Arnoldi Ferroni Burdigalensis, ... De rebus gestis Gallorum libri 9. Ad historiam Pauli Aemylii additi, perducta historia usque ad tempora Henrici 2. Francorum regis

281쪽

FRANCIS CVs r. VALE. REX is uiam siluod quidem ipsum cum tua parumreferat,mea cera te plurimuιnteresi,ut in rati animi tot cumulatus hono ., bus notam fugiam uerum me etiam ubi uolesiturum o- , peram,utine totan me profusorum honorum unquam pam.

,, maeat . ut uoles uelutare uel no utare opera mea, aequo ani-

,, mo laturussum. Si quid abud te obpendit, tuum ess iam ,, nete. Ego quidem innocentia una tectus prudentiaque ii tua retus, mihi persuadeo Paues malevolorums 'iciones , discusivi fuse iamquesentio cause nonrae ueritatem, σβι, uanu rumoribus diu a bctum, tua humanitate aequitat , .que erit atque recreari: maiora a te ornamenta consecutus, Ium,quam sterare unquam debueram. Ideosne pertinet.., ut intelligas,quam mihi male Lis tua π fuerit m Me δε- ,, buent curae: si modo is ego sium, ut planesium, qui licium

si meum,memoremque erga tot tua menta animum praestit

,, rim. Istud tamen admonebo: si equiti Galgico plurium m ,, sium 'pendia non defuissent,me Laude aut Cremona non iam moturum. Cremona tamen praefeci nutrem. Cismpleri uel, in rebus gerendu tarditas CV procra Matio nocere solet. M tum hoc bellam indiget celeritatis. Succurrendum est LGω- ,, no 'Genuensibin horum si eximis ullam in eis bubmi is tendis auxiliis, niihilest quod amplis obcuus sis de M ,, diolano retinendo, hosti omnia patebunt. Haec admoneo, M qui uino omnis pentigimus sim belli, cum Caesarianis qui- ,, dem manum constrere bonis mansique meis didici. Ad eat, Francisius Rex, ut erat humanissimus'fluaui limus : Ea,, orationis tuae pars Lautrece, qua mea in te beneficia enu- ., merus,minime necessariabuit. Ea si ideo enumerant ut uel te., no ingrurum o ienhres, uel meum in te amorem eaecitares, iis neutrum eorum adducere te debuit in eam commemorano- ,, nem. Neque enim tu ιη ut S esse potes, qui re non uerbis

. inisti tuam mihi tot bellispcrspecta probaris, ne ueArnol. Ferroni de re π uel

282쪽

i. Micogitationes meas officiis tuis uiceris . Neque ego is sium quia te amando reuocare tam facile animum posiιm, nisi tuis esse desinas qui es,anim que magnitudinem fidemque dediscus. Itaque si me amas, ne tu posthac ad me quidem quicquam elusimodi. Te uer)Arreuetim quo ubuereri uia

a. deris, gratiam nosum, Cr qua δεδάtita tua si de simper,. habui opinionem, nulliis unquam sermonibus labefactii, ram. Aperre quidem uelodisse magis ectingenu mei, quam ., fronte occultare odium nes facile criminibus credodi obti-- tu,neque unquam in ea uti erato animo RLm omen ins-- domum paJus. Dbi quidem certe nulla loco deero idque ,, etiam si mihi tecum nihil unquam fuisset, facerem propteris singularem illam animi tui magnitudinem. Crauiter uero . tuli praecipitatum tuum e Cremona discessum, cum nequeis Gallicus equitatus, neq;frma Venetorum auxia deessent, is ipse peditem constri dum nouum mihi proponerem,queis tibi mi xsubmittere. ltaque egi tecum paulo quidem albe- ,. riin quam tu putar Crexpoeianus. Hor iracundia Ass., diolani amis permotus, aut ne me tam remissum putares, is si meo uulusseueritate no te admonerem, in quo te omnes,, culpa minime eximebant. Nam equitum stipendia hacte-- nus a me issi curat uni, auisummam diu a quaestoriis bus interuersa. Me quidem in posterum tuae dignitatis nonia mori fautorem eda Ucatorem cognosces. Ad ea Lau-trecas, quinquese menstrum stipendaa corruli st o sendit,se aluisse milites eo tempore dem iam fluam omnem consumptam,non potuisse uicem seDciprae lare, amicos omnes s que ipsum aere alieno obbi m. Cum nulla gaes nummiose isse dimissos Hel inms, qui ne plici venio retia

neri potuiJent ignoscendum Gallicis equitibus multis si domum redi retranto rempore dilato hendio reiquosm nitis locis praesidio rei las .Tum Rex, qui pecuniaSpata Gesia Gallorum Lib. V.

283쪽

quaestorem uocari iubet: uenientem rogalnum pecuniam praeteritorum mensium ad bellum Lautreco curast. Ille cuprim) impudenter restondisset , ad extremum debilitatis atque abiecitus ,se numeraspe quibusdamfassus em hique

introducti cum faterentur, culpam tamen Λprecarentur, quasi putassent ea no misse, alua omnia Regi futura. Tum, Reae: Enimvero,ait, abiectu e EJes Mediolant recipiendi, . idque nostro merito: non si ipsa uictoria velat , ipsiuiscere, posthac Caesarianos Mediolanoque pellere psimus . Nec plura locutus, bono animo omnes ese infit, ut erat officio sigminis humanitate omnes omnium gentium G proceres π reges uincens,cum Lautrecoque rediit ingratiam. Haec excepta a Iacobo Minutio praeside Tholosano, qui Lautreco fui umiliari 'mus,narrare bbui fidei periculum in me minime recepturus, quando i= gratiam Lautreci ab eius familiaribus confictu arguere quis posset. A cadet ut quodam dis Robanus spurius Diorenes Rhotomagensis qui osso liminis reo praepositus erat,bomo alter Cr ferox, uelea re initurus gnatium apud aulicos,uelpuapte Myeritate γ' petulantis,cum egrederetur e cubiculo regio I aut re-c , tutis ei uixdum egresso conculcaret ranua celeriter in

Non tulit illa ferocia aulici mancip3 foribusiquem apertis multis increpitum uerbs, pugno in os ferocreter impacto,cendit quod altius in animum Regis descedispe matriti putabant,expectuntes ut eo nomine decerneretur quas . Sed u contumeliae impatientem Lautrecum cum sciret , aut . dissimulauit,autignorauitutalis uolunt.Nά Lautrem qui decim possea dies Lutetiae obambulante, rubilauditum est in eumseuerius quin π ιn aulam reuersus, cum Ludourca

rem mater de ea iniuria expostat et,causam etfuampro bauidis Gutielmo Goanferiosiubiiciente e libererReg I nu Ferravi de rebuτ placaturum,

284쪽

rRANCISCVs r.' VALE. REX milaraturum, sibi uerὸ non opus intercessore restondit. In

Aquitaniam deinde rediit, cuius rectorerat, ad res pariti quarumsupra me nimus,componendas contractis et Iam ad Tarta tum Aquitantae urbem copiis, quibus ho humincursiones reprimeret . Ibi Petrus Pontius cui Fuxeoco gnomen,peditibus praefuit oe Ioannes Mon erratus Hostes quidem triplui parato exercitu egissi siunt in Aquit nium: neque redeundi consiliiιm cepispent , nisi Lautrecus, corruptis i prius direptis frugibus, mutile eissolum steri uacuumque reliquisset. It uctum ut m ilh multa

facere uiderentur egregie, uenerint ad extremum omnia,

is irataque estita Caesarem Aquitaniastes. ARNOLDI FERRONI RERUM GALLICARUML I 3. VI, v M ita Casii m Caesariani de Mediolano certant, sol manus Rhodum terra marique oppugnabat. Repetam uero CV ueterem aliam Rhodi oppugnatione n hil ab hi laria Caicticu aliena cum utroque Gaiacis ducibus, e,milite, gna ex parte confectum omnessatis intelligant . Annus agebatur Millesimus qua dringentesimus octuagesimus, quo tempore Romanissa- ο- ob Sixtus quartus Pontifex, Romano imperio Federicus tertius,Galis Ludovicus undecimus, Rholis Petrus Da- bufius Gallus Ame uspraeerat,cum Mahomeres Turcarum Orannus, qui unus potentia Cr opibus haud inferior omnium aborum uiribuό eru consilium invi de Rhodo op-pvanda . Eius oppugnandae habebat has causas: Cesiis Gasiorum V ι.

285쪽

FRANCIs CVsrI VALE. REX.s' Inaues uicini incubarent uiribus eius utile si quae eum foramna feriar, labantes res eius impulsen: qaod multis Ῥο- paronibus mare infestissimum Turcis redderent: quod ab

eorum seris abhorrerent: quod um omnium neque ponula facerent,nequeleuissori tributi impositione honoraria-Meutiana professione, Turcarum imperium agnoscere essent parati. Λd haec, is erat ammi vitione Cr magnitudine, quibus nimia dominandi cupiditas innascitur, ut e incressibiti arderet cupiditate nominis illustranssi,s' ae quum censis et neminem imperium eius detrectare. A Uebatur ea cupiditas perpetuo cursu prosterarum rerum. Erat Antonius Melgatus Rhodiusfamilia non ignobili, vano homo ingenio.Veii delectaretur magnificiis apparatibu , uitaeque cultu cum elegantia γ' copia patrimonium paucis annis deuorauit. Reductumst ad penuriam uidens, homo omnium nequisiimus,nihil humile utabasiis cui nihil un-qμam nefas fuit nec ιn facinore nec in audacia. Meditabatur uero ut prius patrimoni uta patriae ruinam: neque ita sie

parauit ut spes nulla reliqua inste 'se sibi esse: ,'consiliu

cum re amisise dicereturi quiduu perpeti Cy' patnure, quam squalidus Rhodi cum bona abliguris et maluit. Is cum Inagnus esset R hodo, fuluae t ' leus, oe' ad assentationem

uisus,in regiam Maho metu Con tintinopolim peruenit: aclicet antea gnorm ,su tamen artibus id assecutius, breui ut in Mahomcis familiaritatem penitus intraret, cum eum acueret ad Rhodum debellandum . Attuleratis secum Rhodiae urbis descriptionem, porris, propugnatalis, munitionibus, cibus, portubus, uicinis locis ita apte δε-

stritti repraesentare ut urbis faciem facile uideretur. Idem qua maG peruadendum, quo exponendae copia, qua parte propugnacula moeniaque stemenda essent, ita acute disserebat, oblatus ut diuina uirgula ad antea meditata oppu- Arnol. Ferram de rebuς gnationem

286쪽

FRANCISCUS I. VALE. REX s' i ii

retationem uideretur.Pellexerat is in eandem patria pemi- ciem unum,cui uanaste animos in Laut quasi orto lumina Pisologorum,s Euboicum Demetrium, o Sophoniti. qui quasi magorum uanitati deditus male pasm audiebat. Expectabat uero A monius, Rhodo uicta, urbis praefecturum. Is uero praetexebat cupiditati suae Graeciae libertatem,quae oe' innumeris portoriis cr neci abbus, π acem baseruitute opprimeretur a Latinis: ste uero eam iactitabat prouincia Ucepisse, ut mederetur incommodis Rhodiorum, prouideret salutiqua ipatriae amator dici σberi uellin. quasi uero fidelior hic esset patriae,qua CHRISTO OPTIMO M AXIMO, cuius sacra homo impius uictus Mahometis auro antra paucos annos pasi repudiauit. Erat Petrus Dambustus 'uem ali Dambositanum,alis Ambussonum, alii Naubulnum uocanto ortus parentibus no&Uimis, quis' rem uenimatione magna apud Gallis fuere. Puersub Sigismundo Caesare uixit, in seuetiorum Mosarum amantissimo cita factum qua itinctus lueris, ut multa quae ad antiquae hi foriae cognitionem pem tinebant,meminisset Contigit huic forma decora,ingenium

acre,conciliandae eorum cum quibus uersareturamicitiae ac

promerendipassim amoris singulare iam . Adhibitus a Carolosteptimo Gallorum Rege arduis negotiis, diligentiae laudem a principe prudentismo eam tulit,ut m amorem

eius in suscipiendu mandatis, cr fidem in consciendis ac renunciandis perstucerest uteretur Ad riptus inter Rho-Zae militiae proceres,optima e side s se simper apud

eos fuit: ut Rhodiae militiae imperatores, qui est magistros appellari uoluere, σ abstinentem moderatum G acvissitate omni remotissmum, praeterea magni laboris, Ammaeque industriae,s' dignissimum summo Rhodiorum imperio iudicarint. Ita res Rhodiorum administirabat, ut cessis Gallorum Lib. VI.

287쪽

publicas res Pprocuraret usuas: ita uero manus ab En rotub is,ut alienis. Idem plenus ossicis, grauis praeter Gasit cum morem, liberalis musscprorsus'Graecis I- is placebat uisus ur ordinis obseruarent neminem dilige artus. Catus adeo oe sagacissimus in odorandis Turcarum Nabometuque consiliis erat, ut octauo quoque die per exuploratores,quos magna ui auri subomabat, cosilia eius no- risiima haberet rusus idem uastratio ingenio in iudicandis his quae ab exploratoribus'transfugis nunciarentur, raro ut bis ab eodem deceptus sit. Somni cum esset breuisi mi, nocte Crdissemper ad de ellendos aut intercipi .

dos Turcas paratisimus erat. Rhodi moenia qua parte infirma erunt, sedulo instaurabat. Molas quoque manuales CP publice π priuatim cararat solitus idem in otio de negotiis cogitare, institudinest ita agitare,ut neque cessa rei unquam,mmagnum quid tacens etiam e ambulans meditari uideretur. Vbi circa moenia Rhodi obambularet,

er circa uicina locu 'bambulabat uer) sequenter9 quos acres Cr industrios ex Νιο ordine nouerat, rogabat ecquid hac parte satis munita propugnacula uiderentiar: illa parte hostis occurrat, qua ei anteuortenta: quidsi mas titudo hoshusuperuentat, in eos qui urbe temere eruperint, qua receptui canendum, quo loco dasiis hostium commodissime post lucendi: quae ad incendendam antea par aseda, quae diuerticula, qMe flexiones implicatis quaerendae. Ex quo intelligebant omnes Dambustium mentis agi tatione,inuestietationequeearum rerum,quae sibi necessari euidebantur da Rhodi conseruationem, neque otiosum esse, neque ubi inpraestens certume ueniendum esset, imparatum futurum. No latuere Dambustium,quid Meligatus D

metrius molirentur apud Mahometem. Canutriti turm

Dum nim ramenti tritici ex uicinis locissulphurei uero; Amoc Temni de rebus pulueris

288쪽

pali tantam copiam repositum habuit ut haec anu illus cautio maximi momenti ad uictorium fuerit . Arma, tela, gladios,es eosproceriores ad moenibus arcendam hostem recondidit: per Antonium Dambustum 'trem oppigne-nusu etiam annuisuedhalbus,pecuniam accepit: a Lud uico quoque undecimo Galgorum rege, qui belli Burga dira implicatus, d ubi Aas nollit copias, dono accepit strato ante obsidionem menst,flex ista nummum aureorumillia: a Feraenundo Neapolis rege quatuor millia, σ co mearum in multos meos: a Scito Romanopontificeper missum,utresacris urinis decumam sacerdotiorum mustorum auferret,eπ aechalia quaedam quae ambigui iuris i ter Pontificem Ferdinandum fuerunt. Paucis quoque te obsissionem mesibus Rhodum uenit Antonius Dambinius 'ter, stiparus nobiUimorum equitum comitatu,

sui maxime ex Aruemu erant. venerat Cr cum eo Ludο-inus de Cruonam nobil ima Gadis familia, fedsturius,

culielmus Gomarias Xantonensis, Claudius Columbusrurdigalensis,Carolus R egius Diuionensis,Ludovisu Sa- Pisus Parisiensis, Matthaeus Brangelorus Petrocortensis, . at 3 plures e Gallia , insignes omnes er bellicis rebus apuonstra assueti. venenuita paulo antea Benedictus scali- ΤΠΠotin nobilissima Sculterorum familia, cuius ολ ma tores verona Italiaeque parte nobili si a potiti fuerant. Utebatur autem ad omnia Dambussus Carolo Montelono Bed ensi,quo neque prudentior quisquam,ne de madore es ferebatur,neque amantior illius. Cocoquebat roto tri tuo eam rapeditionem Malometes, pincertus adhuc fu

i sique an cipiendam bi proponeret. Tandem rem η consilium, uocatis intimis quibusque,qui consiliis bellicis acti riselen refert. Erunt Mano meti trium generum sitores nilutares homines er ueterunt,consiliis milita Gestu Gasiorum Lib. VI.

289쪽

rRANCISCUS I. VALE. REX 17 ruribus: ibbus negotiis urbavetisuom rebus scrificta adhibebatur. ipsis si e praeerar consiliis ta tamen ut a d tetsigillatim sententias omnium,nihileo loco decerneret: sed ut negotiiurauitas exigebatinterdum ampliabat totam rem nterdum post aliquot horas aut dies clanculum iis qui summae reipraerant, significabat quae magi biprobar tursintentia. Eam ubι semel indicasbet, mox illi mandata

curabant. Deliberario omnis hae uit, sane Rhodus oppugnita. Cum iniuriae Rhodiorum erga Turcas plurimae, tum contumeliae intae recentes, adducebant multos ut op pugnandam diserent. Accedebat illud, uicinάmsulam Latinorum auxiliis tum nudatam , non difficile esse inter

cipere: quae multis rebus usiui es possi ad Iubigendas rei

quad Europae partes. Neque uero periculum esse, ne inde maliquo forte dedecore abeundum sit, cum multo plures machinae ad eius expugnationem ager ipsint,quam Rhodo urbi sint lapides quibus ambiantur murnia. QEquicina cae renu in continenti litora possedea cur Rhodo ab Elnear cum ueteres Rhodum Asiae addiderint,quae Cariae obiicitur:/siam qui subegerit, aequumne esst Rhodios uana libem

tutis nomina,eχterorumque Deorum cubus Iactiantes,c

lenisque intueatur ' In hacparte hac erunt quae Turcus a cuebant ad eius obsidionem urbis in altera quae deterrerent

haec: Diuersam causam Rhodi oppugnandae quae obmbu

rit,aut Contiuntinopolis,aut Trapea unt imper . Ibi pro imperio certatum, hic pro insula quae uix emergat . Cur tot corpora in certam perniciem trahenda φ Non idem futurum

bestum quale nuper ad Chalcidem aut Scodrum: deligi insulam omnium bellicosissimam ad praenum,ubi sedes Latmnonim equitum fortissimorum, ubi multae uires, musti qui concurrunt, multi qui defensam uelint: etiamsinemo auxilium ferat longius bellum'turum. Si reliqui Christiani Amoi. Ferroni de rebra proceres

290쪽

proceres iacurrant, relinqui adposterum bellum implaca bile eam oppuPationem cum Mahomeli, tum Turcurum omni imperio mutilem peruulosam esse. Priorem stente-tiam probauit Mahomeres. Decimo quinto postea die D busiris per exploratores admonitus est, quasi non dubium bellum haberet: assuturos mox Turcas Miseno petioloro duce hunc Cr uocat Mesithum Balbim, omnes quidem

ortum Palaologorumgenerestentur cum maximis copiis: ο euocatorum imam manum,s foederatorum populorum, rexumque s sociorum tanta auxiba adfutura . ut octoginta hominum misita expleant. Ipse exercitu AsBruto, Rhodiisque ciuibus π exteris, Iudaeis quoque eruis sui ad arma non inutiles erant ,sexdecim hominum milBasabebansigetesque etsi immaturae e ent, colligi cr in urbε inuehi crι nuuit,ne essentpraedae hosti. Iamperflexum litoris Ucq usa classis Turia fetacitate nauigandi, cὐm Ati Ereleusininus moer, Rhodum contendebat. R hodasitus a ueteribus plurimis copiosissime desicriptus esi: uerilis haud

prorsu eodem loco nuncuisitur. portus Septentrioni positus est,maria uitur: quae pars occidentem mitiora hanc excipit planicies lapidosa, maiore longitudine quam latitudine. proxime uisenturcolles aprici ciuitati immineum res: utilis uicinis laute aedificatis, s fontibin undaquescaturientibus,hortis,oleastris, uiribus,cerasis. malis puntii

citriis insignes. Ienari ueteris hi Briae, qui Colosum iliaci celeberrimum hodie describunt, cum Eraclij aut Constantiis suris tempore, eius qui sectum defendit Monoethelitarct, Saraceni ab Alexandria soluentes, capta Rhodo Colosam

iram memorabilem demolitisint, ex culin uere nongentos camelos onerauere. exitus parer in montem Philer m m, Dambagus propugnaculum munitissimum pauerui memensibus erexerat. undefactum Et perra ulci Du- Gessis Guctorum LA. VI. T