장음표시 사용
41쪽
nths 14 distribuit idem Romulus ; quae propte
rea triginta omnino exstiterunt. Isque numerus
mansit semper , nil plane , auctis postea in urbe tribubus , ampliatus : itaque etiam lum siefactum , ut universarum . tribuum cives in illas. ipsas tricenas Curias dispescerentur. Quod item coutigisse existima , cum tribus ruSticae, multo
eae quidem plures de quibus posthac videbi-
nius ) prodierunt 3 modo tamen assentiri velis Gruchio opinatili , quotquot cives in agro Ro-mηno viVerent, omnes alicui curiae fuisse ad
Non pauci nuperae aetatis auctores ex eo curiae nomen quaesitum crediderunt , quod unicuique harum populi partium demandata publicae rei crara esset I Perinde ac eandein vocem ideo tum sacrae aedi singulis ca- um a Mignatae , tum loco ad habenduin εeuatum defiti. Dato, altributam suisse tradidit Varro IV. L. L. 76. quod illic rca divinae , heic humanae Cia Ventur. Verum Graevius Praefat. Tom. I. Antiq. Ilom. Gro. novit seniontiam secutus arbitratur huius vocabuli originem , ubi prima eius uotio Spectetur , a Graecis esse arcessendam ; quibus nimirum Doc σία , et sim Pliciter κυρ α populi concio diceretur ad ferendum de re aliqua su stragium legitime convocata. In quo quidem etymo id unum intersit discriminis , quod quam Giaeci appellationem universo simul Populo accommodarunt eam Donaulus non toti collectim multitudini, sed tricesimae Cuique eiuSdem parti , quae cum reliquis publice delitae ratum conveniret , impositam voluerit.
42쪽
De P. R. In Trib. Et Gr. Partitiane. 39
Non secus vero ac trihubus, sua quoque Curiis indita suere nomina; et sortasse , Postquam fuit cum Sabinis civitas communicata. Praebet quidem aliquod huiusce res iudicium Festus , qui unam earum Titiam a T io Tatio Sabinorum rege dictam testatur. Quia i inmo nulli prorsus id totum dubi attoni foret obnoxium , si pro certo haberetur, quod Livius I. I 3. refert, traditas 1uisse curiis a mulieribus Sabinis nomenclaturas. Verum non lauti liac in re ducitur huius scriptoris auctoritas , ut non vulgo ei praeseretur Dionysii , atque Plutarchi opinio: quorum alter P. II a. alter in Romul. curiarum nomina illic , sed a ducibus locisque deducta diserte asseverant. At Iicet sic res habuerit, non id tamen impedimento est, quominus quis curias , quo pacto tribus, non ante tui iam cum Sabino societatem denominatas
fuisse opinetur. mani ineolas in Curiis suisse adnumeratos; idque optimam quidelia ratione , quod , ubi Curiae ad serenda sus- fragia convcnicha ut, etiam qui in agro erant, ad idem multuetent. Hoc autem ut Ostendat , utitur eo Dionysii loco p. 2ι8. tibi cum de creando rege Tullio agatur, haec efferuntur: πνρεῖπεν ἰώ ἐρκv αρχαιρε λ , ras ἐν
c Tullius ) diem comitiorum , ad quam λεώit, et a8resess Omnes adesse. At, ut ingenue fateamur , viaentur haec quidem verba insolitum quiddam , non autem de more Dei ita tum indicare. . Itaque in rem magis illud foret , quod praeterea vir docitabimus ait ab eodem Dionysio doceri , videliceι post exactos reges , cum leges curiatae a Bruto serreatur, util- veisos ad suffragia de iis ineunda ex agro Commeasse. Velum id, quod satie quam opportunum ebset , nobis
43쪽
Sed iam accipe , quae pauca curiarum nomina ad nostram memoriam perennarunt. Sunt ea omnino , quae Vulgo proponuntur , Septem , Vi
delicet TiTix , VELigNsis , FORENSIS , VELITIA , Τ1FATA si tamen lineo, ut plerisque persuasum est , curia fuerit , de qua vide sis sabiectam Do
priora sex memorat Festus , septimum legitur
16 Quid sibi, quod ad etymon spectat, velint haec
Curiarum nomina , non facile est de omnibus decernere. Titiant quidem certe a Tito Tatio dictam fuisse non t quod in dubium revocetur. . . Veliensem a Velia , Palatini montis fastigio , de quo meminit Dionysius p. 292. multo potius , quam ut multi volunt a vella Lucaniae urbe , nuncupatam Procerio etiam habere poteris. Forensis vero dicta creditur a Forulis, Sabinorum vico. Melitia a V cliternis, quorum oppidum Velitrae. πιμια a Campaniae monte Tilata , oppido IMe Cognomine. Quidni velo postrema haec curia ab ilicetis, uixta quae sortasse locus ei obtigerit, Homeri accepisse dicatur Id enim plane vox TMut α , testante Fest a , denotavit. ER quo ipso appellationem monti illi Campano fuisse comparatam , quod scilicet consitus ilicetis esset, animadvertit ex eodem Festo Cl. Mazochius in Camp. Amphith. titulum CommentBrio P. o I. DOl. 29. ). Ce terum observarunt iam viri docti , in pri in isque idem Magochius ibid. quod a Festo vocatur Infula Curtia ,σd non aliud suiMe quam Iliceta Curia, uon autena , prout alii interpretati sunt , unam e Romanis curiis . de qua nos hactenus. Quod si, uti par esse videt tir , pro certo habeatur, iam e curiarum albo Tilatam Ex pungi necesse fuerit, cum non aIiud pro ea stet vetcrum
Rαρια devique, et Sauoia ignotae Prorsus adhuc ha bentur originis.
44쪽
De P. R. si Trib. Et Cur. Partitione. 4rlam singulis porro Curiis tum propria sacra Deosque , tum in primis templa Romulus attri-huit: ubi unaquaeque seorsum rei divinae operam navaret. Dionys. p. 93. Hae autem sacrae aedes , triginta numero , eouemque Curiarum nomine donatae , omnes initio Palatinum collem , totius tum civitatis domicilium, insederunt. Postea vero ubi urbis et multitudo increvit , cum minus commode capere illae posse curialium frequentiam Viderentur, ampliores alias ad compitum Fabricii construi placuit: ex quo primum tempore discrimem inter Curias peteres, et no-oas obtinuit. In his igitur novis aedibus exinde a Curiis sacra fieti coeperunt; quatuor tamen exceptis , scilicet Forensi , V liensi, Rapta, et Ve-ιitia , quarum sacra et Veteribus per religionesticii liouit evocare. Fest. V. Moae Curiae. )
. Quos autem sacerdotes. Curiarum sacra singulos curare iussit itidem Romulus , iis Curionum nometiolatura adhaesit. Quibus universis qui por. xo unus praeerat, Curio Maomus nuncupatus 'est. In qua quidem tota re pressam non leviter quampiam nostrarum Paroeciarum , sacrique earum regiminis imaginem per te videris.
De Variis Tribuum Inerementis, Ao Dioerso Earandem Genere. Quaecumque ad Tribuum rationem spectantia
primus earum conditor composuerat, ea usque
ad Tarquinii Prisci regnum immota permanserunt. Tum is ita egit, ut singulas in duas partes distribuereti essentque primi, et secundi tum Ram-
45쪽
menses, tum Tationses , tum Luceres. Pest. V. Sex Vestae sacerdotes. Aliam deinde hac de re Servius Tullius iniit Matoneni , tota que urbe quadrifariam divisa , quatuor omniΓΘ Tribus secit, quas a regioni-hus ipsis PALATINAM , SuBFRANAM , COLLINAM , et ExQUILIFAM voluit nuncupatas. Qua de causa iro ditias locales ias ipsas vocat Dionysius p. 219. cum priores illas a Romulo
institutas γενικα genereses dicata quippe
Num recentiores per locarum Partes , Veteres
Per gentium Musa quod supra indicavimus
iuerint disicibutae. In plures praeterea portiones , quae eo idem .ssent Tribus , agrum Romanum iam satis iu- colis frequentem idem Servius dispescuita De harum autem numero cum nihil certi mem xi e sit proditum , pro explorato tamen habendum mi, plures qtiam sedecim non suisse ; ita ut quae tune Tetibus in agro habitarent , una Cum urbanis non ultra viginti abieritat, contra ac monuiti olim , de quibus meminit Dionysius P. 22o. opinati luerunt; qui usque ad triginta , vel etiam ad plures , iam tum eas adauctas tradidere. Etenim Livius II 2I. non
ante Claudii , et Servilii consulatum , qui in annuin V. G. CCLIX incidit , Romae Tribus
unam et oiginti factas refert. Vides hinc.interim, diVersis temporibus , Rurigescente populo , novas veteribus Tribus suisse adiectas ἱ quod usque eo subinde factum , donec illae ad quinque et triginta evaserunt. Ex his autem universis illae dumtaxat quatuor , quarum prolata nomina Paullo ante sunt, intra urbis moenia continebantur, aliae porro omnes agrum incolebant : ex quo ortum , ut
illae Vesanae , hae Ru4ticae Vocarentur. Ac
46쪽
De P. R. In Trib. Et ciari par itione. 4 3
principio quidem , licet nobiliores homines utpote
ita urbe plerumque ea tempestate habitantes , inurbanis serme tribubus recenserentur, nihil tamen ita inter utrasque interfuisse accepimus, ut alterae alteris antecellere dicerentur. Deinde vero id sensim invaluit discrimen, ut rusticae praeuria iis multo haberentur honoratiores. Quoci ab eis potissimum suit causis, tum quod vita rustica in maximam existimationem venisset, tum quod urbanae tribus hominibus infimae notae tu dies
opplerentur. Quod quidem publica ipsa auctoritate non raro essectum. Ita apud Livium IX. 46Per Fabium censorem A. V. CCCCXLIX omnis
humillimorum hominum multitudo in urbanas tribus coniecta fuit. Idem praeterea de libertinis factum narratur in Epitome Liv. X in hunc modum: Libertini in quatuor tribus redacti Sunt, cum antea GFersi itiissent. Eas igitur ob res
praestantissimi qriique cives vel in agros suos commigrabant, itaque locum in aliqua tribu xastica obtinebant; vel etiam qui in urbe degerent in rusticas se se lamen adscribi curabant; cum iam censoriae potestalis ebset, singulos, in quam vellent, tribum referre. Non modo autem rusticas tribus urbanis longe excelluisse conflat; verum etiam ipsas inter se collatas quibusdam veluti gradibus alias aliis praeivisse iure ac merito existimatur. Certe Cicero pro
Balb. 25. significat, Balbum in Tribum Crustuminam Perpenisse, idque eum praemio legis de
ambitu asseculum: qua nimirum Sangitum erat,
ut qui reum ambitus detulisset, damnassetque, in eius dein tribum, si prae sua illustrior esset, referretur; uti ad eum locum observavit Μanutius. Quare si Balbus in Crustuminam legis heneficio pervenit, dicendum omnino' est, in eam tamquam
47쪽
nobiliorem ex alia rustica minus nobili evectum fuisse. Neque enim credibile videri potest, cum in urbana aliqua tribu locum antea hubuis,e , hominem nempe praedivitem, et longo horaestiorem
quam ut inter urbanam turbam Humeraretur.
Quod totum ex eodem Manutio de Comit. Rom. a. ) cum recte admodum stet, litiae non temere quisque colligat, diversam rusticarum tribuum suisse dignitatem.
Verum ut omnium tandem tribu um tum urbanarum, tum ruSticarum nomina in promptu haheantur, uno heic Ordine subteximus universa. Tribus Vrbanae. I. SYBvRANA , quae inter urbanas prima a Varrone IV. L. L. b. recensetur, a Subura, loco urbis nomen desumpsit. Ipsa Coelium molitein, et regionem circa occupavit in). II. ExuviLiNA , ab Exquiliis, quas incolebat, appellationem sortita. III. COLL1NA, a Collibus Quirinali et Viminali ei attributis. IV. PALAT1NA, a monte Palativo, quem una eum Foro, et Capitolio obtinebat.
Quoniam , cum tribus numerabantur , Suburana omnium prima nnminari consuevit, hinc est illud Tot Iii II. Agr. 29, A Suburrina usque ad Arniensem Moiamina Desim Pr Oricii : quae sententia tantundem est , quasi diceret , a Prima trιbu ad ultimam. Etenim crimSuburana quasi pyimatum , utpote priore loco recensita, obtineret, lain pomo Arniensis velut omnium postrema habebatur , non quidem dignitate, aut origine , sed quod posita esset remotioSima.
48쪽
De P. R. ra Trib. Et Cur. Partitione. έS
Tribus Rusticae. V. ROMILIA , ita ex Varrone IV. L. L. 9. nuncupata suit , quod sub Roma esset, scilicet in agro trans Tiberim , quem Romulus de Veientibus ceperat, ad maritimam usque Oram
VI. CRvsaevΜINA , vel CLVSTVMINA , quippe cium utroque modo esseratur , a Crustumerio Sabinorum oppido, in Romanam ditionem traim
i8 Non aliunde quidem, quam a Cru3tumeri , Noismen tribum Crustuminam desumpsisse, Satis unus Livius demonstrare videtur. Is enim postquam Lib. II. C. Is narravit Crustumeriam eandem scilicet ac Crustum e. rium captam A. V. CCLV , tum non multo post ad annum CCLIX auctas fuisse Romanas tribus resert. Ex quo certe non exigua datur coniec .ndi reusa, Post occupatam eam Sabinorum urbem, agrumque circa nova mihi tribum, praesertim e Sabinis ipsis iam in civitatem adscitis , factam fuisse, ex eo nimirum more, quem et in aliis conficiendis tribubus obtinuisse deinceps patebit. Confirmat vero non mediocriter huiuscemodi coniecturam alius eiusdem historiographi locus XLII 34. ubi D. Ligustinus ita locutus fertur: SP. Ligustinus tribus Cris. aluminae ex Stibinis aiam oriundus, Quirites: ex quo probabilius opinari. liceat , Sabinos in Primis eam tribum frequentavisse. ι ' i. Quanquam autem quod ad nominum cognationem speiartat interesse plus iusto quiddam inter Crustumeriam, et Crustuminam appareat; εciendum tamen est, a Crustumerio Crustumerinos , Crustumeros, et Crustuminos fuisse dictos. Atque hoc postremum sane vocabulum adis hibet Livius. V. 3 . eum de Allia Sabinorum numine sic - . quit: Flumen AEM Crustuminis montibus Praealto dein fruens αἰνω, haud multum infra Miam Tiberino umni misceturi
49쪽
II. LeMONIA , a pago Lemonio , qui, ta- stante Festo , fuit extra portam Capenam via
VIII. PupiNIA , aut POPINIA nam utrum. Re in Vetusiis monumentis occurrit ab agro lapinio, ut habetur apud eumdem Festum , dicta est: qui ager agri Romani pars sane quam insecunda sis Pvinia et ipse Voca tus , cis Tiberim non procul ab urbe aberat ;quod patet ex Livio XXVI. s.
IX. VEIENT1NA, ab agri Veientis parte aItera , quae Veios spectabat , ei attributa; cum pars altera ad mare Vergens tribui, ut paullo ante dictum , Romiliae ceSSiSset. X. GALERix de qua Guphr. Pan viniusio de Civit. Rom. 5o. eam iniicit suspicionem , num sorte a Galesio Etruriae flumine primum Galefa , tum Galeria dicta suerit ) unde omnino nomenclaturam hauserit, non liquet: quemad modum et quae duae Proxime sequuntur. XI. POLLIA. xlL VOLTINIA. XIII. C vo1A , ab Appio Claudio appeII tionem mutuata ; quod constat ex Livio II 16. Heio antem res ipsa mouere iubet, cum multis tribubus appellationes a locis adscitaesuerint, alia. porro a gentilitio familiarum in ipsas adscriptarum nomine suisse nuncupatas. Quod
issi Hine est, ut Tullius II. Agr. 35. de colonia civium Romanorum, quae Capuam deducenda foret, in hane sententiam loquatur: Romam in montibus Positam, et cONFallibus . . . . prae sua Ovua , ρlanissimo in loco e licata .... irridebunt, atque contemnent. Agma Meno Uaticanum, et P iniam eum suis Ῥtimis utquo uberibus ea is conferendos scitiset putabunt.
50쪽
De P. R. ra Trib. et cur. Partitsene. tamen non necesse est dicere quod Vulgo op nantur ) ita contigisse , ut illae ex aliquo prius loco, ut ceterae, denominatae sint deinde vero postquam illustris aliqua familia , sive gens , in
eas relata fuit , novam ex hac nomenclaturam , veteri posita, acceperint. Licet enim id de nonnullis Veram esse detur , potuerunt tamen aliae Statim ab initio gentile quodpiam celebris familiae nomen sibi assumere. Nulla certe est Veterum a ctoritas quae id nos, quod vero simillimum vide
Iam porro reliquae tribus , queis gentium ainpellationes impartitae sunt uuiversae en tibi comtinenti serie sistuntur. XIV. AEΜILIA. XU. CORNELIA. XVI. FABIA. XVII. Non TIA. XVIII. ΜENENIA
Atque habes hactenus rinam et viginti tribus rquem numerum A. V. CCLIX expietum, Luse tradit, ut et supra animadvertimus, Livius II ai.
- Asserri contra solet Varronia testimonium , qu si eo declaretur , omnes initio tribus a Ioeis. fuisse nominnatas. Id vero non videtur colligi ex eius verbis posse. Locus sane, qui producitur, est IV. L. L. s. ita eom- Paratus: Ab hoc quoque quatuor partes urbis Tribus ictae , et ab loeis Stiburana . Exquilina , Collina , m-ιatina. Quinis , quod sub Roma , Romilis. Sic reliqMae extra ab iis rebus, de qtiibus in tribuum Iaria sci a Unde qui, quod contenditur , confici queat, non Videmus: neque enim ille a locia, Ised cominum nomin a rebus reliquae appellat M Maeverat.