장음표시 사용
11쪽
lige relinquenda non erit, sed potius accipienda videlicers Logica est scientia practica versans circa omneS Voces,ttam internas, tum ore prolatas, tum scriptas, sue rectas , siue distortas; prout suiu rerum figurς , certo, & dete minato modo facts . quatenus Oblecta representata re, spiciunt si autem in ordine ab obiectum attributionis finiatur , haec non alia legitima eiiti Logica e ih scien tia practica recte svi log etandi. I i Enriquod comuniter rationis nuncupatiar, etiam a nobis superius a ratione obiecti Logicae excivium. , illud est quod solii esse obiecti vh,& non aliud in intel lectu habet; ita ut omne&alii tensus alta intellectuali substatia formaliter sumpta,a ratione eius caulae excludantur, siue de imaginatiua, siue de voluntate; aut aliis externis loquamur, et si coclusio h c ad mentem, A ti sto te i is videatur esse,in re tamen non est; quia ipse supponit intellectivam potentiam a substantia animae. distincta, quod falsum est. I x In quo actu consistat eius efficientia,aut in qua terminatione subilantiae animae ad obiectit, no est dubium q din terminatione iudicativa directa, fieretque per propriam speciem,mani, si species obiectivae impressae da. retur in natura rerum , utra late ens rationis in natura sit pollibili,non reicimus utramque partem, vera est quod circa hanc partem conciusionis, solum in assirmatione existentie necessarip talis. entis. sistit peripateucus . Mutaph. Test. 33. & I . & lib. 6. Test. 8.I3 Et quanquam hoc ens imperfecti stimum sit inter alia entia, non tamen tamam impellectionem sibi vendicat si datar , ut a Deo fieri nequeat loquendo per di genium, licet per assensum ab eodem fieri non possit, eius aurem cognitionem Deo non esse negandam sustinemus, suinposita tamen ejus existentia,& possibil itate, ut dictu est Quia denominationes extrinsccet n6 habent tantum esse obiective in intellectu quod est costitutivum latis rationis ; ideo a genere tali sentitati, excluduntur merito, sicuti etiam e ludimus negationes, S pri attones.
12쪽
Id, quod de pluribus aptu nictu, resis ardi et uris irre rerum natura ab omnibus linea lamel tisiciat: etiam qu6d mon sit a singularibus separatum
i 6 Si aliquis dicat, audis uniuersete consti mittit potens ii. tionis, vel quod in speciei imprest,consistit; 'errit quin unitas formalis uniuersalis in actione intellestus consistit ; quod cum de eius et sentia sit l, aedicabilitas, ut dii cultates tollamus, asserimus lolum de piae dicabilitate potentiali, non vero de actuali, quod in om albus prεdiribi libus locum habet. ir Antiquam, dclaudabilem diuisionem uniuersilium in quinque scilicet,in genus, specie,dist in entiam :
α accidens ; quorum Vniuei lite eligenus etiam concedimus,non admittenda tamen sunt plura, nec pauciora: Is 'Locum prirnum cum occupet genus inter praedicabilia' ideo pilus omni alio ipsum debemus definire; definiuirergo sic est id quod de pluribus differentibus specla aptuest praedicare s) quae definitio et lentialis est, Ic omni genere conuenit, species autem cum tantam latitudinem
non habeat; ita definiri dEbet est illa que de pluribus dif-
serentibus numero in eo quod quid est praedicabilitatem habet Qv quidem definitio solum speciei insime competere dc bet.
iri Di re nisi alia propria, alia c5munis, liliati pro priissima est; dicendum est esse psae die able de ' pluribus in quale quid, qaa: diu: liti est uni voca m ratibne didierentiae; non tamen deum retur disterentia ut At ii licere.
iur. differentia est illa quae habet psisses e de pluri b. djsserentibus specie in quale quid vetuest quod quasi bel differentia: redvpplietatiue accept. qu qiimque lilii fit,
habet excedere suum genus in perfection , non tamen
constituitur id uniuersalis in otialii e ad pecie . fir
constituit sed in ordine id fisa inset rora differetitiata, e' infimae differenti et quamuis omitium petes missimae 'in subalternas includere habent tormaliter po quedo ;ucitu
13쪽
M e meete Aristo idistinara eorum Maeontrarivi, docet. To corun cap. anubi ita int. omne quodrauli ipiat gemis est,differentia autem iisq; individuum neque species & ide docti Metaph. te Et ro Proprium quod ex pridicabilibus qaattum est in ordi, 'ne comuni definitidia ei reviat aer, optime definitsi et ii, iidelicet ' EIUS iuba eisnuenit .m nrusuiu & semper 'melius tamen anum definiemus dicendo licis pndicabi 'le de pluribus ut quid cum e lsenti a connexum). tr ij tW Neque acee pranda est a recte philosophantibus por. phyriana definitio de accidente, quodcumque illua sit) nempe quod si fid, quod potest adesse ac abessis a subiecto' absque illius corruptione,cuni fallacia propositionis sit , bene Oidem definitum remanebit eos decidet itales stuadueniens, dicendo est piadicabile do pluribus non tproprietasdicens conne Honem cum essentia. utrum in ratione viri uersalis constituatur per ordinem ad indiuidua accidentia, an in ordine ad subiecta accidentata, in
ii ah inima parte deci inat mens non sicuti,& propriui filii ordine ad essentiam a qua fluit, sed in amidua es
senti ala.., Plister pridieantienta quae decem sunt adea substantia, cuius essetitia non .consistit in negatione essendi in alio mr maliter redupplicative . nequciin eo quod fit subiectu' i disii ι seὸ λ Iumdneo duod per D sit ab alio ina doe fide filii amas ibiecto; hod tamen veri fieitur V septirnii stanti IAM nota accidit 1 nS veto de securidas Hube alii 'assii ense,& quamquam haec nostra propositio
ognet eum doctrina Aristotelis, Sc sequentium illam esulio Hilabriles eam de hiateriai &sinnis , est talen notas defendenda sine dubio': Σ'i' Quae substanae poantur in dictb substantiae pret dicami- is, dico quoed omnes illς, qui creatae sulit ut C gluin ele .lmenta, homo & ut unico verbo me expedin Aluio itis d Creatum est, unde non esserabsurdum uicere, quod iri re ' lum 'vitam praeeseam ni derar, 1. quota inodu de .
14쪽
Nicem sint. Ethge via eerator est illa Aristot i & suoru
i discipulorum. inludimus abboc pra amento Deum ipsum, Christutu ut Deum, quamuis non Vt homo. Ne ergo aliquis ex nostra superiori conclauone propositione equivoca deduceret , Videlicet quidquid est iubcstantia est. Jc ego viderer accidetia negam hi 'cest quod ob intelligentiam cona unem dico, utique non dari accidentia Aristotelica licet accidentia Dysica, γε ipsi ma substant adeparari .ur, & ipsi adueniunt, 6 miraculo se sine prima substatuta extitere polliint, ut de facto ede nil in Sacros. Sanc illim g Euca restia: . Sacramcnto Ue rum est quod semper retinent ordinem ad subiectum cuillis hoc fit essentiale,& hoc explicaui nemo conclusio reputata esset hqretica,cuna certo sciam quod accidentia negare absolute, est contra fidem Calitolicam . Tei Quantitas fundamentum corporei talis,de eius e sientia, cst iacere res extensas in ordine ad se, non vero in ordine ad locum,nec diuisibilitas nivi rge loquamur. 16 Negare in natura rerum relationes reales, quae ad abstii lutum terminentus, non ad respectivum erroneum est ;excludo tamen relationem trascend n talem mutuam , qu et ad abiblutum non potest habere suam terminatio. nem ; sed solum ad respectivum: fumiturque eoru uni rasa fundameto,& termino si uti,&distin tio,& exist etia, ν Cuna plures sint definitiones,quga Doctoribus tradunctur de qualitate; videlicet quod qualitas ii Ollai qlta quales quidam dicuntur) ; vel quod sit accidens absolutum consequela forma ii aut accidens absolum. aci com
plendam si ibita ta ira haec sequens nihil hominus elige da est videlicet qualitas etl accidens absolutum, a quan titate distinctum adueniens substantiae in esse quieto inverum est 3 quod tigc definitio no est comunis omni qua j tati sed solum secundis sub laqueetatibus, non autem Nimis, bc secundis autecedentibus, quando primae qualita, res illε sint quες menta determi irant in esse elementi,dc secundi antecedentes,qua clement ip adquietem tale 4 ngilianti
15쪽
Mitant; se inmen hane eone lusionem est 'noctiinae peripateticorum principis inimicam, atque ideo ab ali.
as in comuni ergo definitur qualitas sic est ens adueniens alteri per modi inli sionis qualificans,illurn quo inest;& quanqua videatur similis Aristotelicae definitioni tm. ditς cum de qualitate cap. . non est tamen ita,ut in tuentipatet. 19 Quid dicendum sit de uni uocis, qui uocis, & analogis prudentium iudicio remitto , solum ego affirmo quod , in aut uni uocae voces non dantur, vel si dantur dissiciliter se , inueniuntur. 1 i' so Quid autem scientia sit, non es 4 via comuni receden. dum ; sed asserendum est e sis cognitionem rei per causa, per quam res est, & quod illius causa fit, & quod aliter se habere non contingat. ii Non est militer negadum ipsam scientiam fieri ex m. quentatis actibus; de 'habituali loquendor qui habitus scienti fieus, no solum ad mlesionem actuum concurrit, sicuti cedere habitus,verum ad entitatem; non potest sta re tamen habitus scientiscus praedictus cum opinione in eodem subieeto circa vi una obiectum, nec cum opinio. me λrmido actualis, licet radicalis possit stare.
Voniam Physiologia de rebus naturalibus
tractat multi enumero scietiarum realium abstulerunt , quorum princeps iuit Aristo. Iteles lib. a. de ortu, Scinteritu cast. I. t . 7. errauit tamen ipse& alii cum illo, quoniam scientia spe- eulati ua est, non est tamen negandum, sicuti nec nos oe, mi gamus ipsam eme ignobiliorem aliis quamquam coni rarium, non bene defendat Arist. I. posteriorum cap. 26.
16쪽
dissolutionem myticam phy sice . ima in in nocedat Peripateticus I O. uri.pta, p is iii,h o D i o ni et 34 Vnde fit, quod pQ non errabj mPl si di mus Corpus eaducum non ςssu obie mi physiologi ει 3 cui i qirami Corpus mistum excludendo Caelum, nes no Corpus n/ turale, prout , substantiali, de accidental a trahit qua a omnes iste opiniones in Aristotς iis Doctrina imotae.
quentium illum non esse,non duritamuβ l. i ).L16 Tenendum est etiam quod licet tria elementa praedicta conflent obiectit in adaequatum huius icientiae per inclusionem sui, c chasionein alterius, duo ramen , per Inclusionem sui, & non exclusironem alterius obiectu unuadaequatum lacere possunt, Muti quod mistum, sit, hic attributionis obiectum; contra Stagirita 6. Metapris Ieruitii. fatendum est ..til i V - λ 7 Cum quaelibet gener corruptio, siue m substan. tialis prima, siue substantialis secunda , aut accidentalis. quo modoqumque voceturὶ plura principia habeat, noatatem vnst tantia, nec duo, nec infinita , idcirco dicimus eius principia in fieri tria esse pec plura, ne .p- Ofa VO' quendo insensu generico j scilicet. pars perte ibilis, pars perlectiva, priuatio persectionis, siue ivniOms perse-
17쪽
ictivae partis Ru an sit distincta a te euius estpriuatio eo
test este dubium stando insensu phy fico .ilicetnumerice: loquendo quinqueeste possint.α hoc debet defendidetras rationibus Stagiritae repugnet. Mas Varum bona sit definitio Aristotelis de principi is reru maturalium,quae apud ipsum existit libro primo suae phy - 'sologiet mempe oportet enim principia, neque ea alus, i neque ex alterutris esse, sed ex ipsis omnia partem nega tiua in non dubitamus subitinere, eum sibi ipsi it cotrarius in eodem libro citato cap. I.Tex. a. bene tamen ut fi
nititur sic principia prima sunt, quae neque ex alterutris sunt sed ex ipsis omnia, siue in fieri, siue in facto inexo ualescunt & hoc de principijs in comuni philosophatur. Si vero de principiis in particulari cuiuslibet rei est ser
ono ;haec alia valida erit principia sunt illa unde res sunt, i fiunt, autcognoscuntur 3ς Necesse est ergo, ut relicta materiq & formae substantia. nrita rerum natura existeria, iuxta Aristotelicum, de Ari. i stotelicorum sensum, negemus, tam materiam primam, quam λrmam substamialem,prout una dicit subiectuna alterius .cum ex admissione illius in mente Aristotelis primo phy sicorum innita absurda sequerentur. o Concedendum est tamen, & omnis fides is desedere debet, quod dentur duς partes, quarum una perficiat alia, 'scuti Anima Rationiis Corpus humanum,cu quo unuper insormat physicum, s ubilantialiter per se, ut Sanctis D sime docet Concilium Viennense sub Clemente quinto in Clementina unica F.porro de Summa Trinitate:quod etiam a Lateraue se receptum & cofirmatiam fuit Seisiones. in quorum Conciliorum sensu, concedimus etiam raros formam, & materiam substantiale, cum in hoc nul. la inueniatur repugnantia, .immo sit vere philosophiae
i Fatendum est etiam quod si daretur materia prima, quq esset subiectum alterius substantiae, ne elset definita persequentem definitionem materia ptima est primitia sum biectum
18쪽
mo quamuis Aristoteles contrarium teneat primo pG sicorum, & in Metapst fatendum est similiter & Tapone quod dicta materia prima si datetur esset in generabilis,& incorruptibilis, haberetq; potentia passi uua ad omnes λrmas simul naturaliter recipiendas, non solum existeni testatutasN Ucrum,dc possibiles, lai de illisque no fuerant Iciuam de iis que fac runt .aliquando, quod etiam - tenendum estde nostris principiis respectu suarum unionum, quaxunq ue illaci sint,sive accidentales liue urbstan- talas . i. υ . lapi ci aeos; muli sinia' Ll libuti l 2ῖ ruimu4a Et si aliquis dubitaret an praedicta materia posset plures λrmas habere simul si utraq; daret ut in sensu Aristoteli eo de affectis qualitatibus, & quantitate; dicendu est illi
rab' ulla dub: tatione,quod utique potici;di immodo, noe sent in ingquali gradu activitatis qualitati v Nde alijs,no est dubium, cu inter istas non detur Oppositionis pugna, verum est quodl Aristotelici hoc concedere non possunt. 43 Non esset etiam ipsi primae materiε Aristotelis propria existentia distinia ab existentia forna ς deneganda, cum ab
illa nullo modo dependeat, quamuis contrarium asserat Aristoteles qti into Metaph.ter. is nec ipsi es Moncude da potentia aliqua superaddita, qua mediante reciperet
formas,& ex illa educerentur',
Forma substantialis A ristotelica, quae per ipsum est substantia recep ta in subiecto, si daret ut non bene definitetur ab Aristotele secundo py sicorum tex. 28. per eo quod sit cratio ipsius quod quid erat esse; bene tamen essu finita ..sic est actus substan tialis in suo genere comple tus primon substantialiter perficiens materiam & quidem vidarentur huiusmodi fornaae educerentur de potentia materiae, non loquendo de cεlestibus, Animaque rationali, faceretque unum per se phy sicum phy sice,cum ipsa materia,
licet aliquando posset facere unia non corporeu, quando scilicci non esset affecta quantitate, quia corporcitas χΙ- maliter a quantit4 te ipsa proucnit. it. Et id 43 Com-
19쪽
s Compositum substantiale, quod ex parteseriectivitii cperfectiva conflatur non distinguitur realiteri suis ipM-tibus 3 q uanq uani aliter dicat Aristoteles SD Metaph, cap , I . Do.& alibr,licet ipsae partesivnlatur adinvicem meus a v mca tantu unionaidistincta realiter modaliter ab illis,in diui tibi litet recepta ι quq quidem vitio est dicendia quod in negatione diuisionis in istat , nec in aproximatione, sed est aliquod posivium in xup auri tili liu tav n. vli
t On est negandum naturam osse optime defini tam persequentem definitionem,
ut pote. est principium distinctum a sua operatione, quanquam illam alio mo
rio definiat Atistoteles ai' physicoruri tex. c sciatineq errabit plus olophus Natura-lla des ni dosic test id q uod habetis se principi si dictan.ctum a sua operationein distinguitur natura γpsa abi Arte, nop pter operatione, diuertas:Sed solii pedi modii ope , t 'randi uandoars possit efacere opera natum formi iter, D. -& proprie competit definitionaturae posita, non ibium persectiuae parri. verum pet&ctibili, quamuis aliter idere. dat Aristoteles libro 3. Ne tam capc hic measti etiam priuationi. Cqus, Angelis, nemo ni imae rationalia r Causa creata vi uc, optime definitur P coquod sit prid. . et piu influens per influxu Ofectibile; si aute de cautis in particulari loquamur, causam cssicientem ita debemus -idesem re principium extruueeum extrinseceperiri nutfluens in effectum per influxu deffectibilem , intrinsece
ut quo perficiendo quanquain Aristoteles lib. a. phy si
. corum summa tertia, cap. I. ter s. aliter sentiat.
I Materialis autem causa bene definitur per hane desint. tionem est illa quae concurit ad etactum petii nitu qumi persectibilem, vel qu* recipiendo Naionem aurrienest. ctionem alterius partis peti uae, in cuneti ree t
20쪽
Iu econtra Aristotelam in lib. . physiolo eo . latratem Aristotelis non est dubium quod explicitur dicerdo est mincipium, quod per unionem sui cum subiecto: perfectionis illi dedomi nationem tribuit principalem) .
Caula etero finitis est sta cuius gratia aliquid sit ἔ cuius calua litate dicimus consistere in ipsa bonitate obiecti prout actua. ster eognita loquendo de clusalitate extrinseca si autem id Ciuirin leca, e trilla bonitas, quae mouet volun talem, aut προ
49 Et quia ceterae e Iesbaealtabent suam mularitate ideo causa creatae,ut sic assignamus influxum defectibile siue actu lo . siue . vittaala proindequae de ipsis in parti eis ari loquendo cauη -- rariau pro tua causalitate assignamus ipsam recept onε actualem persectionis persectivae partis, aut unionis loque do de extrinseca causalitate; quia fide intriturea est sermo , dicimus, quod est ipta rereptio viracalla,quae habetur ab ipsi parteiper-- DctibiIi respecta pellectionis periectauas artis, exsuppositio ne quod talis petis Muiri are'; quintimea est con .
so Causalitas cauta formalis.loquendo de costituta in actu prinis per ineus Mintrinsecum cum eausalitas nihil aliud sit , . quam id per quod constituitu aula in ratione causae dicent. uest, quod sit iste influsus daturus modo persectivo parti perfe- ae,aex suppositione quod talis pars ta implicareti, N:eius per lacti itas reausalito vero eatrinseca erit it susus actualis . perfectivus te rectu partis periectibilis, quando in . ratione i caus perfectivi in formalis per talem mssussum constituatur, hoc omen putamum non esse iuxta mentem Aristotelis. I Et si aIiqui, diem quod non datur causa respectu e stinus Imis plicatiui , erra: quia cum veritate nulla implicantia assignari potest, sicuti quoaduς cauta sint sibi inuicem caulae,in eodem genere; de idem numero effcctus a duabus causis totalibus '. to liter concurrentibus, verum tamen est, quod hoc non temnet Aristeteresi . Mmas cap a l
a ,eqnia cauis e tensrupta desinita alia in accidentalis Miaiubstantialia i loquentis det creata λ ideo inquirςndum emutau