장음표시 사용
581쪽
pHII. COMI erat se in illius potestatem datura. Mittit igi-eut Ri uel oraim Pedemontaneum , virum nobilem. Hanc ubi quid vellet, ex me co- nouisset rex accersit,oc collocutus, responit: tametsi dissideant, tamen in eo rerum
statu non se d. futurum s rori r inod ii illa se ipsius fidei permittat: re, ut eam et piat, α ad se traducat: eam rem sernandaturum esseCarolo Ambosio, Campanoe piae fecto, magna virtute viro. Certior secta de volun tale regis, a sen sit, sub ea conditione, ut rex liberos & arces sibi restituat, ac sine periculo ε fraude domum remittat, suamque dignitatem tueatur. Id i faciat, pollicetur se desertis aliis, pacem cum eo facturam foedus perpetuum. Acceptis conditionibus utrinque, Carolus ambosius iter ingressus, dc sine maleficio prosectus, feliciter nego cium perscit,& illam una cum comitatu o. mni in proximam Galliae partem, regis im perio iubiectam, adducit. Rex quum per alterum nuncium illi de periculo caueret, Lugduno discesserat, ubi per sex menses co- , moratus fuit ut Caroli conatus infringeret, seruatis tamen induciis. Nam hoc ipso dum sineret eum progredi. & elam sum mittebat aduersarios, magis eum oppugnabari quam
si bellum aperte secisset. Alioquin ille, prosus
582쪽
suo ingenio dc natura, post habitis rebus omnibus, in regem iturus erat totis viribus, nec in eas, ut est credibile, calamitates inciassisset. Lugduno rex digressus. ad Ligerim contendit, & secundo flumine , ubi prauu nauigatur, Turonum proficiscitur : quu in Ioco de sorore accepit, ac laetus eam adduci. iubet. Adventam obuiam mittit ex nobilitate quam plurimos. ipse quoque pro foribus de porta Plessii castelli, complexus illam ': Gratissimus , inquit, est mihi tuus aduentus. Burgundiae Domina. illa. quod ex vultu statilia iudicabat eum iocose loquid facete: Sum, inquit, Gallicana, modis omnibus parata gratificari tibi. 5e morem gerere. Vbi prolixe colloquuti essent, rex mandat suis, ut ad amplissimam tractationem nihil reliquum faceret. Noverant alter alterius ingenium. Rex cupiebat illam primo quoque tempore domum redibre sed Ze ipsa nihil aliud l ctabat. Mihi suit igitur iniunctum a rege: primum, Vipem cuniam illi ad necessarios sumptus corrogarem. Deinde, ut foederis & amicitia: f anulas notate Deli ortabatur eam rex ab iis.
quoru antea mem nimus,matrimoniis: verum illa per filias se excusabat quae non pos- se a scatentia dimoueri. Octauo post dih
583쪽
sancito per iusiurandum foedere, discedit, de . maximo cum equitatu, quem illi rex attri- buit, tomum reducitur, omnibus , quae rex occupauerat, recuperatis. Carolus, ut supra demonstrauimus , fugiens , in Biargundiam.
se receperat. Ibi per sex hebdomadas moratus , nouum parabat exercitum, sed lente: ' tamen ia remissε. Obstinatione autem quadam magis, quam alia quavis de causa, Grat propemodum solitarius , ut postea sum dicturus. . Nam ad Gransonium re infeliciter gesta, contristitus, in aegri iuginem incidit, quae tanta fuir, ut auctabile & calore naturali, cogeretur a vino abstinere, & utipharmacis refrigerantibus .Ea vero itistitia sic deinde prorsus immutauit eius naturam, ut contraria essent adhibenda pharmaca, quibus pristinu calorem recuperaret. Barbam tunc alebat proliram , sed consilio medici detonsa. suit omnis . . Et, meo quidem iudicio, per eum morbum decessit ei mentis plurimum & ingenii. Atque ad hunc imodum. vexantur Omnes, 'uina orbis nullum inuenire possunt remedium . in primis. lautem Principes fastuosi & ublimes. . Verum in eo rerum statu, primum est, ut adimi Deum congiamus. & peccatis veniam pre-- lm u. Altera est, ut ea amicis, cui
584쪽
C o Mas E NT. LIB. VII. scatribuimus, nos patefaciamus totos: de ani mi vulnus, quo a siligimur, denudcinus. Ni ad reficien si animi vites, nihil est: si ea cius. Hu etiam si labores, de corporis ex e citia & non estae accedat occupationes: magnum ea res momentum adfert. Vt enim aliquo modo affectus illi costumantur, oportet. Carolus autem longe diuersam rationem ingressus, in hac animi perturbatione sese abdebat, nec ullius amici leuabatur oratione vel consilio. Nam quia durus erat, Scsupra moduasper in suos: nemo quisqvanx audebat interpellare, de sinebant eum vivere suo more, veriti, ne si aliter feci sient, i α malam parte acciperet. Interea dum in Bu gundia commoratur , multi simul in eunt conspirant: deserunt eum amici & soci i : de apud suos, quod rebus aduersis fieri solet iacontemptum venire coepis, Sc per Lotba-3ingiam aliquot ciam oppida rursus amisit. Qisumq; de illius aduersitate fama percrebuisset a Lotharingi e Dirae,coactis, quas potuit copiis : quoniam in propia quo pleraque omnia prae ter Pontem ontium tenebat: venit ante Nanceium, in quo firmum erat praesidium militum , non unius gentis aut
linguae:& in his trecenti Angli, quibus prae- rat Cohinus. tenui quidem iam ilia, sed o-
585쪽
cellenti virtute. Hi . tametsi non oppugna OI rentur admodum , impatienter tamen giorem moram serebant. Et certe veheme ter Carolus errabat, quod opem illis non serret. Nam utea loca tueretur , magis, raro ipsius usu, quam ut Helvetios ulcisceretur, a quibus cladem, sua quadam pertinacia S temeritate, acceperat. Sed quantum-OD se
uis diligenter eum sollicitarent obsessi, d auxilium implorarent: ipse tamen nulla necessaria de caussa diutius haesit in Burgudia Qgod si voluisset initio: poterat sine coWn tione illis ilibuenire, quum nu)lam adhuc haberet aduersarius coactam manum Edide sensa Lotharingia, per Luzenaburgum, inde a suis longinquioribus prouinciis, it habebat in Burgundiam expeditum. Ita que si nisici ea vi mentis, qua solebat, aliter ei prouidendum erat. interea dum Obsessi expectant subsidium , Collinus An O- .
Ium Dux , tormento interficitur , maximo san E cum detrimento Caroli. Nam unus a-- liquando vir magnum adsert, ad salutem momentum .. Neque vero semper ad senem
ris nobilitatem , sed ad virtutem potius M' ingenii bonitatem respiciendum est. Quo magis praedicari debet Ludovicus rex; quia
diligentia line cauebati neruorum ducum
586쪽
& excel lentium virorum iacturam ullanx faceret. Angli amisso duce. incipiunt de auxiliis desperare: verum non satis cognoscebant, & quam esset exigua Lotharing potentia, & quam magnas facultates haberer Carolus instaurandi exercitus. Longo ia irrtempore nulla gesserant externa bella. qua causa fuit ut obiicironum non intelligerent rationem. Tandem in collocutionem veniunt cum oppidi praesecto, quem Carolus constituerat: minantur nisi cum hoste componat , se pacturos esse. ille, tametsi egregius alioqui vir, parum erat animosus. & ad preces conuersus, inulta quae ad suam sententiam facerent, demonstrabat. Quod si mascule fuisset loquutus &au lacter utilius ut opinor, rem gessisset. Verum credibile
Est, aliud fuisse Dei consilium. Impulsus i gitur ab illis, deditionem facit,& biduo post
Carolus cum mediocri exercitu eo venit, de
oppidum obsidione denuo cingit. Quod sit
quorundam secutus consilia , praesidiis via cina loca munitisset, breui tempore Naneeium recuperasset, in quo palum erat a non facila, nequa importaretur, proh buisset,& interea suas copias recreasset. Te . xum longe diuersam rationem suscepit
587쪽
miliaribus multi in eius perniciem moli bantur, de iam undique fiebant in eum glaues conspirationes. Campo bachius autem in priniis vitam illius petebat. Huc ipse post mortem Nicolai Calabria Ducis,acceperat egenum & exulem, & statim initio dabat ei quadraginta aureorum millia, quo per Italiam colligeret equitatum, ut supradocui mus,& tunc quide primum in itinere, conuertit se ad clandestina consilia, nec unquam ab eo conatu destitit. Et boc ipso tempore, tuum videret impeditissimas esse rationestius cum Lotharingo, &cum non ullis ducibus, quos in Campania rex habebat, consilia communicabat, iisque promittebat securaturui ut ea, quae sint ad oppugnationem necessaria, deessent. Nostris etiam hominibus pollicebatur, se velintei secturum ene illum, vel capiti rum, eoque nomine petebat viginti ausorum millia, & ditione aliquam in Galliis idoneam. Dum haec geruntur, nobiles aliquot Lotharingi conabantur in oppidum ingredi feliciter quidem alii: sed ex
iis capti fuerunt nonnulli,e quorum numero fuit Prouincialis quidam Cifronius . Quo tanquam internuncio Sc interprete vieoatur Campobachius ad Lotharingum, in iis quae cum ipso communicaret. Eum illico
588쪽
i COMME NIT L . VIL. suspendi iubet Carolus, assi mans. quod si mul atque circumsellum est a Principe oppidum aliquod & tormentis oppugnatum: si quis tum in illud ingredi.& obsellis opem
Rrre studeat. hoc ei ene capi tale. Hanc die bat esse militiae legem. Verum ea non est apud nos usitata, quanquam alioqui nostra bella sunt grauiora. Italicis & Ilispanici quibus in regionibus ea lex locum habet. Ille, cum se deploratum esse videt: nunciat Carolose quaedam ei dicturum esse, quae ad ipsius pertineant salutem. Eum sermonem nobiles aliquot deserunt: & tum sorte aderat Campobachius, qui de Cistonii periculo certior factus, diligenter obseruabat Omnia, metuens ne proderetur. Carolus respondit, eum seruandi sui causa colloquium obducere, simul quid vellet, iubet sibi per alios nunciari. Hunc sermone excipit C pobachius, de collaudat: solus eoim cii iuriba quo Jam a letat. Cifronius ait se nemini, praeterquam ei coli dicturum esse. Carolus. in sententia persistit. intereundum multos. ille obtestatur, ut principem permoveasti:
habere se quod ei dicat, graue quiddam
tanti momenti,ut nihil supra. Ex iis,qui a uerant, multos ad misericordiana fiexit, de vi denuo interpellaturi Carolum, exclude-
589쪽
hantur a Campobachio, qui pro foribus cubiculi versabatur , & aditu prohibebat o
mneis, assirmans mandatum esse Principis. ut e medio tolleretur: simul tributum militum urgebat, ut acceleraret supplicium. Ita
que suspensus ille fuit, summo cum detrimento Caroli, qui si humanior fuisset.& dicente placide audiisset: haud dubie se sitas que prouincias omnes seruasset, praesertim quum per Galliam multae postea dissicultates & incommoda sint exorta. Sed est crediabile, Deo longe aliter visum fuisse, posteaquam ille cotra fidei & iurisiurandi religionem, Connestabitum in potestate resis tradidit . & literis indicium instruxit in illius caput atq; fortunas omnes. N m, etsi iustisse simam habebat odii causam in illum: tamen quod data fide cepit ac deinde vendidit,nulla prorsus ratione potest excusari. Vendidit
enim non tam ut Sanctoquintinum recuperaret.&illius facultates acquireret, quam .ut
ne quod impedimentum a rege sibi inferreetur , quo minus Nanceium occuparet. Nisi enim pactioni staret, minabatur ei rex per legatos. Et sicut apud Nanceium inique ilinit necari Cisronium , repudiato colloiuio sic etiam eode fere loco circumuentus,&Iroditus ab eo cui plurimum tribue bat, qui o
590쪽
Iat. Haec autem omnia scribo, non quod iu- . dicium ullum mihi sumam, hoc enim soli Deo couenit) verum, ut demonsi rem,quantopere Principes oporteat esse alienos ab eiusmodi faςinoribus, quale videmus a Ca- toto fuisse comiti qum, & ut ne prauis consilis obtemperet.Nec enim raro fit, ut ipsorum familiares ad eiusmodi res' eos impellant partim adulatione. partim metu, ne offendant : sed eiusmodi consiliariis nullum est genus bominum perniciosius. Diximus,
quemadmodum Deus costituit ampobachium, ut ulcisceretur Connestabili necem, eo ipso loco, & eade plane ratione, qua Carolus fuerat usus, i ino crvd lius etiam. Nam eum ille, a quo benignissime fuerat exce- plus, & senex. & omnium rerum egenus, ct exul,&a quo innumeris erat a F clus bea ficiis , prodidit. Et principio. quum ad tam rem animii adiecit, aperuit se Simotii Papiensi, medico:& reuersus ex Italia cum equitatu .constans n suscepta delibera ione, pollicebatur se traditur u es le tegi omnia, qua: Carolus per Loth regiam cepisset: aut si rex cum exercitu in illum iret, ccrto signo
dato. cum suis copiis ad ipsum esse transiturii m. Deinde, se vel capturum esse illum, 'elialciscctarum palmo quoque tem-