Plata. nis iis conferri mereatur, quas & Athenis N in Veliterno rure , alibi que menta ruit ac plurium convivarum capaces olim fuisse resert Plin. Hist. Nat. I l a. c. I.
37 nanees, S c. Praecipua quidem
Mororum apud Rei Heibariae Scriptores divisio est in albas ac nigras, prout apud BJ-
anicorum principes Bauhinos stat res, apud Tourn ortium, &al:c. an: madvertendum Occurrit. Apud nostrates autem Geoponi-
27쪽
Pendentique onerat felix vindemia bacca, Ausonii dixere marem: Circumflua luxu Quaecunque est sterili, atque udae multo aptior umbrae , Nomine foemineo gaudet. Tu respue primum
Hanc, Dis si placeat, quondam potiora daturam Fercula, supremis merito seposta diebus. Disce etiam, moneo, multum haec dignoscere praestat, Nec te decipiam varii nam fronde coloris Induitur Thysbaea arbor; seu stirpis origo,
Seu 38 terrae ingenium valeat, cultusque frequenter Additus, ac stirpes castigans cura coloni.
eos, ex quibusdam minoribus notis, alia rursus habetur albarum ipsarum di stinctio,
in mares videlicet Zt ismi nas. Plinrus quidem ι II. e. 24. mas sit, inquit, an foeminasterilis inter Atictores non eonsat: At nostri
mares illas appellare solent, quae fructibus tacundiores sunt , taminas autem , qua fructu sere steriles , & stam meis tantum floribus instructimniae, qui noti vulgo nuncupantur, cuius speclei plurimς quidem ad soliorum solummodo usum passim coluntur. Dignosci autem haeserme solent ex ipsa soliorum figura , ex colore, aliisque notis ; nam & ipsarum rami multum luxurian. tur, & latiores plerunque & cordi formes
praeserunt frondes. Mares autem e contra rio, ad maximam licet proceritatem excrescant, in minus tamen latum gyrum ramos
effundere plerunque solent ἔ quin sursu in potius ac recta tendunt, soliisque donari solent incisis sere, &, ut BOIanici appellare consueverunt , digitatis, seu palmatis; quarum genere frondium quasdam e nigris in Belgio potiri testis est Leυλ. Lemn. loco alias relato , esse nempe foliis in expansae mantis modum, di sectis, ficui non absimi. Iutis. Rursus apud Tournes eos. 3 p. fees. q. mentio fit Mori fructu nigra, minori , foliis eleganter laciniatis. Hac quidem Mori spe.
cie caremus Omnino , nigrarumque nostra.
Tum , quae maxima alioquin copia nostra in hae Venetiarum urbe proveniunt, folia nunquam nasi cordata mini contigit intueri. Mori taminae solia praeterea pinguioris cuiusdam, ac hebetioris laxiorisque succi sunt, & ad quendam veluti subflavum e Iorem tendere nonnunquam solent; maris vero atro-virenti quin immo superficie gaudent, dc quamvis ambitu minora sint, sucinci tamen lunt praestantioris. Solent igitur Bombycum curatores moris taminis non uti, nisi temporibus supremis; de quoties optio detur, mori maris solia exhibere semper student ; ipsis siquidem meliorem animalibus hisce nutritionem conse ri ex Pe
rientia satis e st exploratum. Et haec sane
Mororum in mares is minasque divisio nostrates tantum apud agricolas de geoponicos, ut superaus dictum, invaluit. Ceterum
quaelibet de sexuum in plantis discrimine
sententia, quamvis apud veterum plurimos praecipuum locum obtinuerit, & nonnullis etiam inter recentiores arrideat, re Icienda tamen videtur, Ze ad fabellarum clansem ableganda. Optimis namque Natura lis Historiae studiosis ad evidentiam iam me ne constat, taminas vulgo putatas plantas masculorum semine, quo florum earundemat' ces turgere bona fide creduntur , mini
me iscundari; sed quidquid variis in plantis, unius ad alteram appositione, continere observatur, uti an Palmis, in Ficuus, Se si quae extant aliae huiusmodi notae in Mypto praesertim Ne Graecia provenien tia, id non nisi minimorum insectorum se uinctus terebrantium opera praestari, ex quo fit ut fructuum ipsorum, perturbato nutritii succi eursu, corruptio, indeque maturitas citius sequatur.
q8 Terrae ingentiam. Nullum dubium
quin plantae omnes ex terrarum , quibus creditae fuerint, varietate variam quoque indolem, de quali naturam aliam sortian. Iur. Quocirca optime Macrob. Saιum. l. Ιἀ
28쪽
Est quae splendenti viridantes cortice frondes, Cara gregi dulcisque , refert: Ast germine pallens
Flaventi ignavoque comas circumdata limbo Altera despicitur, tristi namque imbuit esca, Et pecus emollit fallax, nimiumque madentes
Indigno is fractas enervat flumine vires- . .
Laudo etiam V si qua est pungentibus horrida ramis
Sylvestrique animo, nec palmite densa fluenti, Sed tenuis solioque minor , cui scinditur aequo Ora sinu, geminoque cava instat margine rima. Hanc certus praefer lectissima pabula dantem. Non ego sat referam potiora ut stamina genti
In generat, quantaque illam Virtute tuetur. Ergo edico statim terris educere moros
Ne cesses patriis, potioresque addere stirpes, Qua septis propius securior imminet arvis Circumquaque domus, tibi promptae ut copia frondis Sint subito, facilesque dapes. Quam laeta recenti
Accumbet mensae pubes, atque improba mandet lIgnavum succide nemus, plantasque sinistras Devehe, nec Vano succrescant vertice sylvae.
Non acer aut fagus, nigrisque 4o invisa chelydris Fraxinus, aut sterilis placeant tibi serminis orni. Populus hinc alta, hinc ulmi, lentisque recedant Vimi-
indolem vos detrectandam uri amendam , major plerunquo vis oe potestas est aquarum G xerrarum, 'uae a ut, quam ipsius quod iacitur feminis . Ae saepe videar laetam nLeentemque amborem , se in locum alterum mansferatur , suco terrae deterioris eIan.
mori albae maris inter caeteras reperitur , quae seliis minoribus est, & utrinque admodum emarginatis & cavis, sive, ut supra n. 37. dictum, ad palmae humanae modum incisis, & laeinlatis; praetereaque ramulis quibusdam ceu mucronibus durius- eulis N quasi pungentibus resertis instructa. Hanc optimae Bombyeibus e seae loco semper habitam novi, caeterisque speciebus a nostratibus praelatam; persectius enim se- Ticum exinde prodire communis opinio est. 4o Invisa ehebdris Fraxinus. Inter m. II. illa, quae serpentibus nocent Fraxini um
bra recensetur a Plin. Lx6. c. ry. Resert siquidem ipse, ejus arboris frondes adeo inis visas iisdem esse, ut in lenem potius se ipsi Projicere, quam Per easdem rranti re velint. Non tantum vero contra Serpentes haec a bor praestare creditur , sed ue ex pluribus aliis muneribus ac praerogativis admodum eommendatur, si fides habenda iis videtur, quae leguntur praesertim apud Secors. Loco heri Nat. ει Art.Ceu . I. referente VaIIemonistio , Cinisset. super Vegetat. elegantissimo quidem, at cui cautius credatur, Opere Gallico sermone conscripto. Caeterum serpentibus inimicum Galbanum etiam esse , succum nempe in gummi modum e planta Ferula, quae & Galbamsera adcirco Bot nicis dici solet, in Syria expressum tedat ut Plin. idem LI 2. c. 23. Quocirca 'rg. Geor i. dictum: Galbaneoque agitare graυer nidore chebrios.
29쪽
Viminibus salices, hinc i sacrae Numine quercus Chaonio, fructuque a nucis laudabile lignum.
Iamque age, praestantes operi consurgere moros Unus amor, princepsque tibi coluisse voluptas;
Semine 43 seu posito, seu pinguibus advena mavis
Surculus, atque alio raptus de stipite ramus Succedant scrobibus: Crescet selicius hospes, Festinasque feret messes, & brachia tendet Densa comis, gregibusque pares largo ubere frondes. At vero metare locum qua figere plantas Lege velis, spatioque pari, seu tramite longo Ad horean austrumque magis, seu limite quadro
In latera, atque omni coelum regione tueri.
4I Sacrae n. quereus . Quercus Iovi sacra arbor fuit apud antiquos, prout ex innumeris Auctoribus liquet : Unde in. ter caeteros inquit Virgia Ecl. 7.
Sacra resonant examina quercti.
& elarius Georg. lib. I. Si si magna Iovis antiquo robore que
Hine celebratissimum olim Dodoneum nemus , in Chaonia Epiri regione , quod Otu in quercubus consitum erat, Iovi sacrum, ubi & eiusdem Numinis delubrum Oraeulo clarum extabat ; immo arbores ipsae loquaces esse, &responsum dare solitae dicebantur. De ipsis idem Virgil. U.
lib. a. Holitae Graιis oracula quercus.
De insignibus iturae erassitudinisci proceritatis quercubus videatur His. Lugae. I. I.
4αὶ meis laudabile tigretim. Juglandis
Nucis intellige, prout Latinis nucis nomine indicari consuevit , ut notat I. Bauh. Hist. Piant. I. r. c. I. Arbor haec, ut nolum mnibus, non ad immanem modo procer, talem crescit, sed&tam late ramor diffundit, ut immensum occupet spatrum, ingemtique inde umbra vicinis arboribus ins Bam quodammodo se praebeat , longior busque radicibus proximum omnem terrae succum absorbeat. Quapropter odium illud, quod ex inaui antipathiae sententia inter Nucem ae Quercum intercedere Iegitur , tum apud Plis. I. 24. c. t. tum apud Bolaniis corum alios, exinde nasci dicendum , quod
Nux ipsa & maxima umbra sua & Quercui& aliis arboribus sibi proximis noceat, &longius productis radicibus alimentum caeteris etiam necessarium in sui unius usum trahat, & convertat, ieiunas plantas alias relinquens . Caeterum Nucis Iuglandis stuctus laudabilis dici posse nobis videtur,quod sit, te ite Varrone, de Ling. Lat. I. q. glans prima, maxima , ab Ioz glande δε- glans appellata, quasi glans ac fructus I vis , seu Jove dignus. Non aliter apud Macrob. Surum. I. I. dicitur ex eo nempe quod id arboris gentis nuces haber, quae sunt Da-woresapore, &c. quae plura vide apud eun
dem. In nuptus etiam antiquorum commen
datissim fuere Nucis fructus , teste Plin.
Lis. c. 22. honor his naturae pecutiaris gemino Frotectis operimenta ; puIυinar Primum ca-0cis, mox lignei putaminis s quae causa eas nutiis fecit esse religiosas, tot maria foetu
munito, quoa es sensimilitit, quam quia canendo tripudium sonumque faciant . Hoe est ne puellae virginitatem amittentis vox auis diatur, ut Craticorum plarique coniectant, atque interpretantur. Videri possunt se Iig. ad Caluia. Carm. 2. Pontan. ad Virgil. Ecfo. 8. Aiax. ab Aiax. Geniat. Dier. I. a c. s.
Aaron. Hotman. de ras. Risu Nupr. scalii. 43 Semino seu posito. Moros arbores talea plantari solere innuere videtur Plin. His . Nat. I. I Dev. I7. Ast semine quoque provenire experientia docet. Verum illud quidem est , ex Geoponicorum praeceptu , non parum praestare si plantentur ipsae a
30쪽
Ast teneras primum cave ne vel saxa maligna,
In senium ve loci durum, ac telluris iniqua: Difficiles urant glebae, indignamque ministrent Stirpibus, ac tristem bibulis radicibus escam. Irriguis mori gaudent: Subtermeat imas Uda vias radix , epotaque flumina laetos
In ramos frondesque vocat. Nec segnius arbos Decumbat cuicunque solo dubioque tabescens Haerescat campo ; duris nam terra lacertis Saepius, atque unco multum subigenda ligone est.
Sentiat ipsa diem, ue foecundurnque hauriat alte Aera , di admissi scrutentur viscera soles.
ex Pallad. l. 3. rer. 23. Praeterquam quod , prout metu. rg. I. a. cecinit,
suae seminibvsse fusulis arbos
Tarda venit, feris fasitira nepotibus um
Pulchriores omnino tamen instione comparari moros satis usu compertum est.
Irriguis. Ait liquidem Palladius,
loco supracitato , quod Mori amant Aea Plemnque maritima. Hi ne opinor esse quod in nostra Venetiarum urbe ad tam ingentem altitudinem attollantur: Neque enim, licet arbores ipsae radices profundius egerint, quo sane quotidianum marinae aquae incrementum pervenit, humor ille , qui per easdem radices excipitur , ullo modo Ipsis nocere animadvertitur . Quod quidem ex eo contingere opinari subit, quod cum per terrae meatus & poros ascendant aquae, in illa ceu fit tratione quadam multum salinarum acriorumque particularum deperdant, inter ipsos terrae poros secretum, ac depositum. Ulterius etenim o servatur , quod si maris actua altius ex crescens desuper nostros holce hortos inuadat , atque in ipsis decumbat , herbae tunc plantaeque similes minores, quarum radices parum sub terra conditae sunt, Omnes sere enecantur, erassiores autem arbores, solo altius defixae nulla pene noxa assiei videntur ; quoties autem aqua eadem subtus permeet & ascendat, quod frequentissime contingit, in Novi lumis praesertimae Pleniluniis, ac solstitiorum maxime temporibus , in quibus vehementior maris cur
sus, indeque & majus ejusdem in fluxu in.
crementum, & in refluxu a solito termino malor recessio fit, tunc sane temporis nec arbores nec herbae pereunt, nonnisi quia, prout videtur , antequam ad utrarumque radices aqua perveniaz, non brevi itinere Per terrae viscera percolata, inertior ipsa
43 Foeeundum f. a. Aera . Aeris nomi ne crassiorem illam humilioremque ejusdem portionem hic intellige, quae atmosphaeram constituit. Nullum autem dubium , quin ejusmodi aer, cum humidis crassis nitro. sisque praesertim particulis constet, multum saecundandae terrae conserat , proindeque plantis bene nutriendis. Quocirca seminum vegetationi nitrum admodum utile esse
notum semper fuit : Unde Virgil. Georg.
Iib. I a Semina vidi equidem multos medicare ferores , Et nitro prius oe nigra perfiandere amrar.
Quod adnotatum animadverto ex CI. Rama ino, Ephem. Barem. ubi doeet, nihil esse, quod maiorem reme faeeunditatem mseminibus robur Iargiatur , quam nitrum.
Hi ne spiritus ille nitro aereus Philosophis raedicatus, qui de utilitate ipsius ac prae-antia plurima protulerunt, ut videri P test apud Io. Mamm, speciali super hoc tractatu . Ex hoc pariter est, quod Columel.
I. I. c. I 2. tradit, perdensam humum eaelestes aquas non sorbere, nec facile perfiari. Et Pallad. I. I. tit. s. terram saeundam illam esse docet , quae corporis rari aliquatentiratque resolutis; nonnisi scilicet quia, Se