Antiquitatum Romanarum epitome ad usum Seminari Neapolitani auctore Salvatore Aula 1

11쪽

illis novirulla exstent eiusmodi, quorum notio non aliunde potius, quam ex illius populi ritibus eruatur. Sed praeterea , si

minus aliud , ita per doctrinam , qua de

agitur, informantur animi et comparantur, ut ex unica eius cultura mirum quam ad

sacratiores quasque disciplinas arripiendus idonei evadant. Quo quidem argumento ad adolescentes in positioris studii genus in flammandos usus quondam est Basilius Magnus, clara cum primis ea adhibita similitudine , quod sicut et lana alio prius colore insecta, ad purpureum mox imbibendum aptior est, et humanus oculus solarem in aqua imaginem contemplari assuetus , minore inde negotio solem ipsum intueri valebit , ita et mens nostra , humanis postquam literis imbuta suerit et illustrata , divinis accipiendis multo sutura

sit accommodatior. Quae cum sic habeant, multa profecto et magna sunt , quorum gratia vos, Adο-lescentes , qui non in literariae modo, sed multo magis teliam in ecclesiasticae rei Spem succrescitis , plurimum .his literis operam transmittatis. Habetis iam hoc opi iculum, quod ad eos colligendos fructus, qui a Romanis antiquitati hus quaeruntur, maximo esse vobis poterit udi umento. Hoc sedulo volutate, hoc perlegite: nunc Pra

12쪽

sertim, eum per alteram hanc editionem novis ipsum , iisque non exiguis , auctum incrementis, ampliore etiam , quam aute , atque expeditiorem ad rem Romanam aditum patefaciet. Summum quidem fuerit operae pretium , si emolumen tu, ad quae idem spectat, inde in vos per vestram curam plurima redundarint. Vnum modo restat , quod vos moneamus, cum in Fastis consularibus ordinandis alii aliam in iverint rationem, nos aptius ad rem Vestram Secutos eam fuisse, quam in oditione Liviana, quae vobis in manibus est , as Positam reperietis.

14쪽

Maur , ea εit proposita ratio ut Romanae geritis Institula moresque persequatur, Pir aequitu que 'ae,ae videtur , prius de ipsa Riam a piuoci edisserere. Ilaque liou primo Capite uolauialia , quae Vei Q d uniuersam euin, vel ad utiquot uiua loca utqM 1 aedilicia Petti uetit, ex eque iuur.

15쪽

. I.

De Romanae Vrbis Origine , Sitti , Et Amb. tu.

Vrbis , sui utile olim terrarum principis, auctos ruit /Romulus , e regum Albanorum genere Dr-tus , quod ipsum regale genus a Troiano diice Aenea prolectam scriptores vulgo memoriae pro diderunt i . Ille igitur una eum fratre Remo i vulgatissim uili apud veteres quidem ruit , Aenearn

excisa Troia profugum in Italiam adventasse ; ibique curneollocasset in Latio domicilium , Lavinium qiae condidisset tum eius filium Ascanium Albam fundasse, a quo universi deinceps Albani reges duxerint ortum t itaque Romam a Romulo , regio AIhani generis iuvene , aedificat uiis , Trosa iaη originis exstitisse. Totam vero liuno de Aeneae in Itali eas oras adventu satis firmatam opinionem evertere praeter alios adnisius est argumentis quadam sua epistola coriclusis Sanmel B ,-xhartus. Quorum , quam licio damus , ea serme est summa. i. Homerus Iliad: xx. v. 3os. Neptunum de Aciacae eiusque post crorum in Troianos imperio post mortem Priami futuro sic loquentem inducit tH, γὰρ Πριαμιου γενεηυ ηχs vi K divis, τοῦ Π οῦν δι' δ. Αἰνειαιο β.η Tmεσσιv. α' ςξει s ι

Fu ic etenim Priami stis em Saturnius Odιt. Fortis at Aeneas iii T' ora sceptra tenebit I Ee nati natorum , et qui nascentur ab iliιs.1Ιace alitem non facile summus ille poeta in mea iumal tulisset, ni reapse, desundio Priamo, Aeneas primum ι eius de iri posteritas in Troiana regione regia asset. Alioquin

qui fieri posset, ut non nastudusti mendacii arrueretur, tu

16쪽

L aucta cx Alba colonia, aliisque aliunde convenis oggregalis, postquam Remus ob exortam ii Heric nimirum , quae utpote nec niuiis antiqua , nee Porro vulgari , ignorari tunc temporis minime qui retrAtque hunc quidem Ps,e horum versuum vim , ut inde colligi debeat , nunquam Aeneam Italiam adiisse , Per εε Vexit ac declaravit Straho p. 6o8. Vhi hi iam illud addidit , a nonnullis tu hanc eos formam suisse immutatos i

Κουι παῖδες ει gεν us Ae te e crinctis dominabitur oris , ει nati natorum

uileis scilicet verbis divinarit poeta suturam ab Aenea Itomariolum gentem , quue uri verso olim orhi imperii a. ivt. At complehendi id certe mente non Potest, quo tandem acto Homerus , sui vixerit mille circiter ante CUR DSTUM annos, tam longo ante Tempore urbem Romam Romani quo Imperat amplitudinem praeviderit ι nisi siqn s eum haec divini ius sitisse edoctum, qnod Plane ridieulum , si hi velit persuadere. ' i

a. Ah Agathocle Cygicenarum rerum adriptore apud 'Festum v. Romu) mullos dicitur suisse auctores , reus Aeneam in Drhe Berecyntia lepultum tradiderint. Ei ut vero lilium Ascanium post eversam patriam primum in agrum Dascyliticum illius gentis rogatu ad ad ministrandum regnum venisse , deinde cum Scamandrio virisque de Hectoris familia Troiam rediisse narratur in Tromts Hellanici elmis sce ploris apud Dionysium HalicarnasSeum p. 38. Eum ipsum porro cum eodem Scamandrio novam urbem Scepsim a vetere ad Idae dacti men sita XL stadiis distantem extruxisse , ibique eorum familias diu dominatas esse refert Strabo p. 6o7.

3. Beligio in Venerem , euius se filium ἔ actitabat Aemas , cum ipsa Vihe, si haec aeceptam ei referret ori

17쪽

eos de pruies patia contention in in tu iba interiit . prima urbis sutidumenta iecit Ni Kal. Mai I

anno a mundo condito MMMCυI III. Eam autem prope Tiberim in Palatino monte flatu tam , Ro-MAN a suo nomi ue iii ucupavit 3 .vi em , nam i dcl erat . At initum et, i cx Macrobio 1 Satur. 12. Sub Romatiis regititis De uomen quidem Veneria Deu Ga c, Dcc Laliue fuisse auditurum4 Idem de reliquis Troianorum Diis compertum em. Cel le . quidem Apollo apud Troiqitos summo tu laoiani e Tia habitus e ct tamen pinnio. Romanos om uino lay ait, ui pote a diuina in Deopum albam le, te Ai Mob.o Lib- i. ire aliquam relatus. v. Mater Iduea , eadem ac Rhea , cuius cubias a Primis usque tempoi ibus e Creta iti Pin a giarii lxer Tutici uinii 'celus saerat, Boi nam qrisdem non ante aliis . . t DXLVI luam haec sucoai condita , invisit , c lin Mntice, Puεεὶμ

6. Numinam simukaera Aeneas Latio intulisse dicitur eatqui huius generis imagi uitias Dor visi os CLXX Roma earia is Se testatur tum Vario aquil S. Aagustinum I de Civ. Dei ai . tum Pi ii arctiu, tu vita Numae. . Nullum Phlyg ae lingciae vestigium in Latina oe v irrcve . Uirandum prorsus e sei , si Troiani oras Latii Perieriasicut , cam ita seiuper evonerit ut externae genti , , ut i ,ede ui sibi constituerunt , eo saermonem patrium Iuda xecini: lapillam vero eius locationis indiciam tu La.

rali depreheudi idem Loesia tus , cultatione facta , de t tebendit. Atque huc universae sunt ipsius de re proposita cordi

18쪽

Mi Palatini radices non ex e8SPrit. Vbi vero T. Tatius rex Sabinorum , inito cum homulo foedere, Romam cum suis omnibus con cossit , ut ex duabus ei vitalibus una fieret, am- dilicari tum ocimum haec co pia est. Is enirns opitolium occupavit, prolat sque moenibas in sie Tacito Amiat. Xil. urbi adiecit. Exinde Quiritialis collis a diam a Pompilio al.

ero Romanorum rege iusi a moenia inclusus est , Nuri nori e Xigua turba nuper in civilalem recepta millo adhue certo lare uteretur.

Ead Um de cutis v ne cui deesset domicilii eo, ita , Tullus Hostilius regum tertius , Coeli ci die tione urbem in xavit. Iam porro ab Anco Martio , qui quartus regnum obtinuit , in urbem Aventinum admissum

Postremo per Servium Tullium sextum regem

Q ollis Viminalis et Ex qui limis ad iiii ).

veri Plorem aetas venditarit Orbis rerum dominae eonmt res ue uti Plerum quo in huiusmodi genere , et in multa ori ilL Iole si et i bola: Leguntur illoria in quid irin plui es d .hoe Misicialiac apud Diony, iurii p. SrL et seq. At curie ex o Di Dibus ea , qriar exhibita a nobis est . Duixiure obtinuit. 4) tu tota b c de Vibis amplificaloribus narrationutiori vibit iniur se discrepant , qrii Romanam historianavoribcrarserunt. Nos , omissis de re non maximi momerati ODITOverbiit , uti iam omnino Di Dysium , non P ut iamdam ce in auctorem , ,equi alia habui M.

19쪽

sequi verbis politae cetiarunt. Ita e reliquis Vir. gilius VI. Aeri. 781 cecinit l

o . . . . . Inclyta Roma

Perium terris, animos aequabit Ob o, SEPTEMOVE una sibi miam circumdabit ARCES. Sed et ex iisdem vocatus Septimontium fuit dios sestus ob septimum collem urbi adiectum celebrari innense Decembri solitus. Plutarch. Quaest.

Verum Postea e septem collibus decem lacti , quod et in praesentia numerantur , additis nimi

rum ad priores , Ianiculo 5) , Vaticano et Colle

hortorum. Hi autem quorum nam potissimum Ο-prra accesserint , non facile est divinare , cum nil ut huc faciens proditum memoriae fuerit , nisi tantum ab Aureliano Imperatore laxata iterum fuisse moenia, narrarite Vopisco in eius Vit. 2I. Eiusmodi autem incrementis Vrbs parvis orta initiis paulltatim crevit. . .

s. II.

De Pomeris. Locus pone urbium muros , perinde intra, ut extra, qui inaugurato consecratus neque habitari , Deque arari posset, Pomeratim dictus est, quod et s) Εst e recentioribus qui putet, Ianiculum iam ante

urbi , aeque ac priores alios colles , fuisse adnexum. Ve rum haec opinio non recte state posse videtur. Primum enim si res sic habuisset , non septem , sed octo fuissentia in primitus Romanae uri, i attributi colles, contra ac passim veteres loquuntur. Deinde Diotiae ius p. ex Ianicillum serto quodam spatio ab urbe, scilicet vi sinit ipsa stadia, abfuisse assiemat. Itaque. non illud in urbe, sed extra urbem positum dicere necesse est.

20쪽

De Vrbe Roma. - II

Prociniuriiιm appellatum testatur Festus. Romanae quidem urbis Pomerium , non se usae moenia, Palatini montis circuitu terminatum primitus suit. Postea vero identidem prolatum.

Id primum a Servio Τullio factum legitur; tum lovgo Post temporis tractu a L. Sulla 6 , inde a Caesare, Augusto, aliisque Quam quidem

potestatem ii potissimum habebant, qui sines imperii protulissent: id quod ex testimoniis in proxima notatione productis luculenter percipies. E re autem heic fuerit animadvertere , non quoties dilata sunt moenia, pomerium etiam ampliatum fuisse; ut om uino appareat res res hasce Vbi vero Livius I. 33. hunc collem ab Anco: Martio

quarto Romanorum rege urbi adiectum refert, eo id pacto accipiendum est , non ut tunc ille pars urbis factus fuerit, scd ut ita sit olim munitus, ae praesidio firmatus, ut nequando , quod statim idem sithdit, ea arx hostium esset. Ηoo autem sic intelligi oportere , elucci ex alio ei osdem historici loco II io qui Porsenae Etruscorum regis irruptionem narrans aperte ostendit, hostem, cum Ianiculum occupasset, non ideo tamen pedem in orbem

intulisse. Quod ipsum etiam planius facit Diouysius pagina 29 . 6) Festus v. Prosimurium Antiquissimum , inquit , Romuli Pomerium Palatini montis radicibus temminabatiar. Protulit id Serνius militis rex s item L. Cornelius Sulla. 7 Caesarem quidem pomerium prolendisse, auctor est

Dio p. 238. ubi de eo tradit: Notius εσε γρε, τὸ τε πωμη μαν επι' πλεισκ ἰπιε ναγε Leges tulit, cto Pomertum iam Plias it. Eiusqtie rei iniicitur rursus apud eundem metitio

P. 266. Hoc idem porro lesialor Gellius XIII 14. Itaque audiendus non est Tacitus, qui Annal. XII iid scriptum reliquii: Pomerium nrbis auxit Caesar Claudius more Prisco, quo iis, qui Arotulere imperium, etiam terminos urbis pro agane datur. Nec tamen duces Romani, quum quam mtania nationibus subactis, usurpaμerunt , nisi L.