Lippi Brandolini De ratione scribendi libri tres, numquam antea in lucem editi ... Adiecti sunt, Io. Ludouici Viuis D. Erasmi Roterodami. Conradi Celtis, Christophori Hegendorphini, De conscribendis epistolis libelli. Cum locuplete rerum & uerborum m

441쪽

- Donestum,utile Mil pium,iustum, . ExemplUm. Multa fiunt Romanorum praeclara facinora, sed hoc facile clarifimum est,quod P.Decius pro salute exercitus Romam fe di sinamb. vltro deis uouerit.nam quid honestius er sibi priuatim,er publice omnibu facere potui*ets Privatim, quod non parui animi sit mortem oppetere, uita, qua nihil eburius homines habent, tam labens ponore. Nes uero id temere 'cit sed admonitus siovionis eu potius diuino adflatu e deuouet. Publice vero, quod non potest non honestum esse, quod uir bonus pro salute patriae molitur. Age uero, quot commoditates hoc suo facto attulerit, vide. Duces optimos quosis feruauit, exercitum victorem domum remisit, Troianis aeternam glorium peperi se denis a mortalitate uindicauit. Pater patris iure suo dici potest. Quid uero commemorem,quam difficile hoc factu fueriis Nemo no hominum amat uitam haec si ponenda est dolemus, quantumuis simus fortes. Vir tamen ille,cilin utraderet sua uita reipublicae salutem periclitatura, maluit rempublicam quam fe incolumem. Aliud. Quod ducentos ducatos ad ludum literariani . erigendum dedisti, uehementer laudandum cer feo. QSH enini honestius, quam de literis bene

cc a mereri

442쪽

. inereri qsid magis pium, quam bonorum lineisitum studia in urbe aleres Porro si Demosthenes 4bem,commoda facti tui, quid dicam exornare, uix enumerare post em. Principio, uide tua priauata commoda,laudaberis donec ullae ciuitatu reliquiaesuperfuerint, tum cum nemo non morti

obnoxiuη sit 3 hoc tuo beneflcio te a morte uis resut qui semper in hominum pectoribκs u monumentis eruditorum uicturuε sis. Non enim inis' grate fiunt literae,immortali praeconio ornant su os instauratores. Porro ecquam putis multos in. signiter eruditos iuuenes uelu t ex equo, quod amiunt, oiano,elado isto prodituros Et cum Plato beatus respublicas dixeritiquas aut philosophi gubernarent, aut in quibus gubernatores phylosopharentur: beatifima erit relublica tua, que a tot eruditis uiris gubernabiturius beneusicio tuo,σc. Generis demonstrativi

epistolata cuius loci fiunt, honestum utile faciliaisi cis

ti. Honestu,rerum antiquitate,miraculo recina

ventoribus tructatur. Vtilitas sturgitur tu muta' tu cum circumstant f docemus,quibin, quando,nM,cur res si utilis.

Exemplum. Theologia

443쪽

Beco es scRI'. EPIST. 4os Theologia merito omnibG literarum studi' praeponitur,ut q ae antiqui 'ima est,ut quum iuvem: ohor, cuius nec principium, nec fus est: quam ut mundo palam fureret,christum de coealo demisit. Hic eani per praedicationem σμam, er Apostoloru, in totum orbem terrarum enunclauit. commoda Theologiae, conficientiae trano quillitas iustificatio nostri, uita aeterna , unicum propugnaculum, aduersiim peccatum , mortem, diabolum Facilitas.Si enim temetipsum abneges,

si de te deleres, adest 'iritus ille Domini,σsse ne negotio te in penuarιa sua perducit. Huc reser descriptione

urbium sequentis,

celebritate,copia annonae, Tuto transitu. Exemplum est, ut Plinium lib. 3. cap. s.

ubi italim sic laudibus tollit: Iam uero tota ea uitalis ac perennis salubritatis coeli temperies est, tam 'rtiles campi,tum aprici colles um innoxis saltus, tam opaca nemora, tam munifica bladisrum genera tot montium adflatshtanta jugum eruitium olearumq; fertilitas,tam nobilia pecori uellera, tam opima tauris collu,tot lucus, tot amnium fontiums liberis, totam eani periun, - cc 3 dens,

444쪽

dens,lat muris,porighgremiums terram commmercio patens undis, er tanquam ad iuuandos mortales ipsa auida in maria procurrens,Crc. I 1' concordia, domorum magnificenuaduntur a tia, rerum uariarum copia, non

Verg. A eneidos: ' Vrbs antiqua fuit,larij tenuere coloni,carinthago,Italiam coird,Uberinas longe Hostia, si Mes opum,studijs s serrima belli. Plinius lib. cap. s. Roniam sic lauda: Vrbs Roma uel sola, quo tandem amuri debet opere, era emplam babes apud Plinium libro ui a

urum secundo,ui toti ad Gallum

Homerus Repub. Senatu,populi frequetia, bellicositate, ciuium urbanitate, ita magno parabili,ab aere, avia

ccinia,uilla. . Atrio,

Magnitudine, Figura, cubiculas, Aedificiorum,quael conclauibus, laudantur ab Sstu,

Penetralibus, . icliniis.

445쪽

DE CONSCRIB. EPIST. 6o Immem libro Iliad. I. domum Primifc drascribit:

Hoc est, Sed quum iam ad Priami domum ualde palebram uenisse politis parietibus fabricatam, crin ipsa quinquaginta inerant thalami deposito lapide,prope inter se constructi, ubi flij dormiebant Priami propter destonsatas uxores: fili

rum vero ex altera parte e regione inter aulam

duodecim erunt sublimes lecti deposito lapide,

tu,nimira unde noc4tur: lacu, quae praeterfluut,quae influunt. Agris,nemoribus, quae irrigant,pificium genere. Exemplum inuenies apud Plinium libro quisto,capite nono,ubi Nilum describit.Virgilius si, bro r. Aeneidos: ni fuit agmine labris. Ecce . cursu Dbrim laudat.

446쪽

η os CHRISTOP Ac ILI. 17 rami Plinius libro quinto cap. a 3. Amnis Indus ia. obiratam iugis ortu recipit fiexaginta perena 3 es fluuiostorrentes vero amplius centum, Quid ferant, quantum. Quo ritu colantur, iusi Agrorum,quilaucu modi cultores habeant.

Mntur ab his: Quod arborum genus,t quod uinum prostrantime refer laudes amoenitatum ruris. Iloratius lib. Epistolaru. . epistola ad Faustum: Nouit' ne lacum potiorem rure beatos

xst ubi plus tepeant Demes excis Radicibus, Montium ui Si quid habe ant nouum, Iauduntur a 4 Quid prodigiosium,

QMd memorabile. Plinius lib. s. cap. s. Aetna mons nocturnis misrus incendijs. virgilius Eb tertio Aeneidos, inesed horris is iuxta sonat Aetna ruinis, Interdums utrum prorumpit ad aethera nube, Turbine fumantem piceo,er candente fauilla, Attodiis globos flammarum, et sidera lumbit, Interdum hopulas,euulse s uiscera montis Erigit eructans. Crc.

Generis delibera tui epistolata in De

447쪽

DE CONScRIB. EPisT Uy' in hocsuademus aliqui aut Alyuademus. Cuius loci sunt: Honestum, utile, posibile, necesse, facile,iu

cundum,pium, iustum,aequum,gloriobum. Porsro bonesti ratio in uirtutisse sita est. Proindesibonesti sontes scire uis, necesse est ut uirtutu timgularum rationes teneas, quas ex i. Oiliciorum libro perdisices. caeterluit de utilitate supra dixi, mus. Necesse est,ut inquit cicero, fine quos lui ste non possumus. . Aliqui hos locos recensent, Laudem,glorium, fidem ,iustitium,quaestum,

molumentum,'uctus.

Hi uero loci cum superiori re ipsa coueniunt. EXEMPLUM.. Suadet amicus amico, ut iuri esuilinauet operam. Audio te uir optime reum inire rationem, cui nam studioru generi te trudas. uero si amici consilium admittis, siuadeo,ut animu tuum ad iuris ciuilis scientiam adiungas. Quid enim honestius hoc studio aut dici,aut singi potestes Hoc poteris succurrere oppresso, iudicare pupilio, dea findere viduum. Quid porro nece drium mi. gis Tolle e medio ius ciuile, Cr omnes urbes fiuia uerteris, omnes rerumpis, formas confuderis. cc s Non

448쪽

dto OHRIITOPH. HEGEN. Non opinor ignoras,quid dicit cicero in oratione pro cluentio: Quod hoc uincussi sit ciuitatis, hoc sundamentum libertatis.Ut enim corpora nostra sine mentosta ciuitisne legi, uis partib.etneriis, s sanguine, Cr membris uti non potest. A udi uero quid dicat idem Orator pro cecinna: Nihil in ciuitate, inquit, tum diligenter retinen dum,quam ius ciuile: o ublato, nihil cuiquam exploratum esse poteli,quid suum,quid alienumst.In hoc enim incumbit ius ciuile, ut optima Gauitas constituatur,Alcinoo autore. En habes iuraris ciuius nec statem. Iam sero quantum adstrii' qui eis praesunt, honoris,gratiae, dignitatis, quis ignorat ex ut alios omittam,quantum liendoris ars haec Mutio Scaevola attulit, ut cuius domuue uerum ora tu ciuitatis Romanae dicta est' Sabinus quidam,uir angustae rei familiariSir pter igris ciuilis studium a laberio caesare in ea questrem ordinem iam grandis natu, erstrini quinqgaginta annorum,exceptus est cuius cisiim Longinus sub eodem laberio in maximo honore habitus est ub claudio praefictus Uriae creatus Quod si quaestum quos ambis,nullamara quaestuosiori.id quod uersiculus ille, licet in ossa, ba una uulgo uitiosius, satis arguit: Dat Galenus opes, sanctio Iustiniani. Quid quod uides nublam quantumuis metiosnter iuris peritum, rei

449쪽

DE CONSCRIB. EPIs T. 4'familiaris inopia laborares Nec uero est quod tedificultas deterreat: studium illud admodum focile est,si quis illad disciplinis alijs instructus ade aLTu uero quum sis linguarum callentisimus,facundia facundior, memoria uiuac ima praedio tus,quid obsecro disticultatis persessurim es Acocedit huc,quod totum illud ius in certos,nec illos innumeros libros relatum est. quod si perdidicori perdifices ueros ingenium intenderis) tuno tum non alter Scaevola j tum es. Hic quos cer tum aliquem scriptorem elige: nec fac ut pleris faciunt,qui iam illius, iam isti m autoris interpretamenta siequentes, ex ipsi incerti sunt quosse

quantur,eπ auditores multo incertiores abeunt.

Denis est mira quaedam in cognoscendo iure ciuili uauitas et delectatio. Nam ut Ciceronis uerbis utar si quem aliena studia delectant,plurimaer in omni iure ciuisi,m in Pontisicum libris, in ta tabulis antiquitatis effigies,quod er Romanorum prisca uetustas cognoscitur,cτ actionum genera quaedam maiorum con uetudine uitamq; declarunt. Age igitur, quum iura ciuilis studio nullum sit honestius, nudum magis necessarium, nullum utilius,facilius,denique iucundius , raebo quod aiunt stultior eris,si non ad hoc studium animum tuum anuuleris. Uuis contraris

450쪽

Contra rn loci sunt,in dissuadendo scit scer,

Inhonestum, inutile, difficile, non necessaruvm,impium,periculosium,impo, ibile. EXEMPLUM Dissiuadet amicus amico,ne merecaturae studeat: Licet amicorum mediti ime, ipsemet consilionales,tamen cum te plurimu amem, non possum non,quid ego de tuo instituto sentium,apud te expromere. Rumor est,te mercaturae uacare licite:

quod ne facias uadeo. Principio non potist per opes tuas fieri, ut copiosam mercatura instruas. mercatura autem,ut inquit cicero, si tenuit est, bsordida putanda est. Sordidi enim putantur, qui mercantur a mercatoribus quod statim uendantimi quaeso proficiunt,nisi admodum mentianatur nec uero quicquam turpius est uanitate.baeciae.Porro pone ob oculos pericula, quae tibi imgruent,ubi iam huc,ium illucues pedes,uel eques proficisceris: si quid pecuniarum in dona tecunt gestaueris,misse instidiae tibi tendentur:s merere aliquus coemeris,lam uel in mari intercident; relin uia pedestri a latronibus intercipietur. Taceo imbres,tonitru grandines, quae tibi iam buciani ac proficiscenti imminebant. Omitto laborem emendi,