장음표시 사용
31쪽
Ret Gr. habet, commutationi Magistνatus locum reliquerim, sed & in his ter-s F9- . ris emitatibus re Nobilibus datum beneficium ad Praefecturas pertine
ricturis re non putaverim d. g. vera: Eo init ober, se eristim belltheii.
fecturas Delicta carnis d. g.υ. non Contineri eX O d. Pot. Tin apparet,
nec ad do' quae negat, in huiusmodi delictis pecuniariae poenae locumce, ..u esse debere. Scio CARPZOvIUM limitare regulam, fici, Iimitati te. cu Utisprobabiles adsint, quae mitigationem admittant '. o. iic u. No. n. ρ' sed rationes quas affert, tam levis & nullius ponderis sunt, ut allegare eas lassiciat, refutatione non indigas. Quis enim dederit ei, relegationem esse poenam arbitrariam, cum lege publica sit definita 3 Quis poenas certas & determi natas a Judice remitti posse Quis consessionem spontaneam vitamque honeste hucusque actam causam iustam esse dispensandi a lege 8 Principem huiusmodi rationes aliquando movere possitnt, judicem non debent. Itaque Augustis mus noster Rex Mno Goo. M. Octob. prohibuit ne Collegia Iuridica CARPZoviu Μ in hoc doctrinae capite manifesto aber rantem imposterum sequerentur verbis: Nollet euo dera
a.i. hi ' g qu btobulten. Ergo nec formulis, quae sententiis mii debet, aliquando additur: mas aber die ueuertandie tandes, in quam mei'ng in eine OeId i Stratie von ioo. thle. mit Totbemust det Princeps i in tandes , obrimit mol derivandeli merden, censores ac-h.m disti. curatos sustinebit. Nam primo quorsum attinet allegare po- inuit . testatem Principis de qua nemo dubitat i Non quid gratia potest Principis possit, sed quid justitia postulat, respondendum est,
ubi de jure consultamur. Taceo, abuti saepius Causarum Patronos hujusmodi sententiae clausulis & importunis precibus commutationem urgere fortius, veluti si sententia pro scribere possit Principi, quid in exercenda gratia facere debeat 3 Iam illud nescio quomodo excusari queat, si pecunia etiam quae surrogari possit in relegationis locum, determinetur. Principis beneficia certo pretio non sunt venalia.
Potest ille sine multa gratiam criminis delinquentibus face -
32쪽
re: potest etiam , quantamcunque velit, irrogare ei, qui quidvis praestare mavult, quam domicilium mutare : potest denique prorsus denegare precibus multam quantamcunque offerentis, Cum res gratiae meri arbitrii sint, quae exposci nequeunt, praestari quomodo & quando lubet possunt. Inde ab hiajusmodi clausulis Coctigia Saxon. sibi diligenter cavent, quas rescriptum Regium improbat, quod h. l. inserendum diximus. Ita enim Rex Potentissimus : haben bis hero
Positio XLVII. Innocens coniux hoc ex precibus oneris sentit, quod ν legatam adulteram sequiteneatur. Idque sententiae inseritur ver- C. I. adul-
est. Nam si forte ob furtum commissum uxor reluetur, domicili- 'um alibi constituere maritus innocens non tenetur, quem sufficit copiam sui non denegare se continere non valenti conjugi relegata. Scili
cet relegationis poena heneficii instar hoc casu habetur, quam innocens impetrat facta hac declaratione. Unde se sequi σ- ad quod
legatum recuset carcere aut aliis poenis, ut sententiae satisfaciat, ς0mpφui compellitur. v. Magn. D N. B E R G E R. H Criri. p.Π. Relegatus ta- Σ.iti eismen innocens non censetur, qui reveni, si Placet, potes, domicilii men potest
quoque re civitatis jus, quod in pluribus simul locis haberi imo di ius moribus permittitur, ruisere di ejus commodis frui non im- :ζπφ'
33쪽
Positio XL MILEx hae intexcessione jus irrevocabile nascitur adultero Coniugi, ut postea, cum solum vertendum sit, innocens mutare J C. valet, consilium & declarationem revocare nequeat. Sed quid si ἰς*x acceptare conditionem nolit adulter, si mori potius eligat, quam eoptare ac coniugem redire Priorem eandemque innocentem p
nolit rem referunt Speideli & Ra eri fide haec trado adeo delicati fuisse amoris, ut cum laqueo frangenda gula esset, & femina eum jam patibulo proximum sponsum sibi postularet, adeo a
conditione matrimonii abhorruerit, ut centiessuspendi maluerit, quam vivuS perpetuo conjugii simplicio coerceri, ac quo minuS a-1pectu ingrato torqueretur maturari sibi fata postulaverit. Inter conjuges, qui iam ante in matrimonium sponte consenlerunt, non invenietur facile, qui capitis periculum subire malit; quam recipere uxorem intercedentem. Sed fac, inveniri. Neque enim ut id fieri posse negemus B ECHMAN-NUs permittit, qui Comm. Theor. Pr. ad Ir. t. ad L. Iul. de adult. num. o. Obsaa. ita Contigisse praeiudicio orae Jur. Li confirmat. Innocentis conjugis rationem habendam esse putem. Ac licet invito alias beneficium non obtrudatur, Cum tamen in adulteri favorem id non concessum sit, consensum eius nec requiri nec expectari debere existimaverim. Posi io XLIX. I. C. pro Soluto autem, qui cum uxore aliena adulterium commi- adultera sit, intercessio mariti pro sua coniuge nequaquam prodest. Quid
.st diutis enim ad hunc Pertinet gratia ob honorem matrimonii piis' ' eonjugum desideriis data Θ Idque non modo jure nostro ita se n.e Ius. habere eXistimo per P. . C. N. N. sed jure eommuni etiam obti- Saxon. nere arbitror. CARPZovi UM & quos longo agmine se prae-mς iuro cedentes ille secutus est, non magis quam vestigia illius le- is diis gentem Udum regem moror. Rationibu S quas pr. o. qu. 1 dissenti num. No.seqq. assert, in conflictu satisfaciam. Chartae enim parco, quam refellendis parum apud aequos iudices valituris argumentis Consumere nolo. Actum itaque erit de soluto adultero, etiamsi coniux adultera capitis corporisque poenae
subducatur ; sicuti nec a virgis liberabitur soluta adultera, si
34쪽
marito uxor reconcilietur. Quibus tamen unum leges aut cautel. pro mores certe, qui juris ratione nituntur, praesidium praestant, 'duixςyψquo fluctibus his, quibus immerguntur se eripiant sadfa- ' μ ' eram mvirimonii anchoram eonfugiant. Nam & adulterae soluta in- ut uxo=em terrassonem tacitam aut expressam mariti, quem Vitiata duxerit, ducat eandem quam adultero uxoris venia parit, salutem praesare, ςujus I. docuit me praejudicium Scabinorum Libsensium, qui prael. anno in causa cujus supra mentionem feci, ita pro manciarunt,
trieben rc. reliqua supra Pos XL. retuli. Quod & in pons idemquo eum uxore aliena concumbente, si sponsa ei veniam det, admitto, ubxΤRς in cum gravius quidem hoc delictum videatur, tale tamen non iluiliuio sit, quod veniam omnem excludat, ut ne quidem alia quam relegationis perpetuae poena in eum statuenda videaturi P io L.
Reliquum est ut osscium judicis excitem, quod in eo po- ossicium tissimum con sit, ut dum inquisitionem molitur, ante omnia Iudio tentet animum conjugum, an redire in gratiam velint, cum & d quod ad carceris molestias attinet & ad modum eruendae veritatis & ad reliqua Processus capita potissimum fere defensionis argumentum in hac intercessione si repositum. Addere potest suasiones; quamvis enim cogere ad satis difficiles conditiones coniugem innocentem non debeat, ostendere tamen, quae in hanc partem commovere queant, rationes, officio ipsius non repugnat, in primis cum qui duriores hic sunt coniuges, saepe post multas tergiversationes tormentis probe subactam, sed criminis non convictam ιa meri adulteram vel inviti recipere teneantur. Sed haec de inter-.
cessione Conjugis pro Coniuge adultera dixisse sufficiat.
35쪽
CAp. II. DE INTERCES Sio NE CONIUGIs
Intercessione Conjugis in Crimine bigamiae.
iUibus expositis amplius nihil speresse arbitror, quam
ut paucis, quid de crimine bigamiae sentiendum sit, ac utrum - ea omnem intercessionem excludat, an vero preces Coniugum aeque ac alia adulteria admittat, pro instituti ra- non agi- tione dispiciam. Ubi facile intelligitur, de succes va bigamia, mus d* bi' qua mortua coniuge ad secundas vel ulteriores nuptias ma- h. st.. 'S rItus progreditor , in praesenti nos non esse solicitos. Hae enim Cum omni erimine vacet, nulla bigamus intercessione indiget, etiam se. Cui s adusterium committat, perinde ac aliis maritis, quo mi-cundae in nus uxoris secunda interces ne fruarur, leges quae odio nover- ο β J- 'cas & iteratas taedas prosequuntur, non Obstant. .
prodest . . Positio LII. De iis potius hic agitur, qui duas eodem tempore, quod agimus h.l. Iura Vetant, uxores ducunt. Quo ipso non excluditur Postum de Polyga dria , qua mulier pluribus viris nubit. Quamvis enim hocis hau a facinus plerique graVius esse putent, quam quo Vir unus inui .h..' pluribus se jungit uxoribus: quod tamen ad intercessionem Naee Juti attinet, .eadem utriusque delicti est ratio.
..i 'ρμ' in rem haec simultanea bigamia Lege Divisa eademve aut naturali aut positiva saltem unipersali prohibita sit, dudum diu multumque disceptatum fuit. Non vacat Ochini, Alethei a Alrihophili, & qui ceteris in hoc argumento palmam praeripuisse visus fuit, Daphnai Areuarii. Laurentii Begeri recensere lites ac historiam controversiae, quae una omnium maxima animorum contentione agitata fuit, evolvere aut argumenta utriusque referre partis. Ad ΚULPISIUM lectorem able
36쪽
Nostri Dissertat. de Crimine bigamia, qui desiderio lectoris abunde satisfacient. Si tamen dicere licet, quod res est , ratio Cur bonam causam non adeo ubique bene & feliciter egerint, aut olim Beza aut qui Alethophilo & sociis se opposue runt, ea potissmum fuit, quod neglexerint discrimen legis Divinae , quae ex ratione nobis apparet & quae ex verbo revelato demum innotescit, omnes tamen homines non minus arctissima obligatione devincit. Ita enim existimamus, frustra esse eos omnes ac oleum & operam perdere, qui bigam iam naturali ratione prohibitam esse evincere ac turpitudinem ejus etiam citra prohibitionem divinam positivam demonstrare conati fuerunt. Quos vel sola exempla Patriarcharum Principum & aliorum, qui Deo non improbante, hinis nuptiis tempore eodem se colligarunt , aliud docere Poterant, quibus Deus non permisisset sine dubio hasce eon n-ctiones si naturali lege inter dacta essent. Neque tamen propterea Daphnaeo aut quibuscunque Polygamiae patronis Concedo,
nonnis humana lege huiusmodi conjugia illicita haberi, licet
causam hanc tuendam sibi sumserit in Comm. ad s. L L denupt. Nam vel unum illud Servatoris monitum quod apud
Matth. . v. θ. extat, Omnem nobis causam dubitandi de voluntate Dei ademisse videtur, siquidem non alia apparet ratio, Cur aut qui disonis facto aliam uxorem ducit, aut qui dimi fam sibi jungit, adulter habeatur, quod quod betamiam admittat.
Qui dimittit uxorem, nondum adulterium comisit, sed qui dimissa ea aliam ducit, quia priorem dimittere non potuit;& qui dimissam sibi iungit, adulter censetur, quia adhuc in priori matrimonio illa constituta est. Ex quo virilem smuliebrem Polygamiam vetitam esse non obscure, opinior, licet CVlligere. Add. Gen. II. v. a . Maub. U. v. F. Marc. X. U. I. st. Cor. VII. υ. . Favet huic sententiae rescriptum Elect. Saxon.
Anno ιυ . ad hancce Academiam datum, quod h. l. inserere integrum nobis fore speramus. Ita vero illud: EJurdige rc.
37쪽
36 CAP. II. DE INTER cESSIONE CONIUGIS
se meggenominen und confitciret merden sollen, gemessene Ter/ordnung ergehen lassen; und uber damit cui denen Universi. talen meder privatim not publice in Disputationibus oderanderii Esenilichen Schristen die Bigam te ais tutdflich und in .Deil. Schri fit vor nichi verbothen statuiret und defendiret mei,de, ut d melcheg mit hiermit erntilich verbothen haben mollen,
poena ta- poenam bigamia capitalem attinet, eam jure divino universisti non men biga' constitutam esse adeoque Principis dispensatione tolli , remitti &
,l , Sh vi mitigari pesse, utraque manu dederim, quam quaestionem ab .st Iu .dij. altera de prohibitione bigamiae diversissimam non satis puto univ. distinxit is, quem modo nominavi Celeb. HOPP. d L p. n. Positio LIV. Ergo id tantum, ut ad rem ipsam perveniam, indagandum est, utrum Legislatores nostri poenam ordinariam bigamo remittere voluerint nam quin poterint, nullam dubitandi Cau- sam habemus quoties conjux prior idemque innocens preces pro eo I. mulieris interponit. Prior inquam, nam istam, quam superinduxit, frustra cum quδ intereedere, in aprico est, Cum ipsa quoque bigamiam com-ketiridi, si sciens eum duxit, qui matrimonio alteri coniunia nuptiasee. stus erat s quodsi dolo decepta, aut errora lapsa sit, quo no-lebravit, mine ab ea juramentum exigi solet das; fie, alsisse init N.
, currat, si poena quidem immunis est, ast desiderium eius retinendi con-:flta iugem bigamum irritum est & cassiae sunt preces, quibus te.
' 'μP'' ges nullam emcaciam tribuerunt. Ut id quoque satis cer- quo nomi- tum sit, ne quidum utriurque conjugis preces 'aicquam proficere, s
38쪽
' IN CRIHI NE BIGA ΜιAE. 3 prior ignoscat marito, quem recipere detrectat & cum aisera , mentum
qua eum retinere cupit, consentiat. ab ea exiis
Itaque quod ad priorem coniugem pert1net, quam con- tu peior iux adulter bigamus dereliquit, aliamque in ejus locum de- eonsentiae. duxit, videndum est, quid iura precibus eius dederint, quid denegaverint. Ad duo capita hanc quaestionem revocabimus. Nam si de puniendo bigamo agatur vel alia eoncurravit cause, ob quas oraenaria bigamia poena cesset, vel nullum superest, nisi in sola uxoris pietate praesidium. Priori casu cum a gla. Quoties dii poena jam liberatus veluti sit bigamus, nemo puto erit, P 'δb g qui neget, ad minuendam, quae superest, extraordinariam famam ρος interce sonem conjugis aliquid momenti conferre, quamvis mihi non si,V.C. io liquerit invenire testimonia Dd. qui hujus rei meminerint, cus est ut eorum allegatione veritati theseos patrocinium dare&auctoritatem conciliare haud potuerim. Neque vacat ex Cri minatistarum spissis voluminibus exceptiones hic commemorare, quibus poena bigamice minui mollirique possit, cum in his omnibus, quae poena, si aut uxor intercedere nolit, aut si preces pro bigamo interponat, statuenda sit, iudicis arbitrio quodammodo relictum videatur. Huc refero eum, c. si cum qui cum secunda uxore nondum eoncubuit: neque enim festivita--μ tem nuptialem aut solennem deductionem is domum mariti su mu, noniseere existimem, licet ita aliis visum fuerit v. STEPHANI iadum eonorae 'Crim. int. Iar. huc eum quoque, qui b. f. alteram supeν in- 'hui duxis, dum mortuam credidit priorem Coniusem licet sedu--24 lam, ut par erat, industriam non adhibuerit m indaganda e btiali, eeius rei veritate, cum, dolus si abfuerit, capitis poena cesset. lebrata sit Sed & eum, qui sponsalia sive publica sive privata cum alte-Rut situ uinra celebravit eademque concubitu confirmavit, modo cuuia si cerdo' tuiti ei. ralis non intervenerit 'i quamvis nostro jura publica desponsatio didit praecesserit, rigor pana ordinaria obtineat per P. DC. M. M. g. imit it. li copulanollen rc. Hi omnes casus, qui poenam capitalem excludun ' intercedenti conjugi spem faciunt fore, ut ad pias preces et- 'μ
iam quae extra ordinem bigamo metuenda relegationis aut quod lim. fustigationis poena in mitiorem coercitionem commutetur. J. S. E. .
39쪽
aut si biga. Quam etiam rationem observavit. Ill. Factio. Iur. Vitemb. in m ssem' eo , θυι bigamiam commiserat eum persona, cui publica des ouia i .es.s--e antequam Prius matrimonium iniisset, fidem eomuit peius ma. fecerat, rata mitius agendum esse cum eo, qui obligationem elimonium ex prioribus sponsalibus per posterius matrimonium tolli Pης Publi non crediderat Amno tros. v. Magn. Dn. BERGER. Mae
data . Positio L ULNunc ad caput rei pervenio. Expendendum est, an Alias in ta eo quoque casu bigamo intercessio conjugis prosit, 'Mo nulla aba is se η num exeucalione tueri nulla ratione ab ultimo supplicio liberare firmant valet. Non eum Ignorantia facti, non criminis haud conis Ud. 1ummati exceptio non qua alia mitigandi causa juvat. Solae innocentis coniugis lacrymae & vota, quibus se recipere mainritum, adulterum, bigamum paratam esse declarat, aliquam, sed dubiam spem talutis ostendunt. Hic ergo an quicquam valiturae preces sint, est indagandum. Si numerandae sunt sententiae & ea verior habenda, quae communior est, actum erit de bigami capite, adeo Dd. Iuris Communis'Saxonici con-oirant in sententιam, Bigamo intercessionem conjugis non prodesse. Paginas implere sententiis imo nominibus Dd. eoteram, nisi Cφ' periturae licet chartae parcere satius esset. Sussiciat ex tot teri' '' stibus produxisse S ae si v v. S. I. C. m. M. ιb. N. ibique MULLAE.
I. c. qui omnes quoad Ius Commune Sc Electorale Saxonia' Cum nullam plane precibus pro conjuge bigamo vim & va lorem concedunt. Possiis L VIL. Sed animus, qui dudum ab auctoritatibus pendere deis sit, non potest, eam viam, quae magis trita est, ut verio
40쪽
rem sequi, nec allegationibus sed rationibus movetur, cum communes sententia haud raro eommunes orores sint, & multitu- doerrantium veritati praejudicium facere nequeat. Rationes quorum aris igitur expendamus, quas in medium asserunt, qui negant, gumentis intercessioni conjugum in bigamia esse locum. Frustra i unt, yφ00 4η qui Sacramentum matrimonii hic urgent ac ob ejus violatum cha-xacterem tam immitem pronunciant sententiam. Ad fabu- geri saeratas ille pertinet, dudum a nostris explosus. Neque tamen mentum occurrit, qui inter Protestantes hoc errore lapsus fuerit, ut RE'
absque causa hane sententιam, qua intercussioni Conjugum in crimine quo tamen bigamiae locum esse negat , ad reliquias Sacramenti in matrimonio argumento
nonnulli refore videantur. Quid quod ipsi quoque Ponti. Jctiproxe-
ficii JCti ad Sacramenti rationem non confugiant: Non obit: ζ.i .
violatae eopalae elericalis sanctitatem poenam hanc Capitalem iique Pon esse, dicunt: Alias illi rationes urgent, de quibus deinceps tilicii non dispiciemus. Haereseos equidem fuspectos esse bigamoν FΑpi- ζθμη ΠηNA cius ait, sed aut haeresis suspicionem aut violatum Sa-. Σ' eramentum obstare, quo minus intercessio Coniugum ad-cto, de haemitti queat, nec ille, nec quisquam alius tradidit. resi
. At enim vero instant, qui diversas partes sequuntur, obi. Dissisgem, quae coniugum preceS admittat, de bigamia non cavere, leges I. C. nec ab adulterio ad hoc delictum recte argumentum produei. Qui- insis: nub
hus uti Concedimus, nominatim bigamiae nullam fieri men-:: ἰύ'
tionem, ita sub adulterio cur non & bigamia intelligi& com- ab adulte-prehendi possit, nullam rationem videmus. Sane & bigamia tio ad biga adulterium est, licet non simplex sed qualisicinum, ut loqui so-- φ' lemus, & qualitates, quae hoc crimen augent, non statim iomnem veniam excludunt. Nec de incestu quidem aut Resp. biga. adulterio cum impubere commisso lex nominatim loquitur, miam esse ει ex ipsis tamen contrariae sententiae patronis sunt, qui in 'vix' adulterio incesto,& eo, quo impuberi illata est injuria inter- a 4m' cessioni conjugis locum relinquunt. Quid vero obstat, quo adeoque In minus, quae de adulterio leges sanciunt, ad bigam iam tranS- eo non mi- feramus , quousque evidens utriusque delicti diversitas non
ostendatur. . Dascribi ur adulterio quinqui io, bigamia tempo- 2ἔra