장음표시 사용
31쪽
Laudat quidem p to res eropter humanitatem . Graecis haec locutio
miliaris est. Luc. Hs.8.i τήν τε ν ο -- ο is μιν si αδαίας. Eadem rei censa est apud nostros, cum ajunt, nox dedere, satis legatorum de id rare, l. 3. g. I. ut npuI. I s. fatis doris feri , I. . sol. matrimori. id est, nomine rim , noni ne legatorum, dotis. Cic. s. is Vere.
aliquid Itier, vel aces linra dare, i. e. nomine, vice accessionis. Ceri. lib. I. tandatisr Hippocrates criti est' facundiae. 6 Luare etenta, Oc. J Tota vetus iurisi)rudentia responderet, aequissimum esse, ut plus maribus tribuatur, quam socia in s propter onera, quae domi militiaeque soli inares sustinent, dum operari tur, bella gerunt, munia omnia resp. obeunt. lnbene constitutis civitatibus praecipuam scinpersam liarum & gentium rationem habitam fuisse, quarum dignitas cum sine opibus C: pecunia ret neri non possit, optimos quosque legislatoresi id cpeiam d*dille, ici ad masculos C l U
triis ius 2 filia, fecundum quod iam desi
nivimus) ad saccessi nem patriti fui diocem thr ; sed etiam germanae consanguineae, vel sororis uterinae luis ilia soli ' nou de . incepI personae, anascum his ad thr tculi sui per dieniant; ct mortuo eo, qui ρο- traus quidem ephi fratris I iis, a diure las
ahum sororis suae sis, , sin ita modo ab
κtroque latere succedam , 'ra aqam se omnes eae mascolis descendentes legitimo iure
stites non sent. His eten m personis Praece. dentibus.26ccessionem admittentibus . . teri gradus remanent penatPs semoti , vi. delicet haereditate non ιn stirpes, sed, in ca- ἔpita dividenda.
o T AE. tates constuerent, Ut solos generis ac nomini
conscivatores propagatoresque. Sext. Caeciliu , . mel reterinaestui J Ipsi fratres Sesorores ute- Iur .consultus etiam legem Voc r vocan- 4 hi iam ante edit amor. l. peri. tran1lati sueremdam cenieret. Dicet et, nillil si ea teste videli mrdinem legitimorum, Lort. cad. ad SC. Tese quod repetitum postea t. rati. g. 2. c. delegis capita J Ut puta duos fratres habui, in filium reliquit, altur diuos r res partes dividetur, quarum i s. nnulas ferent, l. de suis cir les. Ulp. s. 3 ce id abolitum d. ιχον. 3 18. c. 3. S.
solenter sese efferat, S iiddit et ipsis vitique merito Marcum Catonem, ill uili inlitiae
Porciae ri ncirem Sc siIomem apte item , se . ill us lagi, jactate luaserim, S c. Sed noster i -ς lator more suo pro muliebri si xu , cui impense temper favet, declatuitat, i. n. c. de legis. haer. l. . c. de I b. rael. ' . rostra constitui reme Extat iii d.llen c.de tibi. ho. ubi sior ili ter, ut hoc loco, lege duodec m tabulatum prolixe commendat, ut quae bc ne humano gen ri Pros,exetit. Caeteruui ubi ullum et , eam iterum incusat, veluti in pristi. sit. ubi eam hoc nomine reprehendit, quod nimis angustis terminis iura successionis concluserit. Tandem longissitne ab ea recessit, sublata omni agnatorum praerogativa . D . II S.
Meundum sui gradui praerogari vans J Ita ut exeonu tutione luitiniani foeminae omnes agn taegradu proximiores agnatis masculis remotioribus praeserantur . In quo plenius ipsis constituit, quam praetor, qui agnata, remotiores con satis stiuis ne in ordine quidem agnatorum ad misit , iid demuin post omnes amatos vocavit, ordine tot o inter cognatos de post coFna os Proximiores . Ut autem hie uini inque in suo ordine exaequavit Iustin anus; ita d. 2 ον. H8. tuta unationis S cognationis.
De filiis sororum. q. Hoc erim addendam nostrae constitu
T N ealta superior stit. descendentes ex Demi- L nis transtulla in ordineni sitorum et proxime praecedenti f. fmninἰs agnatis ultra secundum gradum iura successionis iesitimae restituit.
tutulci licet tilios ta lilias, itemque
devincii L quos pariter cum agnatis eiusdem gradus vult succedere. Non quiescet, donec discrimen onitie sexu , agnati bitis, cogi tio nisque confuderit. Addendi ni instrae eonsisturioni J Duo sunt ton stitutionis supradictae, & se licet I.ρω. c. GIDDbo. capita : quorum in pesore fremii Is agnatis, quocumque gradu sint, jus legit mae successi nis datur, in altero sororum filiis & avunculis defuncti. Vnus tantummodo gradui J Tertius scit. In ulterioribu enim cosnationis gradibus adhuc re tinet ordinem antiquum, iit pCst agnatos demum cognati tertio gradu remot ores ven ant.
32쪽
DE LEGITIMA AD GNATORUM SUCCEsSIONE. J97
Caeterum Nov. II 8. cognatis omnibus aequalia iura eum agnatis concessit. . . . I Germanae eonfanguinea,vel sororis uteri GADJ
eonsanguineae, vel uterinae filius. Theoph. se in
extremo g. praecedentis fermanam appellat etiam , quae ex eodem tantum patre nata est . Vulgo tamen creditur, fratres germanos propriὰ dici , qui eumdem utrumque Parentem habent. Τerent. in Andr. act. I. scen. s. v. y7. Si te inger mani frarris dilexa Ioeo. Idem in Adelph. aEI. I. fcen. q. v. s. O mi I chme , o in germane. Magis id probat locus Ciceronis pro Milon. ea . 27. clo Lus eum sorore germana ne arsum stuprum feeis. Ubi germana expressum videtur ad augendam gravitatem delicti; cum grandius nefas admittat , qui sorori ex utroque parente coniunctae it prum infert, quam qui consanguineae tantam , aut uterinae. Nomen a germine d eductum Festus scribit; G.rmen , inquit, est, qu'd ex arborum
fureialis noeitur I unde ermani , quo e dem stirpe geniti . Graecis dicuntur αυ
Iliad. II. x Vel seroris uterina J Fratres & sorores uteriniqui dicantur satis notum est, nimirum qui geniti diverso patre prodierunt ex eodem utero, sive qui eamdem habuerunt matrem dumtaxat, σου, seu ιμαγο ι. Sic autem hic loquitur Imperator, quasi ipsa soror uterina si in numero legitimorum. Eline igitur 3 Iure antiquo sane non fuit, clim non sit agnata: & constat, eo iure fit; una
fratris praemortui sororem defuncti uterinam exclulilli: agnatosque adeo omnes , quantumvis gradu remotiitimos, ordine tamen potὶores suilla
solis cognatis. Sed sciendum est,ab ipso Iulfiniano
iam ante editam l.pen. c. te les. aer.fratres Se sor res uterinos translatos suisse in ordinem legitimorum , l. tilr. c.adsen. Tenyll. quod repetitum postea s. ult. g..c. de Ies. haer.
lias sorori, qui in tertio cognation x Iradu sunt, cum agnatis ejusdem gradus ad legit mam sue-
cessionem vocat, non ulteriores cognatos. 2χον.
Ii 8. omnes pari jure, ut i: ni dictum et . Avunculus aut m sororis suae siboli J Finge igitur, eile defuncto, de cuius haereditate agitur, filium fratris, esse Sc sit iam sororis, praeterea pa truum & avunculum; hie cognati, si ius se. sor rix & avunculus de iuncti, una cum agnatis, sea tris filio & defuncti patruo, ad haereditatem iure legitimo venient. In L , v. i is fratrum & sororum siti patruis Se avunculis defunctἰ etiam prae
Fratre O soror superstites non sunι J Hoc quinque mutatum iure novissimo, unaque cum fratribus & sororibu destincti ad in Isi germanorum fratrum & sororum si i & filiae iure repraesentationis, ut in stirpes veniant1 d. 7 'ν. I 18α. 3 .HIV. ILI. e. . Eodem jure non solum fratres germani , sed etiam eorum demortuorum filii praeseruntur Datribus defuncto conjilas ex in latere Lalum. Sueersionem a mittentibus J Repudiantibus enim vel deficientibus primis succedunt & admittuntur proximi graduum sequentium . De quo sub β. pen. m eod.
Non in stirpes sed in eapsiaJ Ut haereditas in tot
paries distribuatur, quot sunt haeredes; ut puta, duos fratres habui, quorum unus unum filium , alter duos reliquit I haereditas mea in tres partes dividetur, quarum singuli singulas serent, ι.2.6. . de suis O legit. Ulp. tit. r6. g. I. Ratio cur in capita fiat divisio, haec est, quod omnes, ut pari gradu sunt, ita suo quoque iure atque ex sua persona veniant, non iure repraetentationis aut successi nis in locum parentum e eum alioqui simul eum suis patruis & avuneulis admitti deberent, ut nepotes admittuntur ad liaereditatem avi una cum filiis, & quemadmodum eos jure Novellarum admitti , & tune in stirpes succedere tam dixImus. An autem eodem iure fratrum filii, etiam exim soli sunt, in stirpes suceedere debeant,quod Ioannes voluit, an uod in capita,ut olim, quod Atoni
De proximis vel remotis . . Si plures sint gradus a natorum aperti lex duodecim tabul trum pro vimum,
Docat. Itaque si verbi gratia instret a functi
frater, ct alterius fratris sitius, aut patruus, frater potior habetur. Et quamvis singulari
numero usa lex duodecim tabularum proximum vocet; t.imen dubium nous, quin i plures sut ejusdem gracius , omnes admitis
tantur. Nam ct propria prAmss ex pluribus gradιbus iWtelligitur: ct tamen viri dubium est , quin, licet unus sit gradus a natorum , pertineat ad eos haereditas. COMMENTARIUS.I Ex duxdecim tabb. proxImum votM J Hisce
verbis: Agnatus proximur familiam habeto, l. pronuntiati Ios s. .in verb. P. Ulp rat. 16. V luἰt ergo lex, in ordine agnatorum servari gradus praerogativain, de solos proximos haereditatem capere; eaque causa est, cur inter agnatos seinperin eapita, non in stirpes haereditas dividatur, ι. x. g. 1. de suis er tigit. Fraser patiar habetur l Nimirum quἰ a frater secundo gradu est, fratris filius tertio : solam autem proximum lex vocat. Eadem ratione soror quoque defuncti consanguinea vincit, atque e. eludit alterius fratris defuncti sitos, l. 3. c. deleg. haer. Caeterum, ut etiam dictum est g. eraeeed. Iustinianus Nov. iis . concessit fratrum tinis beneficium repraesentationis. Si plures sint eiusdem gradu , Omnes admittam
iisν J Lex duodee in numero singulari proximum vocat, non quod, si plures lint pari gradu, nemi
33쪽
quia divinare non potu It, quot quisque agnatos relicturus esset. Quod si ergo plures sint eiusdem gradus, ex mente te is omnes aequaliter admittuntur , I. 2.6.1.desura o leto.Simili modo cum lex agnato proximo tutelam desere, si plures sint eodens gradu agnati, pariter omnibus de se re intelligitur, L 8. l.9. de lesu. tui. g. nit. μ'
mus enim dicitur relative ad disterentiam remotiorum, eumque significat proprie, qui inter plures diversorum graduum proximior est, i. a g. s. de eogn.Sed docet hie Imperator, verbum hoc captandum non ess); atque ex sententia legis, etiamsi unus tantilin gradus agnatorum sit, ad eos haereditatem pertinere: quemadmodum &Ulp.d.l. 1 f. q. demi O legit. qui sic eo loco ser,
X et x T U S. Quo tempore proximitas spectatur. 6. Proximos aptem, siquidem nasso te a
nnento facito quisquam decesserit , per hoc
tempus requiritur, quo mortuus est is, cura
de haeressitate quaerithr. Quod sfacto testa
mento quisquam decesserit. per hoc templis
requiritar, quo cerium esse coeperit, nullum ex testamento haeredem extirarum . Tunc
enim proprie qaisque intestatus decem imtelligitur . Quoia quidem aliquando longo
tempore declaratar. .n quo spatio temporis sepe accidit, ut proximiore morIno, proximus esse incipiat, qui moriente testatore non
erat proximus. COMMENTARIUS. Tempus delatae ab inrsato hareditatis non sem- ter unum esse O idem . CVm quaeriturinuo tempore spectandum, sive an quis suus sit, sive an proximus agna lux cognatusve, dicendum quidem est,semper spectati tempus delatae ab intestato haereditatis. Caete. a rum hoc tempus non sempta unum est & Nem . Intere it enim, utrum is, de cuius bonis quaeritur nulli, te stamento iacto decesserit, quod tune quoque intellis itur , cdm aut non iure iecit, aut, quod secit, ipso adhuc vivo eversum est, an facio re testa in ento, quod demum post mortem ejus in initum constituatur. Priore casu proximum
eum aecipi placet, qui tunc su t, cum pater in . moreretur; quia hic tempus delatae haereditatis eum tempore mortis concurrit; posteriore eum, qui tune est, cum teli amentum deseritur; quia mortuo patresam.testamento facto, non antet, reditas eius ab intestato deferri incipit,quam ceditum est, neminem ex eo testamento haeredem extitutum, ι. 2. 6.1. O 6.defuis θ' legis.l. i. g. 6. 7. unde cegn. Uberius haec exposuimus sub g.
Tunc enim proprie quisque inrestatus J D. Contius legit et Tune Fnιm etiam proprie &c.quomodo Ulp. t. I. pr.de fura O levt.eum etiam, cuius edites tamento haereditas adita non est, ait, non improprie inrestarum decessiile. Sed Iust nianus tantummodo indicare voluit dissi rentiam, quae sit in proposito inter eum, qui testamentum non fecit, qui Protinus intestatus moritur, de eum, qui secit linamentum, qui ex eo demum tempore, quo
ζ' ς tuin destitutum est, intestatus dein
cellille intelligatur. 2ui muraente testatore non erat praximus J Sithpecies hujusino di. Fecit qu7s testamentum , cdm haberet patruum & patrui filium; deliberantehaei edescripto, patruus decessite mox haeres institutus repudiavit haereditatem, patrui filius admittetur, ι. 2.9. s. de suo O legis. quo loco quod Ulp. ait, interdum ulteriorem agnatum admitti, ulteriorem accipi constat, non qui ul- , . quo admittitur, sive tempore destituti testamenti, sed anaphorice, qui erat
ulterior cum patruelis moreretur.
T E x T V s. De successorio Edicto. 7. Placebat autem, in eo genere per Apiendaram haereditathm successionem non esse: id est, ut quamvis proximus, qui secundum ea, quae diximus, vocatur ad haeredit tem, aut preveris haereditatem, aut ante quam adeat, derasserit, nihilo magis legitimo jure ferinies admιrtantur . Quod itertim praetores imperfecto inre corruevies, non iutorum sine adminiculo reti vetuebant, seu ex cognatorum ordine eos Pocabant , ut pote natiovis iure eis recluso. Sed nos nihil per
fectissimo seri deesse evientes, nostra consti
tutione, quam de iure patronatus humavitate Aggerente pratoi mus,fa cimv3Juccessionem in adguatoὲ um haereditatibus non esse eis δε-n Iandam : ci satis absurd- er.ιt, quod
'euatis a praetore apertum est, hoc agnatis esse reclusum , maximἡ cim in onere quidem tutelarum cz primo gradu deficiente sequens succedit; ct quod tu onere obtinebat, non erat in lucro permissam .
34쪽
DE LEGITIMA ADGNATORUM SUCCEsSIONE
1 olim L Iuhimis haereditatibus successionem non fuisse, c quamobrem ta euomodo acopiendum , quod dicitur, siseeqγο-nem non esse in suis bareribus i o num idρ
3 cur Imperator; vasum , Deeessponem in agmti rum haereditate admιtti I Ure antiquo in legitimis haereditatibus non erat locus successioni , hoc est, proximo repudiante vel deficiente ad insequentem agna Oium gradum ex lege haereditas non transmittebatur. Ulp. t ι. 26.9.ε. R ideo fratre verbi causa decedente antequam adiret aut repudiaret haereditatem , fratris si ius admitti non poterat. Paul.4. sint. 8.Atque hoe est, quod scribit idem Ulp.t.1.1n ρν.de μιι leg.Si sunt eonsanguinei , liaet non alerint haered/tarem, legitιmis, id est , agnatis remoti ribus , non deferri. Rationem huius iuris suggerit Paul. d. loe. quia omnis successio proximiori desertur , hoc est, quia lex m. tabularum haer
ut unica illa delatione potestate leti, eonsum: gedus sequentes
ut uniea illa delatione potestate legis consum pia, gradus insequens, cui lex non deseri, le
que filio sororis, & alterius fratrἰs nepote: repudiante haereditatem statris stio, nepos alterius fratris ad haered talein legitimam non admittitur, sed nee ut cognatus ad bonorum posilessionem , quia obstat filius sororis cognatus
Oeelnse ; uti & iterum postea , hoe a naris esse rectust m , contra auctorum loquendi consuetudinem , quibus recludere est, quod clausum erat aperire, reserare, Virg.8. AEnrad. v. 2 4. Infernarreserer feos O regna reeludat. Horat.lib. I .earm. Od. 2 Varius recludem immeritis mori coelum , Sc. Iuliinianus tamen i s. r.eap. 9. de peli e bus restis loquens dicit singula separatim fleturi pro Oretari . In l. pen. c. de Io r. haered. reelud turdixit sustinian. pro exelud/ιων , cum ait , Germana ejus ab eadem sueeessione recinditur .
. con Τιιutrone nostra . Constitutἰonis huius de iure patronatus meminit etiam in f ιλ. . .n pr. 8c multis aliis in locis a sed desideratui. Hae autem constitutione inter alia hoc eautum, ut agnato haereditatem sibi delatam repudiante ,
sitimoJure admitti non possit. Nim tum sie' si Hodie ver mis deserebatur, ut in librin persona consisti fet ς'S'
mis deserebatur, ut in horum persona consisteretius percipiendae haereditatis. Quod si illi hae te ditatem omisissent, aut non adiit lent morte praeventi , sequentibus gradibgsurio lasei ebatur: sed vacabat haereditas, eoque ad fiscum ulcaetera bona vacant Ia . Quod abrogat, data legitimis hae
In eo renere I In secundo scilicet o ne haeredum4 in quo vocantur agnati. Quamquam nec in suis haei edibus sueeessio est, teste Ulp. I. I. g. mendum. 8.de Inis legie. ubi scilicet agitur de gradibus eiusdein lineae , de filio & nepote ex eo, ut postquam filio senici delata est haereditas, nepoti ut liuo haeredi aut agnato non deseratur,l.iat. c. tinde tib. alioqui constat, nepotes in locum patris sui praemortui succedere, & una eum libetis primi gradus admitti ad haereditatem avi. Putant autem plerique, etiam d.L uti. correctam esse per hunc g.aut certe per 2 σν r 18.e. I. sed contrarium teste Iasone tenuerunt Ultramontani & DD. Bononientes quorum sententia mihi videtur ex ratione Iuris communis verior. ιhilo magis legitimo jure sequent/ι J Quid sit plures itiit eodem gradu agnati, & quidam ex his omisserint haereditatem, vel morte vel alia rati ne impediti fuerint, quominus adirent Reliquis, qui adierint, illorum portio accrescit, & licet de- cellerint, antequam accresceret, ad haeredes tamen eorum pertinet, l. 9. de suis O legit. Luli. Afri deseri. O c. Ulp. rit. 26. g. 4. Ex cognasorkm ordine eas ναeabant' Edicto successorio, l. i. de Deeeg ed.EI Observabat autem praetor in eo ordine gradus praerogativam , v. g. Titius intestato decessit relicto seatris filio, item- exclusis cognatis etiam proximioribus: atque ita auctuis factum est ius agnatorum . Hodie veroti per oninia agnatis exaequati. Nov. I 18.e. Id Od cognatis a prae tore apertum J Duas ratio- 3nes affert Imperator, cur in agnatorum haereditatibus locum esse velit successioni. Prima est, quae hic redditur, quia praetor eam admisit in ordine cognatorum, l. l .s quisemel.6.ct g. quibus. Io. de succem. ιELεc ut verum latear, mera quaedam iuris subtilitas est, quod proximiore agnato deficiente ulterἰor admitti non possit. ViNN. Ex quo
, salsi Aleandrum & Oiselium , qui ad
Caii Inst. lib. M. tis. g. g. II. scribunt, agnatos remotiores iure eivili exclusos votatos este edi cio praetoris unde eetnari. Prop orem enim cognatum eo easa exclusisse remotiorem agnatum certissimum est . Vid. U. C. Ant. Schulting. Iuris p d. vet. p. 139. HEIN. Maxima cum an onere tutelarum J Ratio altera& argumentatio ab onere ad emolumentum . sim onere tutelae, quam ad cognatos ideo pertinere ipsa lex lx. labb. voluit, quia eosdem vocavit adhaereditatein, successioni locus est , S: proximiore agnato vel mortuo, vel capite minuto, qui post eum est, in adininistratione flaccedit, l. 3. 9 pen. deletavi. iustum & aequuin est, ut eodem modo deficiente priore, qui tequitur, emolumento potiatur haereditatis, iuxta l. IO. de reg.jur. TEx TUS.
De legitima parentum successione. 8. Ad legιtimam successionem mhilomi
di eastitam dies siliam, nepotem Dei neptem, ac deinceps, em en Nat. Ouod ex nostra con
35쪽
stitutione omnino inducitur, ut emancipati
nes liberorum semper videamar quas comiracta fiducia fieri: quum apud veteres non aliter hoc obtιnebat, nisi specialiter contra. Hasticia parens manumisisti. N o T AE
S. Ex nostra estnstis. J l. nIt. c. de emane. lib. ubi imaginarias antiquae emancipationis sinlemnitates sustulit, salvo tamen iure patris nianumisoris, ut scit. nihilominus tamquam patronus ad legitimam haereditatem filii vocetur, d. g. 6. v. quib. mod.jus par. tot. Sed hodie parens manumissor iure patroni in commodo haereditatis non amplius utitur. Nov. D8. e. 2. COMMENTARIUS.I Filium m. haredem ab intestato non habu Isso υβ
TR ictatur hie de legitima Leeessione parentis, ncn quatenus ut parcns consideratur,ita sed quatentis ut manumisso latronus. Quo or-iddine pater filio olini icce iterat , non salix liquet. te Illud coi stat,in filiosain.lut iusinodi quaestioni l cum esse non potuisse jure illo veteri, quo situs omnia patri acquirebat. Ae lieet postea exceptum fuerit peculium castrense,& paulatim etiam quali cal rense, permIstumque filio iam. in his bonis haeredem sibi restamento inflituere; ius tamen vetus hactenus patii conservatum fuit, ut si filius intestatus decenisset, bona ista pater iure peculii
occuparet, l. 2. I. 9.de eo r. pee. Hoc igitur casu manebat adhuc eadem tonditio bonorum castrensium, quae reliqui heculii . Atque hucusque si iussam. haeredem ab intestato habere non pintuit: sed habere posse demum coepit posterioribus temporibus, cor liberis concella fuit proprietas bonorum maternorum S materni gene is , 8c de veteri illo iure patrio multa detracta sunt. Extata eonil tutio Leonis Se Anthemii l. 4. . de bon. quae lib. qua res liberorum de ianctorum primo eorum liberis deserunt uti si nulli tint liberi, statribus 8e sororibus: s lii quoque desint, tertio loco parentibus ; nec ergo iam amplius tamquam cul um, sed ut haereditas. Eadem procul dubio haereditatio ex posterIorum Pr ne pum constἰ- tutionibus: nam si iure peculii ad patrem pertineret, nemo patri praeserri posset 1 nec euiquam haereditario iure deserti. De quo In explicatione d.loe. fusius disseruimus. Novella ti8. parentes sine discretione sexus aut potestatis vocantur ad legitimam haereditatem in ordine secundo, cum quibus tamen simul admittuntur fratres ex utque latere defuncto coniuncti. Ad filium vero 3 emancipatum quod attinet , planum quidem est, patri manum Issori legitimam Int stati haereditatem delatam suisse r at quo iure quove loco successerit ut pater, non item. Habuisse patrem ius succedendi , patet ex eo , quod praeteritus suo iure de inouuioso agere potuit, i. t. b. ult si a Par. quis man. l. 4 de nos . quod utique nemo potest,nisi qui tui succedendi ab intestato habet: & tamen iure civili haeredem eum
esse non potuisse,argumento est, quod eo iure adhaereditatem tantum sui haeredes , dc h x non existentibus agnati vocantur e pater autem neque suus est, neque agnatus filio emancipat . Dices, a praetore admissum ad bonorum pollessionem . Ex quo ergo capite unde legitimi, an unde e
gnati si unde lex timi, debuit excludere fratres de sorores , otia ad bonesum possessionem fratris
sui emancipali ex alio capite venire non potuerunt , quam undeχognati. Sed etsi unde G, gnati , adhuc tamen vater iure proximitatis prae- ruit de lancti fratribus. Atqui contra pater iis exclusiis suit, i. v. c. ad sen. Tertuli. 1 urius si unde nati di eas, mater una eum patre vocari debuit o post Senatusconsultum Ter
trili antim , in quo mater ex capite unde legitimi
emata ia Q. etiam patri ordine oraeserri, l. 2. Lutt. undedegiν. At pater in petenda bonorum possessione reatri praelatus fuit etiam post illud Se . natusconsultum , l. Io de suis O DPLI.Mq.οΗ
stimo, patrem olim admissum fuisse ex eapite unde cognati, cognatisque omnibus nomine proximitatis praelatum. & iure patrisetiam matri:quod ius ei expresse reservatum fuerit Senatusconsulto, dictamque l. i. c. adsen. Tertuli .a Tribonia no interpolatam accommodatamque ad iura re centiora, Ed nominatim ad i. c. de bon. quae I b. Lit. c. eomm. de suceris. stus contractasidueta, e e id est, qui liberos ex pacto sduc x sbi remancipat s manumittit.Nam inventis ad usurpationem vetustatis in emancipatione liberorum imaginariis illis venditionibus S manumissionibus, de quibus in si aeterea.
Poterat, Omnino credibile est nee potuisse ca- inse deinde manumittebat, eoque lacio, pse pater
silens a. Quod &;psum satis apertῖ testatur. Iustinianira in princ. i. r. suis. non est Ferm. fac. ι . lib. i. cum ait, si stillam. qui eastente cillium habent, intestati decet set ni, nullis libcris , et ita- tribus surei sitibus , id ad parentes eorum iure communi peret;neter iure communi hoc est , jure
ipse deinde manumittebat,eoque facto, ple pater in eos e riis que bona iura patroni conlequebatur, tir. β a par. qura man. Caeteroquin omnis emancipatio fiebat contracta fiducia, hoc est, ea lege & fide saltem interposita, ut liberos libi traditos emptor manumitteret: qui ob id dicebatur fiduciarius, teste Cato lib. I .ratae. I. I.
36쪽
DE SENATVs CONSULTO TERTYLLIANO. col
Semper videantur quasi e noam sidue a seri JIustinianus imaginarias illas antiquae emanc pationis solemnitates sustulit , I.ult. .de emane. lib. salvo tamen iure antiquo patris manuiniis oris, ut scilicet adhue ad leg timam haeredi talem filii vo-eetur, caeteraque iura patroni consequatur, perinde ae si contracta fiducia eum emancipasset. P tum autem subtiliter loquuti sunt Coim solitores cum aiunt , emanc pationem ex constitutione ustiniani semper intelligi fieri contracta fiducia . Cur enim aut quomodo fieri videri volunt, quod venitus si blatum est Iure Novellarum parens manumitsor iure patroni , quoad commodum haered talis non amplius uti mr, arg. Nov. I 8.eap. I. UINN. Videntur compos totes hoc loco ad aliam iespexisse constitutionem, quae cum Codire Iustinianeo intercidit, qua Imperator sanxerat, ut pactum fiduciae semper interpositum et se fingeretur, etiamsi ex prelse interi os tum non ellet. Sed hae constitutione post l. tili. c. de'mane. lib. non amplius opus fuit. Unde & omissa fuit in C. Repetitae eraetereionis. Ceterum omnino eatenus excusari nequeunt compositores Institutionum, quod immeinores nou e istius constitutionis vetustioris & abolitae
DE SENATUSCONSULTO TERTYLLIANO.
Dig. Lib. 38. Tιt. I AGumentum hujus
HOς xithio docet Imperator, quando &
quomodo irrater ad liberorum suorum intestatorii o legitimam haereditatem vocetur ι in sequenti, quando & qu modo illi matri intustatae succedant. TEx TUS
De lege D. Tabb. & jure Praetorio. Lex Godecim tabularum ita strifcto iure utebatur, ct praeponebat masculornm progeniem: ct eos quι per feminini sexus nece iudinemsibi iunguntur, adeo expellebat, ut ne quidem inter matrem ct filium filiam. ve Ahro citroque haeressitatis este dae jus daret; nisi quod pratores ex proximitare cognatorum eas personas ad successionem bonorum, postfessione unde cognatι a comm
data , vocabant. COMMENTARIUS.
duodecim tabularum ne inter matrem quI dem & filium filiamve ius ultro citroque capicndae haereditatis concessum futile. Qiiod verum st. Nam lex is a duos dumtaxat ordines haeredunt ab intestato secerat, suotum se.haeredum, Ze agnatorum . Mater autem & libcri nce sui haeredes invicem sunt, nee asinati. Cognati quid in invi-eem sum ded cognati nulli a lege vocantur.ViNN. Haee quidem in se vera sunt. Potuit ramen contingete , ut & mater ex lege xl l labb. filii haere, esset i i si esset eiusdem familiae, vel guntis, e. t. si Seipio alterius Se pionis filiam duxisset, ex
eaque prooeasset liberos. Hie en in mater tan. quam agnata succedere poterat, si esset Wr ,xima.
Deinde 13 si mater in manum convc niliset . . Sic enim eodem erat loco, quo filia familias, adeo Vinnius in Institui.
. C. Lib. 6. Tit. 3 6. Ur sequentis tituli.
que & filiis tanquam agnata suecedebat . Astposteaquam media iurisprudentia agnatas praeter λrores excluserat, & uxores rarius in manum convenire coeperanis rarissima quoque fuit matrum succellio , antequam SCto Tertulliano illis prospieeretur. HEI M.
2 isi quod praetores ex proximitate J Pro n.
utendum erat coniunctione discretiva, eaeterum aut sed ἔ ne quis putet, ex praescripto legis quod praetores secerunt. Sensus enim est, praetorein more suo rigorem legis antiquae mitigasse, &quod poterat, matrem& liberos, qui haeredes invicem ex lege non erant, in virem sibi laeisse bonorum posti libres , ad mutuam successionem eos vocando in ordine tognatorum , quem ipse
solius proximitatis Se sanguinis ratione introduxit & tertium fecit. T E x T V s.
De Constit utione Divi Claudii. I. Sed hae juris angustiae postea emendata sunt . Et primus quidem ἀνks Claudius
matri ad Dialium tiberoram amissorum le-gιιιmam eorum detulit haraitarem. COMMENTARIUS. ΗΙΕ ῶνδε angustiae emendata J Ηoe est, ipsi
legi I 1.tabb.postea derogatum est,& quod Praetor facere non poterat, ius legitimae haereditatis etiam matri & liberis datum Senatusconsul. tis: ac dehinc eum antea demum post omnes
agnatos a praetore vocarentur ad bonorum polin
sessionem , vocari ecepti sunt Ord ne secundo ex capite ride legisimi, ι. 2.9 ult.unde legit. Primus L . cI dius J De claudio nihil apud alios reteritur , quod quidem ad rem propositam facere videatur, nisi huc reseras, quod Suetoniu scribit east. lo. eum foem riis dedi de ius quatuor Pp ' libero-
37쪽
liberorum; od etsi quid significet, bseurum est, opinor tamen, eum intelligere iiis liberis iure dendi, cuius hὶe si mentio : quod quidem Claudius primus matribus dedit , exterum non omniis bus , vertim ita dumtaxat, quae quater peperisisent. Sane aecipi non potest pro iure liberorum , quod olim a Principibus pro beneseio datum fuit orbis ad evitandas poenas legis Papiae; quarum
una erat, quod solidum capere non poterant: quod indieatur a Iuvenales. ν. 9.I-a parens νι habes, 'opter me scriberis haos,
Adulterum inducit Poera, qui maritum hoc sibi nescium debere ait, quod poenas ot bitatis lege Papia constitutas iam non patiatur, sed solidi ea-zendi ius habeat; quippe eam maritus ipse litos ex uxore suscipere non pollet, vicem eius supplesse, & inde liberos natos . UxNM. Omnino privilegium a Claudio concessum apud Suet. e. 9. Pertinet ad L. Iulian & Papiami eoque ideon tequebantur seminae, ut tutela liberarentur, solidum & eaducum caperent, poenas orbitatis evitarent . Diximus ea de re fusius in com--.ad
ι. Ist. in Pap. Procul dubio hoe privilegium a Claudio non tam omnibus seminis, quam quἰ- isdam speciali benefieio concessum est. Vid. Cusac. M. Posteri ad h. g. H EI M. sed stuli- ιiberorum amr sertimJ Ut hoe qua-l quali solatio luctum amittorum liberorum i
varet; quomodo Pompon. l. 6. de 3Mr. dat. patri
ιuceursum elle seribit, ut filia amissa dos ab eo prosectaei redderetur, ne & filiae amissae & me uiae damnum sentiret. Hotomannus & Tun in gius putant. per amisses significari eos, qui in acie ceciderunt. TLx TU 1.
Ad Senatusconsultum Τertyllianum. De jure liberoIum.
2. Postea autem Senatusconsilio Ter-
olliano, quod di υι Adriam temporistis faetum est, plenissime de tri successione ma.
tri, non etiam aria deferenda, cautum est: ut mater ingenua trium liberorum ius habens , libertina quatuor , ad bona sitiorum filiarum m admittatur intestato mortuorem, licet in potesta e parentis sit: uiscilicet eum
alieno iuris biecta est, iussu eius a eat he reditatem, cujus juris sena est.
summus moeror tui bato ordine morte filii pedi venit, ad eamdein quoque luctuosa haereditas
Lia r in petestate parent/sJ l. s. c. ad M. Ter vIι. Commodum tamen omne haereditatis hoc casu acquirebat patri: hodie verδ mater propri tatem, avus usum fiuctum habet, per l. 6. c. dabo. . qua lia.
. COMMENTARI Us. DD. Adriani temporib-JZonuas tu. t. te statur, hoe Senatusconsultumfactum esse divo Pio auctore; quod & fiam eonfirmant,in quibus post Barbatum & Regulum consules ponuatur Tertyllus & Saeerdos; quo tempore iam annos vigἰnti Antoninus Pius rei Romanae praesue. rat. Ergo divum Adrianum hic accipiemus noupatrem, sed filium, Antoninum Q. Pium , qui iure adoptionis idem eum patre nomen sortitus est,& Adrianus quoque appellatus . sic epistola vulgo Adriani dicta, qua pluribus unius rei fidei usi foribus beneficium divisionis datum est , divo Pio tribu tur l. si testamenta. 49. f. I. 3n se. desedisssob eamdem rationem Adrianus quoque Traiani nomine sepe 'pellatur. Cuiae. hie. VmmHaec omnia quam incerta sint, quamque parum fidei mereatur Zonaras , diximus in Amis.Rym. his. g. 3. idemque ante nos monuit V. C. Ant. Schult. an Iuris rud. - . anterV. ρ.668. HEI
est, diligentissime; ae rate enim de hae sucoesi sone Senatusconsulto cautum definitumque, qui cum macie eoncurrant , quos ipsa, vel qui ipiam excludant, quid mat i iaciendum ineumbat, &Gvid. l. i. hoe rat. Tristi secessoner luctuosam haer ditatem appellat l. uti. c.da mst. Osub' a. stilicet quia obvenit contra votum matris . quae velit Scoptet, liberos suae superesseritae sospites Si superstites. an etiam avLeJ Senarii seonsultum ΤωγIlianum matri tant)m filiorum fit Iaru inve haere
ditatem detulit, non aviae aut ulterioris gradus ad Icendentibus nepotum neptumve aut de inreps descendentium Unde petenda ratio I s.c.de legνt.ber. quae in suceessione intestatae sErorem prinseri , aviae nimirum c insanguineam et nam ex edicto unde cognati aviam cum ut ria, ut gradu parem, simul admistam suis lenon est δub tandum . Credibile autem est , ob iuris veteris
reverentiam tune ultra primum gradum processim non esset ulterius tamdem progressus est Iustinianus, Pt v. I 8. Ingenua reiam ι berorumluertina quatis 3ν Η quoque veterum legum venerationi datum videtur , quod senatus non si liciter matribus omisnibu , scd quae multos cives reipubl. peperilsent prospexit; & nimirum ingemi:s, quae ter, libet tinis ei vibus Romanis, quae quater enixe essent, dummodo vivos & pleni temporis. Reliquae ex senatusconsulto non succedunt, nisi ivs liber tum a Principe consecuta sint. Hul .sem. 9. in pr. in se. Ulp. tit. 26. I. ult. Intestata mortuinum J Igitur nerese est, ut liberi ilc lancti, quorum de successione agitur, su rint sui iuris: nam qui in potestate sunt, iure antiquo nullo rasu haeredem ab intcstato habere potuerunt, ne in bonis Quidem castrensibus, ut demonstrau mus sub 4. nit. Prae. tis. Hodie vero id secut sit nain ex Nov. ii 8. mater pro olu es redit, & vel sola, vel cuiu patre di fratribus desim
38쪽
DE SENATUSCO MULTO TERTYLLIANO. 623
dc lanct . ut iam nullus amplius huius Senatusconsulti usus sit. Liser in potestate parentis J ouominus mater
ad haereditatem ex Senatusconsulto admitter tur, non impediebat, quod in aliena erat potesta. te, ι.ε. .hoc ιδε. quamvis hoc casu nihil admodum emolumenti ad eam perveniret , sed avo magis, cui commodum omne haereditatis aequirebatur, quina matri, consuleretur. At hodie usum seu
tum tantum in propolito avus consequetur , mater proprἰetatem habebit, per t.eum oporIet.6.
Qui praeferuntur matri vel cum ea asmittuntur.
3. Praeferantur autem matri Lberi defundii, qui seu sunt, quιν uorum locosunt, sive prιmι gradus, m e ulterioris. Sed p
tiesua mortuae filias vel filia praeponitur ex conse tutiombus matri defuncta, tu est, arua
suae. Pater vero utri que, non eidam M usct pro a Pus. mat ri anteponitur , tacet cum inter eos solos de haered tale agmiis. Frater
autem confanguineus tam sibi , quam silia
excludebat marrem: soror autem consanguinea pariter cum matre admittebatur. Seu
s fuerant frater oe soror consanguinei, ct
mater liberis onerata , frater quιdem matrem excludebat ἰ communis autem erat
hereditas ex aquis partibus fratribus oes
3. Frater eonsanguineus ere. J Tria dicἰt, r. fratres de iuncti consanguineos matrem exclusisse , 2. sorores consataguineas, si solae, cum matre ad illas, 3. si & sorores & fratres consanguinei, lo. xores eum fratribus admissas exclusa matre. Liberis inerata J Cujac. ad Ulp. ει ι. ult. g. isti. ostendit legendum elle honorata. I heoph. . κ- ι - πιυδων, & D fg.s. κεκοσμέων , Cic. I. Tusc. cap. 3F. MGellus ille bonoratur quatuor silδει. COM M ENTARIUS.
1 stisi ex liberis 'A defuncti matri praeferantur th uni ex liberis Aziae defunctae
Continet hie f. declarationem Senatusco sulti Ter Iliani ; doeeturque primo quid iuris iit, si cum matre defuncti existant liberi;
deinde si pater aut avus paternus; tertio si se
Pr ferrentur miri lιberi d/functi J Quando cum matre concurrunt liberi defuncti, sive primisve ulterioris gradus, libet i uialtem excludunt: idque sive agatur de masculi, sive de scaena inaes cessione, ut mox apparebit.
qui sui, quive suorum Leo J H ne necesse est teaias ponatur, quo filius mortuus est i liquidem filia suo, haeredes habere non potest . Ut autem Iinp. matri defuncti praeserti liberos. qui sui de- iuncto haeredes sunt, tum qui sunt suorum loco. Sui sunt etiam liberi adoptivir caeterum hi post emancipationem matri defuncti non obstant,nec admittuntur, nisi suerint ex liberis naturalibus,
ut puta nepos adoptatus ab avo, .a I. tiber . 6.h.
tis. Quid autem iuris hodie, si adoptati ab extraneo Non habent hi qytilem ius suorum fi i redum: sed tamen quia Iustinianus ex melse iis servavit ius successionis ab intellito, dicendum
videtur, matri praeserendos esse, l. pen.I. I. . de
adopi.Quid si quis decellar i relicta matre & item filia,quam in adoptionem dederai Et quidem in adoptionem d ti neque sui haeredes sunt patri
naturali, neque suorum haeredum loco . Plaeuietamen,celsare Senatusconsultum,& limul admitti ad bonorum postes sonem unde proximi e gnati matrem & filiam, ι. x.9sed si.9.hoc ιιt.Su tum loco sunt primum liberi emancipati, quos saepe diximus praetorem suorum numero habere, eosque tamquam suos, vel eum suis haeredibus vel solos bonorum patris post stores facere. Deinde suorum quoque loco sunt ex constitutionibus Principum , di praecipue Iustiniani, nepotes& pronepotes ex filia r nam & hi inter suos Neum suis vocantur, g Qt Ap. de haer. qtis ab νω test.ut matri desuncti praeserti debeant, cum in suis, aut quisitorum numero sunt, gradus non quaeratur, hoe est, nihil reserat primi gradus Lot, an ulteriorum , ut ipse Imp. hὶc docet. Filiae suae mora uae J Casus, ubi de filiae intestato mortuae successione quaeritur. Ait suae, id est, ruuae sui iuris sua que potestatis fuerit r quomo o M. Tuli us lib. 3. de νερab. Est , inquit, genu snjustae servitut/s , eum A sunt aliemus, qui sui pose sunt esse. Persius sal. s. v. 88. VindieZa psquam meus a praetore rece Sc alioqui nee huic Senatu Dconsulto, nee successioni ab intestato omnino i cus esse potest, ut notatum 9 praee. Utique illud palam est , liberos suos haeredes matri non esse. Apud Uvesemberium vox sce deest . Filius vel filia praeponitur ex eοψMutionibus JL. c. ad Senatuscons. OGe. I. r t. c. d. sMA O ι sis. l. 3. ct Pen.c.Thod. de Iegit. har. Ut autem filius & filia matri praeserrentur, nec inter eos Nmatrem divideretur haereditas, constitutionibus opus suisse, ideo Hotomannus Se Baehou usseribunt, quia pari jure niti videantur, matri suifr gio Senatusconsulti Tertylliani,si us & filia Orficiani, & tamen in Oificiano excluduntur c sanguinei, qui in Ter iliano aut praeseruntur ,
aut cum matre concurrinat;unde si intestatae mulieri eonfianguinei extant, δe mater Sc filia, ad solam filiam ex Senatusconsulto Orficiano haereditatem pertinere rescriptum est ab Alexandro l. I. c. ad senatustans os . Plane illud ex constitu tionibus est , quod etiam nepotes neptesve ad
39쪽
mittamur , Se matri desuinctae praeponantur , d. l. II. c. de suis O letii. tib.
Pater vero utriusque, non et tam revus O pro vus J Iam eum matre conferre incipit adscendentes alios, patrem,avuln,proavum. Ait,patrem matri anteponi, patrem se . naturalem: nam ad ptivus matri non nocet, I. 1 f. objicitDr. s.L3. erat. Ait, utr/usqne , id est,& filii & filiae intesta omortuorum, de quibus d stinete antea locutus crat. Summovet autem matrem, sive manu mitior haeres pater existat, sive non manumissori bon
avus neque proavus , ait Ulpianus in Tertylliano, matri nocent , quamvis fiduciam contraxerint , d. f. obj eitur. 3 s.ctim inter eos solos 3 Scilicet, aiunt Hotoman. V Vesemb. Pac. inter patrem Sc matrem; qui munis stus error isti pater en in semper & omni modo matrem excluditia Reserendum hoc omnino est ad prox me antecedens, nempe si mortuo liam ante patre defuncti, inter avum aut proavumia matrem solos de haereditate a staturi hoc casi significat Imperator, matiem potiorem esse e aliubi simul pater supercst, cui avus anteponatur, non item e vel bi causa, nepos ab avo manumissus
decissit patre & avo Sc matre lupeissilibus, hic avus manumissor, quia speciali jure tamquam patronus patri, id cst, filio suo in potestate retento, praesertur, matrem quoque, cu I pater obstat, propter patrcm excludet, i. s. b. ult. hoe tit neque enim mater prodesse debet, quod avux patri an teponitur iure patroni. At patre mortuo, si avus solus extet cum matIe , avus etiam manum dormatri postponetur, d.l.rri objicitur. is .eed.Unde notant IO. Fab.Porc.& alii: regulani ,si .ineo vino
centem te , multa mure vanc a te, non procedur s
ubi non sunt pares terminit ego dicerem, ubitriis omnimodo conceditur, licet ingenua tres, non meo lure te vinco, sed propter tertium . j libertina quatuor liberos non pepererit . . Non absimilis casus est, qui proponitur ab Ulpia I Impium esse credidi i Non debebat disputared. La. g. siseeonbanguinea. i R. ebri adversuu Senatusconsul tum, quo iura matrum
' Fratre consangurateus excludebat matr/m , soror i adaucta sunt: nec impium , sed plenum pietati autem pariter, 'e. JHic cum matre conseruntur l amplissimi ordinis consilium fuit ; nimirunx fratres de sorores, atque haee tria docemur . r. li praemio aliquo matres invitare ad libero rasratres consanguinei cum matre deiuncti existant, ' i'r creationem. inue. educationem, di Occurre statres elle potiores . v. si sorores confangu nex, te detellabili infantium exponendorum audas quidem solae, cum his pariter matrent admitti -- c Ω - U 3. si Si sorores sint Si fratres consanguinci, non prodeste matri, quod tune sorores aeque ae sedit res admittantur: neque enim ut matrem , ita de sorores a fratribus excludi. Porro cum fratres dumtaxat εἰ sorores hoc loco matri objiciantur,.x stimandum est, caeteris a latere ven entibuxlive agnatis sive cognat s matrem praeserit Sed &quia consanguineorum tantum mentio fit, credi, bile est, si aves Si sorores uterinon Senatuscon lotio fuisse exclusos r caeterum lustin anus Lox etiam cum matre admisit f. s. in seod. Novella legendum ex se mamis honorata. Ut en in veriin sit, i beros matri esse oneri, tamen respectu Senatusconsulti Tertylliani, de quo hie ag tur, non oneri, sed emolumento matri sunt. Coniecturam Cui acii Theophilus quoque iuvabat, qui vertit
Ius novum de iure liberorum sublato. . Sed nos constitutione , quam in C
dice, nostro nomine decorato , pUMmus , m
trifabsentenae. m esse existimavimus, ref c. 7 es ad naturam, oepχerperium , ct periclitum . oesaepe mortem ex hoc casti mat, ins allatam . Ideoque impalim se crediassim s, casum fortuit limo eius admitti d
dabatur successiones ram literseam. Ouid enim pecca Pit. si non plures, sed paucos peperit 3 Et rid, mus ius legitimum plenum matribus sive ingenuis,siis libertinis , et si non ter emo faerint et et quater, sed exm
strari, ut sic vocemur in liberoram suorum legitimam successionem vi
COMMENTA RI US, Constitutione, quam in cediae J Ea est l. 1. Gue jur. lib. qua matri ius legitimae successu ciae: sorte Sc flagitiis ali x Lmninarum obviani
ire, quae, qui tum tempo is niores erant, se quenter abortionibus opeiani dabant; cujus rei testis nobis sit Iuvenalis set r. 6. v. y93.
Sed taeet aurato vix ulla puerpera ieero . Tantum artes hujio, tantrum medieamina posen .mae frites facit , atque homines in ventre
2Did enim preea, eJ Cur non om sta omni di Dputarione pro impe ἀω suo staruit, quod vult, Settibus verbis simpliciter rnatri ius legitimae sue-2 3. totum hoc ius mutatum est , ut identidem Scessionis dat' Senatus non fortunam, sed ei vitatin monuimus l propagationem spectavit, uti dc lex Papia Pore Et mar ex V eris onera a J Probabit s est eonie- I lxaea, quae non nudo caelibes, verum orbos etiana aura Culacri ia not. ad Ulp. tit. Mit Pro onerata i Poena affecit, quamvis nihil peccantes; cam nemines, m
40쪽
d vInare possit, uxorem, quam duc i, insincundam fore. AEquo tamen animo huiusmodi serenda sunt, & eedendum publicae utilitati. TEx TU a
Quibus mater praeponitur, de quibuscum
7. Sed cum antea constitutiones jura legitima successionis perscrutantes , parrιm
matrem adjuvabant, partim eam praegra alant, nec insolidum eam vocabant, sed inquibi. suam casibus tertiam ei partem abstra. hentes , certis legitιmis dabant personιs, in aliis autem contrarium faciebant; nobis ubsum est, reci a ct simplici via matrem omnibus personis legitimιs anteponi, ct sine ulla deminutione siliorum suorμm succ6sionem accιpere S excepta fratris orsororis person.ι, γνe conjanguinei sint, sivesta cognationιs iura habentes ut quemadmodum eam toti alii ordinι legιtimo praeposuimus , ita
omnes fratres ct Drores si is legitimi sui,
si e non ad capiendas haereditates simul vo
cemus: ita tamen ut, siquidem Dia Iorores adgnatae, vel cognatae , ct mater defundii, vel defunctaesupersent, dimicam quidem mat er,
alteram vero Lm: iam partem omnes sorores habeant. Sι vero matre superstite, ct fratre, vel fratribus solis, uel etiam cum sororibus ,s is legitima, sives a cunasionis iura habentibus, intestatus quis vel intestata moriatur , in capita ejus distribuatar
s. cum antea constitutiones J Vid. I. I. I. I.O pen. c. Th. de Iesit. haer. Cuiae. hie. Antipons, Osine ulla deminutiana J Super ores constitutiones ius matris minuebant, admissis ad gnatis in partum tertiam, quas constitutiones abrogat s. uti. c. hoc ut. COMMENTARIUS P, raim adjuvabant , partim praegravabant dEiuscemodi extat constitutio Constantini l. I. c. Theod. de legit. har. Adiuvabat ea matrem , quia matri etiam non habenti ius liberorum desert etiam partem bonorum filii intestati detra-Aam arnatis, a quibus antea in totum excludebatur . Vicillim praegravat, quia licet mater habeatius liberorum, tamen agnatis proximis ultra consanguineos, patruo scilicet eiusque filio dc nepoti, non ulterioribus, pari beneficio dcfert tertiam portionem detractam matri, quae ex Senatusconsulto totum sola habitura futuet. Eodem pertinet ι. x.d. tit. O c.Gravabatur etiam mater ius liberorum haben si thorum priorem secundo mu- cinnius in Institui. tiasset amplexu, proprietate ipsi adempta retum filii desuncti paternarum, Lp-.d.tita. Iustin. In aliis eontrarium faeselam J Hoe est , ut illic detrahebant matri liberis honoratae lesentem . litem adspergebant agnatis ι ita hie eontrarium aciebant , trientemque detrahebant agnatis , quem adspergebant malia iure liberorum non
Matrem innibus legitimis, O fina ulla deministisne J Natres omnes iure liberorum honestantur, t. isti. c.de jur.lib. Ex quo secundum sententiam Seuatusconsulti Tertylliani mater, sive ter peperiit et, sive non, agnat s omnibus secundo gradu remotioribus simpliciter praeserenda suerat, nisi obstitissent tonstitutiones, quibus jus matris libe is honestatae minuebatur, amatis, quos diximus, admistis in partem tertiam rquas constitutiones Iustinianus hie abrogat , matrem omnibus agnatis sine ulla deminutione
Excepta fratris se sororis persona, De eon an gninei , Oe. J In Ter iliano fratres consanguinei matrem excludebant , mater uteiqnos, somr consanguinea eum matre pariter admitte batur . Iustinianus etiam eum fratribus consanguineis matrem admisit, & cum matre etiam uterinos, ι. ult. c. hoe titistuemadmodum eam toti alι. legitimo ordini JCum in eum modum iura matrum beneficio Iustiniani aucta sint, ut te itimis omnibus praeter fratres in totum inclusis, etiamsi ter non pope retini, solae succedam ; ut eum eonsanguineis defuncti fratribus , a quibus antea excludebantur, quantumvis ius liberorum haberent, nunc admittantur , etiamsi non habeant i putavit Imperator , matres haud iniquo animo pati debere, si uno in casu vicissim ius ipsarum minueret, & fratrum sororumque hactenus augeret , ut eum ipta admitteret & uteri nos . Ita tamen ni, siquidem solae sorores J Quae se. quuntur pertinent ad modum luccedendi, live rationem distribuendae haereditatis inter matrem defuncti eiusque fratres & sorores. Constituit autem , ut si cum matre concurrant sorores solae, sive eonsanguineae sive uterinae, tuo semili es fiant,
quorum unum mater, alterum sorores capiant r
sin intres, sive soli, sive etiam cum sororibus, in
eapita haereditas dividatur, totque partes fiant, Tot sunt personae succedentium,d. uir. .- tis. IXe iterum mutata sunt 2 ον. II g. qua fratres &sorores omnes, ex uno tantum latere defuncto coniuncti, tam a matre, quam a seatribus utrinque conjunctis excluduntur, mater cum his ex aequis partibus succedit . TEx TUS.
De tutore liberis petendo. 6. Sed quemadmodum nos matribus pro-δεσι mus, ita eas oportet suae soboli eo utere: suu is eis, quodsi tutores liberis muP p 3 pet e-