장음표시 사용
561쪽
aureorum millia quotannis, per annos decem, in eaque contributione non erat con
prehensa Burgundia. Et quo tempore Con-nestabitum in potestatem regis dedit . duplicatam collegit eamdummam. QAicquid erat na obilium reru tComaestabili, aestimari poterat ad octingenta aureorum millia. Leuis igitur suit & exigua causis, cur illud in
Connestabitum admitteret. sed non tulit impune. Nam hostem Deus excitauit ei inbnime potentem quidem illum. & plane i uenem. nullaque in re exercitatum. Nec.id modo, veri etiam de suis ipse familiaribus , quorum usus erat bona & fideli opera.
sinistre suspicari coepit. An non haec sunt ib iida,la praelusa, qualibus olim videmus usum fuisse Deum, quoties magnam aliquam G- uersionem moliebatur' illum in quo erati dignitatis atque potentiae gradum & splendorem, suae tribuebat ipsius virtuti α , industriae, α quoad vixit, eam i
562쪽
Ri v s. quam exhiberet Conis ne stabitu, coepit dissidere suo
opulo , dc propemodum eos despiciebat. Ex italia enim ci citer mille cataphractos euocauerat. iisque Hebatur etiam in obsidione Novesian Comitem vero Campobachium quadringetis equitibus praefecerat. ls. quo niam Andegauesis familiae paries, quae bellum Neapoli gessit,sequebatur. proscriptus, te omnibus bonis exutus: in Galliam se re. ceperat. dc maximam partem cum Renato siciliae rege.vel in prouincia Mais liensi fuerat. vel in Lothariogia: post etiam apud Nicolaum Calabriae Duce, a cuius morte Carolus eum excepit.& magnum praeterea nuis merum ita orum.MilIus autem a Carolora italiam , ut equitatum cogeret . accepit ais eo quadraginta aureorum millia. Q im-qoe per Lugdunum itet faceret et incidit in Simonem rapi nsem messicum. Familiariter cum eo locutus, regi signitica at
563쪽
si velit secum pacisti: daturum se Carolus
in ipsius potestatem. In eandem sententiam loquebatur etiam cuidam regis apud Pede: de montanos legato. Reversus deinde eotaliai cum equitatu , denuo pollicebatur regi simuI atque suturus e fiat ad exercitum cie vel interfecturum esse illum . vel capturum 2Qnuit quomodo id perficeret , demonstrat. Caroli consuetudo sic erat, ut paruulo equo vectus, & modictast ipatus comitatu , totum exercitum obiret. in eo temporis puncto, confirmabat se posse quod. vellet perficere. Adhaec, si quando committeretur praelium, illo deserto. se transiturum ad regem modue ipse conditiones inuicem praestaret. Eam improbitatem atqὸ perfidiam rex aegre tulit,& ut singularem aliquam virtute ostenderet, omnia per Contaeum Carolo renum ciat. ille autem . quia putabat hoc a rese fieri captiosε, fide non nabuit,& dometticum proditorem multo maiori beneuolentia, quam prius, complectebatur. Quo magis apparet, Deum ipsi mentem omnem prorsus eripuisse. Occupata Lotharingia,& recuperato Sancto uintino cum duobus co
nestabili oppidis. & reliquis eius facultatibus acquisitis: iniecta fuit metio colloquii,
quo rex & ipse venturi erant. Costituit enim
564쪽
exercitu suum ex diutino labore defatisa tum reficere, M cohortes aliquot praesidioeollocare per aliquot oppida comitis R montii in sinibus Bernatum & Friburgiorum, quibus bellum inferre cogitabat. Primum, quod quo tepore Nouelium circum sedit, incursionibus verassent Burgundiam. Deinde, quod ipsorum opera potissimum st-bi csset adempta ditio Philteus, ut supra do euimus. Postremo, quod Comite Romontiunx parte aliqua suae ditionis illi d spoliansent. Colloquium rex valda Vrgebat, & hortabatur eum, ut Helvetios lineret uti pacanes; miseram & tenuem praedam ibi secta
retur. Et exercitum potit recrearet. Helvetii, tuum ad fines ipsoru in videret illum habere prasi ita, legatos de pace mittunt. de pollicentur quicqud ademerant, restituere. Sed Rc montius contra magno perti sillicitabat , ut pra sens opem sibi ferret. Eo pi obato consilio. statuit omnino bellum eis facere: & priusquam illud suscepit, eum rege faciscitur, ne propter Lolliam naicum bel seni v llus inter i psos motus exi steret. E Lotharingiae finibus prosectus. ubi cum exe citu in Buιg indiam accessit: alii veniunt ab Helvetiis ad ipsum legati eum amplioribus, adaus., quorum haec erat summa: para-
565쪽
tos esse Helvetios, non solum testi ruere mn . quae occupassent: veru metiam 1 D uis alia societate di scedere, de ipsi milite aduersus regem subministrare. Quum autem obsti nare eis omnia negaret, ea spe deiecti. cum Vicinis ad Rhenum ciuitatibus meune Redus. in annos decem, ut se pra dein oustra ulmus, quo loco diximus, quemadmodum
Caroli per Phirtensem ditionem praesectus, capitis poena mulctatus suit. qui quoniam insolenter & proterve multa faciebat, dese ctionis caussam dedit. Magno igitur studio prouidere debent Principes, ut iis, quas nu- 'rer occuparunt prouinciis, idoneos homines praeponant. Nam is , de quo diximus. praefectus; cum aequum esset, ut eius ditionis populum humanitate quadam singula ri sibi adiungeret: crudeliter & auare multa desienabat, iummo cum detrimento Caro-5. Nam illa ciuitatum dc Helvetiorum con foederatio , rege authore facta , maiores quam plerique putant, Galliae commoditates attulit, usque eo, ut existimem, inter alia multa, regem hoc unum prudenter admodum excogita ite. Nam oppresta Carolo. tui se ipsi opponeret. nullus erat omnium alliae Principum. Maximum agitur ea resp
566쪽
co M ME M T. Os do ingenti labore re sumptu foedus illud
conciliauit. Helvetii, eum ad pacem nutulum viderent aditum lib. I acre, statuunt illatum bellum defendere. Carolus in eam Sabaudiae paertem cum exercitu prosectus, quam illi Romontio ademerant, & castellis aliquot recuperatis, oblid. one cinxit Graia solatum,quod oppidum Helvetii Castelgi nio , viro nobili ademptum , praesidio citciter octingentomim militum , lectissim xum homicum muniuerant, eo quod ipso in finibus adiaceret. Exatalia magni v ciebant ad ipsum comitatus, atque etiam ESabaudia. Poterat ε suis ditionibus maximam optimorum militum manum colligere : sed praeserebat eis exteros. Nam Conne- stabili caede . ac aliae quaedam suspiciones erant in caussa. quamobrem suis non confidereri Tormentorum autem vim habebat ingerem; & quo maiorem adlegatos Italorum & Germanorum haberet authoritatri magnifice instructus erat rebus omn buri α quicquid omnino preciosum erat atquo eximium in ipsius bonis, hoc eo secti adue-.xerat. Per in subcae putinat habere se multos amicos. & de Mediolanensi Ducata v via secum in animo versabat. Graasonio per
567쪽
Qui intus erant, illius potestati sese permit-
t sit. Eos omnes deinde iubet in te ilici. Cun- venerant tum Helvetii, non ita magno numero, ut ex ipsis audiui. Nam opinione pauciores copiae intra si aes ipsorum coguntur,x tunc aliquanto minores quam hodie. ab eo tempore,agriculxuram M alias operas quotidia uas belli studiis commutare coeperunt. E sociis autem vix pauci tym aderant. In celeritate enim totum erat positu,&tem liore exclusi, non exspectatis sociorum auxi- iis , cogebantur progredi, ut obsessis opem lserrent. In itinere, de deditione & indigna inorum neee cognoscunt. Carolus, conir
plurimorum sententiam.con stitit ad fauces molitium , ubi tum illi consistebant adhue, obuiam eis properare, minus prudenti sane consilio. Nam erat in loco aequissimo Apercommodo, circumuallatus dc tormentis.
ει parte aliqua lacus. ita quidem, ut ab illis
nihil ipsi magnopere metuendu esset. Praemiserat autem ad centum sagittarios, qui ex aduerso eius montis. ditum de angustias lviae seruaretIpse cum reliquis copiis seque' . batur. Primum agmon.& mari ma fere par exercitus, quum adhue essent in planitie. obuium babuerunt hostem: aedua rimi ioidino studet retrocedere, vulgus itum
568쪽
qui sequebantur, quod fugae similis ea videretur profectio: quum propius ventum fuit, fugae te mandabant omnes. quo factuna est. vi Helvetii impedimentis omnibus & tormentis,& totius exercitus tabernaculis , dciis quae Carolus charissima habebat, potis retur. Desiderati sunt a Carolo septem ino do cataphractu reliqui omnes. & in his ipse, fuga dalutem sibi petebant. Ioannes Gabharum rex, quo tempore praelio victus fuit ab AEnglis,& captus apud Pictones; serebatur ami si illa laudem omnem & gloriam. reii vilitaris. Hoc ipsum multo rectius in Carolum aliquis dicat. . Nam ille dum stre- nue praeliatur,&sortiter sese desedit. captus fuit. Ante id tempus ita se gessit Carolus, ut e suis consiliis laudem & emolumentum.
ferret. Prima autem haec est calamitas. in . quam sua quadam obstinatione incidit. Dici enim no potest, quantum hac una re vulnus acceperit. Nam ex amycis, quatuor Prin- cipes, qui rebus secundis ad citas amicitiam iaccesserant: ad motum fortunae se quoque mouerunt. Comes Romontius, mercatorii
cuidam ite luetio , quum per ipsius ditio
nem iter faceret, ademerat curru onustum a
pellibus ovium. . Ea sitit belli causa. odiri Carolum Deus. platie destituisset, .uoni
569쪽
est credibile, illum pro re tam exigua berulum suscepturum fuisse: praesertim , cum MHelvetii amplas proponerent conditiones,& propter ipsorum agi i tenuitatem , nulla vel utilitas magna, vel gloria posset ex eo bello sperari. Nec enim tam celebre tum erat ipsorum nomen. nec illae facultates,
quae hodierno die. Qui primo fuerunt ad
eum de pace missi legati & deprecatores .inter alia demonstrabant, tantam esse ipso rum inopiam, ut calcaria & equorum fraena sex ipsius exercitum, pluris deberent aestimari, quam omnis ea pecunia, quae ex ipsorum agris cogi pollet. Hoc mihi recitauit, qui princeps tuerat eius legation Rex, qui multos habebat exploratores, a me sere magna ex parte dimissos , certior factus de aduersio praelio magnopere fuit exhilaratus, & hoe unum grauiter modo serebat, quod non maior esset edita strages. Motabatur autem Lugduni, ut &inea propinqui-tpte crebriores acciperet nu ncios, & ut Caroli consiliis occurreret. Magnopere enam metuebat, ne vi & armis ille sibi Helvetios adiungeret. Sabaudiam enim Carolus habebat sibi fauentem: Mediolatii Dux laedere comunctus erar,& RenatusSiciliae rex.
570쪽
s sortiitia comprobasset eius consilia. quicquid interiacet aeri, inde ab Oceano Germa uico usque ad mare mediterraneum, id omne tenuisset: & occupata Sabaudia cum
Lotbaringia & Llastiliensi prouincia, ιlostri bellum ei facere, nisi maritimum non potuissent. Verum ubi infeliciter dimicauit, ad regem undique veniunt legati, a sorore et aut ipsius, Sabaudiae dona ma, &aaunculo Siciliae rege. Sed vix aegre illos audiebat, & ad Carolum ire iussit. Ipse interea Germanos diligenter sollicitabat. & obsesia iis undique viis, utebatur mendicis. de id gemis hominibus, intrenunciis. Germani serociter respondebant. nisi Carolo bellum inferat, se pacem cuco facere, ac ipsum de crevisse oppugnat e. Quocirca valde sollicitus erat, ne tande cogeretur hostem se profiteri. multo magis etiam, ne quos ei ierat ea ploratores,intcrciperentur Nunc ideamus quae fuerit praelium illud secuta rerum conuersio & quemadmodum prudenter omnia sua rex insti tuerit. Haec enim aliis co-
ferent, qui per aetatem temere multa tapenciunt. & rerum exitus non praeuident: in eo saἡ multum vituperadi,quod illos,quo ru consilia sequi debeo,a spernantur. Statina, accepto detruncto, Carolus Contaeum init